TEHLİKELİ MADDELERİN HAVAYOLU İLE TAŞINMASI TAŞIMACILIK MEVZUATI

Tehlİkelİ Maddelerİn TanImI: ADR tarafından yapılan resmi tanıma göre tehlikeli madde; Doğal özellikleri veya taşıma esnasındaki durumları sebebiyle; genel emniyet ve düzeni, özellikle umumu önemli malların, insanların, hayvanların ve diğer canlıların sağlık ve hayatlarını tehlikeye sokan madde nesnelerdir.

Havayolu Taşımacılığı Tehlikeli maddelerin özellikleri dikkate alınarak; her bir taşıma moduna uygun olarak konvansiyonlar geliştirilmiş ve bu konvansiyonlar çerçevesinde kurallar oluşturulmuştur. TAŞIMA MODU SORUMLU KURULUŞ KONVANSİYON Havayolu Taşımacılığı ICAO ICAO-TI IATA IATA-DGR

TEHLİKELİ MADDELERİN HAVA YOLU İLE TAŞINMASI Amaç: Madde 1- Bu talimatın amacı, uçuş emniyetinin ve güvenliğinin sağlanması için, Türk tescilli hava araçları ile tehlikeli madde taşınması konusunda sorumlu kurum ve kuruluşlar tarafından uyulması gereken özel kuralları belirlemek ve bu konudaki faaliyetleri düzenlemektir. Kapsam: Madde 2- Bu talimat, Türk tescilli hava araçlarıyla, savaş mühimmatı ve patlayıcılar hariç ICAO-TI’ da tehlikeli madde olarak sınıflandırılan maddeleri taşıyacak olan hava yolu işleticilerini ve göndericilerin uymak zorunda oldukları usul ve esasları kapsar.

TEHLİKELİ MADDELERİN HAVA YOLU İLE TAŞINMASINDAKİ SINIRLAMALAR Hava yolu ile taşınması yasak maddeler: ICAO-TI’ da hava yolu ile yasaklanmış maddeler, hiçbir şart altında her hangi bir hava aracında taşınamazlar. Hariç tutulmadıkça hava yolu ile taşınması yasak tehlikeli maddeler: ICAO-TI’ da normal şartlarda hava yolu ile taşınması yasaklanmış maddeler ile bulaşıcı hastalıklı canlı hayvanlar hava aracında taşınmazlar. Radyoaktif maddeler: Belirlenen limitleri geçenler ve B tip paketlerde taşınan radyoaktif maddelerin hava yolu ile taşınması Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’ndan yazılı izin alınmadan yapılamaz.

Madencilik ekipmanları Elektrikli ekipmanlar TEHLİKELİ MADDELER Patlayıcılar, Boyalar, Yapıştırıcılar, Spreyler, Kimyasallar, Madencilik ekipmanları Elektrikli ekipmanlar Lityum İyon ve Lityum Polimer Piller ve Şarj Cihazları vb.

TEHLİKELİ MADDELER

Paketleme İşlemleRİ AşağIdakİ Esaslar İçerİsİnde YapILIR Tehlikeli maddelerin havayolu ile taşınması esnasında kullanılacak paketler, normal taşıma şartlarında; sıcaklık, nem, basınç veya titreşimden kaynaklanabilecek sıkıntıları önleyebilecek şekilde imal edilmiş ve güvenli bir şekilde kapatılmış olmalıdır. Paketler, içerdiği maddelere uygun olacaktır. Direk olarak tehlikeli madde ile temas eden paketler, bu maddelerin kimyasal veya diğer tesirlerine dayanabilecek şekilde olmalıdır.

Paketleme İşlemleri Aşağıdaki Esaslar İçerisinde YapIlIr İç paketlerin, normal hava taşıma şartları altında dış paketlerin içerisinde kırılmaması ve sızdırma yapmama için güvenli bir şekilde desteklemesi gerekmektedir. Hiçbir paket, incelenmeden ve herhangi bir zarar veya baka bir hasarı olmadığından emin olunmadan tekrar kullanılamaz.

Paketleme İşlemleri Aşağıdaki Esaslar İçerisinde YapIlIr Tehlikeli Maddeler, Hava-Kara-Deniz-Demiryollarında UN ( Birleşmiş Milletler ) temel kuralları gereği, Uluslararası Hava-Deniz-Kara yollarından onay alınarak taşınırlar. Bu onay üretilen paketlere alınır, alınma sürecinde ilgili paketler test merkezlerinde test edilerek onaylanır. Bu onaylar ve UN işareti paketler üzerinde gösterilmek zorundadır. Bir başka deyişle bu onaylar paketlerin kimliğidir ve o paketi detayları ile anlatır.

ETİKET VE İŞARETLEME Tehlikeli maddelerin hava yolu ile taşınması esnasında kullanılacak her paket ICAO-TI da belirlendiği gibi işaretlenmelidir. İşaretlemeler de kullanılacak dil İngilizce’ dir.

ETİKET VE İŞARETLEME

GÖNDERİCİNİN SORUMLULUKLARI Tehlikeli maddenin hava yolu ile taşınmasının yasak olmadığından, Tehlikeli maddenin ICAO-TI da belirtilen şartlara uygun şekilde sınıflandırıldığından, paketlendiğinden, etiketlendiğinden, işaretlendiğinden ve beraberinde uygun şekilde doldurulmuş tehlikeli madde taşıma dokümanları bulunduğundan emin olacaktır.

TEHLİKELİ MADDE TAŞIMA DÖKÜMANLARI Gönderilen maddenin tehlikeli madde olduğu, Tehlikeli maddenin uygun gönderi adına göre tam ve doğru tanımlandığı, Kurallara uygun şekilde sınıflandırıldığını, paketlendiğini, etiketlenip işaretlendiğini gösteren, gönderici tarafından imzalı bir beyan içerecektir. Dili İngilizce olmalıdır.

TAŞIYICI SORUMLULUKLARI Tehlikeli maddeler beraberinde uygun şekilde doldurulmuş tehlikeli madde taşıma dokümanları bulunmuyorsa, Paket veya paket grupları ICAO-TI da belirtilen kabul şartlarına uygun şekilde kontrol edilmediyse, Bu tehlikeli maddeleri havayolu ile taşıma için kabul etmeyecektir.

TAŞIYICI SORUMLULUKLARI Kabul kontrol listesi Sızıntı ve hasar için inceleme Yolcu kabini ve kokpitteki yükleme sınırlamaları Tehlikeli madde kirliliğinin temizlenmesi Radyoaktif madde kirlilik durumu Ayırma Yerleştirme Yükleme Kargo uçaklarına yükleme

HAZIRLANACAK BİLGİLER Sorumlu kaptan pilota verilecek bilgiler Uçuş ekibine verilecek bilgi ve talimatlar Yolcuya verilecek bilgiler Diğer şahıslara verilecek bilgiler Sorumlu pilotun meydan yetkililerine vermesi gereken bilgiler Hava aracı kazası veya olayı meydana gelirse verilecek bilgiler

EĞİTİM Tehlikeli maddelerin hava yolu ile taşınması konusundaki eğitim programları, ICAO-TI da belirtildiği şekilde hazırlanacaktır. Düzenli olarak hava yolu ile tehlikeli madde gönderen göndericiler tarafından, Tehlikeli madde taşıması yapan işletmeler tarafından hazırlanacaktır.

TEHLİKELİ MADDE KAZALARI VE OLAYLARI Kaza ve Olayların Rapor Edilmesi Tehlikeli maddenin taşınması durumunda meydana gelen kazalarda, 72 saat içerisinde işletici veya işletici adına yetkilendirilmiş kurumlar tarafından ICAO-TI da belirtilen şartlar doğrultusunda Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ ne yazılı olarak bildirilecektir.

GÖZETİM VE DENETİM Bu talimat hükümlerinin uygulanmasına yönelik denetim, tehlikeli madde taşıması yapan her bir havacılık işletmesi için SHGM tarafından bir yıl içerisinde en az bir kere kontrol listesine göre periyodik olarak yapılır. Periyodik olarak yapılan denetimler dışında SHGM gerektiğinde denetleme ve inceleme yapmaya yetkilidir.

SORUMLULUKLAR Bu talimatta belirtilen esas ve sınırlamaların uygulanmasından, havacılık işletmeleri, işletme yönetiminden sorumlu genel müdür, kalite müdürü, uçuş işletme müdürü, sorumlu kaptan pilotlar ve uçucu ekipler sorumludur.

AYKIRI DAVRANIŞLAR VE İDARİ YAPTIRIMLAR SHGM tarafından kusurlu görülen havacılık işletmesine, gerekli düzeltici uyarıda bulunur. SHGM’ nin uyarısına rağmen kusurun devamı veya hükümlerine aykırı hususların tekrarı halinde, inceleme komisyonu tarafından değerlendirilerek, ‘Tehlikeli Madde Taşıma’ izinleri askıya alınarak, eksikliklerin giderilmesi için 3 ay süre verilir ve bu süre içinde gerekli şartlar sağlanmaz ise hiçbir bildirimde bulunulmadan izin yetkisi iptal edilir.

AYKIRI DAVRANIŞLAR VE İDARİ YAPTIRIMLAR İşletme yönetiminden SHGM’ ye karşı sorumlu genel müdür, kalite müdürü, uçuş işletme müdürü kusurlu görülürse yazılı olarak ihtar edilir. SHGM tarafından sorumlu kaptan pilot veya uçucu ekip kusurlu görülürse, kusur derecesine göre yazılı ihtar edilebileceği gibi, İnceleme Komisyonunun tespit edeceği kusur derecesine göre de ilgili şahsın lisansı üç aya kadar askıya alınır.

Son hükümler Yürürlük: Bu talimat yayınladığı tarihte yürürlüğe girmiştir. (17 Şubat 2003) Yürütme: Bu talimat hükümleri Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür.

Hande HİÇDÖNMEZ Selin Işık AKAN Hakkı ÇETİNKAYA Volkan EMEKÇİ TEŞEKKÜRLER Hande HİÇDÖNMEZ Selin Işık AKAN Hakkı ÇETİNKAYA Volkan EMEKÇİ