Sağlık Hizmetleri İçinde Hastanelerin Yeri Prof. Dr. Necati Dedeoğlu

Sağlık Hizmetleri 1.Esenlendirici hizmetler –Health Promotion (Gelir, eğitim, konut, beslenme,iş, katılım vb.) 2.Koruyucu hizmetler Topluma yönelik: Çevre sağlığı,Bulaşıcı hast., Bireye yönelik: AÇS, AP, Sağlık eğitimi 3.Tedavi edici hizmetler Birinci basamak: Genel Pratisyenler, Aile Hekimleri İkinci basamak : Devlet Hastaneleri Üçüncü basamak : Fakülte, EAH ve Özel Dal Hastaneleri 4.Rehabilitasyon

Açıklama Sağlık hizmetleri içinde en önemli olanı esenlendirici hizmetlerdir. Bunlar sağlanırsa zaten insanlar hasta olmuyor. Sağlanmazsa evinin yanına hastane kursan sağlıklı olmuyor.( Sağlık hizmetlerinin insan sağlığındaki yeri sınırlıdır.) İkinci sırada koruyucu hizmetler gelir. Pek çok hastalığın tedavisi güç veya yok ama bunlardan korunmak mümkün.Üstelik koruma çok daha ucuz ve insancıl.Tedavi hizmetleri içinde ise en önemlisi birinci basamak. Kişiler her zaman birinci basamak hekime gidiyorlar şikayetleri için. Üstelik bireysel koruyucu hizmet ( aile planlaması, gebe ve çocuk takibi, aşı vb.) de sağlıyor bu hekim. İkinci ve üçüncü basamak en önemsizi. Çok nadir ihtiyaç duyulur ve sonuçlar her zaman başarılı değildir. Bu basamaklar arasında sevk sistemi olmalı. Kimse basit bir kulak iltihabı için fakülteye gelememeli. Ülkemizde bu öncelik sıralaması tersine dönmüş durumda. Avrupadan farklı olarak hekim deyince hastaneler ve uzman hekimler akla geliyor.

Türkiye’de ilk 10 Ölüm Nedeni( 2000,HYA) 1.İskemik Kalp Hastalığı 2.Serebrovasküler Hastalık 3.Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı 4.Perinatal Nedenler 5.Alt Solunum Yolu Enfeksiyonları 6.Hipertansif Kalp Hastalığı 7.Trakea, Bronş; Akciğer Kanseri 8.Diabetes Mellitus 9.Trafik Kazaları 10.Konjenital Anomaliler

Açıklama Görüldüğü gibi en öldürücü hastalıklardan sadece 5. si( pnömoni) tedaviye iyi cevap veriyor. Diğerleri için tek çözüm erken yaşlarda koruyucu hizmetlerdir.

Hastane Türleri Devlet Hastaneleri Eğitim ve Araştırma Hastaneleri Tıp Fakültesi Hastaneleri Özel Dal Hastaneleri ( Çocuk, psikiatri, göğüs hastalıklar,fizik tedavi, göz vb) Kamu, Özel, Azınlık Hastaneleri, Hastane Birlikleri

Karmaşık Kurumlar Personel ( Dr, hemşire, laborant,hizmetli sekreter, teknisyen,memur, aşçı, elektrikçi) İşlev ( Tanı,tedavi, ameliyat, doğum,yoğun bakım, acil müdahale, tetkik, araştırma, eğitim, malzeme ve ilaç tüketimi,atık üretimi, işyeri ) Günde 24 saat, haftada 7 gün çalışma Yönetim ( Hekim ? Yönetici? İşletmeci ? ) Eğitim almaları halinde hekim de başhekim olabilir, yönetici de olabilir. İşletmecilerin devreye girmesi Hastane Birlikleri ile oldu. Giderek büyüme eğilimi. Optimal yatak Giderek artan harcamalar, pahalı kurumlar Hastayı kişiliksizleştiren kurumlar ( Hastanın ismi yoktur. “25 numaradaki yaşlı hasta” dır )

Yıllara Göre Hastane Sayıları Sağlık Bakn Üniversite Özel Diğer TOPLAM Özel Sektör Payı 2002: % : % 34.6

Bazı Hastane İstatistikleri Kişiye 27.3 hastane yatağı (2011) Güney Doğu Anadolu 17.8 Batı Anadolu 32.8 Yatak Doluluk Oranı % 65.6 ( 2010) Yatan Hasta Sayısı 2002: : Poliklinik Sayısı 2002: Hastaneye başvuran her 30 kişiden 1’i yatırılmış Yatak dağılımı eşit değil. Hastaneler rantabl kullanılmıyor.

Poliklinik Başvuruları ( Kişi Başı) Basamak ve 3. Basamak TOPLAM Hekime başvuruların % 60’ı 2. ve 3. basamağa Başvuru oranları hiçbir ülkede görülmemiş şekilde hızla arttı. Bunun büyük kısmı kışkırtılmış başvurudur. Ayrıca 2 ve 3. basmağa tüm başvuruların % 5-10 u olması gerekirken % 60 olması çarpıklığı gösteriyor.

Türkiye’de Hastaneler NORMALDE TÜRKİYEDE Sağlık açısından önemi az Birinci derecede önemlidir Kamu hizmetidir,ücretsizdir Özel hastaneler ve cepten ödemeler artıyor Sevk zincirinin son halkasıdır Sevk yoktur, isteyen gider Acil Servise acil hasta gider Sıra alamayanlar gider Yataklı tedavi kurumlarıdır Polikliniğin %60’ını hast yapar Uzman hekimler çalışır Uzmanlar dışarıda, pratisyenler hastanede Bakımı hemşire yapar Refakatçi yapar Hekimlere saygı gösterilir Hekim dövülür, bıçaklanır En iyi yöneticiler atanır Yönetime yandaşlar atanır Bakanlık personeline sahip çıkar Aşağılar,şikayet ettirir

AKP Hastaneleri Performans Aşırı ilaç ve teknoloji kullanımı Hizmetleri taşeronlaştırma Özel hastane teşvikleri, kaynak aktarma Cepten harcama,SGK Az personel, çok nöbet, çok iş Az maaş, sözleşmeli çalışma Yabancı hastane, yabancı doktor Sağlık Serbest Bölgeleri ( İlki İzmir’de açılacak) Tıp Fakültelerine el koyma ( Hastaneler sağlık bakanlığına bağlanacak) Şehir Hastaneleri ( Kamu- özel işbirliği adı altında yandaş zengin etme yöntemi) Hastane Birlikleri ( İlker anlattı)