SUNUM

GÜNDEM Birlik Başkanı Suat YALKIN’ın toplantıyı açış konuşması Birliğimize bağlı 154 odanın İ.D.D.G. ve M.E.D.B. üyelerimize dağılımı ve çalışma esaslarının izahı İ.D.D.G. ve M.E.D.B. üyelerinin Mesleki Eğitim Merkezleriyle yaptıkları ortak çalışma raporlarının okunması ve raporların müzakeresi Çırak öğrencilerimizin sayılarının arttırılması için alınacak önlemler Eğitim sicil kartı örneklerinin müzakeresi Odaların eğitim programlarının alınması ve takibi konusunda görüşler Dilek ve temenniler Kapanış

TARİHİMİZDE ESNAF TEŞKİLATI OLAN AHİLİĞE KISA BAKIŞ Moğol istilasından rahatsız olan Türkler Anadolu’ya gelip yerleşmeleri, ticarete hakim olan gayri müslim halkla rekabet edebilme gayreti dinsel, sosyoekonomik ve askeri niteliği olan bir teşkilatı(Ahiliği) ortaya çıkarmıştır. Ahilik; sanatın, ticaretin ve mesleğin, olgun kişilik, güzel ahlak ve doğrulukla yoğrulduğu, kökleri çok eskilere uzanan bir geleneğimiz; yüzyıllar boyu toplumumuzun sosyal ve ekonomik omurgasını oluşturan bir örgütlenme şeklimiz; toplumsal kimliğimiz açısından daima sahiplenmemiz gereken çok özel bir kültürümüzdür. Anadolu’da Ahilik Ahi Evran (1171-1262) tarafından kurulmuştur. Anadolu Selçukluları’ndan Osmanlı İmparatorluğu’na geçiş sürecinde Ahilik son derece önemli bir rol oynamış, sanat ve meslek yönüyle toplumun ekonomik yapısını hazırlarken, ahlaki yönüyle de devlet yapısının temel niteliklerini belirlemiştir. Osmanlı hükümdarlarından Orhan Gazi ve oğlu I. Murat Ahi ocaklarında kuşak kuşanarak ahi olmuşlardır. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerine kadar Ahilik, mesleki bir yaklaşımla örgütlenme, eğitim, dayanışma ve denetim konularına eğilirken bir taraftan da daha o devirlerde müşteri odaklı bir yaklaşımla fiyat, kalite ve standart konularında çok ciddi çalışmalar yapmıştır.

Günümüzde Avrupa Birliği üyelik süreci ile ilgili olarak önümüze gelen sınai ve ticari normlar ve standartlar yaklaşımı, özünde Ahilik kültürümüzün bir parçasıdır. Dünyada ve ülkemizde son yıllarda yaşanan ekonomik çalkantıların, toplumumuzun esnaf ve sanatkar kesimi üzerinde olumsuz birçok etkisinin olduğu bir gerçektir. Esnaf ve sanatkar camiamızın ekonomik çalkantılara ve süratle değişen yeni rekabet koşullarına ayak uydurabilmesi için kültürel kimliğini kaybetmeden kendisini yenilemesi gerekir. Böyle bir yenileme süreci için gerekli yaklaşım, Ahilik kültürümüzün bir parçası olarak yüzyıllar boyunca varlığını sürdürmüştür.

Ahiliğin ve Esnaf Teşkilatının Etkinliğini Kaybetmesinin Nedenleri Osmanlı İmparatorluğu’nda genel olarak devletin, özel olarak da dış siyasetin zayıflaması (Devletin gereken desteği göstermemesi nedeniyle, teşkilatların yok olması kaçınılmaz hale gelmiştir.) Köyden şehire göçün giderek artmasıdır. Çift bozanlar esnaflık yapmaya başlamıştır. Esnafın ürettiği mal ve hizmetin kalitesi düşmüş, standartları bozulmuş, esas meslek sahibi esnafın işini zora sokmuştur. Avrupa’da meydana gelen sanayileşme hamlesine ayak uydurulmamış ve makineli üretime geçilememişlik (sermeye – yoğun) ucuz ürünler karşısında (emek- yoğun) yerli esnafın ürünleri daha fazla rekabet edemez duruma gelmiştir. Sermaye birikiminin yetersiz oluşu. Kapitülasyonlar. Ülke adeta batılıların bir pazarı olmuştur. İş ahlakının giderek bozulması. Esnafa verilen vergilerin artması. Bazı yeniçerilerin esnaflığa geçmesi, kalitesiz ürünlerin artması.

TÜRKİYE’DE ÇIRAKLIK EĞİTİMİ Çıraklık eğitimi Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılması ile kurulan yeni Türkiye Cumhuriyeti’nde de uzun bir süre göz ardı edilmiştir. Sanayileşme politikaları çerçevesinde, Cumhuriyetin ilk yıllarında kalkınma yatırımlarına öncelik verilmiş ve sanayinin ihtiyaç duyduğu ara insan gücünün yetiştirilmesi görevini devlet üstlenmiştir. Uygulanan model örgün meslek eğitimi modelini oluşturmuştur. Esnaf ve sanatkar kesimi geleneksel yöntemle çırak yetiştirmeye devam etmiştir. 1977 yılında çıkarılan 2089 sayılı çırak, kalfa ve ustalık kanunu ile çıraklık eğitimi ilk defa bir kanunda yer almış, 1986 yılında çıkarılan 3308 sayılı çıraklık ve meslek eğitimi kanunu ile 1986’dan bu yana küçümsenmeyecek gelişmeler kaydedilmiştir. 1985 yılında 13.000 olan çırak sayısı bugün 250.000’i geçmiştir. İlimizdeki çırak sayısı ise 2005 – 2006 öğretim yılı ikinci döneminde toplam 16.022’dir. Örgün mesleki eğitimden farklı olarak çıraklarımız 117 meslek dalında haftada 1 gün ilimizdeki 18 Mesleki Eğitim Merkezlerinde teorik eğitimlerini görmekte, haftanın 5 günü ise Birliğimize bağlı işyerlerindeki ustaların nezaretinde pratik eğitim yapmaktadırlar.

Bunlar 2 ya da 3 yıl sonra kalfalık sınavına girerek kalfa olmakta, 5 yıl sonra da ustalık sınavına girmek suretiyle usta unvanını kazanmaktadırlar. İstihdam açısından en önemli husus çırak öğrencilerin, çıraklık eğitimi gördükleri sürece bir sözleşme ile işyerlerinde istihdam edilmesidir. Aynı zamanda bu süre içerisinde sosyal güvenlik şemsiyesi altına alınmaktadır. Askerlik işlemleri eğitim sonuna kadar tecil edilmekte ve bütün öğrenci haklarından yararlanmaktadırlar (Öğrenci pasosu vs.).

TC. Anayasasının 42. maddesinde; Sayın Başkan, TC. Anayasasının 42. maddesinde; “Kimse eğitim ve öğretim haklarından yoksun bırakılamaz. Eğitim ve öğretim, Atatürk ilkeleri ve inkılapları doğrultusunda, çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre devlet gözetim ve denetimi altında yapılır.” hükmüne paralel olarak çıkarılan Milli Eğitim Temel Kanunu Genel Amaçlar başlıklı 3. maddesinde Türk milletinin bütün fertlerinin ilgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların kendilerini mutlu kılacak ve toplum mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlamak arzusu vurgulanmaktadır. Büyük önder Atatürk de “Bilgilerin uygulamalı olarak verilmesi eğitimimizin ana kuralı olmalıdır.” talimatını vermiştir. Yaşadığımız yüzyılda bilim ve teknolojinin baş döndürücü gelişmelerinin etkisiyle sosyal, ekonomik ve coğrafi bakımdan ciddi değişmeler olmaktadır. Yarıştan kopanlar geride kalarak bilim ve teknoloji kullanan ulusların adeta sömürgesi durumuna düşmektedir. Mal ve hizmet üreten yani üretken birer insan olarak toplum içerisinde yer alan esnaf ve sanatkarlarımızın liderleri ve eğitimcileri olarak büyük sorumluluk altındayız. Zira bugün kaybedilen zamanın telafisi mümkün olmayacaktır. En küçük ihmal ulusumuzun geleceği açısından büyük tehditler oluşturacaktır.

TESK çatısı altında Birliğimizin ve Odalarımızın görevi, işyeri sahibi mensuplarımızın işyerlerinin ve eğitim ortamlarının sağlıklı bir yapıya kavuşturulmasını sağlamaktır. İş gücü piyasalarının talep ettiği standartlara uygun insan yetiştirmek, geleceğimiz açısından fevkalade önemlidir. Ülkemizin sorunlarından esnaf ve sanatkarlarımızın sorunları soyutlanamaz. Ancak, bir problem varsa mutlaka bir çözümü vardır. Çözümü olmayan şey zaten problem değildir. Değerli arkadaşlarım, Eğitim Müdürü olarak benim konum, mensuplarımız olan işyeri sahiplerimiz ile yanlarında çalışan çırak, kalfa ve ustaların mesleki eğitimleriyle ilgili hususlarda bizlere düşen görevlerin hatırlatılmasıdır. Mesleki eğitimin en önemli türlerinden biri çıraklık eğitimidir. Mesleki eğitimi çıraklık yolu ile kazananların tamamına yakını istihdam imkanına kavuşmaktadır. Ülkemizde ahilik sistemiyle başlayan, günümüzde 19 Haziran 1986’da Resmi Gazete’de yayınlanan 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile 7 Haziran 2005’te kabul edilen 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu çağdaş günün ihtiyaçlarına uygun, uygulanabilir şekli ile son düzenleme olarak yer almış kanunlarımızdır. Amacımız uygulama birliğini sağlamaktır.

İ.D.D.G.’LER İLE İL MESLEKİ EĞİTİM KURULU VE MESLEKİ EĞİTİM MERKEZLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ NEDİR? Bilindiği gibi İ.D.D.G.’ler hangi düzeyde olursa olsun (Oda, Birlik, Konfederasyon) 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu’na tabi esnaf ve sanatkarlar teşkilatının birer birimleridirler. İl Mesleki Eğitim Kurulu ile Mesleki Eğitim Merkezleri ise 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nun öngördüğü kuruluşlardır. Ayrı ayrı kanunlar tarafından öngörülmüş olsalar da aralarında bir bütünlük söz konusudur. Bu bütünlük önce İ.D.D.G.’lerin yapısında görülür. Oda düzeyindeki İ.D.D.G.’lerin bir üyesi M.E.M.’lerden alınan görevli bir alan uzmanıdır. Birlik düzeyinde B.İ.D.D.G.’lerde İl Milli Eğitim Müdürlüğü Mesleki ve Teknik Eğitim Bölümü Şube Müdürü veya müdür yardımcısı birimin üyesidir. Konfederasyon düzeyinde M.İ.D.D.G.’lerde ise Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürü ya da görevlendireceği bir üye birimin üyesidir. Diğer bir ilişkide İ.D.D.G.’lerin görevleri bakımından karşımıza çıkar. İ.D.D.G.’ler denetimde karşılaştıkları ve rehberlik suretiyle gideremedikleri eksiklikleri ve kurallara aykırılılıkları disiplin soruşturmalarında bulunmaları amacıyla doğrudan Birlik Disiplin Kurulu’na ve İl Mesleki Eğitim Kurulu’na bir raporla bildirirler.

İSTESOB Toplam Oda Sayısı Toplam Üye Sayısı 155 227.021

MOTORİZE GRUP Oda sayısı Üye sayısı 42 73.162

BİRLEŞİK ESNAF ve SANATKARLAR Oda sayısı Üye sayısı 17 60.604

DİĞER ODALAR Oda sayısı Üye sayısı 95 97.929 95 97.929 Bilgilerin son güncelleme tarihi 08.10.2007

3308 SAYILI KANUNA GÖRE KAPSAMDA OLAN MESLEK DALLARI 1 TESVİYECİLİK 2 TORNACILIK 3 FREZECİLİK 4 SOĞUK DEMİRCİLİK 5 KAYNAKÇILIK 6 SAÇ İŞLERİ 7 KAPORTA TAMİRCİLİĞİ 8 ELEKTRİK TESİSATÇILIĞI 9 MOTOR YENİLEŞTİRMECİLİĞİ 10 OTO MOTOR TAMİRCİLİĞİ 11 DİZEL MOTOR. YAK. POMP. VE ENJ. AYAR. 12 OTO BOYACILIĞI 13 OTO ELEKTRİKÇİLİĞİ 14 RADYO TELEVİZYON TAMİRCİLİĞİ 15 VARGEL PLANYACILIK 16 TAŞLAMA VE ALET BİLEMECİLİĞİ 17 DOĞALGAZ VE SIHHI TESİSATÇILIK 18 BAKIM ONARIM ELEKTRİKÇİLİĞİ 19 ÖN DÜZEN AYARCILIĞI 20 DÖKÜMCÜLÜK

21 OTO DÖŞEMECİLİĞİ 22 MOBİLYA DÖŞEMECİLİĞİ 23 ÜST YÜZEY İŞL.(Boya,cila lake,pol.) 24 MOBİLYACILIK 25 DOĞRAMACILIK 26 MATBAACILIK ( Genel) 27 TİPO BASKI 28 OFSET BASKI 29 DİZGİ 30 SERİGRAFİ - CİLTLEME 31 BOBİNAJCILIK 32 CAM İŞLETMECİLİĞİ (Finisaj) 33 KUYUMCULUK (Altın ve Gümüş İşl.) 34 AYAKKABICILIK 35 DERİCİLİK (Deri İşlemeciliği) 36 RESEPSİYON (Ön büro) 37 SERVİS (Garsonluk) 38 KALORİFERCİLİK 39 ASANSÖRCÜLÜK 40 ERKEK TERZİLİĞİ 41 BAYAN TERZİLİĞİ 42 İÇ GİYİM 43 DIŞ GİYİM

44 SOĞUTMA VE İKLİMLENDİRME (Havalandırma) 45 AŞÇILIK 46 FIRINCILIK 47 PASTACILIK TATLICILIK ŞEKERLEMECİLİK 48 DUVARCILIK 49 SIVACILIK 50 DÖŞEME VE DUVAR KAPLAMACILIĞI 51 BETONARME DEMİRCİLİĞİ 52 BETON VE BETONARME KALIPÇILIĞI 53 ELEKTRİKLİ EV ALET. BAK. VE TAMİR. 54 SAYACILIK 55 FORA FREZE VE GAZUMACILIK 56 DERİ KONFEKSİYON 57 TRİKOTAJCILIK 58 KALIPÇILIK 59 ALÜMİNYUMCULUK 60 VİTRİN KUYUMCULUĞU 61 DOKUMACILIK 62 HALICILIK 63 ÇANTACILIK VE SARACİYE 64 SAAT TAMİRCİLİĞİ 65 ERKEK BERBERLİĞİ 66 KUAFÖRLÜK

67 SICAK DEMİRCİLİK 68 ZİRAAT MAK. VE ALET. YAP. VE TAMİR. 69 METAL LEVHA İŞLEM. ( Bakırcılık) 70 İŞ MAKİNELARI TAMİRCİLİĞİ 71 MOTOSİKLET TAMİRCİLİĞİ 72 HABERLEŞME CİHAZLARI BAKIM VE ONARIMI 73 BİLGİSAYAR BAKIM VE ONARIMCILIĞI 74 BÜRO MAKİNELERİ BAKIM VE ONARIMI 75 HADDECİLİK 76 ÇELİKHANE İŞLETMECİLİĞİ 77 MODELCİLİK 78 AĞAÇ OYMACILIĞI 79 SERAMİK VE ÇİNİCİLİK 80 ET VE ET ÜRÜNLERİ İŞLEMECİLİĞİ 81 TAŞÇILIK 82 BOYA BOYACILIK VE YÜZEY HAZIRLAMA 83 FOTOĞRAFÇILIK 84 MERMERCİLİK VE SÜSLEME TAŞÇILIĞI 85 PLASTİK İŞLEMECİLİĞİ 86 AHŞAP KAROSERCİLİĞİ 87 TEKNE İMALATÇILIĞI 88 ÇİÇEKÇİLİK 89 CİLT BAKIMI, GÜZELLİK (Güzellik uzmn.)

90 PLASTİK DOĞRAMACILIĞI 91 KURU TEMİZLEMECİLİK 92 AVİZE İMALATÇILIĞI 93 REKLAM TABELACILIĞI 94 GİYİM VE GİYİM AKSESUARLARI SATIŞ ELEMANLIĞI 95 MOBİLYA SATIŞ ELEMANLIĞI 96 SAAT ELEKTRİKLİ ALETLER VE ELEKTRONİK ARAÇLAR SATIŞ ELEMANLIĞI 97 MEYVE VE SEBZE SATIŞ ELEMANLIĞI 98 ŞARKÜTERİ BAKKAL VE GIDA PAZARLARI SATIŞ ELEMANLIĞI 99 AYAKKABI DERİ VE YAN ÜRÜNLERİ SATIŞ ELEMANLIĞI 100 İNŞAAT MALZEMELERİ SATIŞ ELEMANLIĞI 101 OTO YEDEK PARÇA SATIŞ ELEMANLIĞI 102 SU VE DENİZ ÜRÜNLERİ SATIŞ ELEMANLIĞI 103 ELEKTRİK VE ELEKTRONİK MALZEMELER SATIŞ ELEMANLIĞI 104 SANAYİ MAKİNELERİ SATIŞ ELEMANLIĞI 105 KIRTASİYE VE KİTAP SATIŞ ELEMANLIĞI 106 TARIM ÜRÜNLERİ SATIŞ ELEMANLIĞI 107 TIBBİ ARAÇLAR VE MALZEMELERİ SATIŞ ELEMANLIĞI 108 SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ İŞLEMECİLİĞİ 109 ANAHTARCILIK VE ÇİLİNGİRLİK 110 KAĞIT VE ODUN HAMURU TEKNOLOJİSİ 111 SELÜLOZ VE KLOR TEKNOLOJİSİ 112 KAĞIT İŞLEMECİLİĞİ

113 MOBİLYA İSKELETÇİLİĞİ 114 MOTORLU ARAÇLAR LPG SİSTEMLERİ BAKIM VE ONARIMI 115 KANTİN İŞLETMECİLİĞİ 116 GEMİ İNŞA 117 İPLİKÇİLİK 118 TEKSTİL TERBİYE 119 HARİTA VE KADASTRO 120 YAPI TEKNİK RESSAMLIĞI (Mimari) 121 YAPI TEKNİK RESSAMLIĞI (Statik) 122 RESTORASYON 123 AHŞAP DOĞRAMA VE KAPLAMACILIĞI 124 YÜKSEK GERİLİM SİSTEMLERİ 125 GÜVENLİK SİSTEMLERİ 126 MAKİNE RESSAMLIĞI 127 KESİMCİLİK 128 BARMENLİK 129 OTOMOTİV ELEKTRO MEKANİKERLİĞİ 130 KAT ELEMANLIĞI  

3308 SAYILI MESLEKİ EĞİTİM KANUNUNUN ÖNEMLİ MADDELERİ; Madde 13: Bu kanun kapsamında olan mesleklerde faaliyet gösteren işyerleri 19 yaşından gün almamış kişileri çıraklık sözleşmesi yapmadan çalıştıramazlar. Madde 15 : Aday çırak ve çırak alma için işyerlerinde usta öğretici bulundurulması şarttır. Madde 17 : Kalfalık haklarını elde edenlere kalfalık belgesi verilir. Kalfalık belgesi bulunmayanlar kalfa unvanı ile çalışamaz ve çalıştırılamazlar. Kalfa olanlar en az 1 yıl o işyerinde çalışmak zorundadır. Madde 25: Çırağa yaşına uygun asgari ücretin %30’undan aşağı ücret ödenemez. Madde 28 : Kalfalık belgesi olanlar en az 5 yıl çalıştıktan sonra ustalık sınavına katılabilir. Madde 30 : Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilir ve bu işyerinde alanında mesleki eğitim almış olanları istihdam edebilir. Madde 41: Çırakların eğitimi bu işletmelerin bağlı olduğu oda veya birliklerin temsilcilerinin katılımı ile Bakanlıkça denetlenir. Denetim ile ilgili raporlar Valiliğe verilir. Bu kanunun 30. maddesine aykırı olarak açılan işyerleri, durumun öğrenilmesinden itibaren, İl Mesleki Eğitim Kurulu ile ilgili mercilerin müracaatı üzerine mahalli mülki amirince 7 gün içinde kapanır.

AYNI KANUNUN İŞVERENLERE TANIDIĞI HAKLAR Çırakların sigorta primleri devlet tarafından karşılanmaktadır. (Kanun Md. 25) İşverenin maddi yükü azaltılmış, ödenen ücretler vergiden muaf tutulmuş ve işverenlerce gider olarak gösterilmesi sağlanmıştır. Teorik meslek eğitimini gören çıraklar işyerlerine daha faydalı olmakta, yapılan üretimin kalitesinin yükselmesine ve iş veriminin artmasına katkıda bulunmaktadır. Eğitime bir sözleşme ile başlamak suretiyle çırakların gelişi güzel işyeri değiştirmeleri önlenmiş, iş hayatına çalışma disiplini getirilmiştir. (Kanun Md. 13) Ayrıca işyeri açmanın belirli kurallara bağlanmış olması, gelişi güzel işyeri açılmasını da önlemiştir. (Kanun Md.30) Kalfalık ve ustalık belgesine sahip olmayanlar, bu unvanla çalışamayacaklardır. (Kanun Md. 17-28/c) Bu durum istihdamda eleman seçimine kolaylık getirmiştir. Okul ve işyerinde ortaklaşa eğitimin yürütülmesi sağlanmış, iş hayatının istek ve ihtiyaçlarına daha uygun elemanların yetiştirilmesi sağlanmıştır. Çıraklar teorik eğitimlerini haftada 1 gün mesleki eğitim merkezlerinde, pratik eğitimlerini ise haftada 5 gün gerçek iş ortamında görmektedir.

KANUNUN ÇIRAK ÖĞRENCİLERE SAĞLADIĞI FAYDALAR Çıraklar, sosyal güvenlik şemsiyesi altına alınmışlardır. (Kanun Md. 25) İş kazası, meslek hastalığı ve hastalık sigorta primleri devlet tarafından karşılanmaktadır. İşyerlerinden belirli bir ücret almaları temin edilmiştir. (Kanun Md. 25) İşyerlerinde asgari ücretin %30’undan aşağı olmamak kaydı ile ücret almaları ve ailelerine yük olmamaları sağlanmıştır. Bütün öğrenci haklarından faydalanmaları sağlanmıştır. (Kanun Md. 11) Askerlik işlemleri eğitim sonuna kadar tecil edilmekte ve öğrenci pasosu alabilmektedirler. Mesleki yeterlilik, sertifikaya bağlanmıştır. ( Kanun Md. 17 -30-31) Çıraklık eğitimini tamamlayanlar kalfalık, kalfalık eğitimlerini tamamlayanlar da ustalık belgesini almaktadırlar.

Kanun:5362 EĞİTİM ORGANİZASYONU Madde:72.-5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Kuruluş kanununda ve 3308 sayılı Meslek Eğitimi kanununda belirlenen amaçlar doğrultusunda Esnaf ve Sanatkarlar ile yanlarında çalışan çırak ve kalfaların pratik meslek eğitimlerini gerçekleştirmek her kademedeki esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşunun asli görevidir. Esnaf ve Sanatkarlar ile yanlarında çalışan çırak ve kalfaların, mesleki eğitimlerini organize etmek için esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşlarının bünyesinde birer MESLEKİ EĞİTİM DANIŞMANLIĞI BİRİMİ kurulur. ODA MESLEKİ EĞİTİM DANIŞMANLIĞI BİRİMİ (O.M.E.D.B.) Kuruluşu: Bu birimin bir yönetim kurulu olur. Başkanı, Odanın Başkanı veya Oda Başkanının görevlendireceği bir başkan yardımcısı olur.

O.M.E.D.B. YÖNETİM KURULU Başkan: Oda Başkanı veya Oda Başkan yardımcısı Üye : } Oda yönetim kurulunun genel kurul üyeleri arasından meslek eğitimi alanında bilgi ve deneyim sahibi üç veya daha çok üye Üye : } Üye : Odanın Genel Sekreteri Üye : Odanın Eğitim Müdürü’nden oluşur. Bu birimin çalışmalarına yardımcı olarak bir veya iki memur sekreterya görevini yapar.

MESLEK EĞİTİMİ DANIŞMANLIK BİRİMİNİN GÖREVLERİ Mesleki Eğitimi ilgilendiren her konuda araştırma ve çalışmalar yapar. Uygulamaları izler. Önerilerini bağlı bulunduğu yönetim kuruluna sunar. Yönetim kuruluna ve işletmelere danışmanlıkta bulunur. İşyeri danışmanlık grupları ile sıkı bir işbirliği içerisinde çalışır. Bu kurulların sekreterya görevini yerine getirir. Oda yönetimi tarafından mühürlenip imzalanan çıraklık sözleşmelerinin (EK-4) dosyalanmasını sağlar. Çırak öğrencilerin eğitim sicil dosyalarını tutar, kontrol ve takip eder (3308 Sayılı kanun kapsamında eğitim gören çırak ve kalfalar ile usta niteliği kazanmışlar için).

20 Ekim 1993 tarihinde yürürlüğe giren çıraklık eğitimi yapılmayan meslek dallarında Tesk kalfalık – Tesk ustalık ve Esnaflık belgelerinin verilmesi ile ilgili yönetmelik gereğince yapılması gereken görevleri yerine getirmek (Kurslar, sınavlar yapmak – ilgili defter ve belgeleri tutmak). Mesleki eğitim ile ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapmak. Oda eğitim bütçesinin hazırlanması ve belirtilen kriterler çerçevesinde harcanması konusunda yönetim kuruluna yardımcı olmak. Meslekler ile ilgili işletmeler üstü eğitim merkezlerinin kurulması konusunda çalışmalar yapmak, üst kuruluşlara önerilerini rapor halinde sunmak. Konfederasyonen düzenlenen Mesleki Eğitim şurasına birlikçe sunulacak raporda meslekler ile ilgili reform niteliğindeki görüşlerini birliğe bildirmek. Meslekler ile ilgili yurt içi ve yurt dışı yayınları takip etmek. Çağdaş uygarlık düzeyinde olan ülkelerin esnaf ve sanatkarları ile yarışabilmek, globalleşen dünyada ezilmemek, kaybolmamak için onların imkan ve şartlarını yakalayabilmek konusunda kendilerine düşen görevleri yerine getirmek. İmkanları dışında olan önerilerinin, oda yönetim kurulu kanalı ile üst kuruluşlara iletilmesini sağlamak.

ODA EĞİTİM MÜDÜRÜ’NÜN NİTELİKLERİ Herhangi bir esnaf ve sanatkar teşkilatında seçimle gelmiş yönetici olarak bulunmamak Eğitim alanında (Tercihen mesleki eğitim) bilgi ve tecrübe sahibi olmak Eğitim ve öğrenmeye yatkın olmak En az lise mezunu olmak. ODA EĞİTİM MÜDÜRÜ’NÜN GÖREVLERİ Eğitim Müdürü görev yaptığı odanın mevzuat ve diğer düzenlemelerinde verilen her türlü eğitim faaliyetlerini yürütür. Eğitimle ilgili toplantılara iştirak eder. Eğitim toplantıları düzenler. Eğitim yazışmalarını Genel Sekretere sunar. Hizmet içi eğitim faaliyetlerini düzenler. Kurslar düzenler ve benzeri faaliyetler yapar. Genel Sekretere bağlı olarak çalışır. Onun direktifleri doğrultusunda bu işlemleri yürütür. Birlik Eğitim Müdürü ile eğitim konusunda istişarelerde bulunur.

ODA İŞYERİ DENETLEME VE DANIŞMANLIK GRUBU (İ.D.D.G.) Kuruluşu Başkan: Grupta bulunması halinde oda başkanı, aksi takdirde de grubun kendi arasından seçeceği bir kişinin başkanlığında Üye: Oda yönetim kurulunca çalışma Üye: bölgesindeki iş hacmine göre Üye: seçilen 2 ila Üye: 4 üye Çalışma bölgesinde bulunan Mesleki Eğitim Müdürlüklerinde görevli olan uzman, yönetici veya öğretmen veya Mesleki Eğitim Müdürlüğü bulunmaması halinde diğer örgün ve yaygın mesleki eğitim kurumlarında görevli olan uzman veya usta öğretici, Birleşik Esnaf Odaları gibi bünyesinde 3308 sayılı kanunun kapsamındaki meslek dallarının her biri için ayrı ayrı İ.D.D.G. kurulabilir ya da Oda Büyükşehir Belediye sınırları içinde her ilçe için bir İ.D.D.G. kurulabilir.

İ.D.D.G.’LERİN GÖREVLERİ Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan eğitim programına göre işyerindeki araç – gereç – makine parkı, işyerine şartlı çırak eğitme izni vermek. Şartlı çırak alarak eğiten iş yerlerinde, eksik kalan pratik eğitimin tamamlanması için diğer eğitim kurumları ile iş birliği yapılmasını ve bu çırakların İŞLETMELER ÜSTÜ eğitim merkezlerinde eğitime alınmasını sağlamak. Çırak çalıştıran ve şartlı çırak çalıştıran işyerlerine çırak kaydettirmek istemeleri halinde Mesleki Eğitim Merkez Müdürlüklerine ibraz etmek üzere durumlarına uygun belge vermek. Aday çırak, çırak eğitecek iş yerlerinde aranan şartlara sahip olma özerkliğini sonradan kaybeden işyerlerinin tespiti ve çırak eğitme izinlerinin iptal edilecek durumu Meslek Eğitimi Merkezlerine bildirmek. Çırak öğrencileri fiziksel ve ruhsal yönden istismar eden, kanun ve yönetmeliklere uygun hareket etmeyen işyerlerinin çırak eğitimine izin vermemek. Çırak öğrencilerin, kalfa ve ustaların bilgi ve becerilerini geliştirmek amacı ile teknik geziler düzenlenmesine imkan sağlamak.

İşyeri açacak ustaları kredi desteği konularında bilgilendirmek. Çırak öğrencilerin kanunlarla düzenlenmiş sosyal haklarını vermeyen işyerlerinde meydana gelen ihtilafların çözümüne yardımcı olmak. Verilen kararlara uymayan işyerlerinin çırak alarak eğitme iznini iptal ederek, durumunu Meslek Eğitim Müdürlüğüne bildirmek, gerekli görülen durumlarda yetkili makamlara suç duyurusunda bulunmak. Çırak eğitirken kapanan işyerlerinin, çırakların işyeri bulmalarına yardımcı olmak. Çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan meslek dallarında sözleşmesiz çırak çalıştıran işyerlerini yasal işlem yapılmak üzere ilgili mercilere bildirmek (Birlik, İl Mesleki Eğitim Kurulu Başkanlığı vb. gibi). İşyerlerinde çıraklık sözleşmesi, kalfalık, ustalık, usta öğreticilik belgesi olup olmadığını, ustalık belgesi olmayan kişi belediyeden işyeri açma belgesi almışsa, sorunlu sanatkarın işyerinde bizzat çalışıp çalışmadığını kontrol etmek. Çalışma Esasları: İ.D.D.G. ler görev alanlarına giren işyerlerini yapacakları yıllık denetleme programlarına göre yılda en az iki defa denetler. Gerekli görülen hallerde program dışı denetleme ve rehberlik yapılabilir.

Denetleme sonucunda işyerinin eğitime uygunluğu raporunu doldurarak Bu Denetlemelerde İşyerinin, aday çırak ve çırakların pratik eğitimlerini yürütmeye elverişli olup olmadığını belirler. Aday çırak ve çırak öğrencilerin pratik eğitimlerinin Bakanlıkça hazırlanan eğitim programlarına uygunluğunu belirler. İşyerinde çalışan çırakların fiziksel ve ruhsal baskılarla karşılaşıp karşılaşmadığını izler, işyerine bu konuda rehberlik yapar. Tarafların çıraklık sözleşmesi hükümlerine uyup uymadığını kontrol eder. İşyerlerinde görülen eksikliklerin tamamlanması için bir süre verir. O sürenin sonunda eksikliklerin tamamlanıp tamamlanmadığını belirler. Sonucun olumsuz olması halinde durumu yetkili mercilere bildirir (Birlik, İl Mesleki Eğitim Kurumu gibi). Denetleme sonucunda işyerinin eğitime uygunluğu raporunu doldurarak İşyerine, Birlik İ.D.D.G.’ na, İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulunun sekreterya görevi yapan Mesleki Eğitim Merkezi Müdürlüğüne, Kendi odasına bildirmektir. Görev Süresi: Oda İşyeri Denetleme ve Danışmanlık Grubunun görev süresi dört yıldır.

Üyeler gerekli görüldüğü takdirde oda yönetimince değiştirilebilir Üyeler gerekli görüldüğü takdirde oda yönetimince değiştirilebilir. Ancak İ.D.D.G. kimlik kartları geri alınır, yeni üyeler için yeniden birliğe başvurulur. Toplantı ve Karar: İ.D.D.G.’ler salt çoğunlukla toplanır, çekimser oy kullanılmaz, oyların eşitliği halinde başkanın oyu iki oy sayılır. Yolluk ve Huzur Hakkı: Oda İ.D.D.G. üyelerinin yolluk huzur hakları Oda yönetmeliğince her yıl belirlenir. Yolluk ve huzur haklarının miktarı odanın yönetim kurulu üyelerine verilen miktarı geçmez, az olabilir. Raporuna İtiraz: İşyeri İ.D.D.G’leri kendileri için düzenlenen rapora durumun kendisine tebliğinden itibaren on gün içinde Birlik İşyeri Denetleme ve Danışmanlık Grubuna itirazda bulunabilir. Birlik İ.D.D.G’na itirazları bir ay içinde sonuçlandırmak zorundadır. İşletmeler üstü eğitim merkezleri şartlı çırak çalıştıran işyerlerinde eksik kalan pratik eğitimi vermek zorundadır. Ancak branşlarında İ.Ü.E.M. yoksa Mesleki Eğitim Merkezlerinin laboratuar atölyelerinden yararlanabilir. Bu durumda pratik eğitim Mesleki Eğitim Merkezi Müdürlüğü ile işbirliği yapılarak yerine getirilir.

EĞİTİM SİCİL DOSYASI Odalar, eğitim gören çırak, kalfa ve ustalar için birer dosya tutarlar. Bu dosyada, mesleki eğitim merkezlerince tutulan defter, çizelge ve dosyalardan gerekli görülenlerin birer kopyası alınarak saklanır. Bu konuda M.E.M.’ler ve Odalar karşılıklı yardımlaşır, bilgi ve belge alışverişinde bulunurlar. Odalarda tutulan dosyalar, eğitim sicilini oluşturur. Eğitim sicilini oluşturan dosyalar, ustalık sınavından sonra, oda tarafından tutulan üye sicili ile birleştirilerek saklanmaya devam olunur. Eğitim sicil dosyalarının düzenli tutulmasından, eksiklik ve yanlışlarından ve kaybından dolayı hakkında dosya tutulan kişinin herhangi bir şekilde hak ve menfaat kaybına uğraması söz konusu değildir. Kişi, hakkını sicil dışı her türlü delille kanıtlayabilir.

3308 SAYILI MESLEKİ EĞİTİM KANUNUN AMİR HÜKÜMLERİ OLMASINA RAĞMEN UYGULAMANIN YETERLİ YAPILMADIĞI KONULAR Madde 12 3. paragraf Pratik eğitim hazırlanmış eğitim programlarına göre, işyerinin ve mesleğin özelliklerine uygun olarak usta öğreticinin gözetiminde yapılır. İşyerinde uygulanacak olan pratik eğitim programı henüz hazırlanmamıştır. Usta öğretici sayısı yeterli değildir. Madde 13 İşyerleri, kapsamındaki meslek dallarında 19 yaşından gün almamış kişileri çıraklık sözleşmesi yapmadan çalıştıramazlar. Bu kanunun hükmü yeterince uygulanmamaktadır. Bu hüküm işverenin gönüllü katkısı ile yürütülmektedir. Madde 30 İşyeri açma. Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilir. Ustalık belgesi olmadan çalışan birçok işyeri bulunmaktadır. Madde 32 Mesleki eğitim yaygınlaştırma ve geliştirme fonu. Fon kaynaklarından Mesleki Eğitim Merkezleri yeteri kadar yararlanmamaktadır.

Eğitim denetimi yeterince yapılmamaktadır. Kapsama alınan meslek dalları, ilin ihtiyaçları dikkate alınmadan yapılmaktadır. Birçok meslek dallarında çırak öğrenci yoktur. İl Mesleki Eğitim Kurulu üyeleri yerine toplantılara çoğunlukla temsilcilerin katılması nedeniyle etkili bir sonuç alınmasında güçlükler yaşanmaktadır. İlimizde M.E.M. sayısı azdır. İlimizin büyüklüğüne uygun yapılanma olmadığından arzu edilen sonuç alınamamaktadır. İ.D.D.G.’leri ve M.E.D.B’leri yeterince yetkili değillerdir. İlçe bazında tanıtım ve yönlendirme yapılmamaktadır. Sosyal ortaklar okulların yanında yeteri kadar destek vermemektedir. Mesleki odalara kayıt olma işlemi tam olarak sağlanamamıştır. Mesleki odalar kendilerine düşen görevleri yerine getirmede etkili olamamışlardır. Yerel ve ulusal basın ve yaygın organlarında sistemin tanıtımı yeteri kadar yapılmamaktadır.

TEŞEKKÜR EDERİZ