Eleştirel Düşünme Bilmediklerini ve bildiklerini ayırt etme. Bildiklerinin doğruluğunu belirleme Sunulan bilginin doğruluğunu ve bütünlüğünü belirleme Sunulan bilgideki mantıksızlıkları ve yanlış akıl yürütmeleri tanımlama Gerçekler ve kanaatler (olgular ve fikirler) arasındaki farkı fark etme Fikirler ve görüşlerin arkasındaki mantığı ifade etme Yargıya varma ve mantıklı sonuçlara ulaşma
Yaratıcı Düşünme Orijinallik ve özgünlük/ Yeni fikirler oluşturma İmgeleme Sıra dışı bağlantılar kurma Sezgi, duygu ve tutkulara açık olma Risk alma, cesaret ve meydan okuma
Araştırma Soru Gözlem Tahmin Veri toplama Verileri kaydetme Verileri düzenleme Verileri açıklama Araştırma sonuçlarını sunma
Dinleme Duygularını ve düşüncelerini yazılı, sözlü veya beden diliyle ifade etme Geri bildirim alma-verme İletişim araçlarını kullanma Davranışsal incelikler sergileme Tartışma Bağlantı kurma Açık fikirli olma İkna etme Ortak bir amaç çevresinde toplanma İletişim
Problem Çözme Problemi fark etme Problemin kime ait olduğunu belirleme Problemi aydınlatmak için uygun sorular oluşturma Problemi tanımlama ve açıklama Probleme özgü bilgi kaynaklarını tanıma, çözüm yollarını belirleme Her çözüm yolunun muhtemel sonuçlarını düşünme En uygun yolu seçme Problemin çözümünde, yardıma gereksinim olup olmadığını belirleme Uygun çözüm yolunu uygulama Problem Çözme
Karar Verme Hangi konuda karar vereceğini belirleme Alternatif üretme Verilebilecek kararların sonuçlarını düşünme Değerleri betimleme En uygun kararı verme Kararı uygulama Verdiği kararın ve sonuçlarının sorumluluğunu üstlenme
Bilgi Teknolojilerini Kullanma Yönergeyi kullanarak bilgisayarı işletme Farklı kaynaklardan toplanmış bilgiyi kaydetme, biçimlendirme, tekrar kullanma Biçimlendirdiği bilgiyi sunma Metin, grafik, renk, ses efektleri kullanarak çoklu ortamda rapor hazırlama Telefon ve TV ağlarını kullanarak bilgiye ulaşma yeteneği kazanma Günlük hayatta ulaşabildiği teknolojik ürünleri amacına uygun olarak kullanma Bilgiyi bulma Kullanılabilir biçimde bilgiyi planlama Kütüphaneden ve yazılı kaynaklardan yararlanma Toplumdaki bilgi kaynaklarını kullanma Toplumdaki bireylerle görüşmeler yapma Yerel gazeteleri kullanma
Girişimcilik Grubun henüz fark edilmeyen ortak ihtiyaçlarına duyarlı olma Risk alma Yeni fikirlere açık olma Kendini olası eleştirilere ve başarısızlıklara açık tutma Kaybetmeyi göze alarak yenilikleri deneme cesareti gösterme ve bundan zevk alma
Türkçe’ yi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma Türkçe’yi doğru kullanma Anlaşılabilir bir biçimde konuşma ve yazma Doğru anlayıp anlamadığını kontrol etme Okunaklı bir şekilde yazma Etkili bir şekilde dinleme becerisi gösterme Türkçe’yi duruma uygun olarak kullanma Türkçe’ yi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma
Elektrik, su vb. kaynakları tutumlu kullanma Tüketici olarak belli haklara sahip olduğunu kavrama Haklarını nasıl kullanacağını ve hakları ihlâl edildiğinde kime başvurabileceğini açıklama Reklamlarla tüketici hakları arasında ilişki kurma Reklamlar yoluyla isteklerinin nasıl yönlendirildiğinin farkında olma ve tüketim yaparken bütçesine göre ihtiyaçlarına öncelik verme Bilinçli Tüketicilik
Çevre Bilinci Yaşadığı çevre ile bir bütün olduğunu fark etme İnsanla çevre arasındaki karşılıklı etkileşimi görme Çevreye zarar vermenin kendine zarar vermek olduğunu kavrama Kendi kültürünü ve başkalarının kültürlerini keşfetme ve kültürün farklı veya aynı bölümlerini tanıma Kültürel eserleri koruma
Planlama ve Üretim Proje üretmek için uygun alanlar ve problemler seçme Grup için gerçekçi amaçlar belirleme Sorunun çözümü için proje planlama Gelecekte ortaya çıkabilecek eğilimleri tahmin etme Projede kullanılacak kaynakları belirleme Başarılacak görevleri belirleme Görevleri öncelik sırasına koyma Bir planı ya da kararı takip etme ve uygulama Zamanı etkili bir biçimde yönetme
Güvenlik ve Korunmayı Sağlama Güvenliğe yönelik olumlu tutumlara sahip olma Gerektiğinde koruyucu giysi giyme Acil durumlarda çıkış kapılarını ve özellikle yangın çıkış yerlerini bilme Güvenlik prosedürlerini ve ilkelerini bilme Acil durumlarda sığınma alanlarını bilme İlkyardım bilgilerini bilme Temiz ve güvenli bir çalışma çevresi oluşturma Sağlık ve güvenlik prosedürlerini ve ilkelerini açıklama Sağlık ve güvenlik kurallarını takip etmek için kişisel sorumluluğunu açıklama Sağlık ve güvenliği geliştirmeye yönelik eğitim programlarına katılma
Trafikte Güvenliğini Sağlama Kavşaklarda sağ-sol ayırımı yapma Yolda dönülecek noktaları öğrenme Tek başına yürüyüş yapabilme Bazı davranışların trafiği tehlikeye atma anlamına geldiğini kavrama Görme ve görülme kavramlarını tanıma Koştuğu zaman başkaları tarafından görülmesinin zorlaştığını bunun da trafikte bir risk oluşturduğunu kavrama Trafik işaret ve levhalarını tanıma ve kullanma Trafikteki çeşitli sesler arasındaki farklılıkları ayırt etme Hava koşullarının, gece ve gündüzün trafikteki etkilerini fark etme
Hayır Diyebilme Suçluluk duymaksızın “hayır” diyebilme “Hayır” deme ve niçin hayır dediğini açıklama: “Hayır, … çünkü…” “Reddedip nedenini açıkladıktan sonra bunun yerine başka bir seçenek sunma
Sağlığını Koruma Uyku, aşı olma, dengeli ve düzenli beslenme, kişisel bakım, spor, temizlik, ilk yardım,acil durumlarda başvurulacak kişileri/yerleri bilme Temel ihtiyaçları tanıma
Etik Davranma Toplumsal kurallara uyma Günlük davranışlarında etik bir kişilik ortaya koyma / Tercihlerinde etik değerleri ön plana çıkarma Zor durumlarda (bile) etik davranışlar sergileme Başkalarının kişisel haklarına saygı gösterme Etik olmayan davranışlarla mücadele etme Yaş, cinsiyet, ırk gibi yanlı davranışlara neden olan eğilimleri fark etme ve bu tür yanlılıklar içermeyen davranışlar sergileme Farklı sosyal, kültürel ve dinî gruplara ait kişilerle etkileşimde bulunma ve bu kişileri yargılamadan kabul etme Bedensel veya zihinsel engelli bireylerle etkileşimde bulunma
Eğlenme Eğlenmenin çalışmak kadar doğal bir ihtiyaç olduğunu kabul etme Çalışmak ve eğlenmek için gereken zamanı ayırma Eğlenmek için uygun kişi, zaman ve yerleri belirleme Dinî bayramlar, millî bayramlar, doğum günü, düğün, nişan, sünnet düğünü törenleri, hafta sonu tatilleri, sömestr ve yaz tatillerin bireysel ve toplumsal paylaşımlar için uygun zamanlar olduğunu algılama Müze,tarihî yer ve doğa gezilerinin, pikniklerin, hobilerin (kitap okuma, müzik dinleme, resim yapma, el sanatları, sinema, tiyatro) eğlenmeye aracılık ettiğini / eğlenme yolları olduğunu fark etme
Öğrenmeyi Öğrenme Öğrenme sürecini anlama ve nasıl öğrenmeyi tercih ettiğine yönelik bir model oluşturma Kişisel tercihlerini, güçlü yanlarını ve bunları sürekli geliştirmenin öneminin farkına varma Sorular sorma Öğrenme araçlarını uygun bir şekilde kullanma Öğrenme stratejileri seti oluşturma (soru sorma, okuma stratejileri, bilgiye ulaşma ve geliştirme yolları, hafıza geliştirme teknikleri, zor durumlarda kaldığında ne yapacağını bilme) Olumlu bir öğrenme ortamı yaratma
Amaç Belirleme Yapabildiklerini ve yapamadıklarını tanıma Gerçekten ulaşmak istediği şeyleri hayal etme Yaşantısıyla uyumlu amaçlar seçme Amaçlarını yazılı hâle getirme Her bir amaca nasıl ulaşabileceğini planlama Amaca ulaşmakta karşılaşılabilecek zorlukları belirleme Amaca ulaşmak için kimlere başvurabileceğini bilme Amacın gerçekleşmesi için yeterli süreyi belirleme Amaca ulaşıldığında nasıl ödüllendirileceğini belirleme
Kendini Tanıma ve Kişisel Gelişimini İzleme Vücudunu tanıma Duygularını tanıma Diğer bireylerle benzerlik ve farklılıklarını bilme Diğer bireylerden güçlü ve zayıf yanlarını bilme Kendi değerlerini tanıma Fiziksel değişimini fark etme ve izleme Duygusal değişimini fark etme ve izleme
Duygu Yönetimi Duygularını tanıma Başkalarının duygularını tanıma (görerek, duyarak ve sorarak) Temel duyguları (korku, öfke, mutluluk, engellenme, vb.) ifade eden sözcükleri uygun bir biçimde kullanma Duygularının, vücudunu nasıl etkilediğini fark etme Kendi duygularının başkaları üzerindeki etkilerini fark etme Arkadaşlarının davranışlarının kendi duygularını nasıl etkilediğini fark etme Öfkesini denetleyebilme yollarını bilme ve gerektiğinde kullanma
Kariyer Planlama Kendi üstünlüklerini ve zayıflıklarını tanıma Kendi özelliklerinin hangi mesleğe uygun olduğunu fark etme Formel eğitimle ve genel yaşam deneyimleriyle kazanılan becerileri tanıma ve betimleme Zaman içinde itibar gören mesleklerin nasıl değiştiğini fark etme Günümüzde önemli ve gerekli meslekleri tanıma Gelecekteki koşullara göre yeni mesleklere ihtiyaç olabileceğini fark etme ve bunların neler olabileceğini tahmin etme
Sorumluluk Yaşamın farklı boyutlarındaki sorumluluklarının farkına varma. Kendi sorumluluklarının da farkında olarak sorumluluk üstlenmenin kişisel gelişimi açısından önemini açıklama Zamanında ve düzenli olarak derslere girme gibi uygun çalışma standartlarını uygulama Ödevlerini tamamlayarak kendi çalışmalarının sorumluluğunu üstlenme Verilen görevleri yetenekleri ölçüsünde elinden geldiğince en iyi şekilde yapma Üretken bir biçimde çalışma ve görevlerini aksatmadan yerine getirme Davranışlarının sonuçlarını üstlenme Başkalarının haklarını çiğnemeden kendi ihtiyaçlarını karşılama Daha iyi bir dünya için kendi yaş grubundakilerin de sorumlulukları olduğunu fark etme
Zaman ve Mekanı Doğru Algılama Grafik yorumlama Zaman ifadelerini doğru kullanma Görsel materyalleri okuma Verilen alanlara ait kroki, şekil çizme Basit planlar yapma Takvim, saat bilgisi edinme Geçmiş, şimdi ve gelecek zamanı ayırt etme Zaman planı yapma Ana yön ifadelerini doğru kullanma
Katılım, Paylaşım, İş Birliği ve Takım Çalışması Başkalarıyla iş birliği yaparak çalışma ve plan yapma Grupla problem ve çatışma çözme becerilerini uygulama Üyelerin güçlü ve zayıf yanlarını tanıma ve takım oluşturmak için güçlü yanları kullanma Konuşmalarıyla ve davranışlarıyla başkalarına saygı gösterme Geri bildirim verme Geri bildirim alma ve kabul etme Amaçlara ulaşmak ve başarılar elde etmek için birbirlerine destek olma ve ödüllendirme Gerektiğinde yardıma koşma ve yardım isteme
Liderlik Vizyon ve amaç belirleme, bunları tasarlama Grubu bir fikre ya da duyguya inandırma Grup üyeleri arasındaki anlaşmazlıkları çözme ve müzakerecilik Üyeleri ortak amaç doğrultusunda güdüleme ve yol gösterme Ödüller yaratma Grup hakkında olumlu bir imaj yaratma ve başka grupların desteğini sağlamak için sağlam bir temel oluşturma Eleştirilere karşı grubu savunma Başka gruplarla koalisyon oluşturma ve diğer gruplardan destek sağlama Akranlarıyla veya kendisinden küçüklerle çalışırken etkili gözetim/yönetim becerilerini kullanma Bir görevin tamamlanması için sorumluluk alma Belli amaçlara ulaşmak için insanları ve görevleri örgütleme Dürüstlük ve yeterliği nedeniyle lidere güven ve inanç sağlama
Farklılıklara Saygı Aynı, benzer ve farklı sözcüklerini anlama ve ayırt etme Tüm insanların benzer ve farklı özellikleri olabileceğini fark etme Farklılıkların yaşamı zenginleştirdiğini kavrama Farklılığın göreceli bir kavram olduğunu fark etme Özürlü insanların farklı gereksinimlerine karşı duyarlı olma
Bilimin Temel Kavramlarını Tanıma Değişim Etkileşim Neden-Sonuç İlişkisi Değişkenlik / Benzerlik Karşılıklı Bağımlılık Süreklilik Korunum