EGZERSİZ VE KAN
Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin böbrek, akciğer, ter bezleri v.b gibi bölgelere taşınımı, Endokrin bezlerden hücrelere hormon taşınımı, Hücrelere enzim taşınımı, PH’ın düzenlenmesi
Vücut ısısının düzenlenmesi, Hücrelerin su yoğunluğunun düzenlenmesi(Na++ iyonunun yoğunluğuna göre), Toksik ve yabancı mikroplara karşı vücudu koruma, Eloktrolit dengesini düzenleme, Kanamayı durdurma ve kan kaybını önleme.
Kanın hacim ve komposizyonu Kişinin vücut yapısı, su miktarı, eloktrolit dengesi ve içerdiği yağ miktarına ve antrenman düzeyine göre değişiklik gösterir. Erkekte 75ml x vücut ağırlığı (kg) Bayanda 65 ml x vücut ağırlığı (kg)’dır.
Kanın Komposizyonu
KAN
Plazma 1.Plazma Proteinler Albumin (%4,8) Globulin (%2,3) Fibrinojen (%0,3) 2.Besinler ve Gazlar 3.Eloktrolitler 4.Düzenleyici Maddeler 5.Nonprotein (atık) maddeler)
Kan Hücreleri 1.Eritrositler(Alyuvarlar) 2.Lökositler(Akyuvarlar) Granülositler (bazofil, asidofil, nötrofil) Agranülositler(Monosit, lenfosit) Başlıca işlevleri mikroorganizmalara karşı vücudu koruma, kanın pıhtılaşmasını engellemedir 3.Trombositler (kan pulcukları) Kanın pıhtılaşmasında görevlidirler.
KANSIZLIK (ANEMİ) Anemi’yi oluşturan faktörler; Kan kaybı, Kemik iliğinin yıkımı, Eritrositlerin olgunlaşmaması, Eritrosit hemolizi(eritrosit hücre zarının yırtılması)dır.
Anemi Çeşitleri Nutritional Anemi Pernicious Anemi Hemorarjik Anemi Eritrositlerin yetrsiz üretimi sonucunda olur. Hemorarjik Anemi Hemolitik Anemi Eritrosit hücre zarının olgunlaşmadan yırtılmasıyla, Aplastik Anemi Kırmızı kemik iliği hücrelerinin yıkımı ile oluşur. Hasta hücre anemisi Abnormal bir biçimde hemoglobin üretimi ile oluşur.
Anemi ve Sporcu Nedenleri; Egzersizde kansız kalan böbrekte doku zedelenmesine bağlı olarak idrarda kan bulunması Kas hücrelerinin tahribine bağlı myoglobinuri Bağırsaklarda kanama ve hemoroid Plazma hacmi değişiklikleri Terle demir kaybı ve Beslenme eksikliğidir.
Antijen ve Antikor Kan grubu Antijen tipi Antikor tipi A A B B B A AB A ve B Antikor yok O Antijen Taşımaz A ve B
Kan Alıp Verebilme Düzeyleri Kan Grubu Kan alabileceği grubu A O ve A B O ve B AB(genel verici) A,B,AB ve O O (genel verici) Yalnızca O
Antrenmanın Kan Dolaşım Sistemine Etkisi Kalp atım hızı Kalp debisi Kalp Hipertrofisi Kan Volümü Kılcallanma Hemoglobin Miktarı Kan basınçları
Lenfatik Sistem ve Lenf Dolaşımı Lenf, lenf damarları, lenf dokuları, lenf düğümleri ve tonsil(bademcik), timus bezi ve dalak lenfatik sistemi oluşturur. Lenf sıvısı ise lenf kanallarında dolaşan kanla karışık bir doku sıvısıdır. Kılcal damarlardan kan basıncı nedeniyle tekrar kana geri dönemeyen su ve protein gibi çözünmüş maddeler doku sıvısından lenf kılcallarına geçerek, lenfatik dolaşım ile yeniden kana döndürülmektedir. Bu sistemin temel fonksiyonu dokulardan protein ihtiva eden sıvıyı kana akıtmak, sindirim sisteminden yağların kana geçişini sağlamak ve lenfosit üreterek vücudun antikor sistemini oluşturmaktır.
Asit Baz Dengesi, PH ve Egzersiz Ph değeri H+ iyonlarını yoğunluğunu gösterir. Kanın PH’ı 7.4 tür ve bunun sabit tutulması şarttır. Çünkü; Protein moleküllerinin yapısı, Enzim aktiviteleri Eloktrolit dağılımı Membran geçirgenliği PH’a bağlıdır. Vücutta asit-baz dengesi başlıca akciğer ve böbreklerce sağlanır. PH üç şekilde korunmaya çalışılır -Kimyasal tamponlarla -solunumsal tamponlarla -böbrek fonksiyonları
Asit Baz Dengesi, PH ve Egzersiz PH’ın dengede tutulması için önemli tamponlar; Hemoglobin-tampon sistemi Meydana gelen hidrojenin %20’sini bağlayarak tamponlama etkisine katkı sağlar. Bikarbonat –tampon sistemi Fosfat-tampon sistemi