KAMU İHALE MEVZUATI TEMEL EĞİTİMİ İhale Kararına Yönelik Şikayet (İdareye) ve İtirazen Şikayet (KİK’e) Aşaması Alattin ÜŞENMEZ Mali Hizmetler Uzmanı ausenmez24@gmail.com Alattin ÜŞENMEZ

Şikayet/itirazen şikayet 4734 sayılı Kanun kapsamında yapılan ihalelere ilişkin olarak, aday, istekli veya istekli olabileceklerin, önce idareye şikayet, daha sonra da Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet başvurusunda bulunabilecekleri şeklinde iki aşamalı inceleme sistemi öngörülmüştür. Şikayet ve itirazen şikayet, dava açılması öncesi kullanılması gereken zorunlu bir başvuru yoludur. Alattin ÜŞENMEZ

Başvuru Ehliyeti (Dokümanın Satın Alınması) İstekli olabilecekler; 1- Ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, 2-Ön yeterlik ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler 3- Bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar hakkında başvuruda bulunabilir. İlana yönelik başvuruda bulunabilmek için de istekli olabilecek sıfatını kazanmak zorunlu olduğundan, bu kapsamda dokümanın satın alınması gerektiği hususuna dikkat edilmelidir. (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik Md:5/1 Ancak ihale dokümanına yapılacak başvurularda üç iş günü öncesi şartı bulunmakla birlikte ihale tarihinden önce idareye teklif sunulmuş ise bu aşamadan sonra dokümana yönelik şikayet başvurusu yapılamayacaktır. Alattin ÜŞENMEZ

Başvuru Ehliyeti (Adaylar) “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden; b) Adaylar; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde * ön yeterlik başvurularının sunulması, değerlendirmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem ve eylemler; * belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı ihalelerinde ise kısa listeye alınmış olmaları kaydıyla ayrıca ihale daveti ve/veya ihale dokümanının gönderilmesi, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar, Hakkında başvuruda bulunabilir.” hükmü bulunmaktadır. (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik Md:5/1) Alattin ÜŞENMEZ 4

Başvuru Ehliyeti (İstekliler) “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden; c) İstekliler; *yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve *ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler, Hakkında başvuruda bulunabilir.” hükmü bulunmaktadır. (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik Md:5/1) Alattin ÜŞENMEZ 5

Başvuru Süreleri (İdareye şikayet süresi) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda 5 gün, Diğer hallerde 10 gündür. Alattin ÜŞENMEZ

Başvuru Süreleri (İdareye) İlan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının ***başvuru veya teklif sunulmadan önce ***ihale veya son başvuru tarihinden 3 iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur. (Ör; ihale tarihi Pazartesi ise bir önceki Salı günü) İlana veya dokümana karşı şikayet başvurusunda bulunulduktan sonra ihaleye teklif verilmiş olması ****Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulmasını engellemez. Alattin ÜŞENMEZ

Sürelerle ilgili genel esaslar Süreler ilana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini, düzeltme ilanı yapılan hallerde düzeltme ilanının yayımlandığı tarihi, gazetelerde veya bültende birden fazla yayımlanan ilanlar arasında çelişki olması halinde son ilan tarihini, İhale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın satın alındığı tarihi, Zeyilnameye yönelik başvurularda ise zeyilnamenin bildirildiği tarihi, Alattin ÜŞENMEZ

Sürelerle ilgili genel esaslar İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi, (Örneğin kesinleşen ihale kararının tebliğinden itibaren) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, ****10 gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini, İzleyen günden itibaren başlar. Değişiklikten önce dokümana yönelik şikayetler satın alma tarihi, diğer hallerde tebliğ tarihinden itibaren işlemeye başlarken, kesinleşen ihale kararında gerekçe gösterilmemesi durumunda açıklama talebine verilen cevabın tebliğinden itibaren başlamakta idi. İstekli olabileceklerin dokümana yönelik şikayetleri de tekliften sonrasına kadar gitmekte idi. Alattin ÜŞENMEZ

Sürelerle ilgili genel esaslar (EKAP-Tatil Günü) İşin ve/veya ihalenin yapılacağı yerde yayımlanması zorunlu olan ilanların aynı zamanda ***Elektronik Kamu Alımları Platformu(EKAP)’nda da yayımlanması halinde, ilanın Platformdaki yayım tarihi ilk ilan tarihi olarak kabul edilmelidir. Tatil günleri sürelere dahil olup, sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde süre, tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Alattin ÜŞENMEZ 10

Başvuruların Şekil Unsurları İdareye başvuru dilekçesinde; 1-Başvuru sahibinin ve varsa vekil ya da temsilcisinin; adı, soyadı veya unvanı, adresi, varsa bildirime esas elektronik posta adresi ve faks numarası ile imzası, 2-İhaleyi yapan idarenin ve ihalenin adı veya ihale kayıt numarası, Alattin ÜŞENMEZ

Başvuruların Şekil Unsurları İdareye başvuru dilekçesinde; 3-Başvuru konusunun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih, başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller belirtilmelidir. (İlana yönelik başvurularda *** ilk ilan tarihi başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih olarak belirtilmelidir.) Alattin ÜŞENMEZ

Başvuruların Şekil Unsurları (Yetki belgesi) Aday veya isteklinin dilekçe ekinde başvuruda bulunmaya yetkili olunduğuna dair belgelerin Bulunması zorunludur. Alattin ÜŞENMEZ

Başvuruların Şekil Unsurları (Ortak Girişim İstekliler) Ortak girişim adına yapılacak şikayet veya itirazen şikayet başvurularının, pilot ortak veya temsil yetkisi verilen özel ortak ya da ortakların tamamı tarafından yapılması zorunludur. Alattin ÜŞENMEZ 14

Başvuruların Şekil Unsurları (Ortak Girişim İstekliler) Ortak girişim adına yapılacak şikayet veya itirazen şikayet başvurularının, pilot ortak veya temsil yetkisi verilen özel ortak ya da ortakların tamamı tarafından yapılması zorunludur. Alattin ÜŞENMEZ 15

İdare Tarafından İnceleme (İnceleme Kimler Tarafından Yapılmalı?) İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine inceleme; ihale yetkilisince bizzat yapılabileceği gibi, ihale yetkilisinin görevlendireceği bir veya birden fazla raportör tarafından da yapılabilir. İhale komisyonu üyeleri de raportör olarak görevlendirilebilir. Alattin ÜŞENMEZ

İdare Tarafından İnceleme (Karar Alınması) İdare tarafından yapılan inceleme sonucunda 10 gün içerisinde karar alınarak başvuru sonuçlandırılır. Bu süre içinde idarece bir karar alınmaması durumunda başvuru zımnen reddedilmiş sayılır. Alattin ÜŞENMEZ

İdare Tarafından Alınacak Kararlar 1- İhalenin İptaline, 2- Düzeltici İşlem Belirlenmesine, 3- Başvurunun Reddine, Karar Verilir. Alattin ÜŞENMEZ

Kararlarda Bulunacak Hususlar ( 17/07/2010 tarihli Düzenleme) h) Kararın tebliğ ediliş şekline göre; *** iadeli taahhütlü mektupla gönderilme, *** imza karşılığı elden teslim edilme, ***faksla gönderilme veya elektronik postayla gönderilme tarihi, ı) Karara karşı başvuru yapılabilecek itiraz mercii ve başvuru süresi. Alattin ÜŞENMEZ

Şikayet Başvurusu Üzerine İhale Kararının Değişmesi Şikayet başvurusu üzerine alınan kararın ihale komisyonunun yeniden karar vermesini gerektirmesi halinde, ihale komisyonu tarafından yeniden bir değerlendirme yapılmak suretiyle bir karar alınmalıdır. Alattin ÜŞENMEZ

Kararın Tebliği Ve Yapılacak İşlemler (Sözleşmenin İmzalanması) Son bildirim tarihini izleyen günden itibaren süresi içinde (10 gün) Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulmamış ise idare tarafından kararın gerektirdiği işlemler yerine getirilir. Sözleşme imzalanmadan önce KİK’in web sayfasından itirazen şikayet başvurusu olup olmadığı öğrenilmelidir. Alattin ÜŞENMEZ

Kuruma İtirazen Şikayet Başvurusu (Hangi Haller) 1- İhale sürecinde yapılan şikayet başvuruları üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması, 2- Süresi içinde karar alınmaması, 3- Şikayet ya da itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı, doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. İtirazen şikayet üzerine alınan iptal kararından Kurul kararı ile iptali değil başvurunun reddi, d.işlem kararından sonra idare tarafından alına iptal kararını anlamamız gerekir. Herhangi bir şikayet veya itirazen şikayet başvurusu olmaksızın idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulamayacağından, bu kararlar ancak idari yargı mercilerinde dava konusu edilebilir. Alattin ÜŞENMEZ

a) Şikayet başvurusu üzerine İdare Tarafından Alınan İhalenin İptal Kararlarına Karşı Doğrudan İtirazen Şikayet *** İhalenin iptal kararlarından sadece aşağıda belirtilenler itirazen şikayete konu edilebilir: a) Şikayet başvurusu üzerine ** idare tarafından şikayet dilekçesinin kayıtlara alındığı tarih veya sonrasında herhangi bir nedenle alınan iptal kararları. b) İtirazen şikayet üzerine KİK tarafından başvurunun reddine veya düzeltici işlem belirlenmesine karar verildikten sonra idare tarafından alınan iptal kararları. Alattin ÜŞENMEZ

İdarenin İptal Kararına Karşı İdari Yargı Yolu Herhangi bir şikayet veya itirazen şikayet başvurusu olmaksızın ***idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulamayacağından, bu kararlar ancak idari yargı mercilerinde dava konusu edilebilir. (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ Md:8/3) Alattin ÜŞENMEZ

Şikayet Başvurusunda Bulunmayanların Doğrudan İtirazen Şikayeti İdareye şikayet başvurusunda bulunmayanlar, (Şikayet başvurusu üzerine idarenin aldığı karar kendilerine de bildirildiğinden,) Bu kararlardan; -- bir hak kaybına/zarara uğradığı, ---zarara uğramasının muhtemel olduğu, iddiasıyla ve şikayet başvurusuna ilişkin olarak verilen kararda belirtilen hususlarla sınırlı olarak doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunurlar. (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ Md:9/5) Alattin ÜŞENMEZ

KİK Kararına İtiraz (Diğer İstekliler) Bir isteklinin itirazı üzerine KİK tarafından verilen kararı diğer bir isteklinin uygun bulmaması durumunda: Mevzuatta Kurul tarafından karara bağlanan hususların yeniden incelemeye alınmasına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Öte yandan söz konusu Kurul kararı ile Kurum görüşü ortaya çıktığından, karara ilişkin ayrıca bir değerlendirme yapılması da mümkün değildir. Bu nedenle; Kamu İhale Kurumu tarafından verilen nihai kararlar, mahkemelerde dava konusu edilmelidir. (KİK Karar No:2012/UH.I-591) Alattin ÜŞENMEZ

İtirazen Şikayet Süresi İtirazen şikayet başvurusu; 1- İhale sürecinde idareye yapılan şikayet başvuruları üzerine verilen kararların bildirimini izleyen tarihten 2- 10 günlük cevap verme süresi içinde idare tarafından bir karar alınmaması durumunda bu sürenin bitiminden itibaren ***10 gün içinde 3- Şikayet veya itirazen şikayet üzerine ihalenin iptaline ilişkin olarak idare tarafından alınan kararlara karşı yapılacak başvurularda 5 gün içinde yapılmalıdır. Alattin ÜŞENMEZ

Aynı Konu İle İlgili Birden Fazla Başvuru (İtirazen Şikayet Süresi) İdareye yapılan ve ilk başvuru ile aynı mahiyette olan --daha sonraki şikayet başvurularına idarece verilen cevaplar başvuru süresini yeniden başlatmaz. (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ Md:10/4) Alattin ÜŞENMEZ

İtirazen Şikayetin Kapsamı (KİK’e Şikayette Dikkat Edilmesi Gereken Husus) İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, ***şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar, itirazen şikayet başvurusuna konu edilmemelidir. ****KİK tarafından itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde, idareye başvuru konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmayacaktır. Alattin ÜŞENMEZ

KİK Tarafından Yapılacak İşlemler İtirazen şikayet başvurusu üzerine, Kurum tarafından şikayetin esasının incelenmesine geçilmesi durumunda; idareden gerekli görülen bilgi ve belgeler veya ihale işlem dosyası daire başkanlığı tarafından istenir. İtirazen şikayet başvurusu üzerine Kurumca başvuru sonuçlandırılıp nihai karar bildirilinceye kadar, idareler sözleşme imzalayamaz. Alattin ÜŞENMEZ

Kurum Tarafından Yapılan Esas İnceleme İncelemenin kapsamı; başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlarla sınırlı olarak incelenir. İhalenin iptali kararlarına karşı yapılan başvurular, iptal gerekçeleriyle sınırlı olarak incelenir. Alattin ÜŞENMEZ

Kurum Tarafından Yapılan Esas İnceleme (Eşit Muamele İlkesi) İhale veya ön yeterlik dokümanının verilmesi, başvuruların veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasıyla ilgili olarak ise, başvuru sahibinin iddiaları ve idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar ile itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği yönünden incelenir. Alattin ÜŞENMEZ

Kurum Tarafından Yapılan Esas İnceleme (Şikayetten Feragat Hali) Sözleşmenin Kanunda belirtilen sürelere ve usule uyulmadan imzalanmış olması, itirazen şikayet başvurusundan feragat edilmesi, Kurum tarafından itirazen şikayet başvurusunun incelenip sonuçlandırılmasına engel teşkil etmez. Alattin ÜŞENMEZ

Kurumun İnceleme Süresi 21 (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihaleler ile ihalenin iptal edilmesi kararına karşı yapılacak itirazen şikayet başvurularında; ihaleye ilişkin gerekli bilgi ve belgelerin Kurum kayıtlarına alındığı tarihten itibaren 10 iş günü içinde, Diğer itirazen şikayet başvurularında 20 gün içinde Nihai kararını verir. Alattin ÜŞENMEZ

Kurum Tarafından Alınacak Karar Çeşitleri İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline, İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine, Hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine, Karar verilir. Alattin ÜŞENMEZ

Kurum Tarafından Alınacak Kararlar (Suç Duyurusu) 4- Kurul tarafından gerekli görülen hallerde, idari ve/veya cezai yönleriyle gereği yapılmak üzere konunun ilgili idarelere bildirilmesine ve/veya yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına karar verilir. Alattin ÜŞENMEZ

Kurul Kararlarının Sonuçları Ve Uygulanması İdare, hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır. Hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının eksik veya yanlış uygulandığını iddia eden ilgililer, itirazen şikayet başvurusunu doğrudan Kuruma yaparlar. Kurul tarafından alınan kararların hiç uygulanmaması halinde ilgililer doğrudan Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunabilir. Alattin ÜŞENMEZ

Bildirim ve Tebligat Esasları Kurul tarafından başvurular üzerine verilen bütün nihai kararlar, karar tarihini izleyen 5 iş günü içinde taraflara bildirime çıkarılır. ve bu tarihi izleyen 5 gün içinde Kurumun internet sayfasında yayımlanır. Alattin ÜŞENMEZ

Kurul Kararlarının İdare Tarafından Uygulanma Şekilleri İhalenin İptal Edilmesi: ***İhale komisyonu veya ihale yetkilisi tarafından KİK kararı esas alınarak ihale iptal edilmeli, ***İsteklilere yeniden tebligat yapılmalıdır. Alattin ÜŞENMEZ

Kurul Kararlarının İdare Tarafından Uygulanma Şekilleri Düzeltici İşlem Belirlenmesi: İhale komisyonu tarafından yeniden değerlendirme yapılarak KİK Kararı doğrultusunda karar alınır ve tebliğ işlemi yapılır. Alattin ÜŞENMEZ

KİK Kararı Esas Alınan Komisyon Kararına İtiraz İşlemi ***İdare, tebligattan sonra itiraz süresi sonuna kadar beklemek zorundadır. Alattin ÜŞENMEZ

KİK Kararına İtiraz (Diğer İstekliler) Bir isteklinin itirazı üzerine KİK tarafından verilen kararı diğer bir isteklinin uygun bulmaması durumunda: Mevzuatta Kurul tarafından karara bağlanan hususların yeniden incelemeye alınmasına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Öte yandan söz konusu Kurul kararı ile Kurum görüşü ortaya çıktığından, karara ilişkin ayrıca bir değerlendirme yapılması da mümkün değildir. Bu nedenle; Kamu İhale Kurumu tarafından verilen nihai kararlar, mahkemelerde dava konusu edilmelidir. (KİK Karar No:2012/UH.I-591) Alattin ÜŞENMEZ

TEŞEKKÜRLER! Alattin ÜŞENMEZ Mali Hizmetler Uzmanı ausenmez24@gmail.com Alattin ÜŞENMEZ