VERİ TABANI VE YÖNETİM SİSTEMLERİ Veri Tabanı Nedir? Veri Tabanı Yönetim Sistemleri (VTYS) Veri Tabanı Yönetim Sisteminin Yararları Veri Tabanlarının Kullanım Yerleri
Veri Tabanı Nedir? Bir işletmenin, günlük faaliyetlerini sürdürebilmesi için, işletmenin çeşitli konuları ile ilgili ve aynı zamanda işlet-menin büyüklüğü ile de orantılı olarak, çok miktarda bilgi depolanması gerekebilir. Bilgilerin sadece depolanması yeterli değildir. Bu bilgiler arasındaki ilişkilerinde saklan-ması gerekecektir. Çok büyük sayıdaki bilgilerin klasik dosya sistemi ile depolanması tutulması mümkün olmadı-ğı gibi veriler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi de çok zordur. Veritabanı; Bir okuldaki öğrencilerin sınıflarını, derslerini, notlarını, öğrenci basarisini, devam veya devamsızlığını izleme, müşteri siparişlerini takip etme veya bir adres defteri oluşturma gibi belirli bir konu veya amaçla ilişkili olan bilgiler toplamıdır.
Veri Tabanı Nedir? Örneğin, tedarikçilerinizin telefon numaralarının çeşitli yerlerde kayıtlı olduğunu varsayalım: bir dosya dolabındaki ürün bilgileri, postalama listesindeki müşteri adresleri, sipariş bilgilerini içeren bir elektronik tablo ve tedarikçilerin telefon numaralarının yazılı olduğu kart dosyası. Bir tedarikçinin telefon numarası değiştiğin-de, üç yerde de bilgileri güncelleştirmeniz gerekebilir. Oysa bir veritabanında bilgileri sadece tek bir yerde güncelleştirmeniz yeterlidir; tedarikçinin telefon numarası, veritabanında bu numarayı her kullandığınız yerde otomatik olarak güncelleştirilir.
Veri Tabanı Nedir? En temel anlatımıyla Veritabanı; Düzenli listelenmiş bilgilerin bilgisayardaki (Elektronik ortam) karşılığıdır. Genel olarak bu bilgiler aşağıdaki çalışanlar tablosunda olduğu gibi ortak bir konu yada amaca yönelik olmalıdır.
Veri Tabanı Yönetim Sistemleri (VTYS) fiziksel hafızada bilgileri çeşitli özelliklerine göre gruplandırıp şekillendirdikten sonra saklayan programlardır. VTYS, saklanan bu veriyi, Yapısal Sorgulama komutları ile insan- ların istekleri çerçevesinde işler, yeniden şekillendirirler. Yani, Veritabanı Yönetim Sistemi’nin bir ucunda, bilgisayar diskinde saklanan düzenlenmiş veriler, diğer ucunda ise bir kullanıcı (genellikle insan) veya istemci vardır.
Veri Tabanı Yönetim Sisteminin Yararları - Aynı veri değişik kişilerin PC’lerinde veya değişik bilgisayarlarda tekrar tekrar tutulmaz; Veri Tekrarı (“Data Redundancy”) azaltılır ya da yok edilir. - Veri Tutarlılığı (“Data Consistency”): Aynı verinin değişik yerlerde birkaç kopyasının bulunması “bakım” zorluğu getirir: bir yerde güncellenen bir adres bilgisi başka yerde güncellenmeden kalabilir ve bu durum veri tutarsızlığına (“Data Inconsistency”) yol açar. - Veri Paylaşımı / Eşzamanlılık (“Concurrency”): Veri tabanı yönetim sistemi (VTYS) kullanılmadığı durumlarda veriye sıralı erişim yapılır. Yanı birden çok kullanıcı aynı anda aynı veriye erişemez. Bir VTYS’de ise aynı veritabanlarına saniyede yüzlerce, binlerce erişim yapılabilir.
Veri Tabanı Yönetim Sisteminin Yararları - Veri Bütünlüğü (“Data Integrity”): Bir tablodan bir öğrenci kaydı silinirse, öğrenci var olduğu diğer tüm tablolardan silinmelidir. - Veri Güvenliği (“Data Security”): Verinin isteyerek ya da yanlış kullanım sonucu bozulmasını önlemek için çok sıkı mekanizmalar mevcuttur. Veri tabanına girmek için kullanıcı adı ve şifreyle korumanın yanı sıra kişiler sadece kendilerini ilgilendiren tabloları ya da tablo içinde belirli kolonları görebilirler. - Veri Bağımsızlığı (“Data Independence”): Programcı, kullandığı verilerin yapısı ve organizasyonu ile ilgilenmek durumunda değildir. VERİ BAĞIMSIZLI-ĞI, VTYS’lerinin en temel amaçlarındandır.
Veri Tabanlarının Kullanım Yerleri Veritabanı programlama ile bir çok proje geliştirilebilir. Bir İngilizce-Türkçe sözlük bu yolla kolayca yazılabilir. Bir kütüphane takip otomasyonu, bir hastane otomasyonu, muhasebe programları ve daha bir çok otomasyon programı temelde veritabanı projesidir. Günlük hayatta veritabanı programlama telefon şirketleri tarafından yoğun olarak kullanılır. Konuşmaların süreleri ay boyunca veritabanlarında saklanır ve ay sonu geldi- ğinde istemci programlar tarafından her bir abonenin telefon faturası teker teker hesaplanır. Günde yüz binlerce abonenin birbirini aradığı bir durumun içinden başka hangi yolla çıkılabilir ki?