PROF.DR.SÖNMEZ KUTLU ANKARA ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DİN-MEZHEP İLİŞKİSİ PROF.DR.SÖNMEZ KUTLU ANKARA ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ
DİN NEDİR? Cürcanî: "Akıl sahiplerini, kendi iradeleriyle doğruya ulaştıran ve onlara dünyada mutluluğu, ahirette de ebedi saadeti temin eden ilahi bir kurumdur." Maturidi: " din, insanların ister hak ister batıl olsun, inandığı şey için kullanılan bir kavramdır." a) Akıl sahiplerine gönderilmesi, b) Doğruluğu kesin olan şeyleri ihtiva etmesi, c) Hür ve özgür iradeyle seçilmesi, d) Zor ve şiddet altında değil de gönülden benimsenmesi, e) İnsanları dünyada barış ve mutluğa ulaştırması, f)Ahirette ebedi saadete kavuşturması, g)İlahi kaynaklı olması.
DİN TEMEL KONULARI Din, temel iman esaslarını ve ibadetleri belirlemiştir. Din evrensel ilkelerini getirmiştir. Vahiy kapısı kapanmıştır. İnanç esası koyma Kur’an’a aittir. Kur’an düşünen ve sorgulayan insan tipini ister Kur’an inanç birliğine dayalı bir toplum kurmuştur. İnanç: Tevhid-Nübüvvet-Ahiret İbadat: Muamelat: Toplumsal ve hukuki ilişkiler Ahlak: Bireysel ve toplumsal ahlak
İSLAMIN EVRENSEL ÖZELLİKLERİ İslam, bütün insanlığa gönderilen ilk ve son dindir. İslam, Akıl ve ilim dinidir. İslam, dünya ve ahiret mutluluğunu hedefler. İslam, kolaylık dinidir. İslam’da güç yetirebilirlik esastır. İslam barış ve sevgi dinidir.
İNANÇ ESASI KOYMAK ALLAH’A AİTTİR İslam’da akide esası koyabilecek ne bir şahıs ne, bir mezhep, ne de bir kurum vardır. İslâm'da akîde esası koyacak tek otorite Allah'tır. Bu esaslar, Kur'an’da belirlenmiştir. İnanç esasının delalete ve sübutu kati bir nasla belirtilmesi. Her hangi bir mezhebin ortaya attığı görüşleri ve yorumları, akide veya iman esası değil mezhebî esaslar olabilir.
HZ.PEYGAMBER DÖNEMİ Sorunlar vahiyle çözülür. Hz. Peygamber’in ve sahabenin içtihadı ile çözülür. Uzmanlarıyla İstişare Mezhep, fırka, tarikat ve cemaat yok İslam toplumu ve müslüman Kafir ve Münafık
İSLAM ŞERİATININ 5 AMACI (Mekasıdu’ş-Şeria) Canı Muhafaza Aklı Muhafaza Malı Muhafaza Nesli muhafaza Dini muhafaza
KUR’AN’DA SOSYOLOJİK TESPİTLER Dine sımsıkı sarılmaları ve ayrılığa düşmemeleri. İslam toplumunu parçalayanların Hz. Muhammed’le bir ilişiğinin kalmayacağı; Ayrılığa düşenlerin güçlerini kaybederek başarısızlığa uğrayacakları sosyolojik bir gerçeklik olarak tespit edilmiştir (Bkz.: 3. Âl-i İmrân, 103, 105; 6. En'âm, 159; 42. Şûrâ 13; 23. Müminûn 53; 4. Nisâ, 171; 5. Mâide, 77; 8. Enfâl 46). fırka ve fırkalaşma, daha ziyade olumsuz çağrışımları içinde barındıran bir kavram olarak algılanmıştır ve fırkalaşmak kötü görülmüştür..
KUR’NDA FIRKALAŞMAYI YEREN AYETLER 3. Âl-i İmrân, 103, 105 6. En'âm, 159; 42. Şûrâ 13; 23. Müminûn 53; 4. Nisâ, 171; 5. Mâide, 77; 8. Enfâl, 46