İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİNDE SORUMLULUK VE YETKİLERE BİR BAKIŞ Dr. Hakan Toksöz İZMİR TABİP ODASI İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞYERİ HEKİMLİĞİ KOMİSYONU İZMİR TABİP ODASI

BU SUNUMDA İşverenin İşçinin Devletin Meslek örgütünün Sorumluluk ve yetkilerini bulabilirsiniz Dr. Hakan TOKSÖZ İZMİR TABİP ODASI

İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ ALANINDA SORUMLULUKLAR- YETKİLER İZMİR TABİP ODASI

İŞVERENİN SORUMLULUKLARI: genel iş sağlığı ve güvenliği “ İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmakla yükümlüdürler ” (İŞ KANUNU Madde 77) İZMİR TABİP ODASI

İŞÇİ- ÇALIŞANLARIN SORUMLULUKLARI: genel iş sağlığı ve güvenliği “ …………., işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler ”  (İŞ KANUNU Madde 77) İZMİR TABİP ODASI

İŞVERENİN SORUMLULUKLARI: denetim, bilgilendirme “ İşverenler işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar ” (İŞ KANUNU Madde 77) İZMİR TABİP ODASI

İŞVERENİN SORUMLULUKLARI: iş kazalarının bildirilmesi “ İşverenler işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve tespit edilecek meslek hastalığını en geç iki iş günü içinde yazı ile ilgili bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadırlar ” (İŞ KANUNU Madde 77) İZMİR TABİP ODASI

İŞVERENİN SORUMLULUKLARI: istihdam: mühendis- teknik eleman “ İşverenler, devamlı olarak en az elli işçi çalıştırdıkları işyerlerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin belirlenmesi ve uygulanmasının izlenmesi, iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi, işçilerin ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla, işyerindeki işçi sayısı, işyerinin niteliği ve işin tehlike sınıf ve derecesine göre; c) Sanayiden sayılan işlerde iş güvenliği uzmanı olan bir veya birden fazla mühendis veya teknik elemanı görevlendirmekle, yükümlüdürler ” (İŞ KANUNU Madde 81) İZMİR TABİP ODASI

MESLEK ODASI SORUMLULUKLARI: TMMOB: mühendis ile ilgili iş güvenliği alanında yasal prosedürlere katkı “ İşyeri sağlık ve güvenlik biriminde görevlendirilecek … iş güvenliği uzmanları ve işverence görevlendirilecek diğer personelin nitelikleri, sayısı, işe alınmaları, görev, yetki ve sorumlulukları, çalışma şartları, eğitimleri ve belgelendirilmeleri, görevlerini nasıl yürütecekleri, işyerinde kurulacak sağlık ve güvenlik birimleri ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin nitelikleri, ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alınmasına ilişkin hususlar ile bu birimlerde bulunması gereken personel, araç, gereç ve teçhizat,örevlendirilecek  personelin  eğitim ve nitelikleri …Türk Mimar Mühendis Odaları Birliğinin görüşleri alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir ” (İŞ KANUNU Madde 81) İZMİR TABİP ODASI

İŞVERENİN SORUMLULUKLARI: istihdam: İşyeri hekimi “ İşverenler, devamlı olarak en az elli işçi çalıştırdıkları işyerlerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin belirlenmesi ve uygulanmasının izlenmesi, iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi, işçilerin ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla, işyerindeki işçi sayısı, işyerinin niteliği ve işin tehlike sınıf ve derecesine göre; a) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi oluşturmakla, b) Bir veya birden fazla işyeri hekimi ile gereğinde diğer sağlık personelini görevlendirmekle yükümlüdürler “ (İŞ KANUNU Madde 81) İZMİR TABİP ODASI

MESLEK ODASI SORUMLULUKLARI: TTB: İşyeri hekimi ile ilgili iş sağlığı alanında yasal prosedürlere katkı “ İşyeri sağlık ve güvenlik biriminde görevlendirilecek işyeri hekimleri, ….nitelikleri, sayısı, işe alınmaları, görev, yetki ve sorumlulukları, çalışma şartları, eğitimleri ve belgelendirilmeleri, görevlerini nasıl yürütecekleri, işyerinde kurulacak sağlık ve güvenlik birimleri ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin nitelikleri, ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alınmasına ilişkin hususlar ile bu birimlerde bulunması gereken personel, araç, gereç ve teçhizat, görevlendirilecek  personelin  eğitim ve nitelikleri Türk Tabipleri Birliği ……….nin görüşleri alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir ” (İŞ KANUNU Madde 81) İZMİR TABİP ODASI

DEVLET YETKİ VE SORUMLULUKLARI: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: alanda yasal düzenleme- denetim “ …… görüşleri alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir ” (İŞ KANUNU Madde 77, 78, 80,81) NOT: istihdam paketinden sonra henüz bu yönetmelikler çıkarılmadı İZMİR TABİP ODASI

İŞVERENİN SORUMLULUKLARI: iş sağlığı ve güvenliği kurulları “ sanayiden sayılan, devamlı olarak en az elli  işçi çalıştıran ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde her işveren bir iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurmakla yükümlüdür ” “ İşverenler iş sağlığı ve güvenliği kurullarınca iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun olarak verilen kararları uygulamakla yükümlüdürler ” (İŞ KANUNU Madde 80) İZMİR TABİP ODASI

İŞÇİ- ÇALIŞANLARIN YETKİLERİ: acil- hayati tehlike karşısında “ İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından işçinin sağlığını bozacak veya vücut bütünlüğünü tehlikeye sokacak  yakın, acil ve hayati bir tehlike ile karşı karşıya kalan işçi, iş sağlığı ve güvenliği kuruluna başvurarak durumun tespit edilmesini ve  gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul aynı  gün acilen toplanarak  kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar işçiye yazılı olarak bildirilir ” (İŞ KANUNU Madde 83) İZMİR TABİP ODASI

İŞÇİ- ÇALIŞANLARIN YETKİLERİ: acil- hayati tehlike karşısında çalışmayı bırakma “ İş sağlığı ve güvenliği kurulunun bulunmadığı işyerlerinde talep, işveren veya  işveren vekiline yapılır. İşçi tesbitin yapılmasını ve durumun yazılı olarak kendisine bildirilmesini isteyebilir. İşveren veya vekili yazılı cevap vermek zorundadır ” “ Kurulun işçinin talebi yönünde karar vermesi halinde işçi, gerekli iş sağlığı ve güvenliği tedbiri alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilir ” (İŞ KANUNU Madde 83) İZMİR TABİP ODASI

TUZLA’DA SORUMLULUKLAR BİLİNİYOR MU ? “işçi, gerekli iş sağlığı ve güvenliği tedbiri alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilir ” (İŞ KANUNU Madde 83) İZMİR TABİP ODASI

İŞÇİ- ÇALIŞANLARIN SORUMLULUKLARI: işyerinde alkollü içki- uyuşturucu “ İşyerine sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmek ve işyerinde alkollü içki veya uyuşturucu madde kullanmak yasaktır ” (İŞ KANUNU Madde 84) İZMİR TABİP ODASI

İŞÇİ- ÇALIŞANLARIN SORUMLULUKLARI: talimatlara uymak “ Çalışanlar, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının oluşması için bu konuda hazırlanan talimat ve prosedürlere uymakla yükümlüdürler ” (Madde 6- İş Güvenliği ile Görevli Mühendis veya Teknik Elemanların Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik) İZMİR TABİP ODASI

İŞÇİ- ÇALIŞANLARIN SORUMLULUKLARI: sağlık çalışmalarına destek-eğitimlere katılma -talimatlara uymak “ Çalışanlar ve temsilcileri, sağlıklı bir çalışma ortamının oluşması için bu konuda hazırlanan talimat ve prosedürlere uymak, işyeri sağlık biriminin çalışmalarına destek sağlamak, sağlık muayeneleri, bilgilendirme ve eğitim programlarına katılmak ve gerektiğinde işbirliği yapmakla yükümlüdürler ” ( Madde 6- İşyeri Sağlık Birimleri ve İşyeri Hekimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik) İZMİR TABİP ODASI

İŞÇİ- ÇALIŞANLARIN YETKİLERİ: karar verme sürecinde yer alma “ Çalışanlar ve temsilcileri, işyerinde sağlık gözetiminin yerine getirilmesine ilişkin organizasyonlarda karar verme sürecinde yer alırlar ” ( Madde 6- İşyeri Sağlık Birimleri ve İşyeri Hekimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik) İZMİR TABİP ODASI

MESLEK ODASI YETKİLERİ: TTB: İşyeri hekimi ile ilgili çalışma izni “ Özel kurum ve işyeri tabipleri; çalıştıkları yerlerin sağlık hizmetlerinin başka bir yerde ikinci bir görev yapmalarına elverişli bulunduğu tabip odaları idare heyetince kabul edilmedikçe her ne suretle olursa olsun, diğer bir kurum ve işyerinin tabipliğini alamazlar ” (6023 sayılı Türk Tabipleri Birliği kanunu) İZMİR TABİP ODASI

MESLEK ODASI YETKİLERİ: TTB: İşyeri hekimi ile ilgili ücret belirleme “ Tabip odalarının veya birlik teşekküllerinden herhangi birisinin göstereceği lüzum üzerine, muayene, ameliyat ve girişimsel işlem ücretlerinin miktarlarını gösteren rehber tarifeler düzenlemek. Bu tarifeler Merkez Konseyince tasdik edildikten sonra Sağlık Bakanlığına bildirilir ” (6023 sayılı Türk Tabipleri Birliği kanunu 28. madde) İZMİR TABİP ODASI

DEVLET YETKİ VE SORUMLULUKLARI: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: Alanda eğitim ve sertifikalandırma “ Çalışma hayatı, sosyal güvenlik, iş sağlığı ve güvenliği, işçi işveren ilişkileri, istihdam, verimlilik, toplam kalite yönetimi, iş piyasası etütleri, ergonomi, çevre, ilk yardım, iş istatistikleri ve benzeri konular ile işyerindeki sağlık ve güvenlik risklerini önlemek ve koruyucu hizmetleri yürütmek üzere görevlendirilecek işyeri hekimi, mühendis, teknik eleman, hemşire ve diğer sağlık personeline iş sağlığı ve güvenliği konusunda gerektiğinde Bakanlık birimleri veya ilgili kurum ve kuruluşlar ile birlikte, eğitim programları hazırlamak, eğitim vermek veya eğitim hizmeti satın almak, sertifikalandırmak ” (7460 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi Teşkilat Kanununa göre) İZMİR TABİP ODASI

Yetki ve sorumluluklar bitmez… Bu sunumda genel yetki ve sorumluluklara yer verilmiştir . İş sağlığı ve güvenliğinin ayrıntılı bir çok konusunda işveren, işçi, devlet kuruluşlarının birçok yetki ve sorumluluğu bulunmaktadır. İZMİR TABİP ODASI

YETKİ VE SORUMLULUKLARDA BELİRSİZLİKLER Alanda belirsiz olan yetki ve sorumlulukların Çalışma bakanlığının çıkaracağı yeni yönetmeliklerle açıklığa kavuşacağı ümit edilmektedir İZMİR TABİP ODASI

HER TÜRLÜ GÖRÜŞ VE ÖNERİYİ BİZE İLETEBİLİRSİNİZ info@izmirtabip.org.tr Dr. Hakan TOKSÖZ İZMİR TABİP ODASI