FİNANSAL MUHASEBE – MUHASEBE GENEL MUHASEBE- DERSİNİN KAPSAMI MUHASEBE İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER * MUHASEBENİN TANIMI * MUHASEBE İLE İLGİLİ TARAFLAR * MUHASEBENİN TEMEL KAVRAMLARI * MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI * MUHASEBE VE MALİ MÜŞAVİRLİK MESLEĞİ MUHASEBE KAYITLARI * TİCARİ İŞLEMLERİN BİLANÇO ÜZERİNE ETKİLERİ * MUHASEBENİN TEMEL DENKLEMİ * HESAP KAVRAMI * HESAP TÜRLERİ VE İŞLEYİŞ ÖZELLİKLERİ * MUHASEBENİN KAYIT ARAÇLARI TÜRKİYE’DE MUHASEBE UYGULAMALARI * MUHASEBE SİSTEMİ GENEL TEBLİĞİ * TEK DÜZEN HESAP PLANI AÇIKLAMALARI VE UYGULAMALARI * BİLGİSAYAR MUHASEBE PAKET PROGRAMI UYGULAMASI
FİNANSAL MUHASEBE SÜRECİ ENVANTER DEFTERİ AÇILIŞ ENVANTERİ- AÇILIŞ BİLANÇOSU DÖNEMSONU BİLANÇOSU GELİR TABLOSU YEVMİYE DEFTERİ -MADDELER- TİCARİ İŞLEMLER -BELGELER- GENEL KESİN MİZAN BÜYÜK DEFTER -HESAPLAR- DÖNEMSONU MUHASEBE İŞLEMLERİ ENVANTER İŞLEMLERİ HESAPLARIN KAPATILMASI AYLIK MİZANLAR GENEL GEÇİCİ MİZAN
MUHASEBE İşletmenin varlıkları ve kaynakları üzerinde değişmeye neden olan mali nitelikteki ve para ile ifade edilen işlemlere ait bilgileri belgelendirmek, kaydetmek, sınıflandırmak, özetlemek, analiz etmek ve yorumlamak suretiyle ilgili kişi veya kurumlara raporlar halinde sunan bir sistem ya da bir bilim dalıdır. Belgelemek, Kaydetmek, Sınıflandırmak, Özetlemek, Analiz etmek, Yorumlamak, İŞLEVLERİ
BELGELEMEK Muhasebe süreci belgeleme işlevi ile başlar BELGELEMEK Muhasebe süreci belgeleme işlevi ile başlar. Muhasebeye konu olan her bir mali nitelikli işlemin belgeye dayanması gerekir. Bu belgeler yasalarda belirtilen düzenlenmesi zorunlu ya da ticari geleneklere göre düzenlenmesi gereken belgelerdir. MUHASEBE
KAYDETMEK Belgelenen her mali nitelikli işlemlerin ya da değer hareketlerinin, sunulmaya ve yorumlanmaya hazırlanabilmesi için kesinlikle kayıt edilmesi gerekir. İşletmenin mükellefiyet türüne göre tutmak zorunda olduğu muhasebe defterlerine kayıt edilmesi gerekir. Belgeye dayanan bir mali nitelikli işlemin muhasebe defterlerine kayıt edilmemesi yasalarca işletmeyi suçlu duruma düşüreceği için işletmenin faaliyetleri ile ilgili her belgeyi kayıt altına alması gerekir. MUHASEBE
SINIFLANDIRMAK Muhasebe defterlerine kayıt edilen işlemlerden her bir hesap hakkında topluca bir bilgi alma olanağı çok güç ve karışık bir işlemi gerektirir. Bu nedenle benzer nitelikteki işlemlerin belli hesaplara kayıt edilerek gruplandırılması istenildiği her an ilgili hesabın akışı hakkında topluca bilgi verir. Böylece yöneticilere ve diğer ilgili kişilere yararlı olabilecek şekilde verileri düzenleme olanağı sağlar. MUHASEBE
ÖZETLEMEK İşletmenin belli dönemlerde faaliyetleri hakkında bilgi sahibi olabilmek amacı ile hesap dönemi içinde ve hesap dönemi sonunda muhasebe defterlerine yapılan kayıtların sonuçları, düzenlenen finansal (mali) tablolarda topluca gösterilmiş olur. Böylece çok sayıdaki veriler anlaşılabilir ve kullanılabilir bilgilere dönüşmüş olur. MUHASEBE
ANALİZ ETMEK İşletmenin belli dönemlerde düzenlediği finansal (mali) tablolarına mali analiz tekniklerini (yöntemlerini) uygulayarak finansal durumunu ve performansını tespit edilmesi gerekir. Böylece işletme faaliyet sonuçlarını geçmiş yıllardaki durumları ile faaliyette bulunduğu sektördeki diğer işletmelerle kıyaslayabilir. MUHASEBE
MUHASEBE YORUMLAMAK İşletmenin finansal (mali) tablolarının analizinde elde edilen verilerin sonuçların değerlendirilmesidir. Böylece işletme faaliyet sonuçlarının yorumlanmasıyla olumlu ve olumsuz sonuçların nedenleri belirlenebileceği gibi geleceğe yönelik planların temel verileri de elde edilmiş olur.
MUHASEBENİN TARAFLARI - FİNANSAL TABLO KULLANICILARI İşletmenin mali durumu, varlıkların nelerden oluştuğu kaynakların nerelerden sağlandığı hakkındaki bilgiler yalnızca işletme yönetimi tarafından değil, daha birçok kişi ve kurum için değerli ve gereklidir. Muhasebenin fonksiyonuyla sağlanan bu işletme bilgilerinin kullanıcılarına muhasebe ile ilgili taraflar denilmektedir. Finansal tablolar, dünya genelinde birçok işletme tarafından, işletme dışındaki kullanıcılar için hazırlanmakta ve sunulmaktadır.
MUHASEBENİN TARAFLARI - FİNANSAL TABLO KULLANICILARI Bu tablolarda sunulan veriler çoğu kullanıcıların ortak amaçlarını karşılamalıdır. Yatırımcılar, Çalışanlar, Borç verenler (alacaklılar), Satıcılar ve diğer ticari tedarikçiler, Müşteriler, Hükümetler ve kamu işletmeleri, Kamu,
MUHASEBENİN TARAFLARI- FİNANSAL TABLO KULLANICILARI YATIRIMCILAR Sermayeyi sağlayarak sermaye riskini üstlenenler ve onların fikir danıştığı kimseler yatırımların taşıdığı risklerle ve yatırımın getirisi ile ilgilenirler. Yatırımcıların satın alma, elde tutma veya satma kararlarını vermelerine yardımcı olacak bilgilere ihtiyaçları vardır. Bir işletmenin ortakları aynı zamanda bu işletmenin kendilerine kar payı ödeme gücünü anlamalarını sağlayacak bilgilere de ihtiyaç duyarlar.
MUHASEBENİN TARAFLARI- FİNANSAL TABLO KULLANICILARI ÇALIŞANLAR Çalışanlar ve onları temsil eden gruplar işverenlerinin devamlılığı ve karlılığı ile ilgili bilgilere ihtiyaç duyarlar. Bunlar aynı zamanda çalıştıkları işletmenin kendilerine ücretlerini, emekli olmaları halinde emeklilikle ilgili yükümlülüklerini ödeme kabiliyetini ve işletmenin iş sağlama imkanlarını anlamalarına sağlayacak bilgilerle de ilgilenirler.
MUHASEBENİN TARAFLARI- FİNANSAL TABLO KULLANICILARI BORÇ VERENLER Borç verenler verdikleri borçları ve borçlara ait faizleri zamanı geldiğinde tahsil edebilme imkanlarını belirlemek için bilgiye ihtiyaç duyarlar.
MUHASEBENİN TARAFLARI- FİNANSAL TABLO KULLANICILARI SATICILAR VE DİĞER TİCARİ TEDARİKÇİLER İşletmenin kendilerine olan borçlarını zamanı geldiğinde ödeme gücünü belirlemelerini sağlayacak bilgilerle ilgilenirler. Ticari kreditörler, kendileri için önemli bir müşteri olmaması nedeniyle bir işletmenin devamlılığına ihtiyaç duymuyorlarsa, finansal borç verenlere nazaran bir işletmenin kısa vadedeki performansı ile daha çok ilgilenirler.
MUHASEBENİN TARAFLARI- FİNANSAL TABLO KULLANICILARI MÜŞTERİLER Özellikle uzun süredir iş yaptıkları ve kendi işleri için devamlılığına ihtiyaç duydukları işletmenin devamlılığına ilişkin bilgilerle ilgilenirler
MUHASEBENİN TARAFLARI- FİNANSAL TABLO KULLANICILARI HÜKÜMETLER VE KAMU İŞLETMELERİ Kaynakların tahsisi ile ilgilidirler. Dolayısıyla bunlar işletmenin faaliyetleri ile ilgilenirler. İşletmenin faaliyetlerine ilişkin yasal düzenleme yapmak, vergi politikasını belirlemek, ulusal gelir ve diğer istatistiki hesapları yapmak için de bilgi gereksinimi vardır.
MUHASEBENİN TARAFLARI- FİNANSAL TABLO KULLANICILARI KAMU Bir işletme genel olarak kamu diye adlandırılan toplumu etkileyebilecek birçok şey yapabilir. Örneğin, bir işletme bulunduğu bölgenin ekonomik yaşamına o bölge insanlarını çalıştırmak ve bölgesel satıcılardan mal veya hizmet almak gibi birçok şekilde katkı yapabilir. Finansal tablolar işletmenin başarıları ile ilgili geçmişteki trendler, en son gelişmeler ve işletmenin faaliyet konuları hakkında bilgi sunarak kamuya yardımcı olabilir.
MUHASEBENİN TARAFLARININ- FİNANSAL TABLO KULLANICILARININ ALACAKLARI EKONOMİK KARARLAR NELERDİR?
Sermayede payı temsil eden yatırımları satın almaya, elde tutmaya veya satmaya karar verme, Yönetimin yeterliliğini ve sorumluluğunu değerlendirme, İşletmenin, çalışanların ücret ve diğer menfaatlerini sağlayabilecek güçte olup olmadığını değerlendirme, İşletmeye borç verilen fonların emniyette olup olmadığını belirleme, Vergi politikalarını belirleme, Dağıtılabilir kâr ve temettü tutarlarını belirleme, Ulusal gelir istatistiklerini hazırlama ve kullanma ya da İşletmelerin faaliyetlerini yasal açıdan düzenleme
Finansal tablolarda sunulan finansal bilginin faydalı olması için, ihtiyaca uygun olması ve açıklamayı amaçladığı hususu gerçeğe uygun bir şekilde sunması gerekir.
Finansal bilgi karşılaştırılabilir, doğrulanabilir, anlaşılabilir ise ve zamanında sunulmuşsa söz konusu bilginin faydası arttırılmış olur.
b. İşletmenin Sürekliliği MUHASEBENİN VARSAYIMLARI Muhasebe kayıtları yapılırken ve finansal tablo kullanıcılarına yönelik olarak finansal tablolar hazırlanırken; a. Tahakkuk Esası b. İşletmenin Sürekliliği varsayımları kabul edilir.
a. Tahakkuk Esası MUHASEBENİN VARSAYIMLARI Kendilerinden beklenen amaca cevap vermek için, finansal tablolar muhasebenin tahakkuk esasına göre hazırlanırlar. Bu esasa göre, işlemlerin ve diğer olayların etkisi, nakit veya nakit benzerleri alındığında veya ödendiğinde değil, bu işlem ve olaylar olduğu zaman tahakkuk ettirilir ve ilgili oldukları dönemin muhasebe kayıtlarına kaydedilerek o dönemin finansal tablolarında raporlanırlar.
a. Tahakkuk Esası MUHASEBENİN VARSAYIMLARI Tahakkuk esasına göre hazırlanan finansal tablolar, kullanıcıları, sadece geçmişteki nakit tahsilatlar ve nakit ödemelerle sonuçlanan işlemler hakkında değil gelecekte nakit ödemesi gerektirecek mevcut yükümlülükler ve gelecekte nakde dönüşecek mevcut kaynaklar hakkında da bilgilendirir. Böylece, söz konusu finansal tablolar geçmişte olan işlemlerle ve olaylarla ilgili bilgiler vermek suretiyle kullanıcılara ekonomik kararlar verirken en çok yararlanacakları türden bilgiler sunarlar.
Finansal tablolar normal olarak MUHASEBENİN VARSAYIMLARI b. İşletmenin Sürekliliği Finansal tablolar normal olarak işletmenin devamlılığı ve öngörülebilir bir gelecekte de faaliyetlerini sürdüreceği varsayımına dayanılarak hazırlanırlar. Böylece, işletmenin ne tasfiyeye niyetinin ne de ihtiyacının olduğu, faaliyet hacminin de önemli bir ölçüde azalmayacağı varsayılır. Eğer böyle bir niyet ve ihtiyaç varsa finansal tablolar farklı bir gerekçe ile hazırlanmalı ve bu gerekçe açıklanmalıdır.