GÜNCEL MALİ KONULAR KAÇAKÇILIK SUÇLARI NAYLON FATURA İHTİLAFLARI ve NAYLON FATURA İHTİLAFLARI Prof.Dr.Şükrü KIZILOT Prof.Dr.Metin TAŞ 6 Mart 2010, Bursa 1

2009 YILI BAZI VERGİ GELİRLERİ (Milyon TL) 2009 Gerçekleşme 2009 Hedefi Gelir Vergisi 38.4 45.3 Kurumlar Vergisi 18 20.1 ÖTV 43.6 49.4 İthalde Alınan KDV 26.1 38.5 Dahilde Alınan KDV 20.9 20.0

2009 YILI İLE KIYASLAMALI OLARAK 2010 BÜTÇESİ (Milyar TL) (Tasarı) Değişim (%) BÜTÇE GİDERLERİ 266.8 286.9 7.6 BÜTÇE GELİRLERİ 203.9 236.8 16.1 Vergi Gelirleri 163.6 193.3 18.2 Vergi Dışı Gelirler 40.4 43.5 7.7 BÜTÇE AÇIĞI -62.8 -50.1 -20.2 FAİZ DIŞI FAZLA -20.8 -8.5 -59.0 3 3

YENİDEN DEĞERLEME ORANI BELLİ OLDU % 2.20 GÜNCEL KONULAR YENİDEN DEĞERLEME ORANI BELLİ OLDU % 2.20 MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ DAMGA VERGİSİ - Harçlar - Çevre Temizlik Vergisi VERGİ CEZALARI İDARİ PARA CEZALARI 4 4

2009 YILI GELİRLERİ KİRA 95.600 TL’YE KAR PAYI 239 BİN TL’YE KADAR VERGİ İADESİ 5 5

KAZANILMIŞ HAKLAR İADE EDİLDİ GÜNCEL KONULAR ANAYASA MAHKEMESİ KARARI YATIRIM İNDİRİMİNDE KAZANILMIŞ HAKLAR İADE EDİLDİ 6 6

ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA GÜNCEL KONULAR ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA KDV, GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ 7 7

HİSSE SATIŞINDA KDV GERÇEK KİŞİLERİN AŞ.’ye Ait Hisse Senedi, İlmühaber ve Hisse Satışında KDV YOK. Limited Şirket Hissesi Satışında KDV YOK. 8 8

HİSSE SATIŞINDA KDV ŞİRKETLERİN Hisse Senedi veya İlmühaberle Satışında KDV YOK. 2) Hisse Satışı (AŞ veya Ltd.) 2 yıl içinde satılırsa KDV var. 9 9

HİSSE SENEDİ VE İŞTİRAK HİSSESİ KAVRAMI KDVK Md. 17/4-g KDVK Md. 17/4-r 10 10

HİSSE SENEDİ VE İŞTİRAK KAVRAMININ AYNI OLDUĞU 1 No.lu KURUMLAR VERGİSİ TEBLİĞİ 1 No.lu MUHASEBE UYG. TEBLİĞİ (242 – İştirakler H. Hisse Sen. ve Ort. Payların İzlendiği Hesap) 11 11

MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGESİ HİSSE SENETLERİNİN TESLİMİ (27.11.2006 Tarih ve 93508 Sayılı) İKİ YILDAN AZ SÜRE İLE AKTİFTE BULUNAN HİSSE SENETLERİNİN TESLİMİ KDV’DEN MÜSTESNA 12 12

ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA GERÇEK KİŞİLERİN ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA GELİR VERGİSİ LİMİTED ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA GELİR VERGİSİ VAR (GVK Mük. Md. 80/4) 13 13

ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA GELİR VERGİSİ GERÇEK KİŞİLERİN ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA GELİR VERGİSİ BORSADA SATIŞ STOPAJ % SIFIR BEYANNAME YOK 14 14

ANONİM ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA GELİR VERGİSİ GERÇEK KİŞİLERİN ANONİM ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA GELİR VERGİSİ 1) HİSSE SENEDİ BASTIRILMIŞSA Stopaj YOK Beyan (2 Yıl Önemli) 15 15

GERÇEK KİŞİLERİN ANONİM ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA GELİR VERGİSİ 2) HİSSE SENEDİ YOK ANCAK İLMÜHABER VARSA (TTK Md. 411) 232 No.lu Gelir Vergisi Tebliği (23.03.2000 Tarihli Resmi Gazete) 16 16

GERÇEK KİŞİLERİN ANONİM ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA GELİR VERGİSİ 3) HİSSE SENEDİ YA DA İLMÜHABER BASTIRILMAMIŞSA 17 17

2 YILLIK SÜRE ÖNEMLİ 2 YIL GEÇTİKTEN SONRA SATIŞTA % 75’İ İSTİSNA BİR ŞİRKETİN AKTİFİNDE KAYITLI ŞİRKET HİSSESİNİ SATIŞINDA KURUMLAR VERGİSİ 2 YILLIK SÜRE ÖNEMLİ 2 YIL GEÇTİKTEN SONRA SATIŞTA % 75’İ İSTİSNA 18 18

KAZANCIN % 75’İNİN İSTİSNA OLMA KOŞULU 5 yıl süre ile işletmeden çekilmeyip PASİFTE ÖZEL BİR FON HESABINDA İKİNCİ YILIN SONUNA KADAR TAHSİL SERMAYEYE EKLEME ETKİLEMEZ 19 19

KAZANCIN DOĞMASI BAKIMINDAN HİSSE SENEDİNİN SATIŞ ZAMANI TTK Md. 416 Ciro Edilmiş Senedin Devralana TESLİMİ ve PAY DEFTERİNE KAYIT 20 20

FATURA DÜZENLENMESİ GEREKİYOR HİSSE SATIŞINDA FATURA DÜZENLENMESİ GEREKİYOR 27.11.2006 Tarih ve 93508 Sayılı MB Özelgesi 21 21

KARA LİSTE (KOD) UYGULAMASI Naylon Fatura ile ilgisi olanlar bu listeye (koda) alınıyor. Listedekiler ve bunlarla ilişkide bulunanlar yakından izleniyor. 22 22

ÇARPICI ÖRNEKLER 4 YIL ÖNCE MAL ALINAN FİRMA ADRESİNDE BULUNAMIYOR DEFTERLERİNİ KAYBETMİŞ 4 YIL ÖNCE MAL ALINAN FİRMA BU YIL KODA ALINMIŞ!.. 23 23

YOKSA VERGİ İNCELEMESİ VE İSTENEN NE? 4 YIL ya da 3 YIL ÖNCE ALDIĞIN MALIN KDV’sini FAİZİNİ DÜZELTME BEYANNAMESİ İLE BİLDİR YOKSA VERGİ İNCELEMESİ VE KODA ALINMA YAPTIRIMI 24 24

KOD OLAYINDA İHTİRAZİ KAYITLA BEYAN VE DAVA AÇMA MÜMKÜN YÜRÜTMEYİ DURDURMA İSTENEREK VERGİ DE ÖDENMEYEBİLİR 25 25

İSTANBUL KOD LİSTESİ KOD-1 : SMİYB düzenlediği tespit edilen mükellefler ve ortakları KOD-2 : SMİYB kullananlar KOD-3 : SMİYB düzenleyenlerin temsilci ve ortakları 26 26

İSTANBUL KOD LİSTESİ KOD-4 : Belgeleri kaybolan veya çalınanlar KOD-5 : Vergi Dairesi Tespitleri - Defter ve belge ibraz etmeyenler - Adresinde bulunmayanlar - İşçi ve makine az KDV matrahı yüksek olanlar 27 27

İSTANBUL KOD LİSTESİ KOD-6 : Belgeleri taklit edilenler KOD-7 : SMİYB Ticareti Yapanlar KOD-8 : Adresinde bulunmayanlar KOD-9 : VEDOP listesine alınanlar 28 28

BİNALARLA İLGİLİ EMLAK VERGİSİ SORUNU TÜİK’e GÖRE MALİYETLER % 6.8 DÜŞTÜ MALİYE VE BAYN. BKNL. GÖRE % 25 ARTTI ARSALAR % 30 – 500 ARTTI 29 29

BİNA MALİYET BELİRLEMESİ BİNALARLA İLGİLİ EMLAK VERGİSİ SORUNU ÇÖZÜM BİNA MALİYET BELİRLEMESİ VE ARSA M2 BELİRLEMESİ GERÇEKÇİ OLMALI 30 30

KENDİ ARSASI ÜZERİNE BİNA YAPANLAR TİCARİ KAZANÇ!.. 31 31

KAÇAKÇILIK SAYILAN HALLER HESAP VE MUHASEBE HİLELERİ YAPMAK UYDURMA HESAPLAR AÇMAK ÇİFT DEFTER TUTMAK DEFTER KAYIT VE BELGELERİ YOK ETME DEFTER VE BELGELERİ GİZLEME DEFTER VE BELGELERİ TAHRİF ETME DEFTER SAYFALARINI KOPARMAK 32 32

FAİL Anonim Şirketlerde Sorumluluk Limited Şirketlerde Sorumluluk 33

ANONİM VE LİMİTED ŞİRKET FARKLARI NE? 34 34

SAHTE VE MUHTEVİYATI İTİBARİYLE YANILTICI BELGE (SMİYB) DÜZENLEME VE KULLANMA FİİLLERİ 35 35

SAHTE BELGE Vergi Kanunları açısından gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde, bunlar varmış gibi düzenlenen belgeye denir (VUK Md. 359/b) 36 36

SAHTE BELGE OLARAK DÜZENLENEN BELGELER Fatura, Sevk İrsaliyesi, PSV, Gider Pusulası, Müstahsil Makbuzu, Ücret Bordrosu, Serbest Meslek Makbuzu, İrsaliye, Yolcu Listesi, İrsaliyeli Fatura, Adisyon, Reçete vs. 37 37

HAPİS CEZASI SAHTE BELGE KULLANIMI GERÇEKTE YAPTIRILMAYAN HAFRİYAT GERÇEKTE ALINMAYAN YAKIT (3 YILDAN 5 YILA HAPİS) 38 38

SAHTE BELGE ÖRNEK OLAY Hafriyat Faturası var. - Ödemeler nakit - Aktifte kayıtlı kamyon yok - Sigortalı işçi yok - Akaryakıt alımı yok 39 39

HAPİS CEZASI SAHTE BELGE KULLANIMI GERÇEKTE ALINMAYAN İNŞAAT MALZEMESİ İÇİN FATURA ALINMASI (3 YILDAN 5 YILA HAPİS) 40 40

MUHTEVİYATI İTİBARİYLE YANILTICI BELGE Gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte, bu muamele veya durumu miktar ve mahiyet itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belge. 41 41

DAİRE SATIŞ BEDELİNİN DÜŞÜK GÖSTERİLMESİ HAPİS CEZASI MUHTEVİYATI İTİBARİYLE YANILTICI BELGE DÜZENLEME DAİRE SATIŞ BEDELİNİN DÜŞÜK GÖSTERİLMESİ 42 42

ÜCRET BORDROSUNDA DÜŞÜK GÖSTERİLMESİ HAPİS CEZASI MUHTEVİYATI İTİBARİYLE YANILTICI BELGE DÜZENLEME ÜCRET BORDROSUNDA DÜŞÜK GÖSTERİLMESİ 43 43

MUHTEVİYATI İTİBARİYLE YANILTICI BELGE ÖRNEK OLAY : İnşaat demiri satan (C) firması, (A) İnşaat Şti.’ne 30 ton demir sattığı halde 60 ton demir faturası düzenlemiş. 44 44

HAPİS MUHTEVİYATI İTİBARİYLE YANILTICI BELGE DÜZENLEME VE KULLANMANIN YAPTIRIMI 18 AYDAN 3 YILA KADAR HAPİS 45 45

65 YAŞINI AŞANLARA VE 18 YAŞINI DOLDURMAYANLARA 3 YILA KADAR HAPİS CEZASI UYGULANMAYIP ERTELENEBİLİYOR 46 46

DANIŞTAY NAYLON FATURA İDDİASINDA SOMUT TESPİTLER ARIYOR, BUNLARIN OLMAMASI HALİNDE NAYLON FATURA İDDİALARINA İTİBAR ETMİYOR 47 47

BİRKAÇ ÖRNEK Naylon fatura veren kişi hakkında VERGİ TEKNİĞİ raporu var mı? Haklarında, komisyon geliri elde etmekten dolayı tarhiyat yapılmış mı? Yapılmışsa sonucu ne? 48 48

hususları araştırılıp, ona göre karar verilmesi Bu raporlarla ilgili yargı kararlarının bulunup bulunmadığı, Naylon fatura düzenlediği iddia edilen şirketlerin mükellefiyetlerinin, idarece terkin edilip edilmediği, Edilmiş ise dava konusu yapılıp yapılmadığı Fatura düzenlenen dönemde, düzenleyen firmanın KDV beyannamesi verip vermediği, KDV tarhiyatı yapılmış ise bu konuda yargı kararlarının bulunup bulunmadığı, hususları araştırılıp, ona göre karar verilmesi istenilmektedir. 49 49

DÜZENLEYENLERLE İLGİLİ KARİNELER SAHTE FATURA DÜZENLEYENLERLE İLGİLİ KARİNELER Fatura Düzenleyenin Faaliyetinin Bulunmaması (Mal alış, satış ve işyeri yok) Giderlerinin Olmayışı - Örneğin hafriyat işi yapanın ve akaryakıt giderinin olmayışı, - Elektrik, su ve telefon giderinin olmayışı 50 50

DÜZENLEYENLERLE İLGİLİ KARİNELER SAHTE FATURA DÜZENLEYENLERLE İLGİLİ KARİNELER 3) İşçi Çalıştırmaması ya da Yetersiz Olması 4) İşletmenin Aktifinde Kayıtlı Taşıt Olmayışı 5) Vergi Dairesine bildirilen adres bulunmayışı 6) Defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmeyişi 51 51

DÜZENLEYENLERLE İLGİLİ KARİNELER SAHTE FATURA DÜZENLEYENLERLE İLGİLİ KARİNELER 7) KDV beyannamelerinde sürekli devir KDV beyanı ya da sembolik tutarda KDV ödenmesi 8) KDV beyannamelerinde gösterilen vergilerin ödenmeyişi 9) Mali Polisin Yaptığı Aramalarda Bulunan Faturalar 10) Mal alış, Nakliye ve Hizmet alım Faturalarının Sahte Oluşu 52 52

DÜZENLEYENLERLE İLGİLİ KARİNELER SAHTE FATURA DÜZENLEYENLERLE İLGİLİ KARİNELER 11) Şirket ortaklarının (özellikle kanuni temsilcinin) odacı, şoför, amele, çoban vs. oluşu 12) Şirketin banka hesabında uzun süreli para bulunmayışı, 13) Fatura bedelinin elden tahsili ya da fatura verilen kişinin elemanlarınca tahsili 14) Ödemelerin banka aracılığıyla yapılmayışı 53 53

VUK Md. 371’e göre beyanda bulunulursa a) 3 kat Vergi Ziyaı cezası yok NAYLON FATURA SUÇLAMASINDAN PİŞMANLIKLA KURTULMA YOLU VUK Md. 371’e göre beyanda bulunulursa a) 3 kat Vergi Ziyaı cezası yok b) HAPİS CEZASI YOK 54 54

NAYLON FATURA NEDENİYLE Şirket Anasözleşmesinde HAPİSTEN KURTULMAK TTK Md. 319’a Göre Şirket Anasözleşmesinde Görev Dağılımına Yetki Verilmişse 55 55

ANASÖZLEŞMEYİ DEĞİŞTİRİNİZ NAYLON FATURADA HAPİS CEZASI NEDENİYLE ANASÖZLEŞMEYİ DEĞİŞTİRİNİZ Görev Dağılımı ve Sorumluluk Maddesi Yeniden Düzenlenmeli 56 56

VERGİ UYUŞMAZLIKLARININ İDARİ AŞAMADA ÇÖZÜMLENMESİ Vergi Hatalarının Düzeltilmesi Pişmanlık ve Islah (Md. 371) Cezada İndirim (Md. 376) UZLAŞMA 57 57

UZLAŞMA Tarhiyat Öncesi Tarhiyat Sonrası 58 58

KOMİSYONLAR İTİBARİYLE VERGİ VE CEZALARDA 2008 YILI UZLAŞMA VE İNDİRİM SONUÇLARI Tarhiyat Öncesi Uzl. Tarhiyat Sonrası Uzl. Koordinasyon Uzl. Komis. Merkezi Uzl. Komisyonu VERGİDE İNDİRİM ORANI % 32 % 52 % 74.4 % 67.7 CEZADA İNDİRİM ORANI % 95.7 % 99.3 59 59

UZLAŞMA VE DAVA AÇMA İLİŞKİSİ 60 60

DAVA AÇMA SÜRELERİ Vergi Ceza İhb. Tebliği Üzerine Doğrudan TÖU ve TSU’dan Sonra Ödeme Emrine Karşı Dava Açma 61 61

DAVA AÇMA VE YÜRÜTMEYİ DURDURMA 1) Vergi ve Ceza İhb. Karşı Dava Açmada YD Talebine Gerek Yok (İYUK 27/3). Tahsilat duruyor. 2) Ödeme Emrine Karşı Dava - Tahsilat durmuyor - YD Kararı gerekli 3) Teminat ve İhtiyati Hacize Dava - YD Gerekiyor (7 Gün) 62 62

DİLEKÇE VERİLMESİ VE İZLEYEN AŞAMALAR Dilekçenin verilmesi Vergi Dairesi Savunması (30 gün) Vergi Dairesi Savunmasına Cevap (30 gün) Vergi Dairesinin İkinci Savunması (30 gün) 63 63

KARARIN VERİLMESİ VE SONUÇLARI 1) Davacı Lehine Olması (İtiraz veya temyiz süresi 30 gün) 2) Davacı Aleyhine Olması a) Tahsilat artık durmuyor b) 30 gün içinde İtiraz veya Temyiz + YD 3) Davacı ve Davalının kısmen lehine kısmen aleyhine olması 64 64

DANIŞTAY’A BAŞVURU Süre : 30 Gün Dilekçe : DANIŞTAY’a verilmiyor (Kararı veren Vergi Mahkemesi aracılığıyla) Vergi Mahkemesi karşı tarafın da savunmasını alıp, dilekçeyi öyle gönderiyor. 65 65

İLGİLİ DAİRELER 3. Daire : Gelir, Kurumlar, KDV, 6183 7. Daire : Gümrük Vergisi, Damga Vergisi, BSMV, 6183 9. Daire : KDV, 6183, Emlak, Harç 66 66

DANIŞTAY KARARI 1 BAŞKAN 4 ÜYE KARAR VERİYOR Vergi Mahkemesi Kararı a) Onaylanıyor b) Bozuluyor 67 67

DANIŞTAY KARARI – VERGİ MAHKEMESİ Danıştay Kararı Davacı ya da Davalıya Doğrudan Gönderilmiyor Bozma Halinde Mahkeme Karara Uyuyor Veya Direniyor (Israr ediyor) 68 68

VDD Kurulu’na Temyiz Başvurusu yapılabilir. MAHKEMENİN ISRARI VDD Kurulu’na Temyiz Başvurusu yapılabilir. 69 69

TEMİNAT İSTENİLMESİ Vergi ziyaı cezası kesilmesi gerektiren haller ile VUK’un 359. maddesinde sayılan haller varsa, Vergi İnceleme elemanlarınca yapılan İLK HESAPLARA GÖRE tahsil dairesince istenir. 70 70

TEMİNAT GÖSTERME SÜRESİ 15 GÜNDEN AZ OLMAMAK ÜZERE VERİLECEK SÜRE İÇİNDE 71 71

TEMİNAT GÖSTERİLMEZSE İHTİYATİ HACİZ UYGULANIR 72 72

KAÇAKÇILIKTA CEZA YARGILAMASI ÖNCESİ SÜREÇ VERGİ SUÇU RAPORU DÜZENLENMESİ SUÇ DUYURUSU DİĞER DENETİM ELEMANLARI TARAFINDAN YAPILAN İNCELEMELERDE MERKEZİ İNCELEME ELEMANLARI TARAFINDAN YAPILAN İNCELEMELERDE VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (OLMAYAN YERLERDE DEFTERDARLIK) MÜTALAASI CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI 73 73

SAVCILIK İŞLEMLERİ İFADE ALINMASI KARAKOL CUMHURİYET SAVCISI KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞI KARARI İDDİANAME HAZIRLANMASI İTİRAZIN REDDİ İTİRAZIN KABULÜ İDDİANAME HAZIRLANMASI KAMU DAVASI KARARA İTİRAZ 74 74

TEŞEKKÜR EDERİZ…