KISA ÇALIŞMA VE KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ UYGULAMALARI Emin DANK Türkiye İş Kurumu İzmir İl Müdür Yardımcısı
PAYLAŞILACAK KONULAR Kısa çalışma başvurularının kabulü, Uygunluk tespiti ve sonucun bildirimi, Kısa çalışma yaptırılacak kişilere ait bilgilerin veri tabanına eklenmesi ile ilgili hususlar, Kısa çalışma bildirim listesinin tanzimine ilişkin önemli hususlar, Kısa çalışma uygulama süresinin tespiti ile ilgili örnek olaylar, Ödemelerin yapılmasına ilişkin hususlar, Bakanlar Kurulu Kararına istinaden uzatma,
KISA ÇALIŞMA BAŞVURULARININ KABULÜ Kısa Çalışma başvuruları İŞKUR birimlerine Kısa Çalışma Talep Formu kullanılmak suretiyle yapılmaktadır. İŞKUR tarafından sebep ve şekil yönünden kontrol yapılır. Global krizden etkilenildiğine ilişkin varsa kanıtların belirtilmesi ve Kısa Çalışma Talep Formunun bir üst yazı ekinde verilmesi yeterlidir. Kısa Çalışma Talep Formunda belirtilen hususlar dışında ek bir belge talep edilmez. İŞKUR birimleri işverenin kısa çalışma talebini en geç başvuruyu izleyen iki gün içinde ilgili İş Teftiş Grup Başkanlığına gönderir.
KISA ÇALIŞMA TALEBİNİN GÜNCELLENMESİ İş müfettişi tarafından işyerinde inceleme yapılmadan önceki işverenlerin kısa çalışma ile ilgili güncelleme talepleri inceleme esnasında iş müfettişine iletilebilecektir. İşyerinde inceleme yapıldıktan sonraki güncelleme talepleri İŞKUR birimlerine iletilir. İş müfettişi tarafından uygunluk tespiti yapılan ve kısa çalışma uygulaması yapacaklar listesinde isimleri yer alanların dışında isim listesine yeni kişiler eklenmesi yönündeki güncellemeler İŞKUR tarafından dikkate alınmaz, bu durum yeni bir kısa çalışma uygulama talebi olarak değerlendirilmektedir.
UYGUNLUK TESPİTİ VE SONUCUN BİLDİRİMİ (1) Uygunluk tespiti iş müfettişleri tarafından yapılmaktadır. Uygunluk tespiti yapılmış olan işveren taleplerine ilişkin inceleme raporları (İzmir, Bursa, İstanbul hariç) kargo ile İŞKUR Genel Müdürlüğüne gönderilmektedir. Taleplerin sonucu işverene APS ile gönderilmektedir. İşverenler kısa çalışma bildirim listesine son şeklini vererek yazılı ve elektronik posta yoluyla bildirilen adreslere göndermektedirler. Talepten vazgeçilmesi veya iptal halinde durumun derhal bildirilmesi önem taşımaktadır.
ÖDEME BİLGİLERİNİN SİSTEME EKLENMESİ Talebi uygun görülen işverenlerin kısa çalışma yapacak kişiler için bildirge tanzim etmesine; çalışanların da İŞKUR’a şahsen başvurmasına gerek bulunmamaktadır. Kısa Çalışma Bildirim Listesinin belirlenen açıklamalar çerçevesinde tanzim edilerek belirtilen fiziki ve elektronik posta adreslerine gönderilmesi yeterlidir. İŞKUR söz konusu listeleri veri tabanına eklemek suretiyle başvuru ve bildirge girilmesine ilişkin işlemleri otomatik olarak yerine getirmektedir.
LİSTENİN TANZİMİ Kısa çalışma yaptırılacaklara ilişkin Kısa Çalışma Bildirim listesinin Tanzimine ilişkin esaslar
KISA ÇALIŞMA SÜRESİ VE ÖDEME PLANI (1) Kanun gereği kısa çalışma süresi haftalık çalışma süresi esas alınarak hesaplanmaktadır. Genel Sağlık Sigortası primlerinin yatırılması ve ödemelerin her ayın sonunda yapılması nedeniyle aylık değerlendirme yapılmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu gereği haftalık çalışma süresi 45 saattir. Faaliyeti tamamen durdurma söz konusu ise haftalık çalıştırılmayacak saat de 45 saat olacaktır.
KISA ÇALIŞMA SÜRESİ VE ÖDEME PLANI (2) Örnek 1: Ayda 10 gün kısa çalışma yapılacak bir işyerinde haftalık kısa çalışma saatinin hesaplanması; 30 günde 10 gün kısa çalışma yapılacaksa 45 saatte X saat kısa çalışma yapılır orantısı ile X=45x10:30=15 saat bulunur ve kısa çalışma bildirim listesindeki haftalık çalıştırılmayacak saat hanesine yazılır. Örnek 2: Haftada 18 saat kısa çalışma yapılacak bir işyerinde işverenin ödeme yapacağı gün sayısı; 45 saat çalışmada 30 gün pirim yatırılırsa 27 saat çalışmada X gün pirim yatırılırdan hareketle X=27x30:45=18 günlük pirim yatırılmalı ve ödeme yapılmalıdır. 12 gün de Kurum ödeme yapacaktır.
KISA ÇALIŞMA SÜRESİ VE ÖDEME PLANI (3) Kısa çalışma başlama tarihi 01.03.2009, bitiş tarihi 31.08.2009 olan bir işyerinde, bir işçi için haftalık çalıştırılmayacak saat, 45 saat olarak bildirilmiş ve ilgilinin SSK prime esas aylık kazancı 1.000 TL ise o işçi için ödeme planı aşağıdaki şekilde oluşacaktır. 2009 Mart, 30 gün, 600 TL kısa çalışma ödeneği, 30 gün GSS primi, 2009 Nisan, 30 gün, 600 TL kısa çalışma ödeneği, 30 gün GSS primi, 2009 Mayıs, 30 gün, 600 TL kısa çalışma ödeneği, 30 gün GSS primi, 2009 Haziran, 30 gün, 600 TL kısa çalışma ödeneği, 30 gün GSS primi, 2009 Temmuz, 30 gün, 600 TL kısa çalışma ödeneği, 30 gün GSS primi, 2009 Ağustos, 30 gün, 600 TL kısa çalışma ödeneği, 30 gün GSS primi,
KISA ÇALIŞMA SÜRESİ VE ÖDEME PLANI (4) Kısa çalışma başlama tarihi 01.03.2009, bitiş tarihi 31.08.2009 olan bir işyerinde, bir işçi için haftalık çalıştırılmayacak saat, 15 saat olarak bildirilmiş ve ilgilinin SSK prime esas aylık kazancı 1.000 TL ise o işçi için ödeme planı aşağıdaki şekilde oluşacaktır. 2009 Mart, 10 gün, 200 TL kısa çalışma ödeneği, 10 gün GSS primi, 2009 Nisan, 10 gün, 200 TL kısa çalışma ödeneği, 10 gün GSS primi, 2009 Mayıs, 10 gün, 200 TL kısa çalışma ödeneği, 10 gün GSS primi, 2009 Haziran, 10 gün, 200 TL kısa çalışma ödeneği, 10 gün GSS primi, 2009 Temmuz, 10 gün, 200 TL kısa çalışma ödeneği, 10 gün GSS primi, 2009 Ağustos, 10 gün, 200 TL kısa çalışma ödeneği, 10 gün GSS primi, Liste tanziminde tereddüt edilen hususlarda Genel Müdürlüğümüz ile irtibata geçilmesi uygun olacaktır.
ÖDEMENİN YAPILMASI (1) İş sözleşmesinin feshi dışında işsizlik sigortası hak kazanma koşullarının sağlanması gerekir. Kısa çalışma ödeneği miktarı, 2008 ve 2009 yıllarına münhasır olmak üzere ilgili dönemde geçerli olan asgari ücretin brütünün % 120’sini aşmamak kaydıyla son dört aylık prime esas kazançların % 60’ı olarak belirlenmiştir. Asgari ücretten pirim yatırılan sigortalıya (693x0,60=) 415,80 TL; son dört aylık prime esas kazanç aylık brüt ortalaması 1.000 TL olan bir sigortalıya (1.000x0,60=) 600,- TL; 3.000 TL olan sigortalıya ise (3.000x0,60=)1.800TL hesaplanacak ancak, üst ödenek sınırı nedeniyle 832,60 TL ödeme yapılabilecektir.
ÖDEMENİN YAPILMASI (2) Henüz SSK’ya bildirilmemiş dönemlere ilişkin kazançların doğru bildirilmesi önem taşımaktadır. Geriye dönük kontrollerde, kısa çalışma ödeneği ödenen bir dönemde prim yatırılmış ise ödenen kısa çalışma ödeneği ilgililerden talep edilir. Ödeme, kısa çalışma süresince ve çalışılmayacak dönemler için yapılır. Kısa çalışma ödeneği ödenen dönemde sadece genel sağlık sigortası primleri ödenir. Ödemeler ilgili ayın sonunda PTT aracılığı ile çalışanların T.C. Kimlik Numaraları üzerinden yapılmaktadır.
UZATMA BAŞVURULARI (1) 4447 sayılı Kanunun ek 2 nci maddesinde yer alan “Kısa Çalışma” uygulamasının süresi, 5838 sayılı Kanun ile verilen yetkiye dayalı olarak 02.07.2009 tarihli ve 27276 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2009/15129 sayılı Bakanlar kurulu Kararı ile 6 ay uzatılmıştır. İşverenler tarafından kısa çalışma talebinde bulunulması halinde ilk başvuru ya da uzatma başvurusu olup olmadığı hususuna yer verilmelidir. İlk başvuru olan kısa çalışma talepleri uygunluk tespiti amacıyla ilgili İş Teftiş Grup Başkanlığına gönderilir.
UZATMA BAŞVURULARI (2) Bakanlar Kurulu kararına istinaden uzatma başvurularında Kısa Çalışma Talep Formuna “Bakanlar Kurulu Kararına istinaden yapılan Uzatma Başvurusu” şerhi düşülür veya yazıda bu hususa yer verilir. Kısa çalışma uygulaması sona ermeden uzatma başvurusunda bulunulmuş ve uzatma talebi aynı kişileri içeriyor ise uzatma işlemi uygunluk tespiti yapılmadan ilk kısa çalışma uygulamasının sona erme tarihini izleyen günden başlamak suretiyle 6 aylık süre için Kurumumuzca yapılır. İlk kısa çalışma listesinde ismi yer almış olmak kaydıyla 600 gün koşulunu sağlamayanlar da bu kapsamda değerlendirilir. Kısa çalışma uygulaması sona ermeden uzatma başvurusunda bulunulmuş ve uzatma talebi farklı kişileri içeriyor ise yeni bir uygunluk tespiti için talep İş Teftiş Grup Başkanlığına gönderilir. Kısa çalışma uygulaması sona ermiş uzatma başvuruları yeni bir uygunluk tespiti için ilgili İş Teftiş Grup Başkanlığına gönderilir.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ UYGULAMASINDA DENİZLİ 12.08.2009 TARİHİ İTİBARİYLE TALEPTE BULUNAN KABUL EDİLEN RET EDİLEN TALEPTEN VAZGEÇEN İNCELEMESİ DEVAM EDEN ÖDEME YAPILAN FİRMA SAYISI KİŞİ SAYISI FİRMASAYISI 102 7954 60 5345 11 446 18 1535 13 628 58 3484
İLETİŞİM BİLGİLERİ Fatma DEMİR İşsizlik Sigortası Dairesi Başkanı 0 312 417 56 82 Şaban KARAKUŞ İşsizlik Sigortası Uygulama Şube Müdürü 0 312 418 31 19 Faks: 418 17 32 Ayşe SEVEN Meltem KENDÜZLER Veri tabanına ekleme işlemleri Hanife AKKAYA Özlem ÖZTÜRK İşverenlerle yapılan yazışmalar 0 312 417 00 99 Murat ERKAN Ekmel Onur AYDIN Döndü SUNGURHAN Orhan ÖZTÜRK Muammer YILMAZ İşverenlerle iletişim ve liste tanzimine ilişkin işlemler 0 312 417 00 56 0 312 425 81 95 0 312 417 00 54 0 312 418 31 19
Katılımınız için TEŞEKKÜR EDERİM Emin DANK İl Müdür Yardımcısı Tel : 0 232 483 44 58 - 441 18 85 E-mail : emin.dank@iskur.gov.tr