TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ Meral DURGUT Şube Müdürü meral.durgut@sanayi.gov.tr Tel: 0 312 201 6824

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ SUNUM İÇERİĞİ Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Nedir? Nasıl Kurulur? Kimler Yer Alır? Sağlanan Destek ve Muafiyetler Teknoparklarda Mevcut Durum

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Nedir? Yeni veya ileri teknolojide mal ve hizmet üretmek isteyen girişimcilerin, Araştırmacı ve akademisyenlerin, Sınaî ve ticari faaliyetlerini üniversitelerin yanında veya yakınında yürütebilmeleri, Üniversitelerden yararlanabilmelerine imkan vermek için kurulmuş akademik, sosyal ve kültürel sitelerdir.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ Görsel anlamda sanayi bölgelerinden tamamen farklı, İleri teknolojilerin üretildiği ve teknolojik araştırmaların yapıldığı, Ofis alanlarının doğayla bütünleştiği, Çevreye duyarlı yaşam alanları olarak, kurulmaktadırlar. Teknopark kavramının temelinde, BİLGİ, SERMAYE VE İŞGÜCÜNDE İŞBİRLİĞİNİN SAĞLANMASI yatmaktadır.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ 4691 SAYILI TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ KANUNU; 06TEMMUZ 2001 TARİH VE 24454 SAYILI RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ 4691 SAYILI TGB KANUNUNUN AMACI Üniversiteler, araştırma kurum ve kuruluşları ile üretim sektörleri arasında işbirliği sağlanarak; Ülke sanayinin uluslararası rekabet edebilir ve ihracata yönelik bir yapıya kavuşturulması amacıyla teknolojik bilgi üretilmesi, Üründe ve üretim yöntemlerinde yenilik geliştirilmesi, Ürün kalitesinin veya standardının yükseltilmesi, Verimliliğin artırılması, üretim maliyetlerinin düşürülmesi, Teknolojik bilginin ticarileştirilmesi,

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ 4691 SAYILI TGB KANUNUNUN AMACI Teknoloji yoğun yatırım ve girişimciliği desteklenmesi, Araştırmacı ve vasıflı kişilere iş imkânı yaratılması, Teknoloji transferine katkıda bulunulması, Yüksek/ileri teknoloji sağlayacak yabancı sermayenin ülkeye girişini hızlandıracak teknolojik alt yapının sağlanmasıdır.

TEKNOPARKLARIN ÜLKE KALKINMASINA KATKILARI TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ TEKNOPARKLARIN ÜLKE KALKINMASINA KATKILARI Teknoparklar gelişmiş ülkelerde 50’li yılların başından beri uygulanan çok önemli kalkınma araçlarıdır. Teknoparkların kalkınmaya etkileri arasında; Üniversite-sanayi ilişkilerinin somut işbirliğine dönüşmesi, Yüksek teknoloji tabanlı yeni şirketlerin kurulması ve küçük şirketlerin büyümesi, Üniversitelerdeki akademik bilginin teknolojik ürünlere dönüşmesi ve teknoloji transferi, Sanayi ürünleri içinde yerel katkının artması, Ar-Ge faaliyetlerinin ve Ar-Ge geri dönüş oranının artması,

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ İhracat oranının artması, Dışa bağımlılığın azalması, Yabancı yatırımın artması, Ar-Ge ağırlıklı faaliyetlerle bölgesel ve yerel ekonominin yeniden yapılanması, Yörenin ekonomik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi, ekonomik verimliliğin arttırılması, Bölgedeki yatırım, yenilik ve Ar-Ge kapasitesindeki dengesizliğin giderilmesi, Bölgeye yeni istihdam alanları açılması ve beyin göçünün önlenmesi,sayılabilir.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ İDEAL BİR BÖLGE NASIL OLMALIDIR? Bölgede bir yapılanmaya ihtiyaç duyulması, Bölgenin Ar-Ge ve sanayi kapasitesinin yeterli olması, Bilimsel, teknolojik, kültürel ve sosyal altyapısı güçlü, ve üniversite ile sinerjiyi en üst düzeyde tutabilmek için tercihen kampus alanlarının içerisinde veya yakınında olması, Dünya standartlarında bir çalışma ve yaşam alanı sunabilmesi, organize sanayi bölgesi görüntüsünden uzak olması,

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ Teknoloji şirketlerinin ihtiyacını karşılayabilecek nitelikte altyapı hizmetlerinin sunulması, Dünyada başarılı teknoparkların vazgeçilmez bir öğesi olan Kuluçka Merkezleri’nin kurulması ve sağlıklı bir şekilde işletilmesi, Ar-Ge çalışmalarının teşvik edilmesinin yanı sıra bu ürünlerin yurtiçi ve yurtdışı pazarlara sunulması, dış ticaret konseptinin geliştirilmesi, iş dünyasıyla entegrasyonun sağlanması gibi piyasaya yönelik çözümlerle ilgili destek sunulmasıdır.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ NasIl Kurulur? Teknoloji Geliştirme Bölge başvurusu Kurucu Heyet tarafından Sanayi ve Ticaret Bakanlığına yapılır. Bölgenin içinde veya bulunduğu ilde yer alan; En az bir üniversite veya Yüksek teknoloji enstitüsü yada Kamu AR-GE merkez veya enstitüsü temsilcilerinden en az biri Kurucu heyetin üyeleri arasında yer olmak zorundadır.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ Ayrıca Kurucu Heyete, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalar ve borsalar, Yerel yönetimler, Bankalar ve finansman kurumları, Yerli ve yabancı özel hukuk tüzel kişileri, AR-GE ve teknoloji geliştirme ile ilgili vakıf ve dernekler, İlgili kamu kuruluşları İhracatçı Birlikleri Kuruluş temsilcileri olarak iştirak edebilirler. Söz konusu kuruluş temsilcileri aralarında düzenleyecekleri bir protokolle Kurucu Heyeti oluştururlar.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ Kurucu Heyet; hazırlayacağı 7 takım başvuru dosyası ile, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğüne Bölge kuruluşu için müracaatını yapar. Bölge kuruluş başvuru dosyası incelenir. Değerlendirme Kurulu tarafından iki ay içinde değerlendirmeye alınır. Bölge kuruluş başvuru dosyası Genel Müdürlük tarafından Değerlendirme Kuruluna sunulur.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ Değerlendirme Kurulu; Bakanlık Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürünün Başkanlığında; DPT (Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı) YÖK (Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı) Bayındırlık ve İskan Bakanlığı TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Başkanlığı) TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) TTGV (Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı) Temsilcilerinden oluşur.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ Değerlendirme Kurulunun Bölge kuruluşuna ilişkin uygun görüşü Bakanlık makamınca Bakanlar Kuruluna sunulur. Bakanlar Kurulu kararı ile tespit edilen Bölge Resmi Gazete’de yayımlanır. Kurucu Heyeti oluşturan temsilcilerin ortaya koyacakları katılım paylarına göre, anonim şirket statüsünde yönetici şirket kurulur.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ YÖNETİM Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin kurulmasından ve yönetilmesinden anonim şirket statüsünde kurulan Yönetici Şirket sorumludur. Yönetici Şirket aynı zamanda; Bölgedeki girişimcilere eğitim, Şirket kurma, Patent alma, Teknoloji transferi, Finansman ve pazarlama, İhracat ve yabancı firmalarla ortak girişimcilik konularında danışmanlık hizmeti vermekle yükümlüdür.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ TGB’LERDE KİMLER YER ALABİLİR ? Halen yüksek/ileri teknolojileri kullanmakta olan yerli ve yabancı firmalar Ar-Ge birimlerini TGB’lerde oluşturarak yeni Ar-Ge projeleri gerçekleştiren firmalar, Üniversite, İleri Teknoloji Enstitüsü veya Kamu Ar-Ge Merkezinin olanaklarını kullanarak yazılım veya yenilikçi teknolojiler geliştirmek isteyen KOBİ’ler, KOSGEB’in TEKMER’lerinde büyüyen firmalar, Ticarileştirilebilecek fikri olan genç girişimciler, TGB’lerde yer alabilirler.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNE KANUN İLE SAĞLANAN DESTEK VE MUAFİYETLER I) Yönetici Şirkete Bölgelerin kurulması için gerekli arazi temini, alt yapı ve idare binası inşası ile ilgili giderlerin yönetici şirketçe karşılanamayan kısmı, yardım amacıyla Bütçe imkanları ölçüsünde Bakanlık tarafından karşılanır. Yönetici şirket Kanunun uygulanması ile ilgili işlemlerde her türlü vergi, resim ve harçtan muaf tutulur. Yönetici şirketin bu kanunun uygulanması kapsamında elde ettiği kazancı 31.12.2013 tarihine kadar vergiden müstesnadır. Atık su arıtma tesisi işleten Bölgelerden atık su bedeli alınmaz.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ II) Girişimcilere; Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu Bölgedeki yazılım ve Ar-Ge' ye dayalı üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 31.12.2013 tarihine kadar vergiden müstesnadır. Bu süre içerisinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri de katma değer vergisinden müstesnadır. Bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve Ar-Ge personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31.12.2013 tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ III) Öğretim Üyelerine; Bölgede görevlendirilen öğretim üyelerinin Bölgede elde edecekleri gelirler üniversite döner sermaye kapsamı dışında tutulur. Öğretim elemanları Üniversite Yönetim Kurulunun izni ile yaptıkları araştırmaların sonuçlarını ticarileştirmek amacı ile bu Bölgelerde şirket kurabilir, kurulu bir şirkete ortak olabilir ve / veya bu şirketlerin yönetiminde görev alabilirler.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ MEVCUT DURUM 2001 yılından itibaren uygulamaya konulan Kanun kapsamında Temmuz 2010 tarihi itibariyle; 39 adet Teknoloji Geliştirme Bölgesi (Ankara 6 adet, İstanbul 5 adet, Kocaeli 3 adet, İzmir, Konya, Antalya, Kayseri, Trabzon, Adana, Erzurum, Mersin, Isparta, Gaziantep, Eskişehir, Bursa, Denizli, Edirne, Elazığ, Sivas, Diyarbakır, Tokat, Sakarya, Bolu, Kütahya, Samsun, Malatya, Urfa ve Düzce illeri) kurulmuştur.

Faaliyette olan 26 Bölgede 2003 Yılından Bu Güne Kadar; TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ Faaliyette olan 26 Bölgede 2003 Yılından Bu Güne Kadar; Firma sayısı 1.437’ye, İstihdam edilen personel sayısı 12.652’ye, ( 10.307 Ar-Ge , 2.345 Destek Personeli) Tamamlanan Proje Sayısı 6.784’e, üzerinde çalışılan proje sayısı 3.764’e, İhracat 540 milyon A.B.D. Dolarına, Yabancı firma sayısı 54’e, bu firmalarca yapılan yatırım tutarı 450 milyon A.B.D. Dolarına, Başvurusu yapılan/tasdik edilmiş patent sayısı 301’e ulaşmıştır.

BÖLGELERDE YÜRÜTÜLEN PROJELER TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ BÖLGELERDE YÜRÜTÜLEN PROJELER Yazılım, Bilişim, Elektronik, İleri Malzeme Tasarım, Nanoteknoloji, Biyoteknoloji, Otomotiv, Tıp Teknolojileri Yenilenebilir Enerji konularında çalışmalar yapılmaktadır.

AR-GE FİRMALARIN BÖLGELERDE FAALİYETLERİNİ SIRASIYLA; TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ AR-GE FİRMALARIN BÖLGELERDE FAALİYETLERİNİ SIRASIYLA; % 59’unu Yazılım ve Bilişim Sektörü, % 9’unu Elektronik Sanayi, % 7’sini Savunma Sanayi, % 25’ini de diğer sektörler oluşturmaktadır.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ SONUÇ OLARAK; Teknoloji Geliştirme Bölgeleri/Teknoparklar ülkelerin gelişmelerine katkıda bulunan çok önemli kalkınma araçlarıdır. Bu Bölgelerin en belirgin özelliklerinden birisi de Üniversite-Sanayi ilişkilerinin somut işbirliğine dönüşmesinde önemli rol oynayan Organize Araştırma Merkezleri olmalarıdır. Üniversite-sanayi işbirliğinin gerçekleştirildiği “Teknoparklar veya Teknoloji Geliştirme Merkezleri”nin sayı ve niteliklerinin arttırılarak ülke sathına yayılması ülkemizin uluslar arası arenada rekabet edebilirliğini ve küresel süreçlerde söz sahibi olabilmesine imkan sağlayacaktır.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ TEŞEKKÜR EDERİM