OTURUM 6 ARAŞTIRMA İZLEME VE DEĞERLENDİRME
AMAÇ VE ÖĞRENİM HEDEFLERİ Amaç: Katılımcıların TSM’ lerin sağlığın geliştirilmesi kapsamındaki müdahaleleri izleme ve değerlendirmesinde yapılması gerekenler konusunda bilgi sahibi olmasıdır. Öğrenim Hedefleri: Bu oturumun sonunda katılımcılar; Sağlığı geliştirme müdahalelerinin izlenmesi ve değerlendirilmesinin önemini tartışabilmeli, Sağlığı geliştirme müdahalelerin izlenmesi için oluşturulan göstergeleri sıralayabilmelidir. 2 TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi
SAĞLIĞI GELİŞTİREN MÜDAHALELER Güçlendirici olmalı: Bireyleri ve toplumları, sağlıklarını etkileyen bireysel, sosyal, ekonomik ve çevresel faktörler üzerinde daha güçlü olmalarını sağlamalı, Katılımcı olmalı: Planlama, uygulama ve değerlendirme süreçlerinde ilgili herkesin katılımı sağlanmalı, Bütüncül olmalı: Fiziksel, mental, sosyal ve ruh sağlığını geliştirilmeli, 3 TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi
SAĞLIĞI GELİŞTİREN MÜDAHALELER Sektörler arası olmalı: İlgili bütün sektörlerden kuruluşların işbirliği sağlanmalı, Hakkaniyet sağlanmalı: Sosyal adalet ve eşitlik yaklaşımını içermeli, Ulaşılabilir ve sürdürülebilir olmalı: Birey ve toplumların ulaşabileceği ve sürdürülebilir değişiklikler getirmeli, Çok stratejili olmalı: Politika geliştirme, örgütsel değişim, toplumun gelişmesi, yasama, savunuculuk, eğitim ve iletişim gibi bir çok konuyu birlikte veya ayrı ayrı içerecek şekilde pek çok farklı yaklaşımı kullanmalıdır. 4 TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi
SAĞLIĞI GELİŞTİREN MÜDAHALELER HANGİ DÜZEYDE DEĞERLENDİRİLMELİDİR? 5 TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi Sayı-Veri Kayıt-Araştırma ÖNCESİ SONRASI
SAĞLIĞI GELİŞTİREN MÜDAHALELERİN SAĞLIK SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Nedensel ilişkilerin ortaya çıkarılmasında teknik zorlukları giderebilmek için; çok modelli, katılımcı, disiplinler arası (sosyal çalışmacı, sosyolog, psikolog, siyaset bilimci, şehir planlamacı, ekonomist, sağlık eğitimcisi, epidemiyolog, halk sağlığı uzmanı gibi farklı alanlardan profesyonellerin katılımı ile), niteliksel ve niceliksel yöntemlerin entegre değerlendirme yaklaşımlarının kullanıldığı sistematik bir dizi yaklaşımı içermelidir. 6 TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi
SAĞLIĞI GELİŞTİREN MÜDAHALELERİN SAĞLIK SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Sonuçlar felsefik, kavramsal, metodolojik, uygulamaya yönelik, politik ve etik çerçevede yorumlanmalı, Sağlığın sosyal belirleyicilerini dikkate almalı, Müdahalenin ekonomik analizini içermeli, Önemli-temel sağlık göstergeleri-ölçütleri, (morbidite, mortalite, doğurganlık, hizmete özel ölçütler), yaşam kalitesi müdahale izleme ve değerlendirme göstergesi olarak kullanılmalı, Ulusal veri tabanları oluşturularak, veri toplama ve veri akışı (sürveyans) sağlanmalıdır. 7 TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi
SAĞLIĞI GELİŞTİREN MÜDAHALELERİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE TEMEL BASAMAKLAR 1.Programın anlatılması 2.Konunun ve soruların tanımlanması 3.Veri toplama sürecinin planlanması 4.Veri toplama 5.Veri analizi ve yorumlanması 6.Önerilerin geliştirilmesi 7.Bilginin tüm paydaşlarca paylaşılması 8.Eyleme geçme 8 TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi
SAĞLIĞIN GELİŞTİRİLMESİ ALANINDAKİ ARAŞTIRMALAR Küresel Gençlik Tütün Araştırması (2003) Ulusal Hastalık Yükü Çalışması (2004) Aile Araştırma Kurumu ve TÜİK Aile Yapısı Araştırması (2006) Küresel Yetişkin Tütün Araştırması (2008) Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması -TNSA (2008) Türkiye El Yıkama Araştırması ( ) Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması (2010) Obezite Algı Araştırması (2011) Türkiyede Kronik Hastalıklar ve Risk Faktörleri Saha Araştırması (2011) Türkiye Sağlığın Geliştirilmesi Araştırması (2012) 9 TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi