FRANSA
Fransa Yüzölçümü :543 695km²’dir. Nüfusu :59 551 227 İdare şekli :Cumhuriyet Başkenti :Paris Önemli şehirleri :Marsilya, Lyon, Nantes Dili :Fransızca Dini :Hıristiyanlık Para birimi :Euro
FRANSA
Fransa’nın Sınırları Kuzeyde Belçika, güneyde Akdeniz, doğuda İsviçre ve İtalya, kuzeydoğuda Lüksemburg ve Almanya, batısında Atlas Okyanusu, Kuzeybatıda Manş denizi, güneybatıda İspanya ile çevrilidir.
Ülkenin harita üzerindeki görünümü altıgen biçimindedir (Héxagonale). Ülkenin G (İspanya), GD (İtalya) ve D (İsviçre) sınırları dağlıktır. Kuzey sınırlarında ise doğal bir engel yoktur (Almanya, Lüksemburg ve Belçika). Uzun yıllar boyunca istilalar bu yönden gelmiştir.
Fransa’nın yüzölçümü 543 695km²’ dir. Yüzölçümü bakımından, Ukrayna hariç Avrupa’nın en büyük devletidir. Fransa’da 3 iklim tipi görülür: 1- Ülkenin batısında okyanusal iklim hüküm sürer. 2- Ülkenin doğusunda karasal iklim görülür. 3-Ülkenin GD'sinde Akdeniz iklimi etkilidir.
Ülke hidrografya ağı ve akarsu havzaları bakımından 3 bölüme ayrılır: 1- Ülkenin D ve KD kısmı Ren akarsu sistemine dahildir. Fransa’dan doğan Moselle ve Meuse Ren ’in kollarıdır. Escaut ise Belçika’dan geçerek denize dökülür. 2- Ülke akarsularının büyük kısmı sularını Atlas Okyanusu’na boşaltır. Seine, Loire, Garonne başlıca akarsulardır. 3- Fransa’nın D ve GD'si sularını Akdeniz’e boşaltır. Rhone en önemli akarsudur.
Atlas Okyanusu kıyılarında med-cezir kuvvetli olduğundan haliçler oluşmuştur. Buralarda önemli limanlar bulunur. Seine-Rouen-Le Havre Loire-Nantes, St. Nazaire Garonne- Bordeaux Akdeniz’de gel git genliği az olduğundan deltalar oluşmuştur. Marsilya Limanı önemlidir. Fransa 7 bölgeye ayrılarak ele alınabilir:
Marsilya Limanı
Le Havre Limanı
1- Kuzey Bölgesi Kuzey Denizi, Pas de Calais (Dover Boğazı) Manche (Manş) denizi ile kuşatılır. Nüfus yoğunluğu en fazla olan bölgedir (km²’ye 320 kişi). Lille endüstri şehridir. Kömür çıkarımı önemlidir (Ülke çıkarımının 2/3’ü). Zengin mermer ocakları bulunur. Önemli limanları; Dunkerque, Calais, Boulogne’dur. Bu bölge I ve II. Dünya Savaşlarında önemli savaşlara sahne olmuştur.
2- Doğu Bölgesi Arden dağları yöresi, I. Jeolojik Zaman’da meydana gelmiş eski bir kütledir. Küçük sanayi kentleri bulunur. Lorraine Yöresi, reliefin ana çizgilerini kalker kuestalar meydana getirir. Karasallık etkilidir. Demir yatakları önemlidir. Fransa demir çelik üretiminin % 25’i buradan sağlanır. Nancy en önemli kenttir.
Alsace Yöresi, Vosges dağları önemlidir Alsace Yöresi, Vosges dağları önemlidir. Alsace ovası tarım açısından elverişlidir. Üzüm bağları, tahıllar, patates, şekerpancarı, şerbetçiotu önemlidir. Zengin potas yatakları kimya sanayisinin gelişmesine neden olmuştur. Strasburg en önemli kentidir. Almanya ve Fransa arasında uzun yıllar anlaşmazlık konusu olan yöre AB parlamentosunun merkezidir.
3- GD Bölgesi Paris havzası, Masif Central bölgesi ile İsviçre, İtalya sınırları arasında kalan bölgedir. Massif Central, Jura ve Mont Blanc burada yer alır. St. Etienne, Grenoble, Besançon ve Dijon önemli kentlerdir. Bağcılık, buğday, mısır ve meyve üretimi önemlidir. Hayvancılık da önemli bir ekonomik faaliyettir.
4- Akdeniz Bölgesi Fransa’nın GD’sunda İtalya, İspanya sınırı arasında uzanır. Bu bölge içerisinde Korsika Adası’da (Corse) ele alınabilir. Bölge Rhone Nehri’nin doğusu ve batısı olarak 2’ye ayrılabilir. Batı kısmında Pirene dağları ile Rhone Nehri arasında Massif Central’in devamı yer alır. Kıyı ovaları dardır. Dağlık kısımda yer alan ve zayıf bir bitki örtüsü ile kaplı kalker platformlarına Les garrigues denir.
Bu yöreye Languedoc yöresi de denir Bu yöreye Languedoc yöresi de denir. Fransa’nın yıllık şarap üretiminin yarsını verir. Montpellier ve Perpignan önemli kentlerdir. Doğu kısmına Provence yöresi de denir. Küçük ovalarda meyve bahçeleri, çayırlar ve bağlar geniş yer tutar. Hayvancılık önemlidir. Alüminyum yatakları bakımından zengindir. Marsilya ve Toulon önemli kentlerdir. Cannes, Nice ve Monaco önemli turizm kentleridir. Korsika adası dağlıktır. Ovalar az yer tutar.
5- GB Bölgesi Aquitain Havzası da denilen bu bölge Massif Centrale ve Pirene dağları ile Atlas Okyanusu arasında kalır. Bu bölgenin sularını Garonne Nehri boşaltır. Bordeaux ve çevresi bağlarla kaplıdır. Bordeaux şarapları ile ünlüdür. Pau kenti yakınlarından doğal gaz elde edilir. Toulouse ticari açıdan önemli bir kenttir.
6- Batı Bölgesi Yükseltisi fazla olmayan bir plato görünümündedir. Hayvancılık önemli bir ekonomik faaliyettir. Manş kıyısı yakınında yer alan Caen demir yatakları ile ünlüdür. Le Mans, Rennes, Brest, St. Nazaire ve Nantes şehirleri önemlidir. Bretanya kıyılarında balıkçılık da önemlidir.
7- Merkezi Bölge Paris ve çevresini içine alır. Hersinien kıvrımlarından olan Massif Central’i içine alır. Kırılmalara uğrayan kısımlarında volkanik faaliyetler de meydana gelmiştir. Dağlık kısımlar hayvancılık alanıdır. Dağlık sahalar arasında kalan çöküntü alanları önemli tarım alanlarıdır. Limagne ovası önemlidir. Clermont Ferrand kenti önmelidir.
Merkezi alçak kısım içindeki havzaların en önemlisi Paris havzasıdır. Fransa’nın siyasi birliği burada doğmuş ve devletin başkenti burada yer almıştır. Paris ve çevresine Ile de France adı verilir. Seine Nehri bu havzanın sularını boşaltır. Orléans, Tours, Le Havre, Rouen diğer öenmli kentlerdir. Sanayi ve ticaretin en fazla geliştiği bölgedir.
Devletin Kuruluşu Fransa’nın ilkçağdan kalma adı Gallia’dır. Kelt asıllı olan bu kavim, Roma İmparatorluğu’nun burayı fethetmesinden sonra Latin kültürünün etkisinde kaldı. Roma İmparatorluğu zayıfladıktan sonra Germen asıllı bir kavim olan Frankların egemenliği altına girmiştir. Ülkenin bugünkü adı bunlardan gelmektedir. Fransa’nın doğu kısmına Franklar ile buraları feth eden Burgondlar dolayı Burgogne adı verilir.
Charlemagne döneminde bir imparatorluk meydana geldi. Fransa, Batı Almanya Kuzey İtalya ve Avusturya bu imparatorluk sınırları içerisinde kaldı. IX. Yüzyılda imparatorluk parçalandıktan sonra doğu Germen karakterini muhafaza ederken, batı Latin kültürünün etkisinde kaldı. Napoléon Bonaparté döneminde geniş sınırlara ulaşmasına rağmen yenilgi ortaya çıkınca 1815 Viyana Kongresi’nde toprak kaybetti.
1870-1945 arasında Fransa ile Almanya arasındaki Alsace-Lorraine eyaleti birkaç defa el değiştirdi. 1950 yılından sonra hızlı bir gelişme sürecine girmiştir. Ulaşım araçları, makine üretimi, giyim, gıda, silah, şarap, kimya ve nükleer sanayi gelişmiştir.
Fransa’nın Nüfusu Nüfus artış hızı Avrupa ülkelerine göre çok düşüktür. Nüfus dağılımı dengesizdir. Sanayinin geliştiği kuzey bölgesiyle, Lyon çevresi, turizmin geliştiği Paris ve Cote d'Azur nüfusun en yoğun olduğu yerlerdir. Nüfusunun büyük bölümü şehirlerde yaşar. En büyük şehri başkent Paris'tir. Diğer önemli şehirleri; Lyon (Lion), Marsilya, Lille (Lil), Bordeaux (Bordo), Toulouse (Tulus), Nice (Nis) ve Nantes (Nant)'tır. Nüfusunun çoğunluğu Fransız asıllıdır. Cezayir ve Fas asıllılar olmak üzere Portekizliler, İspanyollar ve İtalyanlar oluşturur. Ülkede 200.000 kadar Türk yaşar.
Paris
Fransa’nın Ekonomik Etkinlikleri Dünyanın dördüncü büyük ekonomik gücüdür. Tarım ve hayvancılık modern yöntemlerle yapılır. Tabiî kaynakları azdır. Sanayi çok gelişmiştir. Elektrik üretiminde nükleer enerji ön plândadır. Turizm, ülke ekonomisi için önemlidir. Otomotiv, hava taşıtları ve savunma sanayi de çok gelişmiştir. Ülkede çok az miktarda petrol çıkarılmaktadır. Ulaşım şebekesi çok gelişmiştir.
Fransa’da Tarım Önemli bir tarım ülkesidir. Avrupa' da tarımsal üretimi kendine yeten tek ülkedir. AB ülkelerinin tarımsal üretiminin %25'ini Fransa sağlar. Tarım alanları çok geniştir. Nüfusun az bir kısmı tarımla uğraşır. Tarımda modern yöntemler kullanıldığı için verim yüksektir. Tarım ürünleri içinde buğday ve şeker pancarı başta gelir. Buğday üretiminde Dünyada beşinci sıradadır. Sebze, meyve üretimi ve bağcılık da önemlidir. Bağcılık; Bordeaux, Güney Fransa ve Lyon çevresinde önem kazanır. Üzüm üretiminin büyük bölümü şarapçılıkta kullanılır.
Fransa’da Hayvancılık Hayvan varlığı bakımından dünyanın önde gelen ülkelerinden biridir. Tarım gelirlerinin yarıya yakını hayvancılıktan elde edilir. Kuzey ve batı kesimlerinde sığır, güney kesimlerinde ise koyun ve keçi yetiştirilir. Ülkenin her yerinde domuz besiciliği ve kümes hayvancılığı gelişmiştir.
Fransa’da Maden ve Enerji Yer altı kaynakları bakımından zengin değildir. Kömür, demir, boksit ve uranyum başlıca madenleridir. Güneybatısında az miktarda petrol üretilir. Kömür üretimi son yıllarda iyice azalmıştır. Petrol üretimi ihtiyacın küçük bir bölümünü karşılar. Elektrik enerjisi üretimi son derece önemlidir. Yıllık üretim miktarı 400 milyar kilowatt saati geçer. Üretilen enerjinin %75'i nükleer santrallerden sağlanır.
Fransa’da Sanayi Dünyanın önde gelen sanayi ülkelerindendir. ABD, Japonya ve Almanya'nın ardından 4. sıradadır. Sanayi kuruluşları kuzey kesimlerinde ve büyük şehirler çevresinde yoğunlaşmıştır. Sanayinin başlıca kolları metalürji, çeşitli makineler, elektrik, otomotiv, gemi yapımı, uçak, tekstil, kâğıt, gıda ve kozmetiktir. Otomobil üretiminde dünyanın önde gelen ülkelerinden biridir. Alüminyum üretiminde Avrupa'da ikinci, demir-çelik üretiminde dördüncü sıradadır.
Fransa'da Turizm Fransa'da turizm çok gelişmiştir. Her yıl 60 milyondan fazla turist gelir. Turist sayısı bakımından dünyada 3.dür. Turizm faaliyetleri, Akdeniz kıyıları ile Paris'te yoğunlaşmıştır.
Versay Sarayı, Fransa'daki önemli turistik mekânlardandır.
Fransa'da Ulaşım Ülkede gelişmiş ve modern bir ulaşım sistemi vardır. Demir yollarının önemli bir bölümü elektrikli hatlardan oluşur. Kara yolu uzunluğu açısından Avrupa'da birincidir. Otoyol ağı 8 bin km kadar olup genişletilmektedir. Fransız hava yolları dünyanın en büyük şirketlerinden biridir. Dünyanın önemli merkezleri ile hava ulaşımı vardır. Manş Tüneli ile Fransa - İngiltere arasında demir yolu ve kara yolu bağlantısı sağlanmıştır. En önemli limanları Le Havre ve Marsilya'dır. Sen Nehri üzerinde Paris – Le Havre arasında nehir taşımacılığı yapılır.
Saatte 500 KM hızla giden hızlı tren.
Dover ile Calais'yi birbirine bağlayan tünel 50. 5 kilometre (31 Dover ile Calais'yi birbirine bağlayan tünel 50.5 kilometre (31.4 mil) uzunlukta olup, 6 Mayıs 1994'te tünel açılmıştır.
Fransa’da Ticaret Dünyanın önde gelen ticaret ülkelerindendir. İhracatta dünya 4’sü, ithalâtta dünya 5’sidir. Ticaret yaptığı ülkelerin başında AB ülkeleri, ABD , Kanada ve Avustralya gelir. İhracat: Çeşitli makineler, tarım ürünleri, kimyasal maddeler, ulaşım araçları, demir-çelik, alüminyum başta gelir. İthalat: Petrol ve petrol ürünleri, kimyasal ham maddeler, maden cevheri ve makineler alır.
Fransa – Türkiye İlişkileri Türkiye ile Fransa ilişkilerinin köklü bir geçmişi vardır. Türkiye'nin en çok ticaret yaptığı beşinci ülkedir. Türkiye’den konfeksiyon ürünleri, fındık, kuru incir, deri eşya, iplik alır. Türkiye’ye makineler, kimyasal ürünler, ulaşım araçları, optik aletler, demir- çelik ürünleri, kâğıt, ham deri satar.
Fransa Dış İlişkiler Fransa, Avrupa Birliği adlı siyasi ve ekonomik örgütlenmenin kurucu üyelerinden biridir ve birlik üyesi ülkeler içinde yüzölçümü en büyük olanıdır. Ülke, bunun yanında Birleşmiş Milletler’in de kurucu üyelerinden, Frankofon'un, G8 Zirvelerinin, Latin Birliği'nin ve NATO'nun da katılımcılarındandır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesinden biridir. 360 etkin savaş başlığı ve 59 nükleer santraliyle önemli bir nükleer güçtür.
Zafer Takı
Notre Dame Katedrali, Fransa'da Hristiyanlığın en önemli simgelerindendir.
Paris Üniversitesi
Fransa’nın Ünlü Peynir ve Şarabı