PATLAYICI ORTAM BULUNAN TESİSLERDE PROJELENDİRME ve RUHSAT İŞLEMLERİ TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI İZMİR ŞUBESİ PATLAYICI ORTAM BULUNAN TESİSLERDE PROJELENDİRME ve RUHSAT İŞLEMLERİ MURAT YAPICI Elektrik Mühendisi EMO İzmir Şube

Patlayıcı ortamlarla ilgili alınacak tedbirler GİRİŞ Patlayıcı ortamlarla ilgili alınacak tedbirler Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat Ve Koruyucu Sistemler

GİRİŞ Tehlikeli Saha Planının TS 3491 EN 60079-10 ‘a göre oluşturulması, Projelerinin önceden oluşturulmuş Tehlikeli Saha Planı dikkate alınarak hazırlanması ve ilgili onaylara Tehlikeli Saha Planı ile birlikte sunulması, Projelendirme ve yapım aşamasında bu tür tesislerde eğitimli personel çalıştırılması, Tesisin abonelik, yapı denetim ve yapı kullanım izin belgesi işlemleri aşamasında ilgili meslek odalarından Tesisat Denetim Raporu alınması, Mevcut tesislerin denetlenmesi ve son durum projelerinin hazırlanması konularını en başta sıralayabiliriz.

TEHLİKELİ SAHA PLANININ OLUŞTURULMASI

TEHLİKELİ SAHA PLANININ OLUŞTURULMASI

TEHLİKELİ SAHA PLANININ OLUŞTURULMASI

TEHLİKELİ SAHA PLANININ OLUŞTURULMASI İnşaat ruhsatından önce tasarım aşamasında muhtemel patlayıcı ortam bulunan tesislerde Tehlikeli Saha Planı oluşturulmalı TS 3491 EN 60079-10 Yanıcı Gaz ortamlarda TS EN 60079-10-2 Yanıcı Toz ortamlarda

TEHLİKELİ SAHA PLANININ OLUŞTURULMASI Bölge sınıflandırması, temel değerlendirmelere göre proses tesislerinin tasarım geliştirmesinin erken safhalarında incelenmeli ve bölge sınıflandırma çalışmasında birincil önceliğe sahip olmalıdır

Tesisin projelendirme aşamasında ilk başvurulması gereken kılavuz Tehlikeli Saha Planıdır

PROJELENDİRME Proje müellifi patlayıcı ortamlardaki tesisat ve uyulması gereken kurallarla ilgili olan ATEX direktifleri konusunda eğitim almış olmalıdır

Tehlikeli Saha Planı istenmelidir PROJELENDİRME İnşaat ruhsatı ve enerji müsaadesi aşamasında projeler ilgili idarelere onaya sunulurken onay makamı tarafından projeler ile birlikte Tehlikeli Saha Planı istenmelidir

PERSONEL Patlayıcı ortamlardaki elektrik tesisatı farklı olduğundan özel bir bilgi birikimi gerektirmektedir

PERSONEL 60079-0 60079-1 60079-2 60079-5 60079-6 60079-7 60079-11 60079-15 60079-18 .

PERSONEL Bu tesisatları projelendirecek ve yapımında çalışacak uygulamacıların ehliyetli olması veya bu konuya ilişkin eğitimi almış olması gerekmektedir

PERSONEL TSE IEC 60079-19 TSE EN 60079-14 Bu iki standart işin nasıl yapılacağını tarif etmekte, işin kim tarafından yapılacağına değinmemektedir

ABONELİK VE YAPI KULLANIM İZNİ Ülkemizdeki mevcut işleyişte abonelik işlemlerinde yapı kullanma izni veya yapı ruhsatı aranmaktadır. Yapı kullanma izni verilirken idare tarafından yapı denetim kuruluşu raporu istenmektedir

ABONELİK VE YAPI KULLANIM İZNİ Yapım süresince, özellikle denetçi mühendisler, patlayıcı ortam oluşan tesislerde denetim yapabilmek için patlayıcı ortamlardaki tesisat ve uyulması gereken kurallarla ilgili olan ATEX direktifleri konusunda eğitim almalıdırlar. Yapı denetim kuruluşları ilgili idareye bunu belgelemelidirler

ABONELİK VE YAPI KULLANIM İZNİ İdareler ruhsat ve yapı kullanım izni aşamasında ilgili meslek odalarından Patlayıcı Ortamlarda Tesisat denetim raporu istemelidir

MEVCUT TESİSLERİN DENETLENMESİ VE SON DURUM PROJELERİNİN HAZIRLANMASI Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmeliğe göre; - Patlayıcı ortam oluşabilecek kısımları bulunan ve 30/06/2006 tarihinden sonra açılacak işyerleri bu Yönetmelikte belirtilen şartlara uygun olarak kurulacaktır - Patlayıcı ortam oluşabilecek kısımları bulunan ve 30/06/2006 tarihinden önce açılmış olan işyerleri, bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren en geç üç yıl içinde bu Yönetmelik hükümlerine tam olarak uygun hale getirilecektir - Patlayıcı ortam oluşabilecek kısımları bulunan işyerlerinde 30/06/2006 tarihinden sonra herhangi bir değişiklik, eklenti veya tadilat yapıldığında, işveren bu Yönetmelik hükümlerine tam olarak uyulmasını sağlayacaktır

MEVCUT TESİSLERİN DENETLENMESİ VE SON DURUM PROJELERİNİN HAZIRLANMASI Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmeliğe göre; - Özellikle 2006 yılından önce açılmış patlayıcı ortam oluşan işyerlerinin idare tarafından denetlenmesi büyük önem arz etmektedir. 2006 öncesi açılan tesislerin incelenip yönetmeliğe uygun hale getirilmesiyle birlikte son durum projesinin oluşturulması kaçınılmaz olacaktır. - Yönetmeliğe uyumlu hale getirilen ve son durum projesi yapılan tesisin periyodik denetimleri de daha sağlıklı yapılacaktır. Periyodik denetimler TS EN 60079-17 Patlayıcı Gaz Ortamlarda Elektrik Tesislerinin Muayenesi ve Bakımı standardına göre düzenli aralıklarla yapılmalıdır

SONUÇ Sadece Çalışma Bakanlığı ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nı değil devletin diğer kanun yapıcıları ve denetleyicileri ile Patlayıcı Ortam oluşabilecek işletmelere ruhsat veren, onaylayan ve kabul yapan kurumların da konu hakkında bilgilenmesi ve yukarıda sıralanan süreçlerin uygulanır hale getirilmesi gerekmektedir

SONUÇ İlgili meslek odaları Patlayıcı Ortam oluşturabilecek gaz, sıvı ve tozlarla ilgili yayınlar çıkartıp idareyi bilgilendirmeli, bu yayınlar ışığında proje aşamasında gerekli tedbirler alınmalıdır.

SONUÇ Bu tür tesislerde çalışan mühendislere, onay ve kabul makamındaki kamu görevlilerine yönelik Meslek İçi Sürekli Eğitimler düzenlenmeli ve bu eğitimler zorunlu hale getirilmelidir.

SONUÇ Tesis Denetleme ve Uygulamaları konusunda ilgili bakanlıklarla ortak çalışılarak mevzuat oluşturulmalı Kazalar olduktan sonra değil, olmadan gerekli tedbirlerin alınması mühendislik yaklaşımının bir göstergesidir

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI İZMİR ŞUBESİ TEŞEKKÜR EDERİZ