Yrd.Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜ Tıp Fakültesi Biyokimya AD

... konulu sunumlar: "Yrd.Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜ Tıp Fakültesi Biyokimya AD"— Sunum transkripti:

1 Yrd.Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜ Tıp Fakültesi Biyokimya AD
KAN VE HEMOGRAM Yrd.Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜ Tıp Fakültesi Biyokimya AD

2 KAN plazma  %55-60 şekilli elemanlar
Kapalı bir kanallar sistemi içinde dolaşan bir doku plazma  %55-60 şekilli elemanlar Eritrositler Lökositler Trombositler hematokrit

3 Kanın görevleri besin maddelerini taşıma
solunum gazlarının alışverişi ve taşınması metabolizmanın atık ürünlerini taşıma enzim, hormon, vitaminleri taşıma organizmayı savunma ve koruma elektrolit, su, asit-baz dengesini düzenleme vücudun ısısını düzenleme

4 Hemogram (kan sayımı ) eritrosit sayısı (RBC) hemoglobin (HGB, HB)
hematokrit (HCT) ortalama eritrosit volümü (MCV) ortalama eritrosit hemoglobini (MCH) ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonu (MCHC) lökosit sayısı (WBC) trombosit sayısı (PLT)

5 Eritrosit sayısı (RBC)
erişkin erkekte 4,5-6,0x106 /mm3 erişkin kadında 4,0-5,5x106 /mm3 gün içinde %4 dalgalanma uyku halinde azalır kanın oksijen miktarını azaltan herhangi bir etki varlığında artar

6 Eritrosit sayısı yüksekliği (polisitemi)
ishal, kusma akciğer ödemi anafilaktik şok dağ hastalığı karbon monoksitle zehirlenme mitral kapak hastalığı gibi kalp hastalıkları amfizem gibi akciğer hastalıkları polisitemia rubra vera lösemi kemik iliği tümörleri

7 Eritrosit sayısı düşüklüğü
Anemiler Lösemiler

8 Hemoglobin düzeyi (HGB, HB)
erişkin erkeklerde %14-18 g erişkin kadınlarda %12-16 g Anemi sınırı erkekler için %13 g kadınlar için %11 g diurnal varyasyon

9 Hemoglobin konsantrasyonu yüksekliği
Eritrosit sayısının arttığı durumlar  polisitemia vera  kronik anoksili akciğer veya kalp hastalıkları  dehidratasyon durumları

10 Hemoglobin konsantrasyonu düşüklüğü
Anemiler Hidremi

11 Hematokrit değeri (HCT)
erişkin erkeklerde %40-54 erişkin kadınlarda %37-47 RBC (milyon) x 9 = HCT HGB x 3 = HCT

12 Hematokrit değeri yüksekliği
Polisitemia rubra vera KOAH

13 Hematokrit değeri düşüklüğü
anemiler gebelikteki gibi hemodilüsyon durumları

14 Ortalama eritrosit volümü (MCV)
Hct x 10 MCV =  = … 3 RBC (mm3 te milyon) erişkin erkeklerde 3 (80-94 fL) erişkin kadınlarda 3 (81-99 fL) [ 3 ( fL)]

15 Ortalama eritrosit volümünün arttığı durumlar
megaloblastik anemi makrositik anemi kronik amfizem ve kronik bronşit hipotiroidizm karaciğer hastalıkları ağır alkolizm

16 Ortalama eritrosit volümünün azaldığı durumlar
demir eksikliği anemisi idiopatik hipokrom anemi kronik kanama anemileri gebelik anemisi

17 Ortalama eritrosit hemoglobini (MCH, OEHb)
10 x %g Hb MCH (OEHb)=  = … pg RBC (mm3 te milyon) erişkinde pg

18 Ortalama eritrosit hemoglobininin arttığı durumlar
pernisiyöz anemi ve makrositer gebelik anemisi gibi megalositer anemiler folik asit antagonistleri ile tedavi durumları protein eksikliği anemisi sferositoz durumları

19 Ortalama eritrosit hemoglobininin azaldığı durumlar
primer demir eksikliği anemisi kanama anemileri idiopatik hipokrom anemi gebelik anemisi

20 Ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonu (MCHC)
100 x %g Hb MCHC=  = ……… % g Hct erişkinde % g

21 Ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonunun arttığı durumlar
şiddetli ishal, durdurulamayan kusmalar gibi uzun süren dehidratasyon halleri şiddetli lipemi durumları sferositoz halleri

22 Ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonunun azaldığı durumlar
demir eksikliği anemileri kanama anemileri kronik hastalıklara bağlı anemiler gebelik hidremisi su zehirlenmesi

23 Eritrosit dağılım genişliği (RDW)
eritrositlerin büyüklüklerindeki farklılıkları ifade eder anizositoz mikrositoz makrositoz poikilositoz sferositoz

24 Lökosit sayısı (WBC) %50-70 nötrofil %20-40 lenfosit 5.000-10.000 /mm3
%2-6 monosit %2-4 eozinofil %0-1 bazofil

25 Nötrofiller Lenfositler Monositler Eozinofiller Bazofiller

26 lökosit sayısında artış (lökositoz)
sistemik enfeksiyonlar lokal enfeksiyonlar miyokart enfarktüsü vücut boşluklarına kanama lösemiler çok sigara içme gebelik gibi

27 lökosit sayısında azalma (lökopeni)
tifo ve paratifo bruselloz miliyer tüberküloz bazı virüs ve riketsiya hastalıkları aplastik anemi alösemik lösemi

28 Trombosit sayısı (PLT)
Erişkinde /mm3

29 Trombosit sayısının fazla olması (trombositoz)
özellikle femur boynu kırığı gibi kemik kırıkları cerrahi girişimlerden sonra 7. ve 20. günler arasında akut trombositoz miyeloproliferatif hastalıklar hodgkin hastalığında kronik trombositoz

30 Trombosit sayısının az olması (trombositopeni)
septisemi tifo gibi enfeksiyonlar X-ışını gibi fizik ajanlara maruz kalma kan hastalıkları