DEĞERLER EĞTİMİ ADALET SUNUSU
ADALET Adalet kavramı temelde hukuk kurallarına uygunluğu içerir. İnsanların toplum içindeki davranışlarıyla ilgili olduğundan ahlak ve din kurallarıyla da ilişkilidir ve tarih boyunca tartışmalı bir alan olmuştur. Düşünürler eski çağlardan beri adalet kavramıyla ilgilenmişlerdir. Kutsal kitapların hepsinde adalete ve adil olmaya ilişkin bölümler bulunur. Eski Yunanlı düşünür Platon’a göre adalet en yüce erdemlerden biri, insanın ve devletin temel davranış kuralıdır. Aristoteles’in hareket noktasını ise eşitlik kavramı oluşturur. Ona göre, herkese eşit davranmak adalet için yeterli değildir. Bir hukuk düzeni güçsüzleri koruduğu ölçüde adaletli olabilir.
Örneğin, günümüzde kişinin tükettiği herhangi bir maldan alınan katma değer vergisi adil bir vergi değildir. Çünkü kişinin gelir düzeyini dikkate almaz. Buna karşılık, kişinin geliri üzerinden alınan ve gelir düzeyi yükseldikçe vergi oranının da arttığı gelir vergisi daha adil bir uygulamadır. 18. yüzyılda Aydınlanma Çağı düşünürleri adalet kavramını daha dar biçimde tanımladılar. Onlara göre hukuka ve hukuksal eşitliğe uygunluk adalet için yeterlidir.
Ne var ki, hukuk düzeni her zaman adil olmayabilir Ne var ki, hukuk düzeni her zaman adil olmayabilir. Çünkü hukuk yasaların her durumda aynı biçimde uygulanmasını gerektirir. Oysa yargıç herhangi bir olayda yasayı uygularken, durumun özelliklerini de göz önünde bulundurmak zorundadır. Böylece genel bir nitelik taşıyan yasanın eksik yanları uygulamada giderilebilir ve adalete daha çok yaklaşılabilir. Günümüzde adalet kavramı sosyal adaleti de kapsamaktadır. Sosyal adalet, ekonomik, sosyal ve kültürel değerlerin dağılımındaki dengesizliklerin giderilmesini, toplumdaki zayıf ve güçsüzlere devletçe yardım edilmesini içerir.
GÜZEL SÖZLER Adalet ancak hakikatten, saadet ancak adaletten doğabilir. EMİLE ZOLA Adalet güzeldir, fakat emir’lerde olursa daha güzel olur.HZ. MUHAMMED Adalet, evrenin ruhudur.ÖMER HAYYAM Adalet kadar büyük, tanrısal bir şey yoktur. ADDISON Adalet mülkün temelidir. HZ. ÖMER Adalet nerede hesap sorarsa, merhamet orada haklarını kaybeder. REFİK HALİD KARAY Adaleti seven bir insan için her yer emindir. EPIKTETOS
Adalet topaldır, ağır ağır yürür, fakat gideceği yere ergeç ulaşır Adalet topaldır, ağır ağır yürür, fakat gideceği yere ergeç ulaşır.MIREBAU Adalet, ulusların sürekli yiyeceğidir.CHATEUBRIAND Adaleti, aklın yardımı olmadan yerine getirmek imkansızdır.J.A. FROUDE Adaleti çiğneyen devlet adamlarını cezalandırmayan milletler çökmek zorundadır. HZ. MUHAMMED Adaletin gecikmesi adaletsizliktir.W. S. LANDOR Adaletin hakim olduğu yerde silahın yeri yoktur.AMYOT Adaletin kuvvetli, kuvvetlilerin de adaletli olmaları gerekir. BLAISE PASCAL
ADALET BUMUDUR GARDAŞ Büyük küçük aynı yolda Adalet bumudur gardaş Rüşvet alacaklar salda Adalet bumudur gardaş Küçüklere tokmak vurak Büyüklere rüşver verek Yiyip yiyiptr gudurak Adalet bumudur gardaş Kapalının yoktur yeri Açığı alın ileri Bumu ülkemin gaderi Adalet bumudur gardaş Dayın varsa işin olur Gariban ortada galır Suçlunun suçu affolur Adalet bumudur gardaş
Ülkeler kılıçla alınır, ancak adalet korunur. (Timurlenk)
ADI : Mustafa SOYADI :Zeybek DERS :Değerler Eğtimi KONU :Adalet ÖĞRETMEN: Hüseyin Berkez