portekiz MERYEM ÜLKÜ SÜMBÜL 080645015
Portekiz’in eğitim yasası 14 Ekim 1986 tarihli Milli Eğitim yasası ile yeniden düzenlenmiştir. Zorunlu eğitim 6 yıldan 9 yıla çıkarılmıştır. Okulöncesi , ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim olmak üzere 4 tane eğitim basamağı mevcuttur. “Birleştirilmiş Temel Okul” olarak isimlendirilen okullarda birinci, ikinci ve üçüncü devre (6-15 yaş) ve ayrıca anaokulu (3-6 yaş) bir arada bulunur
İspanya’da zorunlu okula başlama yaşı 6’dır. 3 yaş için ise yaklaşık % 55’dir. 4-5 yaşları için okullaşma oranı % 90, 5 yaş için % 100 ,
Okul öncesi eğitim İlk resmi anaokulları Eğitim Bakanlığı’nca 1978’de kurulmuştur. Portekiz’de 3-6 yaş arası tüm çocuklara açık olan okul öncesi eğitim isteğe bağlıdır ve devlet okullarında parasızdır. Bu alanın en yaygın eğitim kurumları, 3-6 yaş arasındaki çocukların gittikleri anaokullarıdır. Ayrıca, 0-3 yaş arasındaki çocukların alındıkları çocuk yuvaları da vardır. Resmi, özel ve birlik anaokulları Eğitim Bakanlığı denetimindedir. Çeşitli resmi kurum ve kuruluşlara, özel kişilere ve kamu yararına çalışan kuruluşlara bağlı çocuk yuvaları mevcuttur.
Anaokullarında karma eğitim yapılır. Çok amaçlı yasaya göre okulöncesi eğitim temel eğitimin birinci devresinde işlerliğini sürdürebileceği gibi , bağımsız da olabilir. Anaokullarında gruplar çocukların yaşlarına göre oluşturulur. Eğitim Bakanlığı’na bağlı anaokullarında 20 den fazla öğrenci olamaz. Öğretmenlerin genellikle her yıl grupları değişir.
Eğitim Bakanlığı’na bağlı anaokullarında günde 5 saat, haftada 5 gün ikili öğretim yaparlar. Okul tatili, 45 günlük yaz tatili ile bir haftalık Noel ve Paskalya tatilinden oluşur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı kurumlar ise haftanın 5 günü, günde 10- 12 saat açıktır. Yaz tatilinde 1 aylığına kapalıdır.
Zorunlu eğitim Zorunlu eğitim 6 yaşında başlar ve 15 yaşında sona erer. 15 Eylül günü-özel durumlarla 31 Aralık- 6 yaşını dolduran her çocuk okula başlamak zorundadır. Zorunlu eğitim 9 yıl sürer ve temel eğitim olarak adlandırılan okullarda verilir. Zorunlu eğitim devlet okullarında parasızdır.
Temeleğitim (Zorunlu eğitim) Temeleğitim birbirini izleyen üç devreye ayrılır: • Birinci devre, 4 yıl sürer (6-10 yaş) • İkinci devre, 2 yıl sürer (10-12 yaş) • Üçüncü devre, 3 yıl sürer (12-15 yaş)
Okula giriş, kayıt, okula devam, sosyal yardım, psikolojik-eğitsel rehberlik ve okul sağlık hizmetleri için ücret ödenmez. Devlet yemek ulaşım, barınma için öğrencileri destekler, gereksinimi olan öğrencilere öncelik tanır. Okul kitapları ve öğretim araç gereçleri için ailelerin sosyo-ekonomik durumlarına göre önceliği olan öğrencilere ekonomik yardım yapılır. Devlet özel ve vakıf okullarının harcamaları için de onlara destek sağlayabilir.
Temeleğitim (Zorunlu eğitim) Temeleğitim birbirini izleyen üç devreye ayrılır: • Birinci devre, 4 yıl sürer (6-10 yaş) • İkinci devre, 2 yıl sürer (10-12 yaş) • Üçüncü devre, 3 yıl sürer (12-15 yaş)
Temeleğitim 1. devre Birinci devre, 4 yıl sürer (6-10 yaş) Bu devrede eğitim genel niteliklidir. Devlet okulu, özel okul ve vakıf okullarında eğitim verilir. 15 Eylül’de altı yaşında olanlarla, 31 Aralık’a kadar altı yaşını dolduracak olan öğrenciler bu devreye başlayabilirler .
Eğitim, sınıf öğretmenlerince sürdürülür. Uzmanlık isteyen alanlarda başka öğretmenlerden yardım alınabilir. Konu alanlarına göre derslere ne kadar zaman ayrılacağı belirlenmemiştir, öğretmenlerce belirlenir. Okul ders programı, teneffüsler, grup özellikleri konusunda Okul Konseyi ile anlaşılmalıdır. Bu devre için sabit bir okul planı yoktur. Öğretim süresini, biçimini ve içeriğini öğretmen , sınıfın özelliğine göre düzenler.
Öğretim yılı, bir yıllığına Eğitim Bakanlığı’nca belirlenir. Öğretim yılı genellikle Eylül aynın ikinci yarısında başlar ve Haziran ayının sonunda sona erer. Haftada 5 gün ve bir öğretim yılında 184 gün eğitim öğretim yapılır. Bir öğretim yılı 3 dönemden oluşur. Haftalık ders saati ortalama 25 saattir.
2. DEVRE (2 YIL SÜRER / 10-12 YAŞ) Temeleğitim ikinci devre eğitimi, devlet veya özel okullarda ve uzaktan eğitim merkezlerinde verilir. Uzaktan eğitim öğrencisi az, coğrafi yönden ulaşılması zor alanlar içindir.
Sınıflar düzenlenirken Eğitim Konseyi, öğrencilerin bireysel gereksinimlerini, öncelikli eğitsel ölçütleri dikkate alır. Genellikte sınıflar karmadır, 10-12 ve 12-14 yaş grubundaki öğrencilerden oluşur. Sınıflarda ortalama otuz öğrenci bulunur. Her bir sınıfta kaynaştırma eğitimi için engelli öğrenci bulunur.
ikinci devre, disiplinlerarası alanlara bölünmüştür. Konu alanlarına göre her bir alanın öğretmeni ayrıdır. Arzu edilen, benzer konuların aynı öğretmenlerce verilmedir fakat bunun için zorunluluk yoktur. Haftada ellişer dakikalık 30 veya 31 ders görülür. Ders programının Pazartesi’den Cuma’ya olmasına ya da Cumartesi gününün de dahil olmasına Okul Konseyi karar verir
Dokuz yıllık zorunlu eğitimin son devresini oluşturur .3 yıl sürer Farklı bir model izleyerek akşam dersleri verilir. Bu devrede çeşitli mesleki alanları da kapsayan birleştirilmiş programlar uygulanır. Her bir konu alanı için başka bir öğretmen görevlidir. Sınıflar karmadır. Haftalık ders programı her biri ellişer dakikalık 30 ya da 31 dersten oluşur
Zorunlu temeleğitim sürecinin son üç yılında mesleğe yöneltme ve rehberlik çalışmalarına yer verilmekte ve öğrencilerin iş yaşamını tanımaları sağlanmaktadır. 9.sınıfın sonunda öğrencilere temeleğitim diploması verilir. Bu diploma ile öğrenciler genel, mesleki teknik ortaöğretimden birisine devam etme olanağını elde ederler.
Zorunlu eğitimini tamamlayan öğrenciler üç farklı eğitim program’ birisini seçebilirler. Bunlar: • Genel ortaöğretim okulu eğitim programları, • Mesleki ortaöğretim okulu eğitim programları, • Güzel sanatlar eğitimi programlarıdır.
Genel Ortaöğretim Okulları Genel ortaöğretim okullarına 15-18 yaşları arasındaki öğrenciler devam ederler. Öğrenim10., 11. ve 12. sınıfları kapsayacak şekilde üç yıl sürer.
Ortaöğretim okulları, hem genel eğitim hem de mesleki-teknik eğitim amaçlı programları uygulamak zorundadır. Öğrenciler bir programdan diğerine geçiş yapabilirler. Okulun özelliğine göre, iki programdan birine ağırlık verilebilir.
Ortaöğretimde değerlendirme 3 ‘e ayrılır Gelişimin Değerlendirilmesi Sonuç değerlendirmesi (Bitirme sınavı) Standart değerlendirme
Mesleki ortaöğretim okulları Meslek okullarının temel amacı , yerel ve bölgesel düzeydeki mesleki eğitim gereksinimini her meslek alanındaki çok seçenekli eğitim programları ile karşılamaktadır. Eğitim programları , öğrencileri çalışma yaşamına hazırlar ve okul ile iş dünyası arasındaki ilişkileri güçlendirir.
Portekiz'de yüksek öğrenim kurumları: Devlet Üniversiteleri 14 (Toplanı 64 fakülte, enstitü ve yüksek okul) Özel Üniversiteler l O (Toplam 110 fakülte, enstitü ve yüksek okul) Politeknik enstitüler 18 (Bünyelerinde 97 yüksek okul mevcuttur) Askeri/Polis akademi-okul ve enstitüsü 7 Yüksek öğrenim öğrenci sayısı (2001) : 380.000 Genel öğrenci sayısı (2001) : 2 123 748 (T emel-Lise- Yüksek) Öğretmen sayısı (yüksek öğrenim hariç) : 163 694
yükseköğretim Kamuya bağlı yükseköğretim kurumları, üniversiteler ve politeknik okullarından oluşur. üniversitelerde akademik eğitim politeknik okullarda ise mesleki eğitim verilmektedir. Yükseköğretim kurumlarına giriş, öğrenci kontenjanlarına bağlıdır. Eğitim Bakanlığı’nca denetimi yapılan kamu yükseköğretim kurumlarına alınacak öğrenci sayısı her yıl okulların Yönetim Kurulları tarafından belirlenir. Özel ve vakıf yükseköğretim kurumlarına alınacak öğrenci sayısı ise ilgili okulların önerileri doğrultusunda, Eğitim Bakanı tarafından belirlenir.
Yükseköğretim kurumlarına girebilmek için adayların, ortaöğretimin 12 Yükseköğretim kurumlarına girebilmek için adayların, ortaöğretimin 12. sınıfını veya buna denk bir okulu başarıyla bitirmiş olmaları gerekmektedir. Yükseköğretime giriş için öğrencilerin ortaöğretim başarı puanları ile ortaöğretimin tamamlanmasından sonra merkezi düzeyde yapılan giriş sınavından aldıkları puanlar dikkate alınır.
Her okul Yönetim Kurulu kendi akademik takviminden sorumludur. Genel olarak okullar 15 Ekim-31 Temmuz tarihleri arasında açıktır. Yükseköğretim kurumlarının çoğunluğunda akademik yıl, iki dönemden oluşmaktadır. Genel olarak bir dönem, 15-16 haftadan oluşmaktadır.
Akademik yükseköğretim Üniversitelerde verilen akademik yükseköğretim, kişinin mesleki ve kültürel etkinlikleri yürütebilmesi ve anlama, kavrama ve yorumlama becerileri ile yenilikçi ve eleştirel çözümleme yeterliliklerini geliştirebilmesi için gerekli olan kapsamlı bir bilimsel ve kültürel bilgi temelinin oluşturulmasına ve bir meslek alanında uzmanlaşmayı sağlayan öğretime dönüktür. Üniversiteler çeşitli fakülteler, bölümler, yüksekokullar, enstitüler ve diğer birimlerden oluşur. Bu programlarda öğretim 4, 5ya da 6 yıl sürer ve lisans derecesi ile bitirilir. Lisans üstü öğretim sadece üniversitelerde yapılır.
Mesleki yükseköğretim Üniversiteler alana girmeyen mesleki yükseköğretim politeknik yüksekokullarında verilir. Mesleki yükseköğretimde de, öğrencilere kurumsal ve uygulamalı bilimsel bilgilerin ve onların mesleki alanda kullanılması becerilerinin kazandırılmasına ve onları yenilikçi ve eleştirel düşme yeterliliklerini geliştirilmesine dönük bir eğitim verilir. İlke olarak politeknik yüksekokulları , ülkenin ve bulundukları bölgenin ekonomik ve sosyal gelişimi yönünden stratejik önemi olan meslek alanlarında eğitim programları uygularlar. 3 veya 4 yıl süren öğrenimlerinin sonunda öğrenciler ‘bacharelato’ veya ‘lisans diploması’ alırlar.
Öğretmen eğitimi Değişik eğitim basamaklarındaki okullar için öğretmen yetiştirilmesinde farklılıklar vardır. Öğretmen eğitimi programı uygulayan üniversite ve yüksekokullar kendi aralarında işbirliği yapabilirler, ortak programlar uygulayabilirler.
kaynakça Enginer, A.(2006) . Avrupa Birliği Eğitim Sistemleri, Ankara:PegemA Yayıncılık Balcı,A.(2007).Karşılaştırmalı Eğitim Sistemleri, Ankara:Pegem A yayıncılık Ültanır,G.(2000) Karşılaştırmalı Eğitim Bilimi Kuram ve Teknikler, Ankara:Tek Ağaç yayınevi Türkoğlu,A.(1999). Karşılaştırmalı Eğitim: “Dünya Ülkelerinden Örneklerle” Adana: Baki Kitabevi. Demirel,Ö.(2002). Karşılaştırmalı Eğitim , Ankara:Pegem A yayıncılık Avrupa birliği üye ülkelerinin eğitim sistemleri, 1996,Ankara, Milli eğitim sistemleri www.eurydice.com Arslan,M. (2005). Avrupa Birliği Ülkelerinde Okulöncesi Eğitimin Gelişimi ve Mevcut Durumu, Milli Eğitim Dergisi, sayı 167 http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/167/index3-arslan.htm Haktanır,G.(2005).Farklı Ülkeler ve Okul öncesi Eğitimde farklılıklar , Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, Sayı:62 http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/sayi62/haktanir.htm http://www.meb.gov.tr/haberler/html_haberler/PortekizdeEgitim.htm
en.wikipedia.org/wiki/Education_in_Portugal - 124k www.euroeducation.net/prof/porco.htm - 123k www.country-studies.com/portugal/education.html - 13k www.spainexchange.com/guide/PT-education.htm - 33k www.shelteroffshore.com/index.php/living/more/educ ation_system_in_portugal/ - 16k – www.education.stateuniversity.com/pages/1222/Port ugal-EDUCATIONAL-SYSTEM-OVERVIEW.html - 14k www.usakyibo.com/Egitim.doc www.dpt.gov.tr/DocObjects/Download/3211/temel.pdf