İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRETİM YAKLAŞIMI
İşbirliğine dayalı öğrenme; öğrencilerin sınıf ortamında küçük karma guruplar oluşturarak (cinsiyet, başarı durumu, yaş, kişisel özellikler vb.) ortak amaç doğrultusunda, akademik bir konuda birbirlerinin öğrenmelerine yardımcı oldukları, genelde gurup başarısının değişik yollarla ödüllendirildiği bir öğrenme yaklaşımıdır.
İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENMENİN ÖZELLİKLERİ: Guruplar en az iki en fazla beş öğrenciden oluşmalıdır. Öğrencilerin gurup içinde etkileşimleri öğrenme lerinde etkili olur.
Gurup içinde biz duygusu oluşturur. Kazanmak veya kaybetmek guruba aittir. Guruplar arasında yarışma söz konusudur. Öğrenciler sadece bilişsel yönden değil sosyal ve duyuşsal yönden de gelişir. Sorumluluk duyguları gelişir.
İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENMENİN GEREKLİLİĞİ Başarıyı arttırır. Üst düzeyde öğrenme gerçekleşir Özsaygıyı geliştirir. Yarışma ortamı oluşturur Yarışma ortamı oluşturur
İşbirliğine dayalı öğrenmede öğrenme 3 şekilde olur: 1- Bireysel olarak 2- Birlikte 3- Rekabetçi sınıf ortamı
İşbirliğine dayalı öğrenmenin Avantajı: Bireysel ve yarışmacı sınıf atmosferinden daha fazla sinerji ve güdülenme sağlar. Bağlılık duygusu olumlu enerjinin artmasını sağlar. Öğrenciler birbirlerinden öğrenirler, geleneksel sınıf yapısına göre birbirlerine daha çok yardımcı olurlar. Karşılıklı etkileşim bireysel çalışmalara göre daha fazladır. Bu etkileşim sadece bilişsel işlerde değil sosyal işlerde de gözlenir.
İşbirliği, olumlu duyguların birbirlerine artarak aktarılmasına yardımcı olur, yalnızlık ve yabancılaşmayı azaltır, diğer insanlara karşı olumlu bakış açısı geliştirir. İşbirliğine dayalı öğrenme bireyin özsaygısını artırmakla kalmaz öğrenme düzeyini de artırır. Öğrencilerin birlikte iş görmeleri çalışma kapasitelerini artırmalarını sağlar.
İşbirliğine dayalı öğrenmenin işlevleri: 1-DAYANIŞMA:Grup üyelerinin her birinin, gruptaki diğerlerinin de öğrenmesinden sorumlu oldukları bilincine sahip oluşunu ifade eder. Grup üyeleri, eğer üyelerden birisi dahi başarısız olursa tüm grubun başarısız sayılacağının bilincindedirler. Böyle bir pozitif dayanışma grup üyelerinin tamamını, yapabileceklerinin en iyisini yapmaya maksimum düzeyde motive eder.
FUTBOL MAÇI BİR TAKIM ÇALIŞMASIDIR. İŞBİRLİĞİNE DAYANIR.
2-BİREYSEL SORUMLULUK: Grup üyelerinin her biri, kendisine düşen görevi en iyi şekilde yerine getirmek sorumluluğu ile yükümlüdür.
3-YÜZYÜZE ETKİLEŞİM: Grup üyeleri arasında yüz yüze etkileşimin artması, üyelerin birbirine karşı sorumluluk duygusunun, akıl yürütme ve sonuç çıkarma yetilerinin gelişmesini ve sosyal dayanışmanın artmasını sağlar.Bu nedenle grup üyelerinin yüzyüze oturmasında yarar vardır.
4-SOSYAL BECERİLER: Öğrenme çabalarının etkili ve verimli olması, kişiler arası iletişim becerilerinin yanında diğer sosyal becerilerin de kullanılmasını gerektirir. Eğer grup üyeleri birbirini yeterince tanımıyor, birbirine güvenmiyor, birbiriyle etkili iletişim kuramıyor ve birbirine yeterince destek olamıyorsa iş birliğine dayalı öğrenme çabalarından alınacak verim düşer.
5-GRUBUN KENDİNİ DEĞERLENDİRMESİ: Grup üyelerinin, bireysel ve grup amaçlarını ne düzeyde gerçekleştirip gerçekleştiremediklerini değerlendirmesini ve birlikte çalışma becerilerinin geliştirilerek devam ettirilmesini ifade eder. Grup, üyelerin hangi etkinliğinin yararlı ve hangilerinin yararsız olduğuna, hangi etkinliklere devam edilmesi, hangilerinin değiştirilmesi gerektiğine tartışarak karar vermelidir
İş birliğine dayalı öğrenme metodu: Çocukların öğrenmeleri yanında onların çeşitli yönlerden gelişimlerini de olumlu yönde etkilemektedir. Öğrencilere, özellikle günümüzde “başarının sırrı” olarak ifade edilen ekip çalışması (team work) becerisinin kazandırılmasında, sosyal becerilerinin geliştirilmesinde ve iyi arkadaşlık ilişkilerinin oluşturulmasında oldukça etkili bir metottur.
İş birliğine dayalı öğrenme metodu problem çözme ve yaratıcı düşünme yetilerinin kazandırılmasında da etkili bir araçtır. Bireysel ve yarışmacı öğrenme metotlarından farklı olarak bu metot, problemleri çözüme kavuşturmak için öğrencilerin birlikte çalışması esasına dayanır. Bir probleme birlikte çözüm aramak, daha fazla çözüm önerisi üretmek demektir. Yaratıcı düşünmenin en etkili araçlarından olan“beyin fırtınası”(brain storming) da birlikte çalışmayı gerektiren bir stratejidir.
Akademik başarı üzerindeki olumlu etkilerinin yanında yüksek özgüven (self-esteem), empatik yaklaşım, iletişim becerileri, problem çözme, yaratıcı ve eleştirel düşünmenin gelişimine de büyük katkılar sağlar………
İşbirliğine Dayalı Öğrenme Teknikleri Takım Oyun Turnuvaları Tekniği Öğrenci Takımları Başarı Grupları Tekniği Ayrılıp Birleşme Tekniği (Jigsaw) Küçük Grupla Öğrenme Tekniği Grup Araştırması Yöntemi
Öğretmen ön bilgi verdikten sonra konu ile ilgili materyali dağıtır. İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Uygulanması (Takım Oyun Turnuvaları Tekniği) Öğrenciler; Beceri, cinsiyet ve yarışçı özelliklerine göre 4-5 kişilik takımlara ayrılır. Her hafta turnuva yapılır ve her takımın görevi turnuvaya katılacak arkadaşını hazırlamaktır. Öğretmen ön bilgi verdikten sonra konu ile ilgili materyali dağıtır. Her grup kendisini temsil edecek olanı hazırlar. Turnuva masaları hazırlanır Her takımdan bir veya iki öğrenci yarışır ve aldıkları puan takımın puan hesabına yazılır. Her hafta turnuva masasındaki öğrenci değişir.
ÖĞRENCİ TİMLERİ –BAŞARI GRUPLARI
Öğrenciler 4-5 kişilik takımlara ayrılır. İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Uygulanması (Öğrenci Takımları Başarı Grupları Tekniği) Öğrenciler 4-5 kişilik takımlara ayrılır. Takımlar kendi içlerinde çalıştıktan sonra bir test uygulanır. Öğrenciler testten aldıkları puana göre başarı sırasına dizilir. En başarılı 6 öğrenci 1. grup, sonraki 2. grup vb… olarak ayrılır. 1. gruptakiler takımlarına 8, 2. gruptakiler örneğin takımlarına 6, 3. gruptakiler örneğin takımlarına 4 puan kazandırırlar. Her öğrenci becerisi ve başarısı oranında takımına katkı getirir. Öğrenci kendisini kendi başarı grubundakilerle karşılaştırır.
Grup Çalışması Düzeni
Düşün-Birlikte Çalış-Paylaş
Grubun her üyesi alt konunun bir bölümünü alır. İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Uygulanması (Küçük Grupla Öğrenme Tekniği) 2-6 kişilik gruplar, öğretmenin belirlediği ana konunun alt konularından birini seçerek araştırırlar. Grubun her üyesi alt konunun bir bölümünü alır. Kendi grup arkadaşlarıyla tartışırlar. Sınıfa sunu yaparlar. Öğrenciler bu sunuyu değerlendirir.
İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Uygulanması (Grup Araştırması Yöntemi) Bir konu alt konulara ayrılarak gruplara dağıtılır Grup üyeleri bu alt konuyu bölümlere ayrılır ve iş bölümü yapılır. Her bir grup üyesi diğer grup üyelerinin çalışmasına bağımlıdır. Öğrenciler arası iletişim sağlanır İletişim ve sosyal becerilerinin gelişmesi için etkinlikler yapılabilir Öğretmen rehberdir.
İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Uygulanması (Grup Araştırması Yöntemi) Burada Öğrenciler; Bir plan geliştirerek bu planı uygularlar Bilgi toplayarak, bir probleme çözüm getirirler Araştırmalarından elde ettikleri bilgileri paylaşırlar.
AYRILIP BİRLEŞME
İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Uygulanması (Jigsaw) Takımların oluşturulması Isınma etkinlikleri Takımlarda konu ve görev dağılımının yapılması Diğer gruplarla etkileşim Takım içi etkinlikler Değerlendirme
Takımların oluşturulması 2-6 kişiden oluşan takımlar Takımlar heterojen olmalıdır, tüm takımların başarı düzeyleri birbirine yakın olmalıdır
Isınma etkinlikleri Gruba ad verme, Grubun sloganını belirleme Düşün-tartış-yaz-paylaş
Takımlarda konu ve görev dağılımının yapılması Konu alt bölümlere ayrılır ve öğrencilere bu alt konular verilir Takım içerisinde görevler belirlenir: Lider, Kaynak sağlayıcı, Denetçi, Özetleyici, Araştırmacı, Kayıtçı, Destekleyici, Gözlemci-sorun giderici Her oturumda bu görevler değişmelidir.
Diğer gruplarla etkileşim Aynı alt bölümden sorumlu olan, farklı takımlardaki öğrencilerin birleşerek etkileşim grupları oluşturması Elde ettikleri kazanımları özetlerler.
Jigsaw-Takımları Ev Takımları (karışık olarak 5 veya 6 kişiden oluşmaktadır) Uzman Takımları (her uzman takımında her bir ev takımından 1 kişi yer almaktadır) Jigsaw-Takımları
Takım içi etkinlikler Etkileşim gruplarında çalışan öğrencilerin elde ettikleri kazanımları takımlara dönerek diğer arkadaşlarına aktarmaları ve tartışmalarıdır.
Değerlendirme Takım içerisindeki etkinliklerin öğrenciler tarafından değerlendirilmesi, Bireysel değerlendirme; yapılan bir sınavla öğrencilerin bireysel olarak değerlendirilerek elde ettikleri puanların takım lehine yazılması