“MOTİVASYON” DEYİNCE … Prof. Dr. İsmail Üstel

“Profesyonel” Kimdir? 2

“Profesyonel” : Meslek standartları çıtasını yükseltendir Sorunları “biley taşı” olarak görendir “Mükemmellik savaşçısı”dır Kaf dağına tünel açandır Kurumsal kültürü yaşayandır 3

“Profesyonellik Ön Koşulları-I Başarı inancı Hedefe kilitlenebilmek Kendini ve başkalarını coşkulandırmak Hiçbir koşulda pes etmemek

“Profesyonellik Ön Koşulları-II “Değerler - ilkeler” ile tutarlı davranışlar Sorumluluk duygusu İçsel motivasyon (“coşku dürtüsü”) “Dozunda” hırs

“Profesyonellik Ön Koşulları-III İnisiyatif kullanmak Yapıcı iletişim Sinerji paydaşlığı Sürdürülebilir ilişki

“Profesyonel Duruş” Profesyonel Yetkinlik Karması + Profesyonel İmaj Karması “Amatörlük”

Profesyonellik “Atölye”si Alınteri Takımdaşlık Özgüven Lokomotiflik Yaratıcılık Esneklik

MOTİVASYON: “Psiko - Enerji”

Motivasyon Nedir? İstek enerjisi Başarı kararlılığı Çalışma şevki Yaşam coşkusu İşe dönük heves Görev heyecanı Pes ettirmeyen içsel güç

“Amatör Profesyonellik”… İşe gelirken, yüreğini de beraberinde getirmek: . Takım Ruhu . Aidiyet . Özveri . Gönüllülük . Adanmışlık

Motivasyon Amaçları “İç müşteri” mutluluğu Kurumdaşlık (aidiyet) pekiştirme Kalitenin sürekli iyileştirilmesi Verimliliğin yükseltilmesi Performansın geliştirilmesi Değişim sürecinin sahiplendirilmesi

Motivasyon Kuramları Çerçevesi A) Konunun “içerik” boyutuna ışık tutmaktadır: Ne motive ediyor? B) Konunun “süreç” boyutunu aydınlatmaktadır: Nasıl motive ediyor? Maslow, McGregor, Herzberg...

Motivasyon Çabalarının Ana Fikri Motivasyon “içsel” bir kavramdır. Dışarıdan yapılabilecek olan, “motivasyon engellerini engellemek”tir. İşin özü şudur: İnsanların “farkına varmak” ve bunu insanlara farkettirmek!..

Motivasyon Tetikleyicileri (Motivatörler) Parasal Unsurlar Moral Faktörler İnsanların motivasyon konusundaki beklentileri ve öncelikleri çok farklıdır. Bu nedenle, kişiye özgü (“ısmarlama” / “butik”) yaklaşım gereklidir.

Bireysel Boyut

“E” ve “İ” Harfinin Yerini Şaşırmayın! YİNE yine bir gün... yine bir insan... YENİ yeni bir gün... yeni bir insan...

Yaşam Sanatında “Psikolojik Sermaye” Yaşam koşulları ne olursa olsun, hiçbir zaman PES ETMEME düşüncesini: Kabullenmek Benimsemek Sahiplenmek Bu yaklaşımın “yaşayan örneği” olmak!..

“Yaşam Sanatı”nın Temeli Yüreğimizde “yaşam coşkusu” enerjisi duyumsamak Beynimizde “yaşam mücadelesi” enerjisi bulundurmak

CV 2023 2023 yılındaki özgeçmişinizin bugünden farklı olmasını ister misiniz? Bu farklılaşmanın hangi konularda gerçekleşmesini tercih edersiniz? Bunun için şimdiden ne yapıyorsunuz?..

Kendimizle Yüzleşmek Güçlü Yanlarım Zayıf Yönlerim Önümdeki Fırsatlar Karşımdaki Riskler

Hayatta En Değer Verdiğim 5 İnsan... Hayatta en değer verdiğiniz 5 insanı listeleyiniz. Bu listede kendinize de yer verdiniz mi? Yer vermemiş iseniz, niçin?..

Siz, Biriciksiniz!.. Parmak iziniz, yalnızca size ait!.. Yani, siz milyarlarca insan arasında “tek”siniz!..

İşin Püf Noktası... Bir yandan, Kendimizle barışık olmak ve bunu sürekli kılmak... Diğer taraftan da, Kendimizle yetinmemek ve bu “yapıcı doyumsuzluğu” sürdürmek ...

Mektup Yazmak Kendimize... Kendimize 4-6 ayda bir mektup yazarak, beynimize ve yüreğimize yatırım konusunda söz verelim... Bu süreci kendimizle dürüstçe yüzleşerek gözden geçirmeyi unutmayalım...

“Davranış Sözleşmesi” Ben; ……………………. uzak duracağıma, …………………….. davranacağıma, söz veriyorum.

“Kavramlar Müzayedesi” Hoşgörü Esneklik Özgüven Duyarlılık Öngörü Çözüm Kazanmak

“4 S” Eksenlilik Sağduyu Serinkanlılık Sabır Stres Yönetimi

Bireysel Stres Yönetimi-I Başarı inancı Özgüven Gerçekçi iyimserlik “Öğrenilmiş çaresizlik” tuzağına düşmemek

Bireysel Stres Yönetimi-II Belirsizliklere katlanabilmek Kendini ve başkalarını coşkulandırabilmek “Hesaplı risk” alabilmek İnisiyatif kullanabilmek Dinamik ve esnek karar verebilmek

Bireysel Stres Yönetimi-III Yapıcı “mental monolog” Kaçınılmazı kabullenmek “Bardağın dolu tarafını” da görmek Pireyi deve yapmamak Psikolojik uzaklaşmak / mola vermek

Bireysel Stres Yönetimi-IV Zaman kullanımını yönetebilmek (örneğin, dinamik öncelikleme) Sosyal destek sistemlerini güçlendirmek Gevşeme becerisi edinmek (örneğin, solunum egzersizleri) Profesyonel destek almak (örneğin, klinik psikolog)

Kurumsal Ölçek

Motivasyon İle Etkileşen Kurumsal Kavramlar - I Lider-yöneticilik Kurum kültürü Örgütsel yapılanma - işleyiş Pozisyon - statü (rol - görev) Ast - üst ilişkileri

Motivasyon İle Etkileşen Kurumsal Kavramlar - II Yetki / sorumluluk / kuvvet dengeleri Yetki devri / inisiyatif kullanma Performans değerlendirme sistemi Motivasyon yaklaşımı Kariyer gelişimi (ve yedekleme) çerçevesi

Motivasyon İle Etkileşen Kurumsal Kavramlar - III Karar mekanizması İletişim kalitesi Takım çalışması Hata kültürü Toplantı düzeni Kurumsal imaj

Dikkat, “Bulaşıcı”dır !.. Saygısızlık Dayatmacılık Suçlamak Saldırganlık Baskılamak Sorgulamak

Ya Sonuç ?.. Keskin Sirke Küpüne Zarar Pireye Kızıp Yorgan Yakmak Fırtına Öncesi Sessizlik Bardağı Taşıran Son Damla İnceldiği Yerden Kopsun Öküz Altında Buzağı Aramak İpe Un Sermek Üzüm Yemek mi, Bağcı Dövmek mi ?

İlişkileri “Aşındırıcı” Unsurlar Öfke, Nefret, Hırs, Kaygı, Dışla(n)mak, Hınç, Çaresizlik, Aşağıla(n)mak, Kıskançlık, Korku, Çekememezlik, Kuşku, Düş Kırıklığı, Ümitsizlik…

Kurumsal Motivasyon İklimi - I Lider - yöneticilik yaklaşımı Yönetişim anlayışı (katılım / etkileşim / paylaşım) “Dolaşarak yönetme” (psikolojik erişilebilirlik) “Takımdaşlık / kurumdaşlık” felsefesine indeksli insan kaynakları yönetimi

Kurumsal Motivasyon İklimi - II Hedeflerin açıkça belirlenmesi Süreçlerin sürekli geliştirilmesi Rollerin-görevlerin netlikle tanımlanması “Psiko-sosyal ergonomik” kurum kültürü

Motive Edici İletişim İnsanları ve takımları coşkulandırıcı ifadeler kullanılmalıdır. “Bireyin farkına varıldığını” açıkça anlatan sözcüklere yer verilmelidir. Ödüllendirme, topluluk önünde ve törensel biçimde yapılmalıdır. Azarlama, görsel ve işitsel mahremiyet çerçevesinde yapılmalıdır. Olumsuz mesajlar “sandviç tekniği” ile iletilmelidir: olumlu - olumsuz - olumlu.

Yönetici Rolü

Bir ‘Olmazsa Olmaz’ : “Duygusal Zekâ” Duyguların dizginini duygulara kaptırmamaktır. Duyguların mantığını çözümlemektir.

“Koçluk Enerjisi” Eksenleri Güçlendirme Yönlendirme Geliştirme Yüreklendirme

Koçluk İlişkisi İlkeleri Yargıç değil, yardımcı olunmalıdır. Yapıcı geri bildirimde bulunulmalıdır. Geçmişin yanısıra, gelecek üzerinde de durulmalıdır.

“KEP” Takmasını Bilmek Katılık değil, Katılımcılık Etkileme değil, Etkileşme Paylama değil, Paylaşma

Motivasyon Esaslı İlişki Temelleri İletim Değil, İletişim Güvensizlik Değil, Karşılıklı Güven Yalnızlık Değil, Sahiplenme-Sahiplenilme

Motivasyon Tabanlı Ast - Üst İlişkileri Kimlik-kişilik doku geçimliliği Taraflar arasında güven Karşılıklı empati Kesimler arasında hoşgörü İki yanlı sağduyu Elverişli kurum kültürü

“Motivasyon Odaklı İlişki” Dili “Birlikte”, hepimiz”, “haydi”, “dayanışma”, “paylaşım”, “beraberce” sözcükleri ön plana çıkartılmalıdır. “Yapamayız”, “beceremeyiz”, “altından kalkamayız”, “üstesinden gelemeyiz” ifadelerinden uzak durulmalıdır.

Sözcükleri Özenle Seçmek “Yıkıcı” değil, “yapıcı” eleştiri anlayışı sergilemek İnsan ilişkilerinde “duvar örmek” yerine, “köprü kurmak”

Empati… Empati… Empati… “Ben onun yerinde olsaydım, ……… duygular içinde olurdum”. Empati, yukarıdaki cümleyi tamamlama niyeti ve becerisidir.

İnsanlara Duyarlı Yaklaşmak Ön yargıyla değil, ön bilgiyle yaklaşmak Yapmacık değil, içtenlikle yaklaşmak İnsanları sorgulamak değil, soru sormak İnsanları yönetmek değil, yönlendirmek İnsanların üzerine gitmemek, inisiyatif kullanma hakkına saygı duymak

İnsanlara “Ne” Vermek Gerekir? Değer vermek Kulak vermek Güven vermek

Etkin Dinleme Sanatı - I Kişiye ve konuya odaklanmak Ön yargılı (“stereotipleyici”) olmamak İletişime beynini ve yüreğini katmak İşi aceleye getirmemek Psikolojik baskı uygulamamak Karşı tarafın sözünü kesmemek

Etkin Dinleme Sanatı - II Empati kurarak dinlemek Konuşma temposu ile eşzamanlı düşünmek Prematüre yargıya varmamak Açıklayıcı sorular sormak Sinirlenmemek

Etkin Dinleme Sanatı - III Bir yandan cevap tasarlamaya kalkışmamak “Sessizlik” unsurunu doğru kullanmak “Yankı” tekniğinden yararlanmak Geri bildirimlere duyarlı olmak “Gözlerle de dinlemek” Kendini bu konuda sürekli geliştirmek

Motivasyon Dostu Eleştiri - I Eleştirinin gerekçesi kişiyi suçlamak değil, onu geliştirmek olmalıdır. Eleştirilecek konuya odaklanılmalıdır (genellemelerden kaçınılmalıdır). Kişilik değil, davranış üzerinde durulmalıdır. Yüreklendirici ve dayanışmacı bir dil kullanılmalıdır.

Motivasyon Dostu Eleştiri - II Eleştirirken kanaat ile yetinilmemeli, eleştiri kanıt esaslı olmalıdır. Değiştirilebilecek davranışlar üzerinde durulmalıdır. Davranışı sorgulamak değil, tanımlamak üzerinde durulmalıdır. Karşı tarafı savunma konumunda bırakacak yaklaşım sergilenmemelidir.

Motivasyon Dostu Eleştiri - III Eleştiriyi yapan açıkça belli olmalıdır (eleştiri, “anonim” olmamalıdır). Çözümlere / çıkış yollarına ilişkin gerçekçi seçenekler sunulmalıdır. (“çaresizlik duygusu”na neden olunmamalıdır). Alınan deslerden “ders alınması” kolaylaştırılmalıdır.