1 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. IASB’ın KOBİ’ler için Muhasebe Standartları Projesi Paul Pacter IASB Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletme (KOBİ) Standartları Direktörü Dünya Bankası İleri Muhasebe ve Denetim Düzenlemesi Programı 28 Mart 2006

2 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. KOBİ Standartları Neden Gerekli?  IASB hiçbir zaman standartlarının (IFRS) sadece borsada işlem gören büyük ölçekli şirketlere yönelik olduğunu belirtmemiştir.  Ancak, uygulamada: Bu standartları kabul eden şirketler genel olarak borsada işlem gören şirketlerden.  Çok az ülke IFRS’leri KOBİ’ler için tamamen zorunlu hale getirmiştir.

3 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. KOBİ Standartları Neden Gerekli?  Borsada işlem gören şirketler için küresel olarak geçerli genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri neden gerekli?  Küresel finans piyasalarında mevcut onlarca ulusal genel kabul görmüş muhasebe ilkesi olmasından kaynaklanan muhasebe karışıklıkları, yatırımcılar, kreditörler ve şirket mali tablolarını kullanan diğer taraflar için zararlıdır.  Sermaye piyasaları için yararları vardır.  Şirketler için yararları vardır.

4 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. KOBİ Standartları Neden Gerekli?  Borsada işlem görmeyen KOBİ’ler için bile, sınır ötesinde anlaşılabilir mali tablolara ihtiyaç vardır :  Bankalar ulusal sınırların ötesinde krediler vermektedir ve çok uluslu olarak faaliyet göstermektedir.  Diğer ülkelerdeki tedarikçiler.  Kredi derecelendirme kuruluşları.  Yurt dışı müşteriler.

5 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. IASB’ın Ön Görüşleri  IASB, 2003’ün ikinci yarısında ve 2004’ün başlarında KOBİ standartlarını görüşmüştür :  Yaklaşım ile ilgili bazı ön fikirlere ulaşılmıştır.  Tartışma Belgesi Haziran  120 cevap.

6 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Ocak 2005 Kararları  Kurul, cevapları 2004 sonunda tartışmıştır. Ocak 2005’te geçici kararlar alınmıştır : 1.IASB’ın KOBİ standartları için açık bir talep mevcuttur. 2.Dış kullanıcılar için genel amaçlı mali tablolar hazırlayan halka çık olmayan şirketler üzerinde odaklanmalıdır. Nicel “büyüklük testi” yok.

7 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Ocak 2005 Kararları 3.Her ülke, hangi kuruluşların bu standartları kullanacağı ile ilgili ayrıntılı kılavuz ilkeler geliştirmelidir. 4.Kurul –kullanıcı ihtiyaçlarına ve fayda/maliyet analizine dayalı olarak- kabul ve ölçüm ile ilgili sadeleştirmeler üzerinde düşünecektir.

8 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Ocak 2005 Kararları 5.KOBI standardının bir soruna hitap edememesi durumunda, tam IFRS’ye “Zorunlu Dönüş”– Evet. 6.KOBİ standardının tam IFRS’den farklı olması durumunda tam IFRS’ye “Tercihli Dönüş”– Hayır. 7.Tam IFRS’den ziyade KOBİ standartlarının takip edildiği açıkça belirtilecek– Evet.

9 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Ocak 2005 Kararları 8.KOBİ standartları konuya göre düzenlenecek ve numaralı IAS/IFRS standartlarına çapraz referanslar yer alacak. 9.Hazırlayıcılar ve kullanıcılar Çalışma Gruplarına dahil edilecek. [Yapıldı] 10. Hazırlayıcılarla ve kullanıcılarla yuvarlak masa toplantıları yapılacak [13-14 Ekim 2005’te gerçekleştirilmiştir]

10 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. IASB’nin KOBİ Tanımı  Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletme :  Kamuya hesap verme zorunluluğu yok:  Halka açık değil.  Finans kuruluşu değil.  Temel kamu hizmeti değil.  Kendi ülkesinde ekonomik açıdan çok önemli değil.  Dış kullanıcılar için genel amaçlı mali tablolar yayınlar.

11 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tanıma ve Ölçüm Anketi  1 Nisan 2005:  Tartışma Belgesi gönderilen tüm taraflara, Standartlar Danışma Kurulu’na ve Çalışma Grubuna kısa bir anket gönderilmiştir ve kamuoyunun görüşleri için web sitesinde yayınlanmıştır.  Yuvarlak masa toplantılarında tartışılmak üzere, tanıma ve ölçüm ile ilgili hususların tespit edilmesi amaçlanmıştır.  101 cevap alınmıştır.

12 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tanıma ve Ölçüm Anketi  Tanıma ve ölçümün anlamı :  Tam IFRS kapsamında aktif ve pasif olarak tanımam bazı kalemler KOBİ’ler tarafından tanınmıyor olabilir.  Örneğin: Ertelenen vergiler.  Bazı aktifler, pasifler, gelirler ve giderler KOBİ’ler tarafından tam IFRS’de olduğundan farklı bir şekilde ölçülebilir.  Örneğin: Primler ve iskontolar geçerli faiz yöntemiyle değil eşit paylı amortisman yoluyla amorti edilir.

13 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tanıma ve Ölçüm Anketi  28 Haziran 2005:  Cevaplar IASB’ın Danışma Kurulu ile tartışılmıştır ve görüşler alınmıştır.  Haziran 2005:  IASB KOBİ Çalışma Grubu toplanmıştır.  Cevaplar tartışılmıştır.  Kurula tavsiyelerde bulunulmuştur.

14 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tanıma ve Ölçüm Anketi  26 Eylül 2005  Tüm dünyadan 40’ın üzerinde Standart Belirleyiciler ile görüşülmüştür.  Ekim 2005:  Tanıma ve ölçüm konusunda muhtemel sadeleştirmeler için yuvarlak masa toplantıları yapılmıştır.  43 grup katılmıştır.

15 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tartışma Taslağı  Ocak 2006  IASB personeli Kurula bir Tartışma Taslağı sunmuştur. İlk tartışmalar yapılmıştır.  Çalışma Grubu– Tartışma Taslağı üzerinde iki günlük bir tartışma yapmıştır. Görüşler Kurula gönderilmiştir.  Şubat ve Mart 2006  Tartışma Taslağı Kurul’da ayrıntılı olarak görüşülmüştür.

16 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tartışma Taslağı  Tartışma Taslağı ile ilgili Görüşler :  Konuya göre düzenlenmiştir.  40 bölüm var.  Her bir paragrafta tam IFRS’ye çapraz referans belirtilmiştir.  IFRS’lerdeki neredeyse tüm “koyu renkli” paragraflar alınmıştır.  Bir IFRS’ye çapraz referans yapıldığı durumlar hariç.

17 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tartışma Taslağı  Tartışma Taslağı ile ilgili görüşler :  Kapsamlı ilkeler ön planda– belirli bir standardın olmaması halinde bakılır.  “Koyu harf-gri harf” ayrımı yok.  Örnek mali tablolar.  233 sayfa ancak finansal araçlar, vergiler gibi başka birkaç bölüm ilave edilecek.  Tam IFRS’ler şu anda sayfa.

18 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tartışma Taslağı  Tartışma Taslağı ile ilgili görüşler:  Tartışma Taslağı, 50 çalışanı ve yaklaşık 10 milyon Euro’luk yıllık geliri olan bir şirketin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak geliştirilmiş.  Hangi şirketlerin bunları kullanmak zorunda olduğu veya kullanmasına izin verileceği her ülkenin kendisine kalmış.

19 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tartışma Taslağı  Tartışma Taslağı ile ilgili görüşler:  Amaçlar:  Yüksek kaliteli standartlar.  KOBİ kullanıcı ihtiyaçlarını karşılamak.  Hazırlayıcılar üzerindeki yükleri azaltmak.  Tam IFRS’ler ile geniş anlamda tutarlılık.  Küresel olarak uygulanabilirlik.

20 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tartışma Taslağı  Tartışma Taslağının Bölümleri : Giriş 1Kavramlar ve Kapsamlı İlkeler 2Bir KOBİ’nin mali raporu 3Bilanço 4Gelir Beyanı 5Özsermaye Değişikliklerinin Beyanı 6Nakit Akışı Beyanları 7Mali Tabloların Notları Örnek Mali Tablolar 8 Konsolide Mali Tablolar

21 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tartışma Taslağı  Tartışma Taslağının Bölümleri: 9Muhasebe Politikaları, Tahminler ve Hatalar 10 Finansal Aktifler ve Finansal Pasifler 11 Stoklar 12 Ortaklıklara Yatırımlar 13 Ortak Girişimlere Yatırımlar 14 Yatırım Malları 15 Mallar, Tesisler ve Teçhizat 16 Müşteri değeri haricindeki maddi olmayan varlıklar

22 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tartışma Taslağı  Tartışma Taslağının Bölümleri: 17 İş Kombinasyonları ve Müşteri Değeri 18 Kira Kapsamındaki Hak ve Yükümlülükler 19 Satış için Tutulan Aktifler 20 Karşılıklar ve İhtiyat Akçeleri 21 Öz sermaye 22 Gelir 23 Yapım Sözleşmeleri 24 Devlet Hibeleri 25 Borçlanma Maliyetleri

23 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tartışma Taslağı  Tartışma Taslağının Bölümleri : 26 Hisseye Dayalı Ödeme 27 Aktiflerin Azalması 28 işçi Sigorta Primleri Employee Benefits 29 Gelir Vergileri 30 Finansal Araçlar – İlave Hususlar 31 Hiper-Enflasyon Ekonomilerinde Finansal Raporlama 32 Döviz Kuru Çevrimi 33 Segment Raporlama

24 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Tartışma Taslağı  Tartışma Taslağının Bölümleri : 34 Bilanço Tarihi Sonrası Olaylar 35 İlgili Taraf Açıklamaları 36 Hisse Başına Kazanç 37 Özel Endüstriler 38 Kesilen İşlemler 39 Ara Finansal Raporlama 40 KOBİ’lere Yönelik IFRS’lerin İlk Kez Kabulü

25 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Sonraki Adımlar Aşağıdaki tarihler kesin tarihler değildir :  Tartışma Taslağı–30 Haziran 2006’ya kadar.  Saha testleri?  Nihai Standart–30 Haziran 2007’ye kadar.  Yürürlük – 2008.

26 © 2006 IASC Foundation, all rights reserved. Teşekkürler... Sorular? Görüşler?