OKUL YÖNETİCİLERİNİN TEKNOLOJİK LİDERLİK ÖZ YETERLİLİKLERİ DENİZ GÖRGÜLÜ - RIDVAN KÜÇÜKALİ - ŞÜKRÜ ADA

Okul yöneticilerinin teknolojik liderlik konusunda sahip olmaları gereken beceriler, uluslararası çeşitli kuruluşlar tarafından “eğitim teknolojileri standartları” kapsamında , NETS-A (National Educational Technology Standards for Administrators) tarafından yapılmıştır. Bu standartlar, anaokulundan ortaöğretimin sonuna kadar her düzeyde okul yöneticilerinin teknoloji uygulamasında etkili lider olabilmeleri için ihtiyaç duydukları bilgi ve becerileri tanımlamaktadır.

Amaç : Bu araştırmanın okul yöneticilerinin öz yeterliliklerinin ne düzeyde olduğunu belirlemek ve öneride bulunmaktır. Araştırma Konya’nın Selçuklu , Karatay , Meram ilçelerindeki okullarda görev yapan 282 öğretmenle yapılmıştır. Bu araştırma sonunda alınan veriler belirli yöntemlerle çözümlenmeye çalışılmıştır. Araştırma sonunda öğretmenler çoğu konuda kendini yeterli görmüştür. Bu araştırma sonunda ayrıca kıdem , cinsiyet , okul türü gibi konularda öz yeterliliklerini etkilemediği görülmüştür. Ayrıca bu araştırmayla okul müdürlerinin , okul müdür yardımcılarından öz yeterlilik konusunda daha deneyimli olduğu tespit edilmiştir.

NETS-A standartlarına göre teknolojik liderde bulunması gereken özellikler şu şekilde açıklanmıştır : 1- VİZYONER LİDERLİK : Eğitim yöneticileri kurumda kapsamlı bir teknoloji için mükemmeli destekleyen bir vizyon geliştirmeli. Bu vizyonun uygulanması ilham kaynağı olmalı liderlik etmeli ki teknoloji adına faydalı olunabilsin. 2-DİJİTAL ÇAĞ ÖĞRENME KÜLTÜRÜ : Bu standartla birlikte eğitim yöneticileri her öğrencinin ne şekilde dikkatini çekip teknoloji ile ilgilenebilir diye düşünüp , günümüz teknolojisine uygun kültürler oluşturmalı. 3-PROFESYONEL UYGULAMADA MÜKEMMELLİK : Eğitimcileri güçlendiren profesyonel öğrenme ve yeniliğe dayalı ortamları destekler. 4-SİSTEMATİK GELİŞİM : Teknoloji kaynaklarını etkili kullanarak sisteme ayak uydurmasını sağlar. 5-DİJİTAL VATANDAŞLIK : Dijital yaşamı destekleyici bir yapıya sahip olmalı ve sürdürmeli.

Yapılan araştırmalarda : Amerika’da geliştirilen bu standartlar daha sonra diğer ülkelerin de kendi standartlarını geliştirmelerine ilham kaynağı olmuştur ve liderlik standartlarına ilişkin çalışmalar yapılmıştır. Yapılan araştırmalarda :

Okul yöneticileri; vizyoner liderlik, dijital çağ öğrenme kültürü, profesyonel uygulamada mükemmellik, sistematik gelişim ve dijital vatandaşlık başlıklı standart alanlar kapsamında teknolojik liderlik yeterliliklerini ne ölçüde göstermektedirler? Okul yöneticilerinin teknolojik liderlik öz-yeterlilikleri okul türü, yöneticilik görevi, mesleki kıdem ve cinsiyet durumlarına göre değişmekte midir? Sorularına cevap aranmıştır..

Araştırmada öncelikle eğitim yöneticilerinin okul türü , meslek türü , mesleki kıdem , cinsiyet gibi özelliklerine bakılmıştır.

Bu tabloda eğiticilerin standart alanlara ilişkin görüşleri alınmıştır Bu tabloda eğiticilerin standart alanlara ilişkin görüşleri alınmıştır. Bu tabloya göre okul yöneticileri teknolojik liderlik yeterliliklerini çoğu zaman gösterdiklerini düşünmektedirler. Öz yeterlilik ortalaması standartlar kapsamında incelendiğinde en yüksek seviyede olduğu tespit edilmiştir.

Bu tabloda elde edilen bulgulara göre okul yöneticilerinin vizyoner liderlik alanında gösterdikleri liderlik davranışlarının ortalaması 3.13’tür. Bu tabloya göre okul yöneticilerinin vizyoner liderlik alanında yeterli olduklarını görmekteyiz.

*Bu tabloda dijital çağ öğrenme kültürü alanında gösterdikleri yeterliliklerine bakılmıştır. -Tabloya göre elde edilen bulgularda okul yöneticilerinin dijital çağ öğrenme kültürü alanında gösterdikleri liderlik davranışlarının ortalaması 3.14’tür. Buna göre okul yöneticileri dijital çağ öğrenme kültürü alanındaki davranışları çoğu zaman gösterdikleri görülmüştür.

*Yöneticilerin profesyonel mükemmellik alanında gösterdikleri liderlik tablosu. Bu tablo ile elde edilen bulgulara göre okul yöneticilerinin profesyonel uygulamada mükemmellik alanında gösterdikleri liderlik davranışlarının ortalaması 3.17’dir. Buna göre okul yöneticileri profesyonel uygulamada mükemmellik alanındaki davranışları çoğu zaman gösterdiklerini düşünmektedirler.

Tablo ile elde edilen bulgulara göre okul yöneticilerinin sistematik gelişim alanında gösterdikleri liderlik davranışlarının ortalaması 2,98’dir. Buna göre okul yöneticileri sistematik gelişim alanındaki davranışları çoğu zaman gösterdiklerini düşünmektedirler.

Tablo ile elde edilen bulgulara göre okul yöneticilerinin dijital vatandaşlık alanında gösterdikleri liderlik davranışlarının ortalaması 3,10’dur. Buna göre okul yöneticileri dijital vatandaşlık alanındaki davranışları çoğu zaman gösterdiklerini düşünmektedirler.

*Görev yapılan okul türüne göre okul yöneticilerinin teknolojik liderlik öz-yeterliliklerine ilişkin ortalama ve standart sapma değerleri tablosu. Tablo incelendiğinde görev yapılan okul türüne göre okul yöneticilerinin teknolojik liderlik öz-yeterliliklerine ilişkin en yüksek ortalamaya genel liselerde görev yapan okul yöneticilerinin, en düşük ortalamaya ise ilkokullarda görev yapan okul yöneticilerinin sahip olduğu görebiliriz.

*Görev türüne göre okul yöneticilerinin teknolojik liderlik standart sapma değerleri. Tabloda görev türüne göre okul yöneticilerinin teknolojik liderlik öz-yeterliliklerine ilişkin en yüksek ortalamaya müdür başyardımcılarının, en düşük ortalamaya ise müdür yardımcılarının sahip olduğu görülmektedir

*Okul yöneticilerinin mesleki kıdeme göre öz yeterliliklerinin standart sapma değerleri. Tablo incelendiğinde mesleki kıdeme göre okul yöneticilerinin teknolojik liderlik öz-yeterliliklerine ilişkin en yüksek ortalamanın 16-20 yıl arası okul yöneticilerine, en düşük ortalamanın ise 6-10 yıl arası okul yöneticilerine ait olduğu görülmektedir

SONUÇLAR.. Okul yöneticilerinin teknolojik liderlik öz-yeterliliklerinin ne düzeyde olduğunu belirlemek amacıyla yapılan bu çalışmada, okul yöneticilerinin teknolojik liderlik öz-yeterliliklerinin yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırmada okul yöneticilerinin kendilerini en çok profesyonel uygulamada mükemmellik alanında yeterli görülmektedirler. Çağdaş teknolojilerin kullanımı alanında bu durum büyük önem taşımaktadır. Teknolojinin günümüze olan etkisi gibi okullara da etkili olabilmesi için yöneticilere görevler düşmektedir. Tablodan aldığımız sonuçlarla yöneticilerin görevlerini yerine başarılı bir şekilde getireceklerine inanılmaktadır.

Teknoloji alanında daha çok ilerlemek için neler yapabiliriz? Teknolojik gelişmeler sonucunda şekillenen toplumda bireyler sürekli öğrenmek zorundadırlar. Çünkü bilgi sürekli olarak artmaktadır. Bilgiye sahip olan herhangi biri yaklaşık dört, beş yılda bir yeni bilgiler elde etmezse eskimiş biri olmaktadır. Bu durumda okul yöneticileri teknolojik liderlik konusundaki yeterliliklerini geliştirmek için hizmet içi eğitimlere katılmalıdırlar.

Üniversiteler yüksek lisans programları açarak okul yöneticilerine liderlik ve teknoloji konularında eğitimler vermelidirler. Teknolojik liderlik konusunda okullarda yöneticiler dışında kimlerin görev alabileceği araştırılabilir. Okul yöneticilerinin teknolojik liderlik yeterliliklerine ilişkin öğretmen, öğrenci ve velilerin görüşleri alınarak karşılaştırmalı durum tespiti yapılabilir.

EĞİTİM TEKNOLOJİSİ KURAM VE UYGULAMA (2013)

FATMA SANDAL 171320131040