ÇOCUKLUK ÇAĞI BEYİN TM. Dr.Gökhan Söker

Çocukluk çağında solid tm’lerin en sık lokalizasyonu SANTRAL SİNİR SİSTEMİDİR.

Çocukluk çağı beyin tm ayırıcı tanı Anatomik lokalizasyon Klinik semptomlar Yaş Radyoloji (CT, MR)

Ped. SSS tm histolojik orijinleri Germinal matriks primitif kök hc Destekleyici hc yapıları(astrositom,gliom) Koroid pleksus Ventriküllerin ependim hc(ependimom) Pineal gland emb kalıntıları(germinom) Malformatif yapılardan gelişen(hamartom) Lipoma,dermoid,teratom

Bu hastalarda görüntülemenin amacı: 1- Tm varlığının belirlenmesi 2- Lokalizasyon 3- Histolojik tip tahmini

Tedavi sonrası: Verilen cevabın belirlenmesi Tm yeniden büyümesi Tm yayılması

Değerlendirmede major metotlar : CT , MR

En sık ped post.fossa tm : Beyin sapı gliomu Serebellar astrositomlar Primitif nöroektodermal tm ler.(medullabalastom)

BEYİN SAPI GLİOMLARI 5 yaş civarı En sık ponsta Erkeklerde %90 Klinik kranial sinir felçleri(6. Ve7.)

Pilositik astrositoma Fibriler astrositoma Pilositik astrositoma

Beyin sapı gliomları T1 ağırlıklı MR görüntülemede düşük sinyal intensitesinde,uzun TR imajlarında yüksek sinyal intensitesinde görülürler

CT de genellikle düşük dansisite de ,izodens yada hipo-izodens olarak heterojen görülebilir.

Cerebellar astrositom Primitif noroektoderm. Tm.den sonra 2.sık Tm ped. Beyin tm. %10-20 si Erkek= kız Sıklıkla serebellar hemisferlerden daha az oranda vermisten Hodgkin hast. RT sonrası servikalde

JUVENİL PİLOSİTİK ASTROSİTOMA(%75-85) DİFFÜZ FİBRİLER ASTROSİTOMA(%15-20)

CT ve MR da: lateral ve 3. Vent.de dilatasyon ve 4. Vent.de anterior veya kontalaterale doğru yer değiştirme görülür.

Primitif noroektodermal tm. Serilere göre değişmekle birlikte medullablastoma yada serebellar astrositoma en sık ped. Post. Fossa tm.dür Tümped. İntrakranial tm. %15-20 si Ped. Post.fossa tm.lerinin % 30-40 %40 ilk 5 yaşta,%75 i ilk dekadda Erkeklerde 4.vent. Tavanında ext. Granüler tabakadan gelişirler. Erken yaşta vermis serebelli+4.vent tavanı(%91) geç yaşta serebellar hemisferde Obstruktif hidrosefali,ataksi,KİBAS

CT ve MR da post. Fossada ensık vermis yada Serebellar hemisferden gelişen 4. Vent. Obst yapan, 3.ve lateral Ventriküllerde dilatasyona yol açan kitle görülür.

MR da T1 de hipointens T2 de hipo-izointens Pd de hafifçe hiperintens görülür.

Ependimoma Vent. Döşeyen ependimal tabakadan gelişen yavaş büyüyen tm. Genellikle çocuklarda,5 yaş altı sık,post fossa tm.lerinin %15’i. Epandimomların %75 i infratentoryaldir. Kızlarda hafifçe sık

CT de sıklıkla kontrast tutulumunu gösteren hipervasküler, kanamaya eğilimli,hipodens kitlelerdir. %25-50 hastada kalsifikasyon görülür.

MR da tm genellikle T1 ağırlıklı imajlarda düşük sinyal intensitede ,T2 de yüksek sinyal intensitede görülür. Fakat sıklıkla hemoraji kalsifikasyon yada hipervasküler olmasına bağlı olarak heterojen görünüm vardır.

Koroid plex. Papillomu ve karsinomu Tüm intrakranial tm.lerin %0,5-0,6 Çocuklarda beyin tm %2-5 i %90 nı 5 yaş altı,%75 i 2 yaş altında İlk 2 yaşta3. Ve lat.vent.adolesanda 4.vent. Tutulur. Koroid plex. Ca çok nadir;infantlarda. Koroid plex.ca çevre noral dokuya invazyon ve papiller yapının bozulması Papilloma yada karsinomada subaraknoid yayılım görülebilir.Ca da bu çok daha sıktır.

Düzgün lobüle konturlu büyük kitle Küçük fokal kalsifikasyonlar Asimetrik yada diffüz vent. dilatasyon Çevre beyaz cevhere doğru büyüme

CT de izodens yada hafifçe hiperdens ve kontrast ile yoğun boyanan kitlelerdir.

T1 Wİ de izointens yada hipointens T2 ve Pd Wİ de hipointens,hiperintens görülürler

Diğer post. Fossa tm.leri: Lipoma Dermoid Teratomlar vs.

Post. Fossada kemik duvarı tutan tm ler genellikle metastatiktir. Çok nadiren primer osteogenik sarkom yada anjiyo sarkom gelişebilir. En iyi diagnostik yöntem CT dir.

Çocuklarda %50 < beyin tm supratentoryal lokalizasyondadır. SUPRATENTORYAL TM.LER Çocuklarda %50 < beyin tm supratentoryal lokalizasyondadır.

PARASELLAR TM’LER KRANİOFARANGİOM OPTİKGLİOM HİPOTALAMİK ASTROSİTOMA norinom araknoid kist germinom epidermoid rathkenin kleft kisti hamartom teratom histiositozis

KRANİOFARİNGİOMLAR Tüm primer SSS tm lerinin %6-9 %66 sı 20 yaşından önce Hipofiz rathke kesesi kanalının epitelyal kalıntılarından gelişir Solid ,kistik,mikst olabilir. Kalsifikasyon solid kısımda sık Suprasellar,infrasellar uzanımlı,tamamen infrasellar alabilir.

Suprasellar kalsifikasyon Sellanın genişlemesi Dorsum sellada erozyon görülebilir.

CT de çevre parankime göre hipodens fakat BOS’a göre belirgin dens olan kitle görülür. Kalsifikasyon sıklıkla görülür. Kontrast madde ile kist duvarı ve solid komponenti boyanır.

T1 ağırlıklı kesitlerde kist komponenti değişken sinyal intensitesinde sıklıkla hipointens görülür. Pd ve T2 ağırlıklı imajlarda kistik kavite belirgin yada hafifçe hiperintens görülür.

Cerebral hemisferlerde ve bazal ganglionlarda parankimal tm’ler ASTROSİTOMLAR: Supratent. Astrositik tm’ler,VPS ler dahil edildiğinde tüm ped. Beyin tm lerinin %33 üdür. %50 den fazlası serebral hemisferde bazal ganglioyonlarda lokalizedir. Erkeklerde sık 2-4 yaşlarında pik

Fibriler Pilositik Anaplastik Glioblastome multiforme

PİLOSİTİK ve FİBRİLER ASTROSİTOMLAR CT de fibriler astrositomlar ,beyaz cevherde düşük dansitede infiltratif lezyonlar olarak görülürler.

CT de pilositik astrositomlar çok sıklıkla mural nodüle sahip kistik lezyonlardır. Kontrast madde verildiğinde mural nodül boyanır. Kalsifikasyon bulunabilir.

MR’da pilositik ve fibriler astrositomların her ikisi de T1 ağırlıklı kesitlerde hipointens Pd ve T2 ağırlıklı kesitlerde hiperintens kitle olarak görülürler. Pilositik astrositomada kontrast madde tutulumu daha belirgindir.

ANAPLASTİK ASTROSİTOMA Tüm intrakranial tm’lerin %11’i erişkinlere ama çocuklarda daha nadır.Tipik olarak lober lokalizasyondadır. Sıklıkla vazogenik ödem,nekroz,hemoraji bulunur. Cerrahiden sonra 2 yıl yaşam.

GLİOBLASTOMA MULTİFORME Tüm astrositomlar ve gliomalar içerisinde en malign tm. En sık primer beyin tm. Tüm yaşlarda görülebilir. 65-75 yaşları arasında sık. Erkeklerde sık. Turcot sendromu,NF tip 1,Li fraumeni send. İle birlikte görülebilir. En sık frontal bölgede görülür.

CT’de düşük dansisitede kontrast madde ile boyanan, irregüler sınırları bulunan ve periferik vazojenik ödeme sahip olan tümörlerdir.

Anaplastik astrositoma ve glioblastoma T1 ağırlıklı imajlarda hipointens,Pd,FLAİR ve T2 ağırlıklı kesitlerde hiperintens olan lezyonlardır.

GANGLİYOGLİOMA Supratent. beyaz cev-gri cev. kenarından gelişir. %4,5 oranında görülür. Gangliyon hc. ve glial hc. karışımından oluşur. %80’i çocuklarda ve genç erişkinlerde , En sık temporal lobta, Kalsifikasyon ve kistik değişiklikler görülebilir ancak genellikle kanama ve nekrotik değişiklikler görülmez.

GLİOMATOZİS SEREBRİ Hayatın ilk yada ikinci dekadında, Tipik olarak internal kapsül tutulur.

EPENDİMOM 1/3 Ü SUPRATENT. LOKALİZASYONDADIR HAYATIN İLK YILLARINDA GELİŞMEYE EĞİLİMLİ, HEMORAJİK ve KİSTİK OLABİLİR, %50 SİNDE KALSİFİKASYON GÖRÜLÜR.

İNTRAVENTRİKÜLER TM. KOROİD PLEX. TM. : Hayatın ilk yıllarında %10-20,tüm ped. Tmlerin % 3 ü dür. Hayatın ilk yıllarında lateral vent.de görülmeye eğilimlidir. Büyük kısmı benigndir.%10-20 si malign.

SUBEPENDİMAL DEV HC. ASTROSİTOM FORAMEN MONRO ÇEVRESİNDE SUBEPENDİMAL NODÜL. 8-18 YAŞLAR ARASINDA GÖRÜLÜRLER, TUBEROSKLEROZDA %2-10 ORANINDA OBSTRİKTİF HİDROSEFALİ YAPARLAR

İNTRAVENTRİKÜLER MENİNGİOMA Çocuklarda sıklıkla NF ile birlikte görülürler. Çoğunlukla lat. Vent. Atriumunda, Kalsifikasyon bulunabilir, Sıklıkla kontrast tutan hiperdens lezyonlardır.