ŞANLIURFA TARİHİ
Urfa tarihinin Paleolotik çağa kadar (M. Ö. 500. 000 - 8 Urfa tarihinin Paleolotik çağa kadar (M.Ö. 500.000 - 8.000) uzandığı tespit olunmuştur. Kazılarda neolitik çağ (M.Ö. 7250 - 5500), kalkolitik çağ (M.Ö. 5500 3200) ve ilk tunç çağına ait (M.Ö. 3200 - 1800) çok sayıda değerli eserler ele geçirilmiştir. Belgelere dayanmayan bazı iddialara göre Urfa, ilk defa şehirler kuran İdris Peygamber veya Tufan'dan sonra Nuh Peygamber zamanında kurulmuştur. Ebul Faraç bu görüştedir.
NEDEN PEYGAMBERLER ŞEHRİ? Hz. İBRAHİM Rüyasında hükümdarlığının elinden gittiğini gören Kral Nemrut'un bu rüyası kahinler tarafından: "... Bu yıl bir çocuk doğacak, senin putperest dinini ortadan kaldıracak ve Krallığına son verecek" şeklinde yorumlanır. Bunun üzerine Nemrut o yıl doğan ve doğacak olan bütün çocukları öldürtmeye karar verir. Hz. İbrahim' e hamile olan Nuna, hamileliğini herkesten gizleyerek Hz. İbrahim'i bir mağarada gizlice doğurur. Hz. İbrahim bu mağarada 7 yaşına kadar herkesten gizlice yaşadı. 7 yaşından sonra mağaradan çıkarılıp baba evine getirilen İbrahim büyüyünce Nemrut ve halkının taptığı putlarla mücadele etmeye başladı. Gerçek tanrının putlar değil bütün kiiinatı yaratan tek Allah olduğunu anlatmaya çalıştı. Bunun üzerine Nemrut, Hz. İbrahim'i yakalatarak Urfa kalesinin bulunduğu tepeden ateşe attırdı. O anda Allah tarafından ateşe "Ey ateş İbrahim'e karşı serin ve selamet ol" emri verildi. Ateş su, odunlar balık oldu. Hz. İbrahim sağ salim olarak bir gül bf1hçesinin içerisine düştü. Onun düştüğü yerde oluşan Halil-ür Rahman ve Aynzeliha gölleri ile içerisindeki balıklar bugün dünyanın her tarafından gelen insanlarca ziyaret edilmektedir. Ayrıca Hz. İbrahim'in doğduğu mağara, bu göllerin yakınındaki Mevlid-i Halil Camii içerisinde olup ziyarete açık tutulmaktadır.
Urfada bulunan balıklı gölün bir çok hikayesi vardır Urfada bulunan balıklı gölün bir çok hikayesi vardır. Hepsinin sonunda Hz. İbrahimin atıldığı ateş suya dönüşür ve odunlarda balık olur. O günden sonra gölün adı Halil-ür Rahman olur. Allahın Dostu anlamına gelen bu isim Hz. İbrahimin kutsallığını yansımaktadır. Bugün göl hem Halil-ür Rahman, hem de Balıklı Göl olarak anılıyor. İbrahim için ağlayan Nemrutun kızı Zelihanın gözyaşlarından ise Balıklı Gölün hemen yanında küçük bir göl daha oluşur, bu gölün adı ise Zelihanın gözü anlamına gelen Ayn-Zelihadır. Allah tarafından gerçekleştirilen bir mucizedir. Balıklı gölde göldeki balıklarda kutsal sayılmaktadır.
EKONOMİK YAPI Şanlıurfa ekonomisi ağırlıklı olarak tarıma, enerjiye, turizm ve hayvancılığa dayanmaktadır. Atatürk Barajında yürütülen balıkçılık da Şanlıurfa ekonomisine katkıda bulunmaya başlamıştır. Tekstil ve Gıda sektörünün toplam imalat sanayi içerisindeki payı % 71 dolayındadır. Diğer Sektörlerin imalat sanayi içerisindeki payı ise ancak % 29. İmalat sanayinin % 32.82 Gıda sanayi, % 38.06 Tekistil, % 7.96 Metal Eşya ve Makina Sanayi, % 0.78 Metal Sanayi, % 8.16 Seramik, Cam ve Taş ürünleri Sanayi, % 1.36 Kağıt Sanayi, % 10.29 Kimya Sanayi ve % 0,58 Ağaç, Mantar Sanayidir. Tarım: Şanlıurfa'nın ekonomisinin büyük bir bölü tarıma dayalıdır. Türkiye deki toplam sulanabilen alanların % 10 una tek başına sahip olan Şanlıurfa'da bu arazilerin şuan yüzde 30 sulanabilen arazilerdir. GAP'ın tamamlanmasıyla sulanacak 1,822 milyon hektar arazinin 50'si Şanlıurfa'da bulunmaktadır. GAP projesinin 2012 sonun da tamamlanması hedeflenmektedir. Enerji: Atatürk Barajı hidroelektrik santrallerinde 2011 Yılı sonu itibariyle üretilen enerji miktarı 15 milyar dolar. Yani Atatürk Barajı'nın, sadece elektrik anlamında Türkiye ekonomisine 15 milyar dolar katkı sağladı. Bu arada Atatürk Barajı'ndaki türbinler enerji üretimi için tam kapasite çalıştırıldığında, 5 günde İstanbul'un yıllık su ihtiyacını karşılayabilecek suyu kullanıyor.
Peygamberler şehri olarak bilinen Şanlıurfa, Güneydoğu Anadolu'nun mistik ve gizemli atmosferini yakından hissedebileceğiniz bir şehir. Güneydoğu'yu keşfe çıkan gezginlerin vazgeçilmez duraklarından olan Şanlıurfa, özellikle efsaneleri ile ilgi çeken bir şehir. Peygamberler şehri olarak bilinen Şanlıurfa'da bu efsanelere kaynaklık eden mekanları görmek istiyorsanız aşağıdaki listemize göz atın...Şanlıurfa Kalesi:Şehir merkezinde yer alan Urfa Kalesi, tahminen 812 yılında şehir surları yenilenirken inşa edilmiştir. Sarp kayalıklar üzerine kurulu olan Şanlıurfa Kalesi Bizans dönemine ait kaya mezarları üzerine yapılmıştır. Kalede aynı zamanda çeşitli kitabeler ve yazıtlar da bulunur. Balıklı Göl: Şanlıurfa'nın simgelerinden olan Balıklı Göl, şehirde görülecek ilk yerlerden biridir. Büyük bir havuz olan Balıklı Göl'de binlerce balık yaşar ve bu balıkların kutsal olduğuna inanılır. Hz. İbrahim'in efsanesinde çok önemli yere sahiptir Balıklıgöl. Göbekli Tepe: Bir örenyeri olan Göbekli Tepe Örencik Köyü yakınlarında bulunur. Dünya tarihinin en eski tapınağı olan Göbekli Tepe'de kazı çalışmaları devam etmekle birlikte ziyarete de açılmıştır. Bir adı da Dua Tepe olan örenyeri şehre 20 km mesafede yer alıyor. Kızlar Sarayı: Viranşehir yolu üzerinde bulunan Kızlar Sarayı Şanlıurfa'da görülmeye değer tarihi yapılar arasında. Kayalardan oluşan bir tepe üzerine kurulu olan Kızlar Sarayı'nın görmeniz gereken en önemli iki bölümü yeraltı çarşısı ve kalıntıların kuzeyinde yer alan mağaralar. Şanlıurfa Müzesi: 73 binden fazla arkeolojik parçanın sergilendiği Şanlıurfa Müzesi gezinizin en keyifli duraklarından biri olacak. Şehrin ve bölgenin tarihinde sizi yolculuğa çıkaracak Şanlıurfa Müzesi'ni gezmeden Urfa'dan ayrılmayın. Mağaralar: Şanlıurfa'da meraklılar için gezilecek eşsiz güzellikte mağaralar yer alıyor. Bazda Mağaraları, Yücelen Mağaraları, Akese Mağaraları görmenizi önerdiğimiz Şanlıurfa mağaralarından. Peygamberler Şehri olarak bilinen Şanlıurfa'da Eyüp Nebi mevkindeki Hz. Eyyüp Peygamber Türbesi'ni, Eyyüp Mağarası'nı, yine şehirde bulunan ve Hz. İbrahim'in doğduğuna inanılan Hz. İbrahim Mağarası'nı, Viranşehir yolu üzerindeki II. Kılıç Aslan Türbesi'ni, siyah gülü ile ünlü tarihi kent Halfeti'yi, koni biçimindeki Harran Evleri'ni ve Harran Ovası'nı gezebilirsiniz.
Harran evleri, diğer tarihi evlere göre daha farklı bir mimariye sahip Harran evleri, diğer tarihi evlere göre daha farklı bir mimariye sahip. Şehre gelen yerli ve yabancı turistlerin çok fazla ilgi gösterdiği Harran evlerinin bindirme tekniğiyle yapılmış külah kubbeleri vardır. Kubbeli ev geleneğini günümüze kadar devam ettirmiş nadir yapılardır.
Şanlıurfa'nın mistik atmosferini yansıtan noktalar arasındaki Yücelen Mağaraları, Viranşehir-Urfa karayolunun 66. kilometresinde bulunmaktadır. Yücelen Mağaraları'nin diğer mağaralardan ayıran en önemli özelliği, daire biçimindeki bölmelerden oluşmasıdır. Yani her mağaranın birbirlerine geçişleri engellenmiştir. Roma dönemiyle tarihlendirilen mağaraların o dönemlerde gizli ibadet yeri olarak kullanıldığı bilinmektedir. Gizli bir ibadet mekanı olmasından dolayı yüksek kayalıkların oyulmasıyla yapılmıştır.
ŞANLIURFA İLÇELERİ