ULAŞTIRMA MEVZUATI
MESLEKİ YETERLİLİK EĞİTİMİ
23. 01. 2008 tarihinde kabul edilerek 08. 02 23.01.2008 tarihinde kabul edilerek 08.02.2008 tarihinde resmi gazetede yayınlanan 5728 sayılı kanun ile karayoluyla yük ve yolcu taşımacılığı faaliyetlerinde kullanılan ticari araçlarda çalışan şoförlerin, sürücü mesleki yeterlilik belgesi almaları zorunluluğu getirilmiştir.
TEMEL CEZA KANUNLARINA UYUM AMACIYLA ÇEŞİTLİ KANUNLARDA VE DİĞER BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN Kanun No. 5728 Kabul Tarihi: 23/1/2008 MADDE 518- 4925 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “MADDE 26- Bu Kanunun; k) 5 inci maddesine göre mesleki yeterlilik belgesine sahip olmadan faaliyet gösteren işletmecilere 560 Türk Lirası, şoförlere ise 224 Türk Lirası, İdarî para cezası verilir.”
Madde 30 - (Değişik: 23/1/2008 – 5728/520 md.) Bu Kanunda belirtilen idarî para cezasını gerektiren fiillerin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde aynı nitelikteki fiili üç defa işlediği tespit edilen gerçek ve tüzel kişilere, işlediği fiillerin cezalarının toplamının on katı idarî para cezası verilir ve taşıt şoförünün yurt içi ve yurt dışı taşımalarda sürücü mesleki yeterlilik belgesi ile varsa uluslararası sürücü sertifikası bir yıl süreyle askıya alınır.
Karayolları Trafik Yönetmeliği esasları içerisinde de yük ve yolcu taşıması yapan taşıt şoförlerinin mesleki yeterlilik belgesi alarak araç sürmelerinin zorunlu olduğu belirtilmiştir.
KARAYOLU TAŞIMACILIK FAALİYETLERİ MESLEKİ YETERLİLİK EĞİTİMİ YÖNETMELİĞİ
Karayolu Taşıma Kanunu esaslarına göre faaliyetlerini icra etmek zorunda olan yönetici ve sürücülerin, mesleki yeterlilik eğitimi ve sınavı, bu eğitimi verecek kurum ve kuruluşların nitelikleri ile bunlara verilecek yetki belgeleri, bu eğitimleri tamamlayanlara veya bu eğitimden muaf olanlara verilecek mesleki yeterlilik belgeleri ve bunlara ilişkin usul ve esasları kapsar.
Mesleki Yeterlilik Belgesi türleri; Üst Düzey Yönetici (ÜDY), Orta Düzey Yönetici (ODY) ve Sürücü (SRC) türü mesleki yeterlilik belgesi olmak üzere üç ana grupta değerlendirilir.
Mesleki Yeterlilik Belgesi türleri; (1) ÜDY türü Mesleki Yeterlilik Belgesi (a) ÜDY1 uluslararası yolcu taşımacılığı (b) ÜDY2 yurtiçi yolcu taşımacılığı (c) ÜDY3 uluslararası eşya-kargo taşımacılığı (d) ÜDY4 yurtiçi eşya-kargo taşımacılığı
(2) ODY türü Mesleki Yeterlilik Belgesi (a) ODY1 Uluslararası yolcu taşımacılığı (b) ODY2 Yurtiçi yolcu taşımacılığı (c) ODY3 Uluslararası eşya-kargo taşımacılığı (d) ODY4Yurtiçi eşya-kargo taşımacılığı
(3) SRC türü Mesleki Yeterlilik Belgesi (a) SRC1 Uluslararası yolcu taşımacılığı (b) SRC2 Yurtiçi yolcu taşımacılığı (c) SRC3 Uluslararası eşya-kargo taşımacılığı (d) SRC4 Yurtiçi eşya-kargo taşımacılığı (e) SRC5 Tehlikeli madde taşımacılığı olarak düzenlenir ve verilir.
SRC1 türü belge sahibi olanlar, SRC2 belge türünü, SRC3 türü belge sahibi olanlar, SRC4 belge türünü, almış kabul edilir. SRC5 tehlikeli madde taşımacılığı belgesini alabilmek için SRC 3 veya SRC 4’ü almış olmak gerekir.
SÜRÜCÜLER İÇİN TOPLAM DERS SAATİ SRC1 SRC 2 SRC 3 SRC 4 SRC5 32 28 16 Güvenli Sürüş Teknikleri 3 - Ulaştırma Mevzuatı 2 Trafik Kuralları, Cezalar Trafik Kazalarının Önlenmesi Çalışma ve Dinlenme Süreleri Davranış Psikolojisi İletişim Teknolojileri 1 Tehlikeli Madde Taşımacılığı Gümrük, TIR ve Kaçakçılık Mevzuatı 4 Turizm Taşımacılığı Düzenli Yolcu Taşımacılığı Yasal Sorumluluklar ve Sigorta Harita Okuma Bilgisi Güzergah ve Geçiş Belgeleri İlkyardım Araç Bilgisi ile Ekonomik Araç Kullanımı SRC 5 Türü Belge Alabilmek İçin; SRC 3 veya SRC 4 Türü Belge Sahibi olmak şarttır.
ŞÖFÖRLERDE ARANACAK NİTELİKLER MADDE 36) 1 A-Taşıtın niteliğine uygun sürücüğ belgesi B- Mesleki yeterlilik belgesi C- Büyük otobüs kullananların 26 yaşından gün alması. Ç- 63 yaşından gün almamış olmaları. D- psikoteknik belge sahibi olmaları
MADDE 36) 2 D3 veya K2 yetki belgesi alan ve tek araç sahibi olan gerçek kişilerin kendi adlarına tescil edilmiş taşıtı bizzat kendilerinin sürücü olarak kullanmaları halinde ; bu kişilerden birinci fıkranın b, c, ç, ve d bentlerindeki şartlar aranmaz
Ders Programları ve Süreleri Eğitimlerde bir dersin süresi 50 dakikadır. Her ders arasında 10 dakika dinlenme süresi verilir. Haftalık ders programı, eğitim kurumunun yönetimince tespit edilir. Günlük ders programı 3 saatten az 8 saatten fazla olamaz.
Eğitime devam zorunludur. Eğitime Devam Zorunluluğu Karayolu Taşımacılık Faaliyetleri Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yönetmeliği Madde 27 Eğitime devam zorunludur. Bir eğitim döneminde, toplam ders saatinin 1/5'i kadar (Bir eğitim gününde 4 ders saatinden fazla) devamsızlık yapanların kayıtları o dönem için silinir. Eğitim ücreti ödedikleri halde geçerli bir mazeret sebebiyle eğitime devam edemeyenler, bu durumlarını ilgili eğitim kurumuna bildirmeleri ve belgelemeleri halinde bir sonraki eğitime ücret ödemeden devam edebilirler.
Eğitimi aksatan, eğitim düzenini bozan katılımcılar eğitim kurumu yönetimince yazılı olarak uyarılırlar. Yapılan uyarılara rağmen bu davranışlarında ısrar edenlerin kayıtları silinir ve bunlara herhangi bir ücret iadesi yapılmaz.
Eğitim dönemi başladıktan sonra 2 nci hafta dahil kayıt peşinatı ödemesi yapmayanların o dönem için kayıtları silinir.
Ulaştırma Bakanlığı’nın yapacağı Sınavların Değerlendirilmesi Sınavlar 100 (yüz) tavan puanı esas alınarak değerlendirilir. Değerlendirme sonunda başarılı olmak için 60 (altmış) ve daha yukarı puan almak şarttır.
Sınavlarda Başarısız Olanların Durumu Mesleki Yeterlilik Eğitimi’nden muaf olanlar hariç olmak üzere; sınav sonucunda başarısız olanlara, takip eden sınav döneminden itibaren eğitim programına devam etmeksizin 3 sınav hakkı daha tanınır.
Mesleki Yeterlilik Belgelerinin Şekli, Muhtevası ve Geçerlilik Süresi Mesleki Yeterlilik Belgesi’nin şekli ve muhtevası Bakanlık tarafından belirlenir. Mesleki Yeterlilik Belgeleri süresiz olarak düzenlenir. Bakanlık Mesleki Yeterlilik Belgesi sahiplerine, 5 yılda bir; ekonomik, teknolojik ve sosyal gelişmelerin taşımacılık faaliyetlerine yansımaları ve değişen mevzuatı kapsayan bir periyodik eğitim alma zorunluluğu getirebilir.
SRC – 1 :Uluslar arası Yolcu Taşımacılığı SRC – 2 :Yurtiçi Yolcu Taşımacılığı SRC – 3 :Uluslar arası Kargo-Eşya Taş. SRC – 4 :Yurtiçi kargo-Eşya Taşımacılığı SRC – 5 :Tehlikeli Madde Taşımacılığı
KARAYOLU TAŞIMA KANUNU 4925 Sayılı KARAYOLU TAŞIMA KANUNU
Taşımada düzeni ve güvenliği sağlamak, MADDE 1. — Bu Kanunun amacı; Karayolu taşımalarını ülke ekonomisinin gerektirdiği şekilde düzenlemek, Taşımada düzeni ve güvenliği sağlamak, Taşımacı, acente ve taşıma işleri komisyoncuları ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği ve benzeri hizmetlerin şartlarını belirlemek,
Taşıma işlerinde istihdam edilenlerin niteliklerini, haklarını ve sorumluluklarını saptamak, Karayolu taşımalarının, diğer taşıma sistemleri ile birlikte ve birbirlerini tamamlayıcı olarak hizmet vermesini ve mevcut imkânların daha yararlı bir şekilde kullanılmasını sağlamaktır.
MADDE 2. — Bu Kanun kamuya açık karayolunda motorlu taşıtlarla yapılan yolcu ve eşya taşımalarını, taşımacıları, taşıma acentelerini, taşıma işleri komisyoncularını, nakliyat ambarı ve kargo işletmecilerini, taşıma işlerinde çalışanlar ile taşımalarda yararlanılan her türlü taşıt, araç, gereç, yapıları ve benzerlerini kapsar.
Ancak, özel otomobillerle ve bunların römorklarıyla yapılan taşımalar, genel ve katma bütçeli dairelerle, il özel idareleri, belediyeler, üniversiteler ve kamu iktisadî teşebbüslerine ait otomobillerle yapılan taşımalar, Türk Silahlı Kuvvetlerine ait motorlu taşıt ve bunların römorkları ile yapılan taşımalar, lastik tekerlekli traktörlerle çekilen römorklarla yapılan taşımalar bu Kanun hükümlerine tâbi değildir.
Taşıma : Yolcunun taşıta bindiği veya eşyanın taşımacıya teslim edildiği yerden varış noktasına götürülmesini, Taşımacı : Taşımacı yetki belgesine sahip olan ve kendi nam ve hesabına taşımayı bir ücret karşılığı üstlenen gerçek veya tüzel kişiyi, Eşya (yük) : İnsandan başka taşınabilen canlı veya cansız her türlü nesneyi,
Kalkış noktası : Yolcunun taşıta bindiği veya eşyanın taşımacıya teslim edildiği yeri, Varış noktası : Yolcu bileti veya taşıma senedinde gösterilen, yolcu veya eşyanın götürülmek istendiği yeri, Gönderen : Eşyayı taşımacıya teslim eden, gönderileni belirleyen ve taşıma senedini imzalayan kişiyi,
Kargo : Tek parçada en fazla yüz kilogramı geçmeyen genellikle ambalaj ve kap içerisinde olan küçük boyutlu koli, sandık, paket gibi parça eşyayı, Yolcu : Taşıtı kullanan sürücü ile hizmetliler dışında taşıtta bulunan kişileri, Tehlikeli yük : Bu Kanuna göre düzenlenecek yönetmelikte tehlikeli olarak kabul edilen yükü,
Şehirlerarası taşıma : Herhangi bir ilin herhangi bir noktasından veya yerleşim biriminden başlayıp diğer bir ilin herhangi bir noktasında veya yerleşim biriminde biten taşımaları, Uluslararası taşıma : Türkiye'den veya Türkiye'ye karayoluyla;Türkiye üzerinden karayoluyla transit, Türkiye'ye denizyolu, demiryolu ve havayolu ile gelip karayolundan üçüncü ülkelere yapılan taşımaları ifade eder.
YETKİ BELGESİ ALMA ZORUNLULUĞU VE TAŞIMA HİZMETİ
MADDE 5. — Taşımacılık, acentelik ve taşıma işleri komisyonculuğu ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği yapılabilmesi için Bakanlıktan yetki belgesi alınması zorunludur.
Taşımacılık, acentelik ve taşıma işleri komisyonculuğu ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği yetki belgesi alınabilmesi için taşıma işleri işletmecilerinin meslekî saygınlık, malî yeterlilik ve meslekî yeterliliğe sahip olması gerekmektedir.
TAŞIMACININ SORUMLULUĞU
Taşımacı, yolcu ve eşyanın güvenlik içinde taşınmasından sorumludur Taşımacı, yolcu ve eşyanın güvenlik içinde taşınmasından sorumludur. Yolcu ve gönderenler de taşımacının güvenlik yönünden almış olduğu tedbirlere uymak zorundadırlar. Taşımacı, çevre kirliliğini önleme, çevre ve insan sağlığını koruma amacıyla yürürlüğe konulan mevzuat hükümlerine uymak zorundadır.
TAŞIMACININ YÜKÜMLÜLÜĞÜ
MADDE 7. — Taşımacı, yolcuların sağlıklı, rahat ve güvenli bir yolculuk yapmasını sağlayacak tedbirleri almak, yolcu ve eşyayı taahhüt ettiği yere kadar götürmekle yükümlüdür.
Beklenmeyen sebeplerle ilgili olarak ortaya çıkan ve taşımanın devamına engel olan sebeplerin, belirsiz bir beklemeyi mecburî kılması veya varış noktasına kadar gerekli zamanın bir katından daha fazla beklemeyi gerektirmesi halinde, imkân olduğu takdirde taşımacı bir başka güzergâhı izleyerek taşımayı tamamlamak,
aksi halde yolcuyu güzergâh üzerinde yolcunun dilediği bir yere kadar götürmek veya yolcu ve eşyayı hareket noktasına geri getirmekle yükümlüdür.
Bu gibi hallerde, yolcunun ve eşya sahibinin bütün hakları saklı olup, taşımacılar herhangi bir ek ödeme veya benzeri talepte bulunamazlar.
Taşımacılar altışar aylık süre ile yılda en az iki kez şoförlerinin ceza puanı durumunu Emniyet Genel Müdürlüğünden öğrenmek ve ceza puanı yüksek olan şoförlerle ilgili, eğitim ve iç denetim yönünden gerekli tedbirleri almak zorundadırlar.
GÖNDERENİN SORUMLULUĞU
MADDE 8. — Gönderen, eşyanın varış noktası, cinsi, miktarı ve nitelikleri ile diğer önemli bilgileri tam ve doğru olarak taşımacıya bildirmek zorundadır. Yanlış ve eksik bildirmelerden doğacak her türlü sorumluluk gönderene aittir. Taşımacı, bir ihbar veya şüphe halinde yetkili ve görevlilerin huzurunda eşyayı kontrol ettirebilir.
MADDE 9. — Acenteler ve taşıma işleri komisyoncuları bu sıfatla yapmış oldukları faaliyet ve işlemlerden taşımacı ile müştereken ve müteselsilen sorumludur. Nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği yapanlar, eşyayı teslim aldığı andan teslim edinceye kadar, eşyanın tamamı ve kısmen kaybından ve
vuku bulacak hasarından, korunması ve taşınmasından, güvenliği ve düzenliliğini sağlamaktan, çevre kirliliğini önleme ve insan sağlığını koruma konusundaki kurallara uymaktan sorumludur.
TAŞIMA YASAĞI
MADDE 10. — Acentelik ve taşıma işleri komisyonculuğu yetki belgesine sahip olanlar taşımacı yetki belgesi almadan kendi nam ve hesaplarına taşıma yapamaz ve yaptıramazlar.
Madde 11 - Düzenli yolcu ve eşya taşımaları, nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği ücret tarifeleri, yetki belgesi sahiplerince geçerlilik süresi de belirtilmek suretiyle hazırlanır ve Bakanlığa bildirilir. Ücret tarifelerine uyulması ve bu tarifelerin görülebilecek şekilde işyeri, terminal ve bilet satış yerlerine asılması ve taşıtlarda bulundurulması zorunludur.
Ücret tarifeleri başlangıç ve bitiş noktaları arasında gidiş ve dönüşte aynı şekilde düzenlenir. Değişik fiyat tarifesi uygulanamaz.
Madde 12 - Uluslararası yolcu ve eşya taşımaları; a) Türkiye'ye karayoluyla veya demiryoluyla herhangi bir hudut kapısından giren veya Türkiye'nin herhangi bir limanına denizyolu ile gelen karayolu taşıtlarıyla yapılan transit taşımaları, b) Türkiye'ye demiryolu, denizyolu veya havayoluyla gelen ve varış noktasından karayolu taşıtlarıyla üçüncü ülkelere yapılan taşımaları,
c) Türkiye'den karayolu taşıtları ile diğer ülkelere yapılan taşımaları, d) Diğer ülkelerden karayolu taşıtları ile Türkiye'ye yapılan taşımaları, Kapsar.
Taşıma yetkisi Madde 13 - 12 nci maddenin (a) bendindeki taşımaları, uluslararası ikili ve çok taraflı karayolu taşıma anlaşmalarına göre taşıma yapmaya yetkili veya Bakanlıkça izin verilmiş yabancı plâkalı taşıtlar ile uluslararası taşımalar için Bakanlıktan yetki belgesi almış taşımacılara ait taşıtlarla yapılabilir.
12 nci maddenin (b) bendindeki taşımalar, Bakanlıktan uluslararası taşımacı yetki belgesi almış taşımacılar tarafından yapılır. Yabancı plâkalı taşıtlara ise Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile taşıma yetkisi verilebilir.
12 nci maddenin (c) ve (d) bentlerindeki taşımalar uluslararası taşımacı yetki belgesine sahip taşımacılar ile ikili ve çok taraflı karayolu taşıma anlaşmalarına göre izin verilmiş veya Bakanlıkça özel izin belgesi verilmiş yabancı taşımacılara ait taşıtlarla yapılabilir. Yabancı plâkalı taşıtlar, Türkiye sınırları dahilindeki iki nokta arasında taşıma yapamazlar.
Yasak haller Madde 14 - Zorunlu hallerde sınır mülkî idare amirince verilecek izin dışında, ilgili kanunlara ve taşımacı ile yolcu ve gönderen arasındaki sözleşmelere aykırı olarak, yolcu ve eşya sınır kapılarına taşınamaz, buralarda aktarmaları yapılamaz, eşya depolanamaz ve yolcular sınır kapısından yaya geçerek başka bir taşıta binemezler.
Geçiş ücretleri Madde 16 - Karayolunun bakımı, korunması ile karayolu ve taşımanın yönetimine ilişkin giderlere katkıda bulunmak üzere yabancı plâkalı araçlardan geçiş ücretleri alınır. Köprü, tünel ve otoyol ücreti gibi karayolu alt yapısının kullanılmasından alınan ücret ile eşya ve taşıtlar için yapılan hizmetlerin ücretleri, bu geçiş ücretlerine dahil değildir.
Sorumluluk Madde 17 - Şehirlerarası ve uluslararası yolcu taşımacıları; duraklamalar dahil olmak üzere yolcunun kalkış noktasından, varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da eşyasının zarara uğramasından dolayı sorumludur.
Madde 18 - Taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedenî zararlar için bu Kanunun 17 nci maddesinden doğan sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadır. Madde 21 - Hak sahipleri, sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde doğrudan doğruya sigortacıya karşı talepte bulunabilirler.
Madde 24 - Bu Kanuna göre yapılan sorumluluk sigortası sözleşmelerinden doğan her türlü tazminat davası, hak sahibinin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren iki yıl ve her halde zarara neden olan olay tarihinden itibaren on yıl sonra zamanaşımına uğrar.
KARAYOLU TAŞIMA YÖNETMELİĞİ
Taşıma Faaliyetlerinde Genel Kural Madde 5- Taşıma faaliyetleri, ekonomik, seri, elverişli, güvenli, çevreye kötü etkisi en aza indirilecek, genel sağlık, fert, toplum ve çevre sağlığı ile güvenliğini olumsuz yönde etkilemeyecek ve kamu yararını gözetecek tarzda serbest rekabet ortamında gerçekleştirilir.
Yetki Belgesi Alma Zorunluluğu Madde 6- Bu Yönetmelik kapsamında faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin; a) Taşımacılık, acentelik, taşıma işleri komisyonculuğu, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, taşıma işleri organizatörlüğü, dağıtım işleri, terminal işletmeciliği, oto kiralama işletmeciliği ve benzeri faaliyetleri yapabilmeleri için Bakanlıktan yetki belgesi alınması zorunludur.
b) Yetki belgesi alınabilmesi için, bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinde (Yetki Belgesi Almanın veya Yenilemenin Genel Şartları) belirtilen genel şartlar ile 13 üncü maddesinde (Yetki Belgesi Almanın veya Yenilemenin Özel Şartları) belirtilen özel şartlara sahip olunması şarttır. Yetki belgesi alınmadan, muhtevası bu Yönetmelikte belirtilen herhangi bir faaliyette bulunulamaz.
Taşıma Hizmeti Madde 10-a) Yetki belgesi sahipleri, iştigal alanlarına giren hizmetlerini, hizmetin ifasını imkansız kılan yasal mücbir sebepler dışında yapmaktan kaçınamazlar. Bu hizmetlerden ayırım yapmaksızın herkesin yararlanmasını ve hizmetin sürekliliğini sağlamak zorundadırlar.
YETKİ BELGESİ TÜRLERİ A Yetki belgesi: Ticari amaçla otomobil ile yolcu taşımacılığı ve oto kiralama işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. A1 Yetki belgesi: Otomobil ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapacaklara, A2 Yetki belgesi: Otomobil ile uluslararası yolcu taşımacılığı yapacaklara, A3 Yetki belgesi: Oto kiralama işletmeciliği yapacaklara verilir.
B Yetki belgesi : Ticari amaçla otobüs ile uluslararası yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. B1 Yetki belgesi: Belirli bir ücret ve zaman tarifesine göre, otobüs ile düzenli yolcu taşımacılığı yapacaklara,
B2 Yetki belgesi: a) Belirli bir zaman tarifesine uymaksızın yolcu durumuna göre arızi sefer düzenleyerek taşıma yapacaklara, b) Önceden gruplandırılmış yolcuları bir hareket noktasından alıp aynı hareket noktasına götürmek ve/veya getirmek suretiyle mekik sefer düzenleyerek taşıma yapacaklara,
c) 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu ile bu Kanuna göre hazırlanarak yayımlanan Seyahat Acentaları Yönetmeliği hükümlerine göre kurulmuş Seyahat Acentalığı Belgesine sahip olanlara, B3 Yetki belgesi: Yetki belgesi sahibinin kendi adına ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş taşıt veya taşıtlarla, sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili personelini taşıyacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara, verilir.
C Yetki belgesi : Ticari amaçla uluslararası ve yurtiçi eşya taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. C1 Yetki belgesi: Yetki belgesi sahibinin kendi adına ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş taşıt veya taşıtlarla, sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili eşya taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
C2 Yetki belgesi: Belirli bir zaman tarifesine göre ve/veya belirli bir zaman tarifesine uymaksızın eşya durumuna göre sefer düzenleyerek taşıma yapacaklara, C3 Yetki belgesi: Ev ve büro eşyası taşıması yapacaklara, verilir.
D Yetki belgesi: Ticari amaçla otobüs ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. Dl Yetki belgesi: Belirli bir ücret ve zaman tarifesine göre otobüs ile düzenli yolcu taşımacılığı yapacaklara,
D2 Yetki belgesi: a) Belirli bir zaman tarifesine uymaksızın yolcu durumuna göre arızi sefer düzenleyerek taşıma yapacaklara, b) Önceden gruplandırılmış yolcuları bir hareket noktasından alıp aynı hareket noktasına götürmek ve/veya getirmek suretiyle mekik sefer düzenleyerek taşıma yapacaklara,
c) 1618 sayılı Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu ile bu Kanuna göre hazırlanarak yayımlanan Seyahat Acenteleri Yönetmeliği hükümlerine göre kurulmuş Seyahat Acenteliği Belgesine sahip olanlara,
D3 Yetki belgesi: Yetki belgesi sahibinin adına ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş taşıt/taşıtlarla, sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili personelini taşıyacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara, verilir.
E Yetki belgesi: Ticari amaçla yolcu ve eşya taşımacılığı yapacak kamu kurum ve kuruluşlarına verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. El Yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası yolcu taşımacılığı yapacaklara, E2 Yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası eşya taşımacılığı yapacaklara, verilir.
F Yetki belgesi: Ticari amaçla yolcu taşımacılığı konusunda acentelik yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. Fl Yetki belgesi: Yurtiçi yolcu taşımacılığı konusunda acentelik yapacaklara, F2 Yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı konusunda acentelik yapacaklara, verilir.
G Yetki belgesi: Ticari amaçla eşya ve kargo taşımacılığı konusunda acentelik yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. G1 Yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı konusunda acentelik yapacaklara,
G2 Yetki belgesi: Uluslar arası ve yurtiçi eşya taşımacılığı konusunda acentelik yapacaklara, G3 Yetki belgesi: Yurtiçi kargo taşımacılığı konusunda acentelik yapacaklara, G4 Yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi kargo taşımacılığı konusunda acentelik yapacaklara, verilir.
H Yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı konusunda komisyonculuk yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. H1 Yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı konusunda komisyonculuk yapacaklara, H2 Yetki belgesi: Uluslar arası ve yurtiçi eşya taşımacılığı konusunda komisyonculuk yapacaklara, verilir.
K Yetki belgesi: Ticari amaçla yurtiçi eşya taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. Kl Yetki belgesi: Belirli bir zaman tarifesine göre ve/veya belirli bir zaman tarifesine uymaksızın eşya taşımacılığı yapacaklara,
K2 Yetki belgesi: Taşımacının kendi adına ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş taşıt veya taşıtlarla, sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili eşya taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara, K3 Yetki belgesi: Ev ve büro eşyası taşımacılığı yapacaklara, verilir.
L Yetki belgesi : Ticari amaçla lojistik işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. L1 Yetki belgesi: Yurtiçi lojistik işletmeciliği yapacaklara, L2 Yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi lojistik işletmeciliği yapacaklara,verilir.
M Yetki belgesi: Ticari amaçla kargo işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. M1 Yetki belgesi: İl sınırları içerisinde kargo işletmeciliği yapacaklara, M2 Yetki belgesi: Yurtiçi kargo işletmeciliği yapacaklara, M3 Yetki belgesi: Uluslar arası ve yurtiçi kargo işletmeciliği yapacaklara verilir.
N Yetki belgesi: Ticari amaçla il sınırları içinde ve yurtiçi nakliyat ambarı işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. N1 Yetki belgesi: İl sınırları içinde nakliyat ambarı işletmeciliği yapacaklara, N2 Yetki belgesi: Yurtiçi nakliyat ambarı işletmeciliği yapacaklara verilir.
P Yetki belgesi: Dağıtıcılık yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir P Yetki belgesi: Dağıtıcılık yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. P1 Yetki belgesi: İl sınırları içinde dağıtım yapacaklara, P2 Yetki belgesi: Yurtiçinde dağıtım yapacaklara verilir.
R Yetki belgesi: Ticari amaçla yurtiçi ve uluslararasında taşıma işleri organizatörlüğü yapacak tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır. R1 Yetki belgesi: Yurtiçi taşıma işleri organizatörlüğü yapacaklara, R2 Yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi taşıma işleri organizatörlüğü yapacaklara verilir.
T Yetki belgesi : Terminal işletmeciliği yapacak tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşlarına verilir ve aşağıdaki türlere ayrılır. T1 Yetki belgesi : Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde bulunan yolcu terminali işletmeciliği yapacaklara, T2 Yetki belgesi: Büyükşehir Belediyesi sınırları dışında kalan yerleşim birimlerindeki yolcu terminali işletmeciliği yapacaklara, T3 Yetki belgesi : Eşya terminali işletmeciliği yapacaklara verilir.
B3, C1, D3, E1, E2 ve K2 türü yetki belgesi talebinde bulunanlar hariç olmak üzere; 1) B1, C2, D1, L1, L2, M2, M3, N2, P2, R1, R2 ve T1 türü yetki belgesi talebinde bulunanların, gösterecekleri faaliyet alanlarına uygun en az birer adet üst düzey yönetici ve orta düzey yönetici Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmaları veya bu belgelere sahip kişi veya kişileri istihdam etmeleri,
2) A1, A2, A3, B2, C3, D2, F1, F2, G1, G2, G3, G4, H2, H1, K1, K3, M1, N1, P1, T2 ve T3 türü yetki belgesi talebinde bulunanların, gösterecekleri faaliyet alanlarına uygun en az bir adet orta düzey yönetici Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmaları veya bu belgeye sahip kişi veya kişileri istihdam etmeleri şarttır.
Taşıma Senedi ve Sevk İrsaliyesi Madde 49- a)Yurtiçi eşya ve kargo taşımalarında, yetki belgesi sahiplerinin taşıma senedi düzenlemesi zorunludur. b)Uluslararası eşya taşımalarında sevk irsaliyesi aranmaz, uluslararası geçerliliği olan belgeler kullanılır. Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşma ve sözleşmelerin hükümleri saklıdır.
Bagaj Madde 50-a) Yurtiçi ve uluslararası taşımalarda, yolcunun otuz kilograma kadar olan bagajı ücretsiz taşınır. Bagajlar yolcuların biletlerinde gösterilen koltuk numaralarına göre etiketlenir. Yolcu taşımalarında, taşıt bagajının toplam istiap haddini aşan eşya taşınamaz. Yolcu taşımalarında, yolcu beraberinde olmayan, ticari eşya ve kargo taşınamaz.
Sürücülerde Aranacak Şartlar Madde 60- Sürücülerin yolcu ve eşya taşımacılığına ait taşıtlarda çalışabilmesi için; a) Ticari taşıtın niteliğine göre sürücü belgesine sahip olmaları, b) Yolcu taşımacılığında en az lise veya dengi okullardan birini bitirmiş olmaları, (Danıştay Kararı gereği aranmayacaktır.) c) Eşya ve kargo taşımacılığında ilköğretim okullarından birini bitirmiş olmaları,
d) Yüksek Öğretim Kurumlarının sürücü eğitimi veren bölümlerinden mezun olanlar hariç, Bakanlıkça belirlenecek kurum ve kuruluşların vereceği eğitimden geçerek sürücü mesleki yeterlilik belgesi almaları, e) Sürücülerin bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları,
f) Yolcu taşımacılığında çalışacak otobüs sürücülerinin, 26 yaşından gün almış ve 63 yaşından gün almamış olmaları, g) Eşya ve kargo taşımacılığında çalışacak sürücülerin, 63 yaşından gün almamış olmaları gerekir.
Kazasız sürüşler ....