Melih ORAL Ulusal Proje Koordinatörü ANKARA

 Proje Başlangıç Tarihi: Ağustos 2012  Proje Bitiş Tarihi: Mart 2014

KOKların olumsuz etkilerinden çevreyi ve insanları korumayı, kısıtlama veya yasaklama gibi tedbirler alarak;  Üretimlerini  Kullanımlarını,  Ticaretlerini  Salınımları  Kalan stokları ve atıklarını tamamen ortadan kaldırmayı hedefleyen bir anlaşmadır. Türkiye bu sözleşmeyi 2001 yılında imzalamış ve 2010 yılında ise Tarafların Konferansı’nda yerini almıştır.

 Doğada kimyasal, biyolojik veya fotolitik olarak bozunmaya karşı koyan  Biyobirikimi olan  İnsan ve çevre sağlığına karşı risk taşıyan organik kimyasallardır.

İlk UUP’de Türkiye açısından belirlenen öncelikler; ◦ İstenilerek ve istenilmeden üretilerek salınan KOKların azaltılması, ◦ Kapasite geliştirilmesi, ◦ Halkın eğitimi ve bilinçlenmesi, ◦ İnsan sağlığı ve çevre konularında araştırma yapılması ve kontrol mekanizması geliştirilmesi, ◦ Yönetmelik dahil, mevzuat ve uygulamaların artırılması ve/veya yenilenmesi, ◦ Bilgi değişiminin sağlanması ve buna yönelik bir ağ kurulması, ◦ KOKlardan etkilenebilen toplumlarda araştırmalar yapılması ve çözümler sunulması olarak sıralanabilir.

 Stockholm Sözleşmesi 7. Maddesi uyarınca Taraf Ülkeler ilk Ulusal Uygulama Planı’nı (UUP) hazırladıktan sonra Tarafların Konferansı (COP) kararı uyarınca düzenli aralıklarla UUP’nin değerlendirilmesi ve güncellenmesi gerekmektedir.  Bu kapsamda Global Environment Fund (GEF) tarafından sağlanan finansman desteği Ulusal Uygulama Planı Güncellenmesi Projesi (NIP Update) hayata geçmiştir.

1. Koordinasyon mekanizmasının oluşturulması 2. Yeni KOKların Envanterlerinin Oluşturulması ve UUP’nin gözden geçirilmesi 3. Ulusal Kapasitenin ve Yeni KOKlar açısından önceliklerin belirlenmesi 4. UUP’nin değerlendirilmesi ve güncellenmesi

Yönlendirme Komitesi Ulusal Uygulama Planı’nın değerlendirilmesi ve güncellenmesi süresince ilgili Bakanlıkların karar yetkisine sahip uzmanlarından oluşan bir üst kurul olarak görev almıştır.  Proje süresince toplantı yapılarak gidişata dair bilgi paylaşımı ◦ 1. Yönlendirme Komitesi: 14 Şubat 2013 ◦ 2. Yönlendirme Komitesi: 04 Ekim 2013  Problemlerle karşılaşıldığında çözüm önerisi getirilmesi ve kurumlarda çözüm sürecinin hızlandırılması.  Nihai Ulusal Uygulama Planının değerlendirilip onaylanması.

 Ulusal Uygulama Planının gözden geçirilmesi ve güncellenmesi kapsamında; 6 çalışma grupları oluşturulmuştur. ◦ Yönetim Grubu ◦ Pestisit Grubu ◦ PCB Grubu ◦ PBDE Grubu ◦ PFOS Grubu ◦ Kasıtsız Üretimden Kaynaklanan KOKlar Grubu

 Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, UNIDO ve çekirdek çalışma grubu üyelerinin katılımıyla gerçekleştirildi. Uluslararası uzman Dr Roland WEBER yeni KOKlar, PBDE, PFOS, pestisitler ve kasıtsız üretim KOKlar 2013 toolkit ile ilgili bilgiler verdi.  Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ilgili birimlerince Türkiyede KOKlar ve şu ana kadar yapılanlar, kimyasalların kaydı, PRTR, elektronik atıkların yönetimi, PCBler ile ilgili sunumlar yapıldı.  Ulusal uzmanlar tarafından Türkiye’ de PBDE ve kasıtsız üretim KOKlar hakkında yapılan çalışmalar anlatıldı.

 Gruplar biraraya gelerek takım liderleriyle çalışma takvimi ve yapılacak çalışmalar görüşüldü.  İlgi Kurum ve Kurumların envantere ilişkin görüş ve önerileri alındı.  Çalıştay sonunda çalışma sonuçları paylaşıldı.

 Kapadokya’ da düzenlenen Uluslararası ICOEST Konferansında ulusal/ uluslararası uzmanlarla görüş alışverişinde bulunuldu.  Uluslararası uzman Dr. Heidi Fiedler’ den ülkemizdeki kasıtsız üretim KOKların envanter değerlendirmesi alındı.

 Yerel Yönetim  İZAYDAŞ  Merkim

 Uluslararası uzmanlar Urs K. Wagner, Panos Ioakimidis tarafından verilen teorik ve pratik PCB, PCBli ekipmanlar, L2000 cihazı eğitimine katılım sağlandı.

 Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı  TSE  Gümrük ve Ticaret Bakanlığı  KİPLAS  GALDER  İMMİB  İTKİB  Tekstil ve Deri Sanayicileri Dernekleri  TÜYAK  Selüloz ve Kağıt Sanayi Vakfı  TOBB  TÜİK  TÜPRAŞ  Maden ve Metal SanayiciDernekleri  BESD  MEB  Kültür ve TurizmBakanlığı  Emniyet GenelMüdürlüğü  Enerji ve Tabii KaynaklarBakanlığı  Geri DönüşümcülerBirliği

 30 Ekim T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile UNIDO tarafından ortak yürütülen, GEF tarafından finanse edilen “Kalıcı Organik Kirleticilere İlişkin Stockholm Sözleşmesi Ulusal Uygulama Planı Güncellenmesi Projesi” Ekim 2013 tarihlerinde Antalya Club Hotel Sera’da düzenlendi  Doğrulama ve Ön-önceliklendirme Çalıştayı çalışma gruplarının bir araya gelmesi ve takım liderlerinin hazırladığı çalışmaların ilerleme durumunu ve yapılacaklar listesini anlatmasını konu aldı.  Takım liderlerinin sunumlarında yapılan çalışmalar ve aksiyon planları hakkında bilgi verildi.  Katılımcıların sunumlarında Roland WEBER ve Ivan HOLOUBEK’ in katkılarıyla fikir alışverişi yapıldı.

 21 Kasım 2013 tarihlerinde Ankara Çukurambar Mado’ da düzenlenen Önceliklendirme Çalıştayı çalışma gruplarının bir araya gelmesi ve takım liderlerinin hazırladığı çalışmaların ilerleme durumunu, eylem planlarını ve yapılacaklar listesini anlatmasını konu aldı.  Takım liderleri, Doç. Dr. Aykan Karademir, Yrd. Doç. Dr. Perihan B. Kurt-Karakuş (PBDE), Kemal Korucu (PFOS) ve Kadir Gedik sunumlarında projede kaydedilen ilerlemeler ve hazırlanan eylem planları hakkında bilgi verdiler.  Katılımcıların takım liderleri ve elemanları arasında fikir alışverişi yapılmasıyla başarıyla tamamlandı.

Taslak NIP hazırlandı.

TE Ş EKKÜRLER