“ İŞ EĞİTİM MERKEZLERİNDE ÇALIŞAN MESLEK ÖĞRETMENLERİNİN BECERİ EĞİTİMİ VE SINIF YÖNETİMİNDE KARŞILAŞTIKLARI GÜÇLÜKLERE İLİŞKİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİNİN BELİRLENMESİ VE BECERİ EĞİTİM- ÖĞRETİM FAALİYETLERİNDEN İYİ ÖRNEKLERİN SUNULMASI” Suna ALBAYRAK

OTİZM NEDİR? Otizm, sosyal anlamda çevreye tepkisizlik, sözlü veya başka türlü iletişim güçlükleri, gerçeklikten uzaklaşma, nesnelere karşı aşırı düşkünlük, takıntılı hareketler otizmin belli özelliklerindendir.

İŞ EĞİTİM MERKEZLERİ 15 yaş üzeri Otistik Çocukların devam edecekleri tek eğitim kurumu OÇEM’lere bağlı İş Eğitim Merkezleridir. İş Eğitim Merkezlerindeki otizmli bireylere yönelik mesleki eğitimler onların toplumsal hayata uyum sağlamaları konusunda atacakları ilk adımdır.

BECERİ EĞİTİMİ İş Eğitim Merkezlerindeki beceri eğitimi programları aşağıda belirtilmiştir: El Sanatları Atölyesi Seramik Atölyesi Ağaç İşleri Atölyesi Montaj Atölyesi Mum Atölyesi Seracılık

ARAŞTIRMANIN AMACI Bu araştırmanın amacı; 15 yaş üstü otistik bireylerle çalışan meslek öğretmenlerinin beceri eğitimi ve sınıf yönetimi uygulamalarında kullandıkları eğitim-öğretim faaliyetlerinin düzeyinin ortaya çıkarılmasıdır.

ARAŞTIRMANIN AMACI Meslek öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerilerinin iş eğitim merkezlerindeki eğitim- öğretim faaliyetlerine etkisi, meslek öğretmenlerinin yaşına, cinsiyetine, iş eğitim merkezlerindeki hizmet yılına, haftalık ders saatine ve kadrolu çalışıp çalışmamasına göre algısal farklılık gösterip göstermediği ortaya koyulmaya çalışılmıştır.

HEDEFLER Geleceğin Türkiye’sinde tüm otizmli bireylerin mutlu ve üretken bir dünyanın kapılarının açılmasını sağlamak. İş Eğitim Merkezlerindeki otistik bireyleri tüketici kimliğinden sıyrılıp üretici kimliğine bürünmeleri için beceri eğitiminin etkili bir şekilde yapılmasını sağlamak.

HEDEFLER Yetişkin otizmli bireyler için istihdamın öncüleri olarak kabul edebileceğimiz meslek öğretmenlerinin beceri eğitimi yönetiminde kullandıkları eğitim-öğretim yöntem ve tekniklerinin geliştirilmesini sağlamak.

ARAŞTIRMANIN METOD VE TEKNİĞİ Araştırma evreni Eğitim –Öğretim yılında İstanbul, Karabük, İzmir ve Sakarya ilinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı İş Eğitim Merkezleridir. Araştırmanın örneklemi, kurum sayısı dikkate alınarak Türkiyede İş Eğitim Merkezlerinde çalışan 12 meslek öğretmenidir. Nitel ve nicel olarak desenlenen bu çalışmada 12 meslek öğretmeni ile görüşmeler yapılmış, görüşmeler sonucunda meslek öğretmenleri için beceri eğitimi ve sınıf yönetimi ölçeği uygulanmış ve elde edilen bulgular bilimsel veri analizi tekniği ile analiz edilmiştir.

GENEL BULGULAR

MESLEK ÖĞRETMENLERİNE AİT BULGULAR

SONUÇLAR Otizmli bireylere yönelik beceri uygulaması yapıldığı atölye ve sınıfların fiziksel ortamı otizmli bireylere uygun olmadığı görülmektedir. Bu durum beceri eğitimi ve sınıf yönetim faaliyetlerini olumsuz yönde etkilemektedir. Otizmli bireylere yönelik beceri eğitimi ve öğretim yönetimine ilişkin kullanılan plan ve programın güncellenmediği ve bu plan ve programın öğrencilerin zeka, ilgi ve yetenek seviyelerine uygun olmadığı görülmektedir. İş eğitim merkezlerinde çalışan meslek öğretmenlerinin otizmli bireylere yönelik beceri eğitimi ve sınıf yönetimi uygulamaları konusunda yeterli tecrübe ve bilgi sahibi olmadıkları görülmektedir. İş eğitim merkezlerinde çalışan meslek öğretmenlerinin otizmli bireylerle nasıl iletişim kurulanacağı konusunda bilgi sahibi olmadıkları görülmektedir. Bu durum sınıf yönetimini olumsuz yönde etkilemektedir. İlgi, zeka ve yetenekleri farklı olan otizmli bireylerin aynı sınıf içerisinde eğitim ve öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirmenin uygun olmadığı görülmektedir. Bu durumun beceri eğitimi ve sınıf yönetim faaliyetlerini zorlaştırdığı görülmektedir.

SONUÇLAR İş eğitim merkezlerinde çalışan meslek öğretmenlerinin beceri eğitimi ve sınıf yönetimi uygulamalarında disiplin, zaman yönetimi ve eğitim-öğretim faaliyetleri ile ilgili birçok sorunlarla karşılaştıkları görülmektedir. Öğrencileri öfke nöbetleri sırasında sakinleştirilmesi için yönlendirilen duyusal terapi odalarının yetersiz olduğu görülmektedir. Bu durum sınıf içi istenmeyen davranışların önleme faaliyetlerinin yetersiz olduğunu göstermektedir. Terapi odalarında seçilen müziğin otizmli bireylerin özelliklerine göre seçilmesi öfke nöbetlerinin sakinleştirilmesinde etkili olduğu görülmektedir. Meslek öğretmenlerinin beceri eğitimi yönetiminde sınıf içi yönetsel davranışları otizmli bireylere uygun olmadığı görülmektedir. Otizmli bireylerde beceri eğitimi ve sınıf yönetimi uygulamasında karşılaşılan problemli davranışları ortadan kaldırmak için uygulanması gereken sınıf içi yönetsel modellerin otizmli bireylere uygun olmadığı görülmektedir.