LİSANS PROGRAMI İÇİN PROGRAM KAZANIMLARI (PK) BAZINDA ÖLÇME DEĞERLENDİRME Makina Mühendisliği Bölümü Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu 21 Nisan 2006
LİSANS EĞİTİMİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME KOMİTESİ (ÖDK) Görev Tanımı Lisans eğitim programı ile ilgili belirlenmiş olan ölçme ve değerlendirme yöntemlerini gözden geçirir ve geliştirir ve yeni ölçme değerlendirme enstrümanları önerir. Program Kazanımları’nı (PK) yıllık olarak ölçer, değerlendirir ve yeterlilik düzeyi hakkında yorumlayarak görüş bildirir. Program Eğitim Amaçlarını (EA) beş veya altı yıllık dönemlerle ölçer, değerlendirir ve yeterlilik düzeyi hakkında yorumlayarak görüş bildirir. ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
(PROGRAM EDUCATIONAL OBJECTIVES) TERMİNOLOJİ EĞİTİM AMAÇLARI (PROGRAM EDUCATIONAL OBJECTIVES) Mezunların, mezuniyetlerinden birkaç yıl sonraki bilgi beceri ve davranışları PROGRAM KAZANIMLARI (PROGRAM OUTCOMES) Öğrencilerin mezun olana kadar kazanmaları beklenen bilgi, beceri ve davranışlar ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
ÖNCEKİ DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI EĞİTİM AMAÇLARI’NIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşveren Anketleri (1999, 2005) Mezun Anketleri (1999, 2005) PROGRAM KAZANIMLARI’NIN DEĞERLENDİRİLMESİ Yeni mezun anketi (1999’dan beri her yıl) Ders bazında değerlendirmeler: Öğretim üyelerinin ders değerlendirmeleri (2003-2004) Öğrenci ders anketleri (2003 Güz - 2005 Bahar) ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
DERS BAZINDA DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ Ders Formu Ders Amaçları Öğrenci Kazanımları (ÖK) Course Worksheet Course Objectives Student Learning Outcomes (SLO) Her Öğrenci Kazanımı, ilgili öğretim üyeleri tarafından, Program Kazanımları ile “Kuvvetli”, “Zayıf”, “Hiç” olarak ilişkilendirilmişti Toplam 75 ders, 1161 Öğrenci Kazanımı Bütün derslerin Program Kazanımlarına olan katkı yüzdelerinin ortalamaları Lisans programının Program Kazanım ağırlıkları DERS PROGRAM KAZANIMLARI TOPLAM 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 ME 203 28 16 - 56 100 ME 407 15 ... ORTALAMA (REFERANS) 25 22 ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
DERS FORMU ÖRNEĞİ COURSE OBJECTIVE 1: At the end of this course, students will be able to carry out force analysis of machinery through application of the principle of virtual work Strategies and Actions Student Learning Outcomes (SLO) Program Outcomes (PO) (1-14) ABET 2000 Criteria 3, 8 (a-o) PEO (I,II,III) Assess-ment Methods Lecturing on the theoretical background of the principle of virtual work. In-class examples on the application of the principle of virtual work to static and dynamic force analysis of machinery with no friction 3. Homework assignments involving applications of the principle and assignments involving real-life problems for solutions using MATHCAD in computer lab with help access a) Ability to conduct force analysis of machinery through application of the principle of virtual work 1(S) 8(S) 11(W) a(S) c(W) e(S) k(W) II(S) HW evaluation; exams; evaluation of computer lab reports. b) Capability to analyze dynamic equilibrium conditions in machinery 11(W)) HW evaluation, exams; evaluation of computer lab reports ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
PROGRAM KAZANIM PERFORMANSLARININ BULUNMASI 1161x14 boyutlu ÖK-PK Matrisi (Kuvvetli ilişki: 1, Zayıf ilişki: 0.5, İlişki yok: 0) A = Normalize edilmiş ÖK-PK matrisi (Her dersin ÖK sayısı farklı. Bu nedenle her dersin tüm PK’lara toplam katkıları eşitlenecek şekilde ÖK-PK matrisi normalize edilmekte.) Ders değerlendirmelerinde her ÖK’ye 4 üzerinden puan veriliyor: B = ÖK puanlarının yer aldığı 1161 boyutlu vektör (İlgili dönemde verilmeyen derslerin ÖK’ları değerlendirmeden çıkarılmakta.) PK’lara olan katkıların gerçekleşme miktarları = ATB (PK’ların Referans Değerleri’nin toplamı 100 olacak şekilde skala değiştiriliyor.) ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
2003-2004 I. DÖNEM DEĞERLENDİRME SONUÇLARI ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
2003-2004 II. DÖNEM DEĞERLENDİRME SONUÇLARI ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
ÖNCEKİ YÖNTEMİN ARTILARI Sistematik ve analitik Öğretim kadrosu verdikleri derslerdeki Öğrenci Kazanımlarını daha net bir şekilde tanımlayabilmekte Öğretim kadrosu ders içi öğrenci değerlendirmesi ile ölçümler üretebilmekte Bu ölçümler kolay işlenebilmekte Derslerin, dolayısı ile eğitim programının, Program Kazanımlarına katkıları açık bir şekilde görülebilmekte ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
ÖNCEKİ YÖNTEMİN EKSİLERİ Bazı derslerde yanıltıcı olabilen PK katkısı dağılımı Bölüm dışı derslerin içerilmemesi Tüm derslerin (TE dahil) eşit ağırlıklı alınması Dolaylı ölçüm, doğrudan PKlar ölçülmüyor Niteliğe değil niceliğe dayalı ölçüm Derslerin kendi referans değerleriyle karşılaştırma (Yöntem derslerin mevcut halinin her PK’ya yeterince katkı sağlayıp sağlamadığı hakkında bir bilgi vermiyor.) Bu yöntemle geri beslemede kullanılabilecek niteliksel bir sonuç çıkarılamıyor ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
YÖNTEMİ İYİLEŞTİRME ÇALIŞMALARI 14.01.2005 tarihli Bölüm Kurulu’nda PK’ların ideal ağırlıklarının belirlenmesi için çalışma yapılmasına karar verildi. PK’ların önem sıralarının öğretim üyelerine, araştırma görevlilerine, mezunlara, işverenlere, öğrencilere sorulduğu anketler uygulandı. Bütün PK’lar hemen hemen eşit ağırlıkta çıktı. ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA AKADEMİK DEĞERLENDİRME VE KALİTE GELİŞTİRME YÖNETMELİĞİ 20 Eylül 2005 Amaç: Yükseköğretim kurumlarının eğitim, öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idari hizmetlerinin değerlendirilmesi, kalitelerinin geliştirilmesi, bağımsız “dış değerlendirme” süreciyle kalite düzeylerinin onaylanması ve tanınması konusundaki çalışmalara ilişkin esasları düzenlemek. Yükseköğretim Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Komisyonu Yükseköğretim Kurumu Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Kurulu İç Değerlendirme Yılda bir rapor Misyon, vizyon ve stratejik hedefler Akademik birimlerin ölçülebilir nitelikteki hedefleri, bu hedeflerle ilgili performans göstergelerinin belirlenmesi ve bunların periyodik olarak gözden geçirilmesi Eğitim ve öğretim süreçleri, ders program ve yükleri, eğitim programlarının etkinliği, öğrenci katılımı ve memnuniyeti başta olmak üzere öğrencilerinin kalite ve performansları ile ilgili çalışmalar Dış Değerlendirme Yükseköğretim Kurumu, iç değerlendirme sürecini Kalite Değerlendirme Tescil Belgesine sahip bağımsız bir kuruluş ile birlikte yürütebilir ve Kalite Belgesi alabilir. Kalite Belgesi, Kurum bazında alınabileceği gibi akademik birim veya program bazında da alınabilir. ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
Lisans Eğitimi Ölçme-Değerlendirme Komitesi (ÖDK) – Kasım 2005 Dr. Metin Akkök Dr. Tahsin Çetinkaya Dr. Zafer Dursunkaya Dr. Kemal İder Dr. Bülent E. Platin Dr. İlker Tarı Dr. Almıla Yazıcıoğlu Elif Dirgin ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
PK BAZINDA ÖLÇME DEĞERLENDİRME Ölçme Değerlendirmede yaklaşım değişikliği Program Kazanımlarının tek tek ele alınması PK tanımlarının öğrencilere kazandırılacak bilgi, beceri ve davranışlar cinsinden netleştirilmesi PK’lara erişim ölçümlerinde kullanılacak ölçütlerin / göstergelerin belirlenmesi PK’lara erişim düzeylerinin bu göstergelerle ölçülmesi Ölçümlerin değerlendirilmesi Program Kazanımlarının her biri için kanıta dayalı yapılacak değerlendirmelerin Lisans Eğitim Komitesi’nde görüşülmek üzere Bölüm Kurulu’na sunulması ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
PK BAZINDA ÖLÇME DEĞERLENDİRME Program Kazanımlarının hepsinin her yıl ya da her dönem ölçülüp değerlendirmesinin gerekmediği Program Kazanımlarının hepsinin aynı anda ölçülmesinin gerekmediği Her Program Kazanımı için aynı ölçme değerlendirme yöntemlerinin kullanılması gerekmediği Ölçme değerlendirmenin sürdürülebilirliği Ölçme değerlendirme işlemlerinin ÖDK ve/veya alt gruplarca yapılması Sonuçları ÖDK’nın yorumlayıp Bölüme sunması ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
PK BAZINDA ÖLÇME DEĞERLENDİRME Birkaç PK için ÖDK’nın ön çalışma hazırlaması ve yürütmesi Bölüm belgelerinden ve geçmiş birikimlerden/deneyimlerden yararlanılması Bir PK’nın önceliklendirilmesi ve pilot çalışma için seçilmesi Bu PK için bir pilot çalışma yürütülmesi Bu pilot çalışma ile diğer PK’lar için de örnek alınabilecek, sürdürülebilir bir sistematik geliştirilmesi Sistematiği geliştirirken yöntemlerin dar boğazlarının ve bunların aşacak çözümlerin yaşayarak öğrenilmesi Diğer PK’ların izleme sistematiğini kuracak alt gruplara aktarılacak bilgi/deneyim birikiminin oluşturulması ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
PK ÖLÇME DEĞERLENDİRME ZAMAN ÇİZELGESİ ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
PİLOT ÇALIŞMA Program Kazanımı 6: Takım Çalışması (Disiplin içi, disiplinler arası, çok disiplinli) Yürütebilmesi Bölüm Belgeleri Eğitim Çalışma Grubu Raporu (Ocak 2003) – Her PK için belirlenen hedef ve ölçütler ABET Self Study Questionnaire (Ekim 2003) ÖDK Belgesi (Nisan 2005) – PK Açıklamaları ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
Takım Çalışması Tanımı PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Takım Çalışması Tanımı Katılımın sağlayacağı ek değerin bilincinde olarak birden fazla bireyin ortak bir amaca yönelik birlikte çalışmaları PK6 Temel Bileşenleri Görev dağılımının ve iş planlamasının belirlenmesine ve uygulanmasına aktif katılabilmesi, Ortak çözüme varmak için fikir alışverişinde bulunabilmesi, Görevin sorumluluğunu ve işin yürütülmesi ile ilgili bilgiyi paylaşabilmesi, Disiplinlerarası takımlarda, farklı disiplinlerin katkılarının bilincinde olması ve etkin iletişim kurabilmesi. ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
Kazanım Ölçütleri/Göstergeleri PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Kazanım Ölçütleri/Göstergeleri Takım kuruluyor mu? Takım çalışma kuralları var mı? Takım içi görev dağılımı var mı? İş planı yapılıyor mu? Takım elemanlarının aktif katılımı sağlanıyor mu? Fikir paylaşımı yapılıyor mu? Ortak çözüme yakınsanıyor mu? Görev sorumluluğu üstleniliyor mu? İşin yürütülmesi ile ilgili bilgi paylaşılıyor mu? Disiplinlerarası takımlarda farklı disiplinlerin katkılarının bilincine varılıyor mu? Farklı disiplinlerle etkili iletişim kuruluyor mu? Başarı/başarısızlık paylaşılıyor mu? ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
Ölçmede Kullanılacak Yöntemler PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Ölçmede Kullanılacak Yöntemler EB : Öğretim Elemanından Bilgi alınması ED : Öğretim Elemanı Değerlendirmesi ÖB : Öğrenciden Bilgi alınması ÖD : Öğrenci Değerlendirmesi ÖT : Öğrenci Topluluk çalışmaları, yarışmaları, ders dışı projeleri, yandal projeleri vb. değerlendirmesi, İB : İşverenlerden Bilgi alınması MB : Mezunlardan Bilgi alınması İlk beş yöntem her dönem uygulanabilir Son iki yöntem daha az sıklıkta uygulanabilir ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Ölçme Yöntemleri EB ve ED Bu yöntemlerin uygulamalarının birleştirilerek PK6’ya katkısı yüksek olan derslerde dönem sonunda ilgili öğretim elemanlarının bilgi ve değerlendirmelerini içeren bir rapor hazırlaması ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
Öğretim Elemanı Ders Değerlendirme Raporu PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Öğretim Elemanı Ders Değerlendirme Raporu Aşağıdaki konuları birer metinle açıklayınız. Açıklamalarınızda bu dönem sorumlu olduğunuz dersin “Takım Çalışması Yürütebilmesi” program kazanımına katkılarını göz önünde bulundurunuz. Takımların kuruluş yöntemleri (kim(ler) tarafından kuruldular, eleman sayıları, eleman seçim ölçütleri, vb.) Takımların çalışma kuralları (iletişim yöntemleri, toplantı biçimi ve sıklığı, raporlama, katılımcılığı sağlayıcı kurallar, takımların süresi, sürekliliği vb.) Takım içi görev dağılımında ve iş planında uygulanan yöntemler (yapılması, yürütülmesi, izlenmesi vb.) ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
Öğretim Elemanı Ders Değerlendirme Raporu PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Öğretim Elemanı Ders Değerlendirme Raporu Aşağıdaki bileşenler takım çalışması sırasında takım elemanlarından beklenen kazanım ögelerini içermektedir. Her bir bileşeni birer metinle açıklayınız. Açıklamalarınızda öğrencilerin her bir bileşeni kazanmalarını nasıl izlediğinize ve nasıl değerlendirdiğinize değininiz. Aktif (etkin) katılımda bulunmaları Fikir paylaşımında bulunmaları Ortak çözüme yakınsamaları Görev sorumluluğunu yerine getirmeleri Bilgi paylaşımında bulunmaları Başarıyı/başarısızlığı paylaşmaları Takım çalışmasıyla oluşan sinerjinin (katma değer) bilincine varmaları Bu kazanım çerçevesinde yukarıda değinilmeyen, ancak sizin belirtmek istediğiniz konular ya da bileşenler varsa “Diğer konular ve bileşenler” başlığı altında raporunuza ekleyiniz. ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Ölçme Yöntemleri ÖB ve ÖD PK6’ya katkısı yüksek olan derslerde öğrencilerden yazılı bilgi ve değerlendirme almak Bu dersleri alan öğrencilerden oluşturulacak odak grupları ile toplantı yaparak sözlü bilgi ve değerlendirme almak ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
Takım Çalışması Öğrenci Değerlendirmesi PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Takım Çalışması Öğrenci Değerlendirmesi Takım çalışması yapılan uygulamada takımlar kim tarafından kuruldu? Takım elemanları nasıl belirlendi? Takımınız düzenli toplantı yaptı mı? Yaptıysa, bu toplantılar ne sıklıkta yapıldı? Toplantılarda tutanak tutuldu mu? Takımınızda görev dağılımı yapıldı mı? Yapıldıysa, görev dağılımına nasıl karar verildi? Bu görev dağılımına uyuldu mu? Bir iş planı yapıldı mı? Yapıldıysa, uygulandı mı? Takımınızdaki eleman sayısı kaçtı? ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
Takım Çalışması Öğrenci Değerlendirmesi PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Takım Çalışması Öğrenci Değerlendirmesi Aşağıdaki bölümde takımınızın kendiniz dışındaki elemanlarını değerlendirmeniz istenmektedir. Soruları “EVET” , “KISMEN” ya da “HAYIR” seçeneklerine uygun davranan sizin takımınızın elemanlarının sayısını yazarak yanıtlayınız ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
PK ÖLÇME DEĞERLENDİRME ZAMAN ÇİZELGESİ ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
ÖDK VE ALT ÇALIŞMA GRUPLARINCA ELE ALINACAK PROGRAM KAZANIMLARI PK2: Bilgiye ulaşabilme ve yorumlama becerisine sahip olması PK5: Yazılı ve sözlü iletişim kurabilmesi PK 10: Deney yapma yetenekleri olması PK 11: Mühendislik tasarımı yapabilmesi ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006
TEŞEKKÜRLER ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006