BİLAL ERYILMAZ 25 Mayıs 2012, Dedeman, Ankara
ÜÇ TEMEL ALAN ETİK DAVRANIŞ İLKELERİNİN BELİRLENMESİ ETİK İNCELEMELER ETİK KÜLTÜRÜN GELİŞTİRİLMESİ
ETİK DEĞERLERİ DÜŞÜNMEK… Etik ve ahlak kavramları, kriz dönemlerinde daha çok tartışılır. İnsan ve toplum hayatı, değerler yüklü bir hayattır. Etik değerler, diğer değerlerden daha önemli ve önceliklidir. Etik değerler zaafa uğrarsa, tüm diğer değerler risk altına girer. Adalet, hesap verebilirlik, dürüstlük, kamu yararı ve tarafsızlık gibi etik değerlerin yozlaşması halinde, sağlıklı bir toplum ve devlet düzeninden söz edebilir miyiz?
ETİĞİN İTİBAR SERÜVENİ… 19. yüzyıldan itibaren Pozitivizmin etkisiyle etik ve ahlak konuları, ekonomi, hukuk, yönetim, sanat ve bilimin dışında tutulmaya başlandı. Pozitivist bilim-değerlerden bağımsız bilim- anlayışının sonucu “değerler” in Yönetim Bilimi’nin dışında tutulması önemli sorunlara yol açtı. 20. yüzyılın son çeyreğinde referans olarak etik ve ahlaka bir dönüş eğilimi ortaya çıktı. 1970’lerin sonunda, “kural odaklı yönetim ” anlayışından, “değerler, ilkeler ve sonuç odaklı yönetim” düşüncesi önem kazandı ve böylece etik konular kamu yönetimi ve siyasetin merkezine oturdu.
ETİK VE SORUMLULUK Etik değerler, bireysel ve kurumsal sorumluluğa vurgu yapar. Sorumluluk iki şekilde anlaşılır; Birincisi, başka türlü davranma baskısı karşısında bile makul ve ahlaken doğru biçimde hareket etmektir. İkinci olarak, bir kişi ya da kurumun, bağlı olduğu ve kendini kontrol edebilen daha yüksek bir otoriteye karşı hesap verebilir olmasıdır.
SORUMLULUK NASIL GELİŞTİRİLEBİLİR? SORUMLULUK, MANEVİ BİR YÜKÜMLÜLÜK DUYGUSUDUR. KİŞİNİN İÇ DÜNYASIYLA İLGİLİDİR. Bu dünyaya, inançlar, etik değerler ve mesleki standartlar rehberlik eder. SORUMLULUK, ÇEVRESEL BİR ETKİYE/DENETİME BAĞLI OLARAK GELİŞEN BİR OLGUDUR. Sorumluluğu geliştirmenin yolu, dış denetim araçlarını/yöntemlerini güçlendirmekten geçer.
YÖNETİM STRATEJİLERİ Yönetimde iki tür bakış açısından söz edebiliriz; DIŞTAN İÇE BAKIŞ: EDİLGEN İÇTEN DIŞA BAKIŞ: PROAKTİF İçten dışa bakış, bireysel ve kurumsal kapasitenin güçlendirilmesini gerektirir. İçten dışa bakış, tehditlerden daha çok, fırsatlara odaklanmaktır.
ETİK ANLAYIŞLAR KURAL ETİĞİ/NEGATİF ETİK: NE YAPMAMALIYIM: Annem duyarsa acaba ne der? ERDEM ETİĞİ/POZİTİF ETİK: NE YAPMALIYIM
DÜRÜSTLÜK ÖĞRETİLEBİLİR Mİ? ÇÜRÜK ELMA YAKLAŞIMI: DÜRÜST OLMAYAN PERSONELİ ATMAK GEREKİR. ÇÜNKÜ ISLAH EDİLEMEZ. ÇÜRÜK BİDON YAKLAŞIMI: DÜRÜSTLÜK ÖĞRETİLEBİLİR.
İNSAN KAYNAKLARININ YÜKSELEN DEĞERİ ULUSLAR ARASI REKABETTE VE GELİŞMEDE FARK YARATAN DİNAMİK UNSUR, BEŞERİ SERMAYEDİR. YER ALTINDAKİ MADENLER İŞLETİLMEMİŞ OLSA DA YİNE O ÜLKENİNDİR. ANCAK GELİŞTİRİLMEYEN İNSAN KAYNAKLARI YOK HÜKMÜNDEDİR.
GELİŞMENİN TEMEL DİNAMİKLERİ KALİTELİ EĞİTİM Bilgi Beceri Değerler ve ilkeler TOPLUMUN VE DEVLETİN ORGANİZASYON KAPASİTESİ VE PRATİĞİ PERFORMANSA VE DÜRÜSTLÜĞE DAYALI ÇALIŞMA DÜZENİ
MİRASIN ÖNEMİ… BİZİ BİZ YAPAN ETİK/AHLAKİ DEĞERLER, YÜZYILLARDA İFADELENDİRİLMİŞ DÜŞÜNCELER ÜZERİNE İNŞA EDİLMİŞTİR. BU DEĞERLER, İNSAN MERKEZLİDİR; BİÇİMSEL DEĞİL, ÖZSEL VE ERDEME DAYALI BİR NİTELİK GÖSTERİR. TARİH, İYİ MİRASI GELİŞTİRME KONUSUNDA BİZE BÜYÜK SORUMLULUK YÜKLÜYOR.
TEŞEKKÜRLER