TARIM SEKTÖRÜNE YÖNELİK MALİ DESTEK ARAÇLARI Doç.Dr.F.Füsun TATLIDİL Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü tatlidil@agri.ankara.edu.tr

Mali Destek Araçları Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teşkilatlandırma ve Destekleme Genel Müdürlüğü Hibe Programları, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Aracılığı İle Verilecek Olan Mali Destekler,

Mali Destek Araçları Bankaların Tarım Sektörüne Verdikleri Tarımsal Krediler, Bankaların İhracata Verdikleri Krediler, Avrupa Yatırım Bankası Tarafından Verilen Krediler.

Desteklerin Amacı kırsal alanda gelir düzeyinin yükseltilmesi, tarımsal üretim ve tarımsal sanayi entegrasyonunun sağlanması, tarımsal pazarlama altyapısının geliştirilmesi,

Desteklerin Amacı gıda güvenliğinin güçlendirilmesi, kırsal alanda alternatif gelir kaynaklarının oluşturulması, basınçlı sulama sistemlerinin geliştirilmesi,

Desteklerin Amacı yürütülmekte olan kırsal kalkınma çalışmalarının etkinliklerinin artırılması, kırsal toplumda belirli bir kapasitenin oluşturulması

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğü Tarafından Verilen Hibeler Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Köy Bazlı Katılımcı Yatırım Programı

Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Yatırım konuları ve kapsamları a) Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik yeni yatırım tesislerin yapımı,

Yatırım konuları ve kapsamları b) mevcut faal olan veya olmayan tesislerin kapasite artırımı ve teknoloji yenilenmesine yönelik yatırımlar,

Yatırım konuları ve kapsamları c) kısmen yapılmış yatırımların tamamlanmasına yönelik yatırımlar, d) Alternatif enerji kaynakları kullanan seraların yapımına yönelik yatırımlar.

Başvuru Koşulları Gerçek Kişiler: Son başvuru tarihinden önce Bakanlık tarafından oluşturulan çiftçi kayıt sistemine veya Bakanlık tarafından oluşturulan diğer kayıt sistemlerine kayıtlı olan bireylerdir.

Başvuru Koşulları Tüzel Kişiler: Gerçek kişilerin bir araya gelerek başvuru son tarihinden önce oluşturdukları; a) kollektif , limited ve anonim şirketler, b) vakıflar, c) tarımsal amaçlı kooperatifler, birlikler ile bunların üst örgütleridir

Başvuru Koşulları Başvuruda bulunacak; kişilerin ÇKS’ye kayıtlı olduğunu gösteren belgeyi, Kuruluşların ise yetkili kurul ve/veya organlarından aldıkları yetki belgesini hibe başvuruları ile birlikte sunmaları gerekmektedir.

Başvuru Koşulları Küçük ve orta ölçekli ekonomik faaliyetlerine yönelik yatırımların desteklenmesi amaçlandığından, başvuruda belirtilen proje toplam tutarı, yatırımların tam olarak gerçekleşmesini sağlamalıdır.

Hibe Destek Oranları ve Üst Sınırları Başvuru Sahibinin Niteliği Hibe Destek Oranı(%) Üst Sınır(YTL)   Koşullar Ekonomik Yatırımlar Toplu Basınçlı Sulama Sistemleri Makine Ekipman Alımı Gerçek Kişi 50 75 100.000 100.000 YTL< durumunda ayni katkı Tüzel 500.000 500.000 YTL< durumunda ayni katkı

Hibe desteği Verilen Projelerin Gider Kalemleri Yatırım uygulamalarına ait; a)İnşaat işleri alım giderlerine, b)Mal, makine, ekipman ve malzeme alım giderlerine, c) danışmanlık hizmetleri alım giderlerine tebliğde belirtilen oranlarda hibe desteği verilir.

Hibeye esas proje tutarını oluşturan, hibe desteği verilecek proje giderleri mutlaka teknik proje ve piyasa etütlerine dayandırılmalı, proje başvurularında ayrıntılı olarak belirtilmelidir.

Köy Bazlı Katılımcı Yatırım Programı Kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlamak için, gerçek veya tüzel kişilerin ekonomik faaliyete yönelik yatırımları tarımsal alt yapının geliştirilmesine yönelik yatırımlarını desteklemek amacıyla yapılması gerekenlere ilişkin hususları kapsar.

Köy Bazlı Katılımcı Yatırım Programı Alt Programları a) Ekonomik yatırımları destekleme alt program b) Tarımsal alt yapı yatırımlarını destekleme alt programı.

Yatırım süresi Yatırım projeleri, Hibe sözleşmesi imzalandıktan sonra 15 ay içinde tamamlanır.

Başvuru Sahibinin Niteliği Hibeye Esas Proje Toplam Tutarları ve Destekleme Oranı -Ekonomik Yatırımlar- Başvuru Sahibinin Niteliği Hibe Destek Oranı(%) Üst Sınır(YTL) Koşullar Gerçek Kişi 50 50.000 50.000 YTL< durumunda ayni katkı Tüzel Kişi 350.000 350.000 YTL< durumunda ayni katkı

Başvuru Sahibinin Niteliği Hibeye Esas Proje Toplam Tutarları ve Destekleme Oranı -Tarımsal Altyapı Yatırımları- Başvuru Sahibinin Niteliği Hibe Destek Oranı(%) Üst Sınır(YTL) Koşullar Tüzel Kişilik Kişilik(Kaymakamlıklar ve Köye Hizmet Götürme Birlikleri 75 400.000 400.000 YTL< durumunda ayni katkı

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Avrupa Birliği (AB); tarım sektörü ile kırsal alanların sürdürülebilir gelişimi için öncelikli sorunların çözülmesine katkıda bulunmak amacıyla, 2007-2013 yılları arasında Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) Kırsal Kalkınma Bileşeni (IPARD) kapsamında aday ve potansiyel aday ülkelere hibe fon sağlayacaktır.

IPARD Programının Amaçları AB Ortak Tarım Politikası ve Mevzuatına uyumlu mevzuatı oluşturmak ve uygulanmasına destek olmak,

IPARD Programının Amaçları IPARD Programında belirlenen; Et ve Süt üreten işletmeler, Et ve süt işleyen, su ürünleri ve meyve sebze işleyen işletmelerin modernizasyonu ve rekabet kapasitelerinin artırılmasına destek olmak,

IPARD Programının Amaçları Kırsal alanların sürdürülebilir gelişimine destek olmak,

2007-2009 döneminde IPARD Programının uygulanacağı iller 1.GRUP İLLER 1 Amasya 11 Konya 2 Afyonkarahisar 12 Malatya 3 Balıkesir 13 Ordu 4 Çorum 14 Samsun 5 Diyarbakır 15 Sivas 6 Erzurum 16 Şanlıurfa 7 Hatay 17 Tokat 8 Isparta 18 Trabzon 9 Kahramanmaraş 19 Van 10 Kars 20 Yozgat

2010-2013 döneminde IPARD Programının uygulanacağı iller İKİNCİ GRUP İLLER: 21 Ağrı 32 Erzincan 22 Aksaray 33 Giresun 23 Ankara 34 Karaman 24 Ardahan 35 Kastamonu 25 Aydın 36 Kütahya 26 Burdur 37 Manisa 27 Bursa 38 Mardin 28 Çanakkale 39 Mersin 29 Çankırı 40 Muş 30 Denizli 41 Nevşehir 31 Elazığ 42 Uşak

IPARD PROGRAMI 2007-2009 DÖNEMİ TEDBİR ve ALT TEDBİRLERİ Tedbir no Tedbir Adı Sektör/alt tedbir 1.1 Tarımsal işletmelerin topluluk standartlarına yükseltilmesi ve yeniden yapılandırılmasına dair yatırımlar 1. Süt üreten tarımsal işletmeler 2. Et üreten tarımsal işletmeler 1.2 Tarım ve balıkçılık ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasının geliştirilmesi ve topluluk standartlarına yükseltilmesine dair yatırım 1. Süt ve süt ürünlerinin, 2. Et ve Et ürünlerinin, 3. Meyve ve Sebzelerin 4. Su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması 1.3 Üretici Örgütlerinin desteklenmesi,   3.1 Kırsal ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi 1. Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi 2. Yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi 3. Kırsal turizm 4. Su Ürünlerinin Geliştirilmesi

Bankaların Tarım Sektörüne Verdikleri Tarımsal Krediler

Bankaların Tarım Sektörüne Verdikleri Tarımsal Krediler DENİZBANK İşletme Kredileri Üretici Kart, Süt Hayvancılığı İşletme Kredisi,

DENİZBANK Spot, Borçlu Cari Hesap (Rotatif Krediler) Taksitli Tarımsal İhtiyaç Kredisi Besi Hayvanı Alım Kredisi

DENİZBANK Yatırım Kredileri Traktör ve Ekipman Kredisi Sera Yapım ve Modernizasyon Kredisi  Meyve Tesis Kredisi

DENİZBANK Yatırım Kredileri Hayvancılık Kredileri Hayvancılık Ekipmanına Yönelik Krediler Süt Hayvanı Alım Kredisi Damlama Sulama Kredisi

Kredi Başvurusu İçin Gerekli Evraklar Borçlunun çiftçilik belgesi  Başvuru sahibi ve kefillerin, ekim yaptıkları arazilerinin tapu fotokopileri veya icar belgesi,  Başvuru sahibi ve kefillerin nüfus cüzdan fotokopileri,  

Kredi Başvurusu İçin Gerekli Evraklar Varsa traktör ve/veya taşıt ruhsat fotokopileri, Hayvancılık kredisi için Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği üyelik belgesi.

AKBANK ÇİFTÇİ DESTEK PAKETİ Besicilik Kredisi Süt Sığırcılığı Kredisi Hayvan Alım Kredisi (Süt Sığırcılarına Özel) Traktör Kredisi

Yeni Tarımsal Krediler ZİRAAT BANKASI Yeni Tarımsal Krediler Hasat ve Pazarlama Kredisi Destekleme Ödemelerinin Temliki Karşılığı Kredi Sözleşmeli Üretim Kredisi Arazi Alımı Kredisi

ZİRAAT BANKASI Arazi ve İşletme Edindirme Kredisi Girdi Alımına Yönelik Teminat Mektupları Hibe Desteklerine Yönelik Teminat Mektupları Çiftçi Destek Kredisi Nakliye Aracı (Pikap, Kamyonet) Kredisi Tarımsal Kredi Mevduat Hesabı

ZİRAAT BANKASI Mevcut Krediler Bitkisel Üretim Hayvansal Üretim *Arıcılık *Süt Sığırcılığı *Büyükbaş Süt Hayvancılığı *Küçükbaş Süt Hayvancılığı *Damızlık Düve Yetiştiriciliği *Besicilik *TDİOSB’de Hayvancılık *Kümes Hayvanlarına Yönelik Bio Güvenlik

ZİRAAT BANKASI Su Ürünleri Tarım Alet-Ekipman Ar-Ge

ZİRAAT BANKASI TOBİ Bankacılığı Yıllık tarımsal faaliyet geliri 750.000.-YTL ve üzerinde olan veya tarımsal faaliyetleriyle ilgili krediye konu yatırım tutarı 1.000.000.-YTL ve üzerinde olan mevcut ve yeni kurulacak TARIMSAL ORTA VE BÜYÜK İŞLETMELER (TOBİ) ile

ZİRAAT BANKASI Kendi ürettikleri ürünleri hammadde olarak kullanan TARIMA DAYALI SANAYİ İŞLETMELERİNE tüm bankacılık ürün ve hizmetleri TOBİ Bankacılığı kapsamında sunulmaktadır.

ZİRAAT BANKASI tarımsal işletme ve yatırım kredileri ticari kredi bireysel kredi destekleme ödemeleri/aracılık hizmetleri dış ticaret ve kambiyo işlemleri kredi kartı/bankkart

ZİRAAT BANKASI tahsil/tediye işlemleri sigorta yatırım ve mevduat ürünleri nakit yönetimi internet bankacılığı gibi tüm bankacılık ürün ve hizmetlerimiz TOBİ Bankacılığı konseptiyle sunulmaktadır.

Avrupa Yatırım Bankası Tarafından Verilen Krediler AYB, 1958 yılında AB’nin dengeli büyümesine katkıda bulunacak yatırım projelerini finanse etmek ve kredi sağlamak üzere kurulmuştur.

Avrupa Yatırım Bankası Tarafından Verilen Krediler Avrupa Yatırım Bankası, Avrupa Yatırım Fonu'nun en büyük ortağıdır ve onun yönetiminde bulunmaktadır. 1994’te kurulan fonun amacı küçük ve orta ölçekli şirketlere finansman sağlamaktır.

Avrupa Yatırım Bankası Tarafından Verilen Krediler Öncelikli Alanlar ulaşım ve telekomünikasyon ağlarının geliştirilmesine, çevrenin korunmasına, enerji kaynaklarının devamlılığının sağlanmasına, KOBİ’lerin uluslararası düzeyde rekabet gücünün artırılmasına yönelik projeler

Avrupa Yatırım Bankası’ndan Yapılan Fonlamalar AYB 1965 yılından günümüze Türkiye’deki projeleri finanse etmektedir. AYB Türkiye’deki önemli sektörlere yaklaşık 9 milyar EURO tutarında yatırım yapmıştır.

Avrupa Yatırım Bankası’ndan Yapılan Fonlamalar AYB proje maliyetlerinin % 50’sine kadar olan kısmını bireysel krediler veya global krediler aracılığıyla finanse etmektedir.

Avrupa Yatırım Bankası’ndan Yapılan Fonlamalar Bireysel krediler Toplam yatırım maliyeti 50 milyon EURO’nun üzerindeki projelere verilmektedir.

Avrupa Yatırım Bankası Tarafından Verilen Krediler Yatırım türleri: altyapı, enerji, çevre, sağlık, eğitim, Ar-Ge, sanayi ve hizmet sektörleri.

Avrupa Yatırım Bankası Tarafından Verilen Krediler Finansman limiti: Proje maliyetinin maksimum % 50’si. Daha üst bir limit bulunmamaktadır.

Avrupa Yatırım Bankası Tarafından Verilen Krediler Vadeler: Sanayi projeleri için 5 - 12 yıl altyapı ve enerji projeleri için 15 - 25 yıl

Avrupa Yatırım Bankası Tarafından Verilen Krediler Global krediler Yatırım maliyeti 400.000 Euro ile 25 milyon EURO arasında olan projeler için kredi tahsis edilmektedir. Global krediler bölgede bulunan AYB ortağı veya aracı bir banka tarafından verilmektedir.

Avrupa Yatırım Bankası Tarafından Verilen Krediler Finansman limiti: Yeni projelerin toplam maliyetinin % 50’i kadarı. Vadeler: Kredi vadeleri 5 - 12 yıl

Avrupa Yatırım Bankası Tarafından Verilen Krediler AYB tarafından desteklenen sektörler Enerji (elektrik, petrol, gaz, rüzgar ve güneş enerjisi, taşımacılık, depolama ve dağıtım) Enerji verimliliği Finans kuruluşları Sanayi

Avrupa Yatırım Bankası Tarafından Verilen Krediler Bilişim teknolojisi ve medya Altyapı İmalat Kent ve çevre altyapısı Araştırma ve yenilik Hizmetler

Avrupa Yatırım Bankası Tarafından Verilen Krediler Küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) Turizm Telekomünikasyon Taşımacılık (alt yapı, demir yolu araçları, otobüsler, metrolar vs. dahil)

AYB’nin Türkiye Ortakları Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) Türkiye Vakıflar Bankası (Vakıfbank) Türkiye Kalkınma Bankası (TKB) Türkiye Halk Bankası

TEŞEKKÜRLER