. Stratejik Yönetim Hatice CELEP II. Maliye Uzmanları Eğitimi
Sunum İçeriği MB Stratejik Yönetim Modeli MB Stratejik Planı ve Performans Esaslı Bütçesi İzleme-Değerlendirme Çıkarılan Dersler
STRATEJİK YÖNETİM MODELİ.
Amaç Genel Olarak: –Stratejik plan ile performans programı ilişkisini kurmak –Performans programı ile bütçe ilişkisini kurmak –Bu ilişkiyi bütçe uygulamasında devam ettirmek –İzleme ve değerlendirmeyi sağlamak Performans Esaslı Bütçeye İlişkin Olarak: –1. AŞAMA: Performans Programı: Bütçe ile ilişkisini net olarak ortaya koymaksızın ve sadece bütçe hazırlama aşamasına yoğunlaşmış bir yapı. –2. AŞAMA: Performans Esaslı Bütçe: Bütçe ile Performans Programı dokümanının tek bir belge haline getirildiği, hazırlama, uygulama ve değerlendirmeyi de içeren bir yapı.
Kavramlar ve Süreç. Stratejik Plan Performans P Bütçe İzleme Değerlendirme Performans Esaslı Bütçeleme Sistemi Stratejik Yönetim Sistemi Performans Esaslı Bütçe
Stratejik Plan İdarenin, amaçlarını ve önceliklerini belirlemesini ve mevcut kaynaklarıyla bunlara ulaşabilmesini sağlayan sistematik bir süreçtir. Unsurları: –Misyon –Vizyon –Tema –Stratejik Amaç –Stratejik Hedef –Stratejik Gösterge
Performans Esaslı Bütçe Kaynakların etkin dağıtılmasını temel alan ve hesap verebilirliği sonuç odaklı bir yapıya taşıyan bütçeleme yaklaşımıdır. Bu sayede; –Kaynak kullanımında etkinlik artışı ve –Kaynak dağıtımında rasyonellik hedeflenmektedir. Unsurları: –Performans Hedefi –Performans Göstergesi –Faaliyet/Proje –Maliyet
Stratejik Yönetim Modeli. T E M A
Tema Yönetimin odaklanması gereken alanları belirler. Uzun vadede stratejik amaçlar de ğ işse dahi tema sabittir. Böylece idarenin odaklandığı alanlar hakkında plan dönemlerinden daha uzun bir zaman dilimi için de ğ erlendirme yapılmasına imkan verir. -Politika Belirlemeye Katkı -Kurumsal Gelişim
Stratejik Amaç Belirli bir zaman diliminde idarenin ulaşmayı hedeflediği kavramsal sonuçlardır. İdarenin amaçlara odaklanması ve iyi bir bütçeleme için: –Stratejik amaçlar ortak bir hizmet alanına hitap etmemeli. –Sınırlı sayıda tutulmalıdır. -Kamu kaynaklarının kullanılmasında etkinliği, hesap verebilirliği ve şeffaflığı artırmak -Devletin haklarını etkin bir hukuk hizmeti sağlayarak korumak
Stratejik Hedef Stratejik amaçların gerçekleştirilebilmesi için ortaya konulan spesifik ve ölçülebilir alt amaçlardır. İyi bir stratejik hedef; spesifik ve ölçülebilir olmalı. Bununla birlikte politika oluşturma görevi icra eden idareler; –Stratejik amaçları daha kısa vadeli ve –Daha spesifik hale getirmek suretiyle stratejik hedef oluşturabilmeleri modelimize göre mümkündür. -Mali disiplini gözeten harcama politikaları oluşturmak -Uluslararası standartlara uygun şeffaf ve hesap verebilir bir muhasebe sistemi kurmak
Stratejik Gösterge Stratejik hedeflere ne ölçüde ulaşıldığını ortaya koyacak verilerin ifade kısmıdır. Stratejik plan kapsamında oluşturulacak göstergeleri ifade eder. Üst politika belgeleriyle yakından ilişkili olmalıdır. İzleme ve değerlendirme öncelikle bu göstergeler üzerinden yapılmalıdır. -Faiz dışı fazlanın GSMH’ye oranı -Kayıtdışı ekonomi oranı -Milli emlak gelirlerinin genel bütçe gelirleri içindeki payı
Stratejik Plan Özeti. 1. Stratejik Amaç1 Stratejik Hedef Stratejik Gösterge 1 Stratejik Gösterge 2 Stratejik Gösterge 3 2 stratejik Hedef Stratejik Gösterge 4 Stratejik Gösterge 5 3. Stratejik HedefStratejik Gösterge 6 2. Stratejik Amaç4 Stratejik Hedef Stratejik Gösterge 7 Stratejik Gösterge 8 3. Stratejik Amaç5 Stratejik Hedef Stratejik Gösterge 9 Stratejik Gösterge 10 Stratejik Gösterge 11 6 Stratejik Hedef…..
Stratejik Hedef / Birim Matrisi. 1. Stratejik Hedef 2. Stratejik Hedef 3. Stratejik Hedef ……..……. A Birimi B Birimi C Birimi D Birimi E Birimi ……….. …………
Performans Hedefi İdarelerin, stratejik hedeflerine ulaşmak için bir mali yılda gerçekleştirmeyi amaçladıkları performans seviyelerini gösteren çıktı- sonuç odaklı hedeflerdir. Stratejik göstergelerin yıl ve rakamsal hedefle ilişkilendirilmesi neticesinde oluşur. Tüm stratejik göstergelerin performans hedefine dönüşmesi gerekmez, ana performans hedefi oluşturularak diğer stratejik hedefler bunun etrafında performans göstergesi olarak izlenebilir. Harcama birimi düzeyinde tespit edilir yılı bütçesinde kaynak tahsisi geliştirilecek olan PEB rehberine göre yapılacaktır yılında 3 adet IPSAS standardı uygulanacaktır.
Performans Göstergesi Performans hedeflerinin belirlenmesine, anlaşılmasına ve izlenebilmesine yardımcı olmak üzere üretilen her türlü metriktir. Stratejik göstergenin yıllık rakamsal ifadesi olabileceği gibi, her türlü çıktı,sonuç vb. göstergeler de olabilir. -Gelir vergisi ile ilgili 4 adet rapor oluşturmak. -KPDS C seviyesindeki personel sayısını % 5 oranında artırmak.
İdare / Birim İlişkisi
Faaliyet / Proje Neden faaliyet/proje ABS Bütçe Yatırım programı PEB Bütçe DeğerlendirmeBütçe Uygulama Proje/Faaliyet
Faaliyet / Proje Stratejik planda yer alan amaç ve hedeflerin gerçekleşmesini sa ğ layan ve başlı başına bir bütünlük oluşturan yönetilebilir ve maliyetlendirilebilir etkinliklerdir. Faaliyet: Bütçedeki cari ödeneklerle gerçekleştirilir. Faaliyet sayısı belli bir sayının üzerinde olmamalıdır. Proje: Bütçedeki yatırım ödenekleriyle gerçekleştirilir. -Muhakemat Hizmetleri Faaliyeti -Hükümet konakları projesi
Maliyetlendirme Maliyet, bir faaliyet veya proje ile do ğ rudan ilişkili olan giderler için kullanılan bir kavram olarak kabul edilmiştir. Birim dolaylı maliyet, birimin kullandı ğ ı fakat herhangi bir faaliyet veya proje ile direk ilişkisi kurulamayan dolaylı giderleri kapsamaktadır. İdare dolaylı maliyeti, dolaylı maliyet giderlerinin İdare düzeyinde olan halidir. Maliyet kalemleri ABS’nin ekonomik sınıflandırmasına paralel bir şekilde yapılmaktadır.
Performans Hedefi …. 1- Politika belirlemeye.. 2- Kamu kaynakların … 3- Kurumsal gelişim….. ………… TemaStratejik Amaç 1- Ekonomik büyüme. …… 4- Hizmetten yararla… …….. 1- Tek bir Orta … 11- Kaynakların …. 15- İnsan kaynak ….. …….. Stratejik Hedef Faaliyet/Proje (FP) No: 1 Kurumsal Kod: F/P:Eğitim Faaliyeti Açıklama: …………………….. ……………………. …………………….. Maliyet YTL YTL …….. Performans Hedefi 3Performans Hedefi 2 Performans Hedefi 1 PH 1- Lisansüstü eğitim gören personel sayısının toplam personele oranını % 1 oranında artırmak. Açıklama: Performans Göstergesi 1- …………………. % …………………. % ………………… 3 adet 4- ………………… 2 defa Bütçe fişi Stratejik Planlama ve Bütçe Hazırlık Süreci
Faaliyet/Proje (FP) No: 1 Kurumsal Kod: F/P:Eğitim Faaliyeti Açıklama: …………………….. ……………………. …………………….. Maliyet YTL YTL …….. Ödeme Emri Belgesi Bütçe İşlemleri Bütçe Uygulama Süreci
MALİYE BAKANLIĞI STRATEJİK PLANI VE PERFORMANS ESASLI BÜTÇESİ.
Yönlendirme Komitesi Üyesi Bütçeden Sorumlu İdareci SGB Uzmanı Birim Çalışma Grubu Birim Yönlendirme Komitesi Üyesi Bütçeden Sorumlu İdareci SGB Uzmanı Birim Çalışma Grubu Birim Çalışma Yöntemi. Yönlendirme Komitesi Üyesi Bütçeden Sorumlu İdareci SGB Uzmanı Birim Çalışma Grubu Birim Yönlendirme Komitesi Üyesi Bütçeden Sorumlu İdareci SGB Uzmanı Birim Çalışma Grubu Birim SGB Yönlendirme Komitesi Üyesi Bütçeden Sorumlu İdareci SGB Uzmanı Birim Çalışma Grubu Birim
MB Performans Esaslı Bütçesi TEMA (5 Adet) Stratejik Amaç (9 Adet) Stratejik Hedef (27 Adet) Harcama Birimi (13 Adet) Performans Hedefi (202 Adet) Faaliyet/Proje (103 Adet) Performans Göstergesi Bakanlık Düzeyinde 90 Birim Düzeyinde 442
Tema 1- POLİTİKA BELİRLEMEYE KATKI: KAMU KAYNAKLARININ ETKİN YÖNETİMİ: KURUMSAL GELİŞİM: DENETİM VE DANIŞMANLIK: AB UYUMU: TOPLAM:
Stratejik Amaç 1- Maliye politikalarının belirlenmesine katkı: Kamu kaynaklarının toplanmasında ve harcanmasında etkinlik: Taşınmazların ekonomiye kazandırılması: Kurumsal gelişimi sağlamak: Mali yönetim ve kontrol sistemini güçlendirmek: Hazine hakkını savunmak: Suç ekonomisini ve kayıt dışılığı azaltmak: Mali yönetim ve kontrol sistemlerini uyumlaştırmak: AB’ye uyum:
Performans Esaslı Bütçe Bilgileri Birimler Stratejik Amaç Stratejik Hedef Performans Hedefi Faaliyet/ Proje MTK HUK MASAK48246 SGB412189/3 BAHUM /1 BÜMKO613309/3 MUH491711/1 GEL-POL511165/1 MİLE37103/6 PERGEN2883/1 MAYEM410 3 İMİD1552/3 ABDİD2785/1 TOPLAM
İZLEME DEĞERLENDİRME.
Hedef niçin belirlenir? Hedef belirlemek suretiyle başarı kriteri de belirlenmiş olur. Hedef olmazsa kaynaklar, idarenin başarısına hizmet eden faaliyetler yerine, başka faaliyetlere harcanır. Bütün idareler ve personel başarmak için bir hedefe ihtiyaç duyar. Hedefler olmazsa daireler ve personel farklı önceliklere yönelebilir.
Performans neden ölçülür? Ölçmediğiniz şeyi yönetemezsiniz. Sonuçları ölçemezseniz başarı ile başarısızlığı ayırt edemezsiniz. Başarıyı tespit edemezseniz onu teşvik edemezsiniz. Başarıyı teşvik edemiyorsanız başarısızlığı teşvik edebilirsiniz. Başarısızlığı tespit edemiyorsanız onu düzeltemezsiniz.
Performans Yönetimi Stratejik Plan Performans Esaslı Bütçe Faaliyet Raporu
2008 yılında izleme? Performans bütçede yer alan Performans Hedefi ve Göstergeleri Başkanlığımız tarafından izlenmektedir. Bu amaçla 3 aylık dönemler halinde harcama birimlerinden bilgi istenmektedir. Bu nedenle harcama birimlerine performans yönetimi sistemini oluşturmaları konusunda gerekli sunumlar yapılmıştır.
Peki nasıl? Performans bütçe uygulamasının izlenmesi Maliye SGB.Net sistemi ile gerçekleştirilmektedir. Bu sistem, Performans Hedef ve Göstergelerinin elektronik ortamda izlenmesini de sağlamaktadır. Bu nedenle; Sistem, verileri Bakanlığın diğer sistemlerinden anlık olarak elde etme yeteneğine sahip olarak tasarlanmıştır. Esas bu olmakla birlikte bazı bilgiler harcama birimleri tarafından doğrudan sisteme girilmeye devam edecektir.
Bu Süreçte Çıkarılan Dersler.
Çıkarılan Dersler Stratejik amaçlar aynı hizmet alanına yönelik olmamalıdır. Stratejik hedefler başarılması kolay olan ve maliyet gerektirmeyen hususlardan oluşmamalıdır. Bir stratejik hedefe bir birimin hizmet etmesi hedeflenmeli; iki veya en fazla üçü geçmemelidir. Bir harcamacı birim çok fazla stratejik hedefe hizmet etmemelidir. Stratejik hedefler ile üst politika belgeleri (Kalkınma Planı, AB Programı, Yıllık Program vs.) arasında yakın bir ilişki kurulmalıdır. Üst parametrelerin çokluğu Performans Hedefi (PH) ve Performans Göstergesinin (PG) sayısının fazla olmasına neden olduğundan amaç ve hedefler sınırlı sayıda tutulmalıdır. Aksi halde izleme değerlendirmenin maliyeti artmaktadır. Bu durum aynı zamanda faaliyet ve projelerin birden fazla üst PH’a hizmet etmesine neden olmaktadır. Faaliyetlerin sayısının fazla olması maliyetlendirmeyi zorlaştırmaktadır.
Saygılarımla…