TÜRKİYE’ NİN KIRSAL KALKINMA PROGRAMI TARIM VE KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU Eşleştirme Projesi TR/2005/IB/AG/01 İl Koordinatörlükleri Personel Eğitimi TÜRKİYE’ NİN KIRSAL KALKINMA PROGRAMI

SUNUM PLANI AB Kırsal Kalkınma (IPARD) Bileşeni Türkiye’de Kırsal Kalkınma (IPARD) Programı hazırlık çalışmaları 1. Dönem (2007-2009) ve 2. Dönem (2010-2013) IPARD Programında yer alan tedbirler ve alt tedbirler 1. Dönem (2007-2009) ve 2. Dönem (2010-2013) IPARD Program Uygulanacak İller İllerde Uygulanacak Tedbirler IPARD Kazanımları Teklif Çağrısı 2

IPA NEDİR? IPA, aday ve potansiyel aday ülkelere yardım etmeye yönelik bir “Katılım Öncesi Yardım Aracı”dır. 5 farklı program ve aracın yerini tutar: PHARE, ISPA, SAPARD, CARDS ve Türkiye katılım öncesi araçları Şunları sağlayacaktır: AB Yardımlarının daha yüksek derecede tutarlılığını ve koordinasyonunu AB finansmanı kurallarının aşamalı olarak benimsenmesi yoluyla Yapısal Fonlar, Uyum Fonları ve Kırsal Kalkınma Fonlarına yönelik daha iyi hazırlanmayı

Geçiş Yardımı ve Kurumsal Yapılanma Sınır Ötesi İşbirliği IPA BİLEŞENLERİ Geçiş Yardımı ve Kurumsal Yapılanma Sınır Ötesi İşbirliği Bölgesel Kalkınma İnsan Kaynaklarının Gelişimi Kırsal Kalkınma (IPARD)

IV. V. I. II. III. KATILIM ÖNCESİ MALİ YARDIM (IPA) (2007 – 2013) Kurumsal Kapasite Gelişimi Sınırötesi İşbirliği Bölgesel Kalkınma İnsan Kaynakları Kırsal Kalkınma (Tarım ve Köyişleri Bakanlığı) Aday ülkenin çeşitli müktesabat başlıkları altında müktesabatı uygulamaya yönelik kurumsal kapasitesini geliştirmeyi hedeflemektedir. Aday ülkenin diğer yararlanıcılar ile veya üye devletlerle sınırötesi işbirliği konularını desteklemeyi hedeflemektedir. Ulaştırma, çevre (su, atık su ve hava kalitesi konuları), enerji (yenilenebilir ve enerji verimliliği konuları), eğitim, sağlık altyapıları ve bilişim teknolojileri dahil KOBİ’lere destek. Aday ülkeyi Avrupa İstihdam Stratejisi çerçevesinde Avrupa Sosyal Fonunun kullanımına hazırlamayı hedeflemektedir. İstihdama erişim, sosyal içerme, insan sermayesine yatırım (eğitim-sağlık) gibi alanlarda faaliyetleri destekleyecektir. Tarım işletmelerine yatırım Tarım ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması Ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi Üretici birliklerine teknik destek 5

AB IPARD bileşenin amaçları Katılım sürecinde aday ülkelere; AB Ortak Tarım Politikası (OTP) ile ilgili müktesebatın uygulanmasına destek olmak Tarım sektörü ile kırsal alanların sürdürülebilir gelişimine katkıda bulunmak

AB IPARD öncelikleri ve tedbirleri Avrupa Komisyonu tarafından IPARD kapsamındaki üç öncelik altında dokuz adet tedbir belirlenmiş olup, her ülkenin kendi koşullarına göre uygun tedbirleri seçmesi ve seçilen bu tedbirler temelinde planlarını hazırlamaları şart koşulmuştur.

AB IPARD öncelikleri ve tedbirleri No Öncelikler Tedbirler 1. Pazar etkinliğinin geliştirilmesi ve Topluluk standartlarının uygulanması 1. Tarımsal işletmelerin topluluk standartlarına yükseltilmesi ve yeniden yapılandırılması için tarımsal işletmelere yatırım 2. Tarım ve su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasının geliştirilmesi ve topluluk standartlarına yükseltilmesine dair yatırım 3. Üretici gruplarının kurulmasına destek 2. Tarımsal çevre tedbirlerinin uygulanması için hazırlayıcı faaliyetler ve LEADER yaklaşımı 4. Kırsal alanların ve çevre ile ilgili faaliyetlerin uygulanması için hazırlık 5. Yerel kırsal kalkınma stratejilerinin hazırlanması ve uygulanması (LEADER) 3. Kırsal ekonominin geliştirilmesi 6. Kırsal altyapının iyileştirilmesi ve geliştirilmesi 7. Kırsal ekonomik faaliyetlerin geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi 8. Eğitim 9. Teknik yardım

AB IPARD fonlarının kullanılabilmesi için temel gereklilikler, Kırsal Kalkınma (IPARD) Programının hazırlanarak Avrupa Komisyonu tarafından onaylanması Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunun ve İl Koordinatörlüklerinin kurularak Avrupa Komisyonu tarafından akredite edilmesi

IPARD Programı Yönetim Otoritesi; Kırsal Kalkınma (IPARD) Programının hazırlanması İzleme ve Yönlendirme Komitesinin oluşturulması Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunun kurulması çalışmalarını yürütme görevlerini yerine getirmek üzere, Yönetim Otoritesi olarak Bakanlığımız Strateji Geliştirme Başkanlığı Proje Yönetimi ve Mali Kontrol Dairesi Başkanlığı görevlendirilmiştir.

Türkiye’de IPARD Programı Hazırlık Çalışmaları

IPARD Programı hazırlık çalışmaları Politika çerçeve belgesi hazırlandı Sektör Analizleri yapıldı IPA-Kırsal Kalkınma Planının Hazırlanmasına yönelik “Teknik Yardım Projesi” IPARD Planı “Ön-Değerlendirme (ex-ante evaluation) Projesi” çalışmaları gerçekleştirildi.

Politika çerçeve belgesi IPARD Programı Politika çerçeve belgesi Ulusal kalkınma planları, programları, ulusal kırsal kalkınma stratejisi ve tarım stratejisinde öngörülen ilke ve hedefler ile uluslararası taahhütler ve Avrupa Birliği katılım öncesi mali yardım programlarına uyum çerçevesinde, tarım sektörü ve kırsal alanların mevcut durumu ve ihtiyaçları değerlendirilmek amacıyla hazırlanmıştır.

IPARD Programı Sektör Analizi Üretici/çiftçi, işleme sanayi, pazar ve ticaret ve hükümet politikalarındaki mevcut durumun tanımı Bunların AB standartlarına ulaşma düzeyinin analizi Geçmişteki eğilimler ve geleceğe yönelik muhtemel gelişmeler Sektör düzeyinde güçlü ve zayıf yanların tanımlanması Sektör için tavsiyelerin yer aldığı sonuçları içeren sektör analizi çalışmaları yapılmıştır.

IPARD Programı Sektör Analizleri Süt sektör analizi: FAO desteğiyle-Eylül 2005 Kırmızı Et ve Kanatlı Eti ile Meyve -Sebze sektör analizleri: İngiliz Agri-Systems adlı Özel Firma-Haziran 2006 Su Ürünleri sektör analizi: AB-Su Ürünleri Projesi çerçevesinde KKGM tarafından yürütülmüş-Ekim 2006

IPARD Programı Hazırlık çalışmalarında; İlgili kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, STK’lar vb. paydaşlarla çalışılmış ve görüşleri alınmış Sektör temsilcileri ile çalıştaylar yapılmış Belirlenen alanlara ilişkin, katılımcılığı artırmak amacıyla, yerinde incelemelerde bulunulmuştur. 16

IPARD Programı Temel Belgeler Dokuzuncu Kalkınma Programı Tarım Strateji Belgesi Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisinde belirtilen ülkemiz öncelikleri ile AB çok yıllık planlama dokümanı ile ilgili mevzuatları göz önüne alınarak hazırlanmıştır. 17

IPARD Programı Kırsal Kalkınma (IPARD) Planının Hazırlanmasına yönelik “Teknik Yardım Projesi” Teknik Yardım çalışmaları; “Kırsal Kalkınma Planının Hazırlanmasına Destek ve Planın Uygulanması İçin Kurumsal Kapasitenin Güçlendirilmesi Projesi”nin Teknik Yardım Bileşeni kapsamında yürütülmüş olup, 13.12.2006 tarihinde başlamıştır. IPARD Planı Çalışma Grubu ve Yönlendirme Komitesi (Steering Committee) kurulmuştur.

IPARD Planı ön-değerlendirme projesi; IPARD Programı IPARD Planı ön-değerlendirme projesi; AB 1698/2005 sayılı kırsal kalkınma yönetmeliğine göre; hazırlanan IPARD Planı’nın bağımsız bir teknik ekip tarafından ön-değerlendirmesinin yapılması gerekmekte olup, ön değerlendirme (ex-ante evaluation) çalışmaları 12 Mart 2007 tarihinde başlamış, 30 Mayıs 2007 tarihinde rapor hazırlanmıştır.

IPARD fonlarının kullanılabilmesi için temel gereklilikler, IPARD Programı IPARD fonlarının kullanılabilmesi için temel gereklilikler, Kırsal Kalkınma (IPARD) Programı Avrupa Komisyonu Kırsal Kalkınma Komitesi tarafından 19 Aralık 2007 tarihinde ve komisyon tarafından da resmi olarak 25 Şubat 2008 tarihinde kabul edilmiş Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunun kurulmasına ilişkin 5648 sayılı kanun 18 Mayıs 2007 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

IPARD Programı IPARD Programında (2007-2013) Desteklenecek tedbirler ve sektörler Uygulanacak iller Faydalanıcılar Uygun yatırım alanları ve Mali dağılımları yer almaktadır. 21

IPARD Programının uygulanacağı illerin seçimi Sektör analizleri çerçevesinde; İllerin desteklenecek sektörler itibariyle potansiyelleri Çözüme kavuşturulması gereken problemlerin varlığı İllerin GSYİH’dan aldığı pay İller arası net göç hızı gibi kriterlere dikkat edilmiştir.

Seçilen illerde sektörlerin belirlenmesi IPARD Programı Seçilen illerde sektörlerin belirlenmesi Üretim potansiyeli Hayvan sayısı İklimsel koşullar Seçilen sektörlerle ilgili olarak illerin gereksinimleri ve IPARD’dan sağlanacak desteklerle rekabetçi bir yapıya kavuşma potansiyelinin olması İller arası sinerjinin sağlanabilmesi açısından bölgesel/coğrafik odaklanma Çiftlik bazındaki faaliyetler (arıcılık, süs bitkileri yetiştiriciliği, tıbbi ve aromatik bitki üretimi ve işlenmesi), yerel ürünler, kültür balıkçılığı ve kırsal turizm potansiyeli kriterler göz önüne alınmıştır.

Türkiye IPARD Programında Desteklenecek Tedbirler Alt-tedbirler /Sektörler (2007-2013) 24

IPARD Programı Tedbirler Tarımsal işletmelerin topluluk standartlarına yükseltilmesi ve yeniden yapılandırılmasına dair yatırım Tarım ve su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasının geliştirilmesi ve topluluk standartlarına yükseltilmesine dair yatırım Kırsal ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi Üretici Gruplarının kurulmasına destek sağlanması Teknik yardım 25

Et ve Et Ürünleri (kırmızı, beyaz) Meyve/sebze Süt ve Süt Ürünleri IPARD Programı Sektörler Et ve Et Ürünleri (kırmızı, beyaz) Meyve/sebze Süt ve Süt Ürünleri Su ürünleri 26

1. Dönem(2007-2009) IPARD Programında Desteklenecek Tedbir ve Alt-tedbirler Tedbir no Tedbir Adı Sektör/alt tedbir 1.1 Tarımsal işletmelerin topluluk standartlarına yükseltilmesi ve yeniden yapılandırılmasına dair yatırımlar Süt üreten tarımsal işletmeler Et üreten tarımsal işletmeler 1.2 Tarım ve su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasının geliştirilmesi ve topluluk standartlarına yükseltilmesine dair yatırım Süt ve süt ürünlerinin, Et ve Et ürünlerinin, Meyve ve Sebzelerin Su ürünlerinin, işlenmesi ve pazarlanması 1.3 Üretici Grupların kurulmasına destek sağlanması 3.1 Kırsal ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi Yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi Kırsal turizm Akuakültürün geliştirilmesi

2.Dönem (2010-2013) IPARD Programında İlave Olarak Desteklenecek Tedbir ve Alt-tedbirler Tedbir no Tedbir Adı Sektör/alt tedbir 2.1 Kırsal alanların ve çevre ile ilgili faaliyetlerin uygulanması için hazırlık Erozyon kontrolü Su kaynaklarının korunması Bio-çeşitlilik 2.2 Yerel kırsal kalkınma stratejilerinin hazırlanması ve uygulanması (LEADER) Yetenek kazandırma, kırsal alanların harekete geçirilmesi ve yerel kalkınma stratejisinin hazırlanması Yerel kırsal kalkınma stratejilerinin hazırlanması Yerel Eylem Gruplarının(YEG) faaliyet giderleri İşbirliği projelerinin uygulanması

Türkiye IPARD Programı Uygulanacak İller (2007-2013) 29

Desteklenecek Tedbirlerin Uygulanacağı İllere Göre Dağılımı IPARD Programı Dönem (2007-2009) Dönem (2010-2013) Desteklenecek Tedbirlerin Uygulanacağı İllere Göre Dağılımı

Sivas İlinde Uygulanacak Tedbirler/Sektörler Tedbir no Tedbir Adı Sektör/alt tedbir 1.1 Tarımsal işletmelerin topluluk standartlarına yükseltilmesi ve yeniden yapılandırılmasına dair yatırımlar 1. Süt üreten tarımsal işletmeler 2. Et üreten tarımsal işletmeler (Kırmızı Et) 1.2 Tarım ve su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasının geliştirilmesi ve topluluk standartlarına yükseltilmesine dair yatırım 1. Süt ve süt ürünlerinin 2. Et ve Et ürünlerinin (Kırmızı Et) 4. Su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması 1.3 Üretici Grupların kurulmasına destek sağlanması 3.1 Kırsal ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi Yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi Kırsal turizm Akuakültürün geliştirilmesi

Tokat İlinde Uygulanacak Tedbirler/Sektörler Tedbir no Tedbir Adı Sektör/alt tedbir 1.1 Tarımsal işletmelerin topluluk standartlarına yükseltilmesi ve yeniden yapılandırılmasına dair yatırımlar 1. Süt üreten tarımsal işletmeler 2. Et üreten tarımsal işletmeler (Kırmızı Et) 1.2 Tarım ve su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasının geliştirilmesi ve topluluk standartlarına yükseltilmesine dair yatırım 1. Süt ve süt ürünlerinin 2. Et ve Et ürünlerinin (Kırmızı Et) 3. Meyve ve Sebzelerin işlenmesi ve pazarlanması 1.3 Üretici Grupların kurulmasına destek sağlanması 3.1 Kırsal ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi Yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi Kırsal turizm Akuakültürün geliştirilmesi

Yozgat İlinde Uygulanacak Tedbirler/Sektörler Tedbir no Tedbir Adı Sektör/alt tedbir 1.1 Tarımsal işletmelerin topluluk standartlarına yükseltilmesi ve yeniden yapılandırılmasına dair yatırımlar Süt üreten tarımsal işletmeler Et üreten tarımsal işletmeler (Kırmızı Et) 1.2 Tarım ve su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasının geliştirilmesi ve topluluk standartlarına yükseltilmesine dair yatırım Süt ve süt ürünlerinin Et ve Et ürünlerinin (Kırmızı Et) işlenmesi ve pazarlanması 1.3 Üretici Grupların kurulmasına destek sağlanması

IPARD Programı Genel hedefleri (I) Tarım sektörünün modernizasyonuna katkıda bulunmak Gıda işleme sektörüne yeni teknolojiler ve yenilikler sunmak, tarımsal ürünler için yeni pazar fırsatları yaratmak Birincil ürünlerin üretiminde sürdürülebilirlik sağlamak 34

IPARD Programı Genel hedefleri (II) AB Ortak Tarım Politikası ile ilgili topluluk mevzuatının ve ilgili politikaların uygulanması için Türkiye’nin hazırlanmasına katkıda bulunmak Gıda güvenliği, veterinerlik, bitki sağlığı ve çevre ile ilgili AB standartları veya diğer standartların iyileştirilmesini teşvik etmek Tarım-çevre önlemleri ve yerel kırsal kalkınma stratejilerinin uygulanması ile ilgili eylem planını hazırlamak İş fırsatlarının geliştirilmesine katkıda bulunmak Göçü engellemek 35

Alt-Tedbir 1.1.1 Süt Üreten Tarımsal İşletmeler IPARD Programı Alt-Tedbir 1.1.1 Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Özel Hedefler Küçük, orta büyüklükteki tarımsal işletmeleri (büyükbaş, küçükbaş) desteklemek Ekonomik sürdürülebilirlik eşiği olan 10 inekten daha az ineği olan işletmelere destek verilerek proje sonunda 10 inek sahibi olmalarına yardımcı olmak

TEDBİR 1.1. TARIMSAL İŞLETMELERE YATIRIM IPARD Programı TEDBİR 1.1. TARIMSAL İŞLETMELERE YATIRIM Alt Tedbir 1.1.1. Süt Üreten Tarımsal İşletmeler

Alt-Tedbir 1.1.2 Et Üreten Tarımsal İşletmeler IPARD Programı Alt-Tedbir 1.1.2 Et Üreten Tarımsal İşletmeler Özel Hedefler Bütçe 1 (Kırmızı Et): Küçük ve orta büyüklükteki et üreten işletmeler (büyükbaş, küçükbaş) ile Bütçe 2 (Beyaz Et): Küçük ve orta büyüklükteki etçi piliç (broiler vb) ve hindi üreten işletmeleri desteklemek.

TEDBİR 1.1 TARIMSAL İŞLETMELERE YATIRIM IPARD Programı TEDBİR 1.1 TARIMSAL İŞLETMELERE YATIRIM Alt Tedbir 1.1.2. Et Üreten Tarımsal İşletmeler

Alt-Tedbir 1.2.1 Süt ve süt ürünlerinin işlenmesi ve pazarlaması IPARD Programı Alt-Tedbir 1.2.1 Süt ve süt ürünlerinin işlenmesi ve pazarlaması Özel Hedefler Bütçe 1 Günlük kapasitesi 10-70 ton olan küçük ve orta büyüklükteki işletmeler, Günlük kapasitesi 10 tonun altında olan ancak proje sonunda 10 ton ve üzerine çıkaracak küçük işletmeler ile Bütçe 2 Süt toplama tesisleri kurmasına yönelik üretici örgütlerini desteklemek

TEDBİR 1.2. TARIM VE SU ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI IPARD Programı TEDBİR 1.2. TARIM VE SU ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI Alt Tedbir 1.2.1. Süt ve Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlaması

Alt-Tedbir 1.2.2 Et ve et ürünlerinin işlenmesi ve pazarlaması IPARD Programı Alt-Tedbir 1.2.2 Et ve et ürünlerinin işlenmesi ve pazarlaması Özel Hedefler Bütçe 1 (Kırmızı et): 1.sınıf ve 2. sınıf kırmızı et kesimhaneleri (büyükbaş ve küçükbaş) Bütçe 2 (Kırmızı et): Küçük çaplı kırmızı et işleme tesisleri Bütçe 3 (Beyaz et): Küçük ve orta çaplı beyaz et kesimhaneleri Bütçe 4 (Beyaz et): Küçük ve orta çaplı beyaz et işleme tesisleri desteklenecektir.

TEDBİR 1.2. TARIM VE SU ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI IPARD Programı TEDBİR 1.2. TARIM VE SU ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI Alt Tedbir 1.2.2. Et ve Et ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlaması

Alt-Tedbir 1.2.3 Meyve ve Sebzelerin işlenmesi ve pazarlaması IPARD Programı Alt-Tedbir 1.2.3 Meyve ve Sebzelerin işlenmesi ve pazarlaması Özel Hedefler Entegre soğutma tesisleri ile küçük ve orta ölçekli işletmeler (endüstriyel sınıflandırma, derecelendirme ve paketleme vb) Soğuk hava depo merkezleri kurmak (hasat sonrası ve pazarlamada ürünlerin aktarımını kolaylaştırmak, kayıpları azaltmak ve ürün kalitesini arttırmak için)

TEDBİR 1.2. TARIM VE SU ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI IPARD Programı TEDBİR 1.2. TARIM VE SU ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI Alt Tedbir 1.2.3. Meyve ve Sebzelerin işlenmesi ve pazarlaması

Alt-Tedbir 1.2.4 Su Ürünlerinin işlenmesi ve pazarlaması IPARD Programı Alt-Tedbir 1.2.4 Su Ürünlerinin işlenmesi ve pazarlaması Özel Hedefler Küçük ve orta ölçekli balıkçılık işletmeleri (soğuk zincir uygulamasına yönelik yatırımlar) desteklemek.

TEDBİR 1.2. TARIM VE SU ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI IPARD Programı TEDBİR 1.2. TARIM VE SU ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASI Alt Tedbir 1.2.4. Su Ürünlerinin işlenmesi ve pazarlaması

Tedbir 1.3 Üretici Gruplarının Kurulmasına Destek Sağlanması IPARD Programı Tedbir 1.3 Üretici Gruplarının Kurulmasına Destek Sağlanması Genel Hedefler Tarımsal pazarlarda üretici örgütlerinin rollerini güçlendirmek ve geliştirmek, bu yolla: Ürünün pazar ihtiyaçlarına göre üretilmesinde kalitesini ve miktarını artırmak AB standartlarına ulaşmak Tarımsal işletmelerin gelir seviyesini artırmak, ekonomik sürdürülebilirliğini sağlamak.

TEDBİR 1.3. Üretici Gruplarının Kurulmasına Destek Sağlanması IPARD Programı TEDBİR 1.3. Üretici Gruplarının Kurulmasına Destek Sağlanması

IPARD Programı TEDBİR 3.1 KIRSAL EKONOMIK FAALIYETLERIN ÇEŞITENDIRILMESI VE GELIŞTIRILMESI

IPARD Programı Özel Hedefler Alt-Tedbir 3.1.1 Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi Özel Hedefler Küçük ve orta büyüklükteki çiftliklerin mevcut faaliyetlerine ek olarak: Arıcılık ve bal üretimi İlaç ve aromatik özelliği olan bitkilerin üretimi, Süs bitkisi yetiştiriciliği

Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi IPARD Programı TEDBİR 3.1 KIRSAL EKONOMIK FAALIYETLERIN ÇEŞITENDIRILMESI VE GELIŞTIRILMESI Alt-tedbir 3.1.1. Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi

Alt-Tedbir 3.1.2 Yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi IPARD Programı Alt-Tedbir 3.1.2 Yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi Özel Hedefler Yerel mikro işletmelere Yerel ve tipik tarım ve gıda ürünleri ile El sanatları ürünlerinin değerlendirilmesi ve/veya işlenmesi yönünde destek olmak (Türk Patent Enstitüsü tarafından markalandırılmış ürünlere öncelik verilecek)

Yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi IPARD Programı TEDBİR 3.1 KIRSAL EKONOMIK FAALIYETLERIN ÇEŞITENDIRILMESI VE GELIŞTIRILMESI Alt-tedbir 3.1.2. Yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi

Alt-Tedbir 3.1.3 Kırsal Turizm IPARD Programı Alt-Tedbir 3.1.3 Kırsal Turizm Özel Hedefler Küçük ölçekli girişimcilerin pansiyon ve restoranları, Çiftliklerde konaklama tesisi yapılmasını ve mevcutların geliştirilmesini, Turistlere ilişkin eğlence faaliyetlerinin çeşitlendirilmesini (spor, doğa gezisi, tarihi geziler gibi) desteklemek.

Alt-tedbir 3.1.3. Kırsal Turizm IPARD Programı TEDBİR 3.1 KIRSAL EKONOMIK FAALIYETLERIN ÇEŞITENDIRILMESI VE GELIŞTIRILMESI Alt-tedbir 3.1.3. Kırsal Turizm

Alt-Tedbir 3.1.4 Akuakültürün geliştirilmesi IPARD Programı Alt-Tedbir 3.1.4 Akuakültürün geliştirilmesi Özel Hedefleri Mikro ve küçük ölçekli çiftçileri desteklemek, AB standartları ile İyi Balıkçılık yetiştiriciliği uygulamalarına ulaştırmak.

Akuakültürün geliştirilmesi IPARD Programı TEDBİR 3.1 KIRSAL EKONOMİK FAALİYETLERİN ÇEŞİTLENDİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ Alt-tedbir 3.1.4. Akuakültürün geliştirilmesi

IPARD Eş-Finansman Genel İlkesi T.C. Katkısı: %12,5 AB Katkısı: % 37,5 Özel katkı:%50 (Yararlanıcının katkısı) Toplam maliyet:100

IPARD Programı Destek Oranları Tedbir Destek Oranı 1.1. Tarımsal işletmelerin topluluk standartlarına yükseltilmesi ve yeniden yapılandırılmasına dair yatırımlar Kamusal fonlardan sağlanacak en fazla oranı %50 Genç çiftçiler (40 yaşın altında) %55 Dağlık alanda ise %60 Hem genç çiftçiler&dağlık alan %65 Kamusal fonlar içinde AB fonlarının oranı %75 1.2. Tarım ve su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasının geliştirilmesi ve topluluk standartlarına yükseltilmesine dair yatırım Kamusal fonlardan sağlanacak en fazla oranı %50 1.3. Üretici Grupların kurulmasına destek sağlanması Kamusal fonlardan sağlanacak en fazla oranı: %100 Kamusal fonlar içinde AB fonlarının oranı %75 3.1. Kırsal ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi Kamusal fonlardan sağlanacak en fazla oranı %50

TÜRKİYE İÇİN ÖNGÖRÜLEN IPA BÜTÇESİ (2007-2009) Bileşen 2007 2008 2009 TOTAL (Milyon Avro) Geçiş Desteği ve Kurum Yapılandırılması 252,2 250,2 233,2 735,6 Sınır Ötesi İşbirliği 6,6 8,8 9,4 24,8 Bölgesel Kalkınma 167,5 173,8 182,7 524 İnsan Kaynakları Gelişimi 50,2 52,9 55,6 158,7 Kırsal Kalkınma 20,7 53 85,5 159,2 Toplam 497,2 538,7 566,4 1602,3

AB Desteği: 159.2 milyon Avro (20.7+53+85.5) IPARD Programı IPARD Fonlarından (2007-2009) Sağlanacak Destek Miktarı AB Desteği: 159.2 milyon Avro (20.7+53+85.5) Ulusal Katkı: 39.800 Avro (%25) Toplam: 199 milyon Avro

IPARD Programın uygulanması ile ülkemiz tarım sektörünün kazanımları 2007-2013 döneminde; Tarım sektörünün rekabet gücü artacak Yeni iş imkanları gelişecek ve gizli işsizliğin önüne geçilecek Tarım ve kırsal nüfusun gelir düzeyi yükselecek ve yaşam koşullarında iyileşme sağlanacak AB hibeleri ve ulusal katkı çerçevesinde tarım sektöründeki yatırımlar artacak AB standartlarında üretim yapan işletmelerin sayısı artacak ve tarımsal ürünlerin AB pazarına erişimi kolaylaşacak Çiftçi, üretici örgütleri, STK ve kamu kuruluşlarının proje yapma kapasiteleri gelişecek, böylelikle, sorun çözmede katılımcılık artacaktır.

Teklif Çağrı Başvuru Rehberi IPARD Programı Teklif Çağrı Başvuru Rehberi

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Dinlediğiniz için teşekkür ederim Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Kadriye USLU kadriye.uslu@tarim.gov.tr 65