YRD.DOÇ.DR. ERHAN AKDEMİR TAR 119U SİYASİ TARİH I YRD.DOÇ.DR. ERHAN AKDEMİR

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU “Avrupa” sözcüğünü ilk kez MÖ 7. Yüzyılda, yaşadıkları bölgenin kuzeyindeki, bilmedikleri bölge için Yunanlılar kullandı. Fenike kökenli bir kelime olup, “Güneşin Battığı Yer” demektir.

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Roma İmparatorluğu, Akdeniz’i bir iç göl haline sokarken, Avrupa’da Roma kültürü hakim oldu

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Roma İmparatorluğu’nun 395’te ikiye ayrılmasından II. Mehmet’in 1453’te İstanbul’u fethine kadar süren döneme Orta Çağ denmektedir 1492- Kristof Kolomb’un Amerika kıtasını keşfi

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU İlk beş yüz yıl – karanlık çağlar Frank kabileleri arasındaki siyasi ve askeri mücadele – ticaretin donması Kentlerin büyük ölçüde yok oluşu Tarım alanlarının sınırlanması Kanunsuzluk Okuma yazma oranının çok çok düşük olması

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Son beş yüz yıl – yüksek orta çağlar Roma İmparatorluğu’nun 395’te ikiye ayrılması- Roma Kilisesi – Batı Roma İmp. (476) İstanbul Merkezli Doğu Roma İmp. 1054 iki kilise birbirinden ayrılıyor Katolik ve Ortodoks

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Batı Roma 476’da barbar saldırılarıyla yıkıldı. Avrupa’da Latin veya Germen kökenli krallıklar hüküm sürdü. (7. Yüzyıldan itibaren). Roma’nın son döneminde Hıristiyanlık Avrupa’da yayıldı ve kıtanın ortak dini haline geldi.

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU 768’de Frank tahtına oturan Şarlman (814) Avrupa kavramını siyasi bir kavram olarak kullanmıştır

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU 800’de Kutsal Roma-Germen İmparatoru ilan edilen Şarlman Avrupa’yı büyük ölçüde denetimi altına almıştır “rex pater Europae” (Avrupa’nın Babası) tabiri 812’de Doğu Roma resmi olarak tanımıştır

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Avrupa’nın güneyindeki İslam fetihleri, Avrupa’yı Akdeniz’in güneyinden kopardı İskandinavya’dan gelen Vikingler Asya’dan gelen Hunlar

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Haçlı Seferleri: 11. ve 13. yüzyıllar arasında Hıristiyan âlemi açısından İslâm’ı hem dinî hem hem de askerî açıdan çifte bir tehdit durumuna getiren ve yedinci yüzyıldaki Arap fetihlerinin ardından Arapları ve İslâmı Ortaçağ Avrupa’sına yakınlaştıran olay

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Bizans İmparatoru I. Alexius Hıristiyan idarecilere ve Papa’ya, Kudüs ve çevresini Müslüman hâkimiyetinden kurtarmak için Papa II. Urban’ın İmparator Alexius’un bu çağrısına olumlu cevap vermesiyle başlamıştır (1095)

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Papa açısından bu çağrı (Haçlı Seferleri), Papalık otoritesini elde tutmak, dünyevi idarecileri meşrulaştırma rolünü devam ettirmek ve Doğu (Yunan) ve Batı (Latin) kiliselerini tekrar birleştirmek için de uygun bir fırsat sağlamıştır

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Hıristiyanlığın kök salmasıyla, Avrupa “Hıristiyanlar topluluğu” biçimine dönüştü. 14. Yüzyıla kadar Avrupa sözcüğü hiç kullanılmadı. Bu dönemde “Birlik”ten anlaşılan Hıristiyan devletlerin birliğiydi.

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU 1310’da şair Dante MONARCHIA’DA böyle bir “Birlik”ten söz etmektedir Avrupa’da savaşların önlenmesi ve Roma’nın yeniden canlandırılması bu tür bir tek yönetimin kurulmasıyla olacaktır

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Rönesans ve Reformasyon sürecinde uhrevi iktidarın yerine yavaş yavaş dünyevi iktidarın geçmesi ve ulusal monarşilerin güç kazanmasıyla Avrupalılık fikri yeniden yükselişe geçti.

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU YÜZ YIL SAVAŞLARI İngiltere ve Fransa krallıkları arasında 1337’den 1453’e kadar süren savaşlardır XIV. Yüzyılın başında Fransa tahtına kimin oturacağına ilişkin veraset anlaşmazlığının yaşanması

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU COĞRAFİ KEŞİFLER: Dünya tarihindeki ilk coğrafi keşifler M.Ö. V. Ve IV. Yüzyıllarda Yunanlı ve Fenikeli kaşifler tarafından gerçekleştirilmiştir Avrupa, Asya ve Afrika (Libya)kıtalarının isimleri Yunanlılar tarafından verilmiştir Batı Avrupa’da XV. Yüzyılın ortalarında başlamıştır

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Bu dönemde coğrafi keşifler Portekiz, İspanya, Fransa, Hollanda ve İngiltere gibi devletlerin dünya yönetiminde söz sahibi olmalarına ve egemen güç olmalarına yol açacak büyük ticaret imparatorlukları kurmalarına imkân vermiştir

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Portekiz: 1430 – Azor Adalarının sömürgeleştirilmesi, 1440’dan itibaren Afrika’dan Avrupa’ya kölelerin taşınması 1492 – Kristof Kolomb’un Amerikayı keşfi 1498 – Vasco de Gama – Hindistan’a deniz yoluyla ulaşan ilk Avrupalı

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Sonuçları: Avrupa devletlerinin deniz aşırı sömürgeler elde etmeleri Katolik kilisesinin dünyaya ilişkin pek çok dogmasının yanlış olduğu ortaya çıktı, reform sürecini hızlandırdı Burjuvazinin ekonomik ve siyasi etkisi arttı

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Rönesans ve Reform XV. Ve XVI yüzyıllar Leonardo Da Vinci Rafael Michelangelo

MODERN AVRUPA’NIN DOĞUŞU Reform: Avrupa’da Katolik Kilisesi’nin bizzat Kilise içinden sorgulanması Başlangıcı: Martin Luther 1517 – ‘95 Tez’ Endülajans eleştirisi

Siyasi Tarih I TAR 119U SİYASİ TARİH I Uluslararası İlişkilerin üzerinde yükseldiği ana sütunlardan birisidir. Fransa’da, İngiltere’de yaşanan gelişmeler

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI FRANSIZ DEVRİMİ - 1789 İngiltere – Fransa Rekabeti Amerika Avrupa Asya Yakın (Orta) Doğu’da Ticaret imkanları - Pazar rekabeti = kutuplaşma - çatışma

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Fransız ihtilali için iktisadi ve toplumsal iklimin doğmasına yol açmıştır YEDİ YIL SAVAŞLARI (1756 – 1763) Avrupa, Afrika, Hindistan, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Filipinler

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Fransa, İngiltere karşısında büyük bir hezimete uğramıştır Her iki ülke için de büyük mali sıkıntıları beraberinde getirmiştir

YEDİ YIL SAVAŞLARI (1756 – 1763) 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI YEDİ YIL SAVAŞLARI (1756 – 1763) Fransa İngiltere ülke ekonomisi zorda ülke ekonomisi zorda vergi artışı 13 koloniye vergi vergilere isyan vergilere isyan

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 1776’da Amerikan Bağımsız Savaşı Fransa Yedi Yıl Savaşları’nın öcünü almak İstiyor ve kolonilerin bağımsızlık elde etmeleri İçin mali destek veriyor

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Bu destek sonrası Fransız ekonomisi daha da kötüleşiyor. Kral 16. LOUIS yeni vergiler alabilmek için Fransız meclisini topluyor ( Etats Generaux - Aristokratların etkisi) Mayıs 1789

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Etats Generaux Aristokratlar Ruhban sınıfı Burjuvazi, işçiler, köylüler (ekonomik açıdan güçlü ama siyasi açıdan Aristokratlara bağlıalr

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Üçüncü Meclis: Fransa’da milli egemenlik, ABD’nin durumu 17 Haziran 1763 – 3. Meclis kendisini ‘Milli Meclis’ olarak ilan ediyor Kral 16. Louis 3. Meclisi kapatıyor Üçüncü Sınıf başka yerde toplanıyor anayasa yapılıncaya kadar ayrılmıyorlar

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 14 Temmuz 1789 monarşinin sembolü ve siyasi tutukluların bulunduğu Bastile hapishanesi işgal ediliyor

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 1791 Anayasası: Tek meclisli bir sistem Aktiflere seçme hakkı tanınıyor Yasama meclisinin üyelerini seçiyorlar 25 yaş üstü ve bir miktar vergi ödeyebilme

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE:DEVRİMLER ÇAĞI Devrimden sonraki on yıl Devrim Fransa’da toplumsal barışı tam olarak sağlamıyor Ağustos 1792’de Paris’te ayaklanma Ulusal Konvansiyon oluşturuluyor Güçler ayrılığı ilkesi yok

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Ulusal Konvansiyon 22 Eylül’de Cumhuriyet ilan ediliyor Aralık 1792’de Kral vatana ihanet suçundan yargılanıyor ve 15 Ocak 1793’te suçlu ilan ediliyor ve idam ediliyor 24 Haziran 1793’te Fransa Cumhuriyeti’nin ilk Anayasası ilan ediliyor

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 1793 – 1794 Fransa bu dönemde iç karışıklıklar ve terör içerisinde bulunuyor Jakobenler – Kamu Güvenliği Komitesi Girondinler Temmuz 1794’e kadar 16.594 idam Devrim için tehlikeli bulunanlar

1795 yılında yeni bir anayasa Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Direktuvar Dönemi (1795 – 1799), 1795 yılında yeni bir anayasa Beşyüzler Meclisi Yaşlılar Meclisi Yasama yetkisi askıya alma yetkisi 5 kişi yürütme işlevi

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Direktuvara karşı başlatılan isyan 24 Kasım 1793 General Napolyon tarafından bastırılıyor Direktuvar Yönetimi: İngiltere işini de Napolyon’un halletmesini istiyor 1798 Mısır Seferi

NAPOLYON DÖNEMİ (1799 – 1814) 1. ÜNİTE:DEVRİMLER ÇAĞI Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE:DEVRİMLER ÇAĞI NAPOLYON DÖNEMİ (1799 – 1814) Despotik cumhuriyet İngiltere ile Amiens Barışı (1802) Fransız Medeni Kanunu Fransa Merkez Bankası Meslek okulları ve lise Katolik Kilisesi ile ilişkiler 1802 halk oylaması – konsül 1804 halk oylaması - imparatorluk

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE:DEVRİMLER ÇAĞI 1789 – 1804 devrim başladığı noktaya geri dönüyor 10 yıllık savaş dönemi 1805 - Pressburg Barışı Avusturya’nın Almanya’daki ve İtalya’daki topraklarının büyük bölümünü ele geçiriyor 1806 – Alman topraklarındaki küçük devletleri kendisine bağlı birlikler haline getiriyor (Ren Konfederasyonu) İngiltere’ye karşı kıta ablukası 1807 Tilsit Antlaşması Rusya ile

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 1812 Moskova seferi – 650.000 / 27.000 Büyük hezimet Avrupa devletleri 9 Mart 1814 Chaumont Antlaşması İngiltere, Prusya, Rusya, Avusturya 30 Mart 1814 Paris’e giriş (Napolyon Elbe Adası’na gönderiliyor)

NAPOLYAN’DAN SONRA FRANSA’DA YENİ KRAL 18. LOUIS 10. CHARLES Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI NAPOLYAN’DAN SONRA FRANSA’DA YENİ KRAL 18. LOUIS 10. CHARLES

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI AVRUPA UYUMU VİYANA KONGRESİ Müttefikler Napolyon’u yendikten sonra bir uluslararası kongrenin toplanmasına karar veriyorlar Avrupa devletleri tüm kıtanın tek bir ülkenin boyunduruğu altına Girmesini önleyecek düzenlemeler yapıyorlar: BARIŞIN SÜREKLİ TESİS EDİLMESİ GÜÇ DENGESİ SİSTEMİ BALANCE OF POWER

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI AVRUPA UYUMU ÇERÇEVESİNDE YAPILAN KONGRELER 1815 Viyana Kongresi’nin getirdiği uygulamaları denetlemek üzere biraraya gelinen kongreler 1 – Aix-la-Chapelle Kongresi (1815) 2 – Troppau (1820) ve Laibach (1821) Kongereleri Napoli’de özgürlük yanlılarının çıkardıkları isyanlar Avusturya tarafından bastırılıyor. Liberal ve milliyetçi ayaklanmalara karşı ortak bir tutum gösteriliyor 3 – Verona Kongresi (1822) İspanya’daki ihtilalci ayaklanmalar Fransa tarafından bastırılıyor. Avrupa Uyumu’nun son kongresi

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Metternich’in tüm çabalarına rağmen ‘Avrupa Uyumu’ sistemi liberalizm ve milliyetçiliğin güçlenmesini ve taraftar bulmasını engelleyememiştir 1819 – Liberalizm 1820 – Radikalizm 1832 – Sosyalizm 1835 - Muhafazakarlık

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Bireycilik, anayasacılık, milliyetçili, ulusçuluk, komünizm gibi kavramlar 1830’lar ve 1840’larda giderek yaygınlaşmış ve taraftar bulmuştur Descartes, Diderot, Montesquieu, Jean-Jacques Rousseau, Voltaire, John Locke, Herder, Immanuel Kant, Christian Wolf

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 1830 DEVRİMLERİ Özgürlük yolunda halk hareketi niteliğinde Sınıf hareketi değildir Temel güç: liberalizm Fransa’da patlak veriyor

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 10. Charles’ın gittikçe yoğunlaşan baskı yönetimi Siyasi haklara müdahale Basına sansür konulması Paris’te ayaklanma aydınlar, işçiler ve öğrenciler 10. Charles İngiltere’ye kaçıyor

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI Belçika: Viyana Kongresi’nde Hollanda’yla birleştirilen Belçika – 1831’de sürekli tarafsızlık statüsüyle bağımsızlığını kazandı Polonya: Viyana Kongresi – Rusya’ya bağlı bir ülke. Paris’teki olaylardan sonra Rus Çarlığını tanımadıklarını ilan ettiler. I. Nikola Polonya’ya asker gönderdi. Polonyaları milliyetçilere Osmanlı Devleti dışında kapılarını açan ülke olmamıştır.

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 1815 – Polonya’sı (Kongre Polonya’sı) ortadan kaldırılmış ve Rusya’ya dahil edilmiştir İngiltere: 1832 yılında seçim sisteminde siyasi haklar genişletilmiştir İsviçre: Daha geniş özgürlükler elde edilmiştir Fransa, Belçika ve İngiltere’de burjuvazi güçlenmiştir İşçi sınıfının hoşnutsuzluğu başlamıştır

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI 1848 DEVRİMLERİ Fransa’da işçiler ekonomik ve toplumsal sorunlarını çözmek için greve gidince Kral Louis Philippe özgürlükleri daha da çok kısmıştır Paris’te kanlı çatışmalar yaşanmış Kral ülkeden kaçmış ve yerine Louis Blanc başkanlığında geçici hükümet kurulmuştur

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI İtalya’da, Almanya’da Avusturya’da ve Macaristan’da yaşanan ayaklanmalar ulusçu nitelikteki hareketlerdi. Viyana düzenini tamamen ortadan kaldırmayı hedefliyordu Habsburg egemenliğine ve Metternich sistemine son vermek Mutlakiyetçi ve tutucu hükümetleri devirmeyi amaçlıyordu

Siyasi Tarih I 1. ÜNİTE: DEVRİMLER ÇAĞI XV. YÜZYIL: KIATADA İSPANYA – PORTEKİZ ÜSTÜNLÜĞÜ XVI. – XVII. YÜZYIL: İNGİLTERE, HOLLANDA VE FRANSA İNGİLTERE ÖNCE HOLLANDA’YI DAHA SONRADA FRANSA’YI KUZEY AMERİKAN ATIYOR 1756 – 1763 YEDİ YIL SAVAŞLARI 1774 – KOLONİLERİN AYAKLANMASI 1776 – BAĞIMSIZLIK İLANI 1783 İNGİLTERE’NİN ABD’NİN BAĞIMSIZLIĞINI TANIMASI

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ 1783’te Paris Antlaşması’yla İngiltere tarafından da bağımsızlığı tanındıktan sonra, batı, kuzey ve güney yönlü olarak yeni topraklar edinmeye başlayan ABD’nin, başlıca dört yöntem kullanarak büyüdü

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Bunlardan birincisi, “boş topraklar” olarak isimlendirilen ama aslında Amerikan yerlilerinin yurdu olan geniş otlaklara doğru olan genişlemedir. Amerikan çiftçisinin kendisine yeni tarım alanları oluşturmak için başlattığı bu uygulama, ilerleyen tarihlerde ABD’ye gelen göçmen sayısındaki artışa bağlı olarak devam etmiş, XIX. asrın sonuna gelindiğinde kendilerine tahsis edilen küçük rezervuarlar dışındaki tüm yerli toprakları el değiştirmiştir

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ İkinci genişleme yöntemi ise “satın alma”dır. 1803’te Fransız kolonisi Lousiana’nın, 1819’da İspanyol toprağı Florida’nın ve ve 1867’de Rusya’ya ait olan Alaska’nın ABD’ye katılması

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Üçüncü yöntem, 1845’te Teksas’ın 28. eyalet olarak ABD’ye bağlanması örneğinde görüldüğü gibi, “ilhak-iltihak” yoludur. 1898’de de Pasifikteki Hawaii takımadaları

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Son olarak ABD, savaşarak ve mağlup ettiği ülkelerin topraklarını ele geçirerek de genişlemiştir. 1848’de Meksika’ya yapılan savaş sonrasında ele geçirilen devasa büyüklükteki New Mexico topraklarını –ki bugünkü Colorado, Kansas, Wyoming, New Mexico, Utah ve Oklohoma eyaletlerini kapsamaktadır-

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ 1898 İspanya savaşı sonrası - Karaibler’deki Küba ve Porto Rico, Asya’daki Filipinler ve Batı Pasifikteki Guam

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Latin Amerika olarak nitelendirilen ve Orta ve Güney Amerika ile Karayipler bölgesindeki İspanyolca ve Portekizce konuşan halkların yaşadığı bölgeler de, ABD’nin doğal yayılma alanını oluşturmaktaydı.

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Napoleon Bonaparte’ın 1808’de İspanya’yı işgal ederek kardeşini tahta oturtması, Latin Amerika’daki bağımsızlık dalgasını yükselten en önemli siyasi gelişme olmuştur. Zira İspanya’nın bu bölgedeki otoritesinin zayıflaması bağımsızlık yanlılarının daha rahat hareket edebildikleri bir ortama kavuşmalarına yol açmıştır.

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Latin Amerikalı önderlerin bağımsızlık mücadelesi, İspanya’nın bu bölgedeki etkisinin ortadan kalkmasının kendileri için yeni imkân alanları yaratacağını düşünen ABD’lilerce desteklenmiştir.

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Monroe Doktrini’yle (1823)birlikte ABD Avrupa’daki siyasi ve askeri ittifaklardan ve gerilimlerden tamamıyla uzak dururken, Latin Amerika ülkelerine olan ilgisini giderek artırmıştır

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Teksas’ın ABD’ye katılması ve Meksika topraklarının neredeyse %40’ını topraklarına eklenmesi Kaliforniya’nın Meksika’dan alınmasıyla artık Pasifik kıyılarına ulaşan ABD

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ ABD Monroe Doktrini’yle birlikte bir yandan topraklarını genişletmiş diğer yanda da ekonomik ve ticari olarak güçlenmeye ve Latin Amerika’ya doğru yayılmaya başlamıştır

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Bu hızlı yayılma, ABD içinde büyük bir anlaşmazlığa 1861 – 1865 Amerikan iç Savaşı’na neden olmuştur ABD’nin artan üretim gücü ve siyasi bağımsızlığı, Latin Amerika’dan ve Afrika’dan gelen köleler ve kölelik hakkında tartışma başlatıyor

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Güneyliler – Güney ülkeleri ve Meksika ile köle ticaretinin devam etmesinden yana Kuzeyliler- köleliğin kaldırılması, köle ticaretinin ve Latin Amerika’ya yayılmanın durdurulmasını savunmuştur Lincoln’ün idealist görüşleri Güneylilerin birlikten ayrılma girişimine ve iç savaşa yol açmıştır

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ

ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ Siyasi Tarih I ABD’NİN ULUSLARARASI ALANDA YÜKSELİŞİ İç Savaşı Kuzeyliler kazanmıştır. ABD’nin gücü artmıştır ABD dünya çapında kölelik uygulamalarının kaldırılması yönünde bir çığır açmıştır Fransa, İngiltere, İspanya savaş sonunda İspanya’dan çekilmiştir. ABD’nin birliği sağlamlaşmıştır ABD’nin zenginliği artmıştır Sanayisi gelişmiştir Askeri kapasitesi gelişmiştir

SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM Siyasi Tarih I SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM Liberalizm ve milliyetçilik fikirleri ile birleşerek 18. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren ve 19. yüzyıl Avrupa Yüzyılı Tüm dünya ekonomi ve politikasına Avrupa devletleri egemen Endüstrileşme ve emperyalizm

SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM Siyasi Tarih I SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM buhar makinası (1765) yeni buluşların üretime uygulanması üretimin tamamıyla insana bağlı olmaktan çıkması

SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM Siyasi Tarih I SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM Makine kullanımının yaygınlaşması ve büyük fabrikaların ortaya çıkışı Kömürün önemi İngiltere’de kömür kaynaklarının bulunması Buhar-kömür-demir demiryolları çağı Hem trenlerin çalışmasına hem de enerji maddesi kömürün başka yerlere taşınmasını da sağlamıştır 1850’de İngiltere’de demiryolu uzunluğu= 26.000 km

SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM Siyasi Tarih I SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM Almanya’da 4.000 km 1869 ABD’de kıtanın iki yakası demiryolu ile birbirine bağlanıyor

SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM Siyasi Tarih I SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM AVRUPALI BÜYÜK DEVLETLERİN 19. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA ÖTEKİ KITALAR ÜZERİNDE GENİŞLEMESİ SÖMÜRGECİLİĞİN HIZLANMASINI VE EMPERYALİZMİN DOĞUŞUNU ETKİLEYEN UNSURLAR Avrupa’da biriken sermaye fazlasına yeni yatırım olanak ve alanları bulmak Makineleşmenin ürünü olan üretim fazlasına yeni pazarlar yaratmak Nüfus artışına çare olarak yeni yerleşim alanları yaratmak Hammadde elde etmek

SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM Siyasi Tarih I SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM 19.Yüzyılın ortalarında Batı ve Orta Avrupa’da ulusal birliğini kuramamış ve merkezi bir hükümet biçimine sahip olmayan iki ülke kalmıştır ALMANYA VE İTALYA AVUSTURYA EGEMENLİĞİ

SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM Siyasi Tarih I SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM İTALYA – PİYEMONTE KRALLIĞI KONT CAVOUR Ulusçuluk ve liberalizm hareketleri II. NAPOLYON İLE İTTİFAK VE AVUSTURYA’YA SALDIRI LOMBARDİA, TOSKANA, PARMA, MODENA, SİCİLYA 1861 – İTALYAN PARLAMENTOSU TORİNO’DA TOPLANIYOR PİYEMONTE MONARKI II. VITTORI EMANUEL’İ BİRLEŞİK İTALYA’NIN KRALI

SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM Siyasi Tarih I SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM ALMAN BİRLİĞİNİN SAĞLANMASI PRUSYA ALMAN BİRLİĞİNİ SAĞLAMAK İÇİN DANİMARKA AVUSTURYA FRANSA İLE MÜCADLE ETMİŞTİR 1864 – AVUSTURYA İLE PRUSYA GERMEN KONFEDERASYONU ADINA DANİMARKA’YA SAVAŞ İLAN ETMİŞTİR

SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM Siyasi Tarih I SANAYİ DEVRİMİ VE EMPERYALİZM OTTO VON BISMARCK DANİMARKA SAVAŞI ESNASINDA AVUSTURYA’YA DA SAVAŞ İLAN EDİYOR VEAVUSTURYA’YI GERMAN KONFEDERASYONU TOPRAKLARINDAN UZAKLAŞTIRIYOR FRANSA – SEDAN SAVAŞI (1870) 1871 – FRANKFURT BARIŞI ALSAS LORENE ENDÜSTRİ BÖLGESİNİ İLHAK EDİYOR KATOLİK ALMAN DEVLETLERİ PRUSYA’YA KATILIYOR ALMAN ULUSAL BİRLİĞİ SAĞLANIYOR VİYANA KONGRESİ DÜZENİ BİRKEZ DAHA İFLAS EDİYOR

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ FRANSIZ DEVRİMİ ULUSÇU VE MİLLİYETÇİ AKIMLAR BALKANLARDAKİ OSMANLI HALKLARINA SİRAYET ETTİ BAĞIMSIZLIK HAREKETLERİNİ GÜÇLENDİRDİ

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ DOĞU SORUNU 19. YÜZYILDA AVRUPA DİPLOMASİSİNİ MEŞGUL EDEN SORUNLARIN BAŞINDA OSMANLI İMPARATORLUĞUNUN KADERİ RUSYA, AVUSTURYA, İNGİLTERE VE FRANSA

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ AVRUPA’DA HİÇBİR DEVLETİN ÖTEKİ DEVLETLERİN ONAYINI ALMADAN TOPRAKLARINI GENİŞLETMEMESİ İLKESİ

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ RUSYA: BALKANLARDAKİ SLAV HALKLARININ KORUYUCUSU ROLÜ BU ROLÜN AMACI BOĞAZLARIN DENETİMİ BOĞAZLAR YA ZAYIF OSMANLI’DA KALSIN YA RUSYA’NIN EGEMENLİĞİNDE OLSUN YA DA HİÇ BİR BÜYÜK DEVLETİN ELİNE GEÇMESİN

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ RUSYA’NIN EN GÜÇLÜ KARŞITI İNGİLTERE OSMANLI İMP. ÜZERİNDE RUS ETKİSİ ARTARSA HİNDİSTAN’A UZANAN YOLLAR, YAKIN DOĞU’DAKİ TİCARET VE AKDENİZ’DEKİ DENİZ GÜÇLERİ TEHLİKEYE DÜŞEBİLİR OSMNLI’NIN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNÜN SAĞLANMASI

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ SIRP AYAKLANMASI (1804 – 1817) YUNAN AYAKLANMASI ( 1821 – 1829) SIRP AYAKLANMASI (1804 – 1817 Osmanlı İmparatorluğu’nun parçalanmasının ilk büyük ve önemli hareketi

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ KIRIM SAVAŞI (1853) RUSYA’NIN YAYILMASINI ÖNLEMEK RUS TEHDİDİNİ ORTADAN KALDIRMAK BATILI GÜÇLERİN KAYGISI: RUSYA’NIN BALKANLAR’I DENETİMİ ALTINA ALDIKTAN SONRA İSTANBUL’U DA ELE GEÇİREREK AKDENİZ BÖLGESİNİ EGEMENLİĞİ ALTINA ALMA OLASILIĞI

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ PARİS BARIŞ ANTLAŞMASI (30 MART 1856) OSMANLI DEVLETİ TARİHİNDE İLK KEZ ULUSLARARASI BİR KONGREYE AVRUPA DEVLETLERİYLE EŞİT HAKLARA SAHİP OLARAK KATILIYORDU

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ RUSYA’NIN OSMANLI ÜZERİNDEKİ EMELLERİ VE BALKANLARDAKİ ÜSTÜNLÜĞÜNÜ DEVAMÖ ETTİRME İSTEĞİ 1877 – 1878 OSMANLI – RUS SAVAŞI( 93 HARBİ) PANSLAVİST POLİTİKA

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ AYESTEFANOS ANTLAŞMASI SIRBİSTAN ROMANYA KARADAĞ BAĞIMSIZLIK KAZANIYOR BULGARİSTAN ÖZERKLİK KAZANIYOR VE SINIRLARI GENİŞLİYOR BOSNA HERSEK: AVUSTURYA MACARİSTAN VE RUSYA’NIN DENETİMİNE GİRİYOR

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ İNGİLTERE BU ANTLAŞMAYA KARŞI ÇIKIYOR AYASTEFANOS ANT. YERİNE 1878 BERLİN ANT. 19. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ’NİN PARÇALANMA SÜRECİNDE ÖNEMLİ BİR AŞAMA 1878’DEN SONRA İNGİLTERE OSM. İMP.’NUN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNÜ KORUMA POLİTİKASINDAN VAZGEÇİYOR OSMANLI’YI ORTADAN KALDIRMA YA KENDİSİ YERŞLEŞECEK YA DA KENDİSİNE YAKIN DEVLETLER KURMA POLİTİKASI BENİMSİYOR AVUSTURYA’DA AYNI ŞEKİLDE

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ KIBRIS ADASININ İŞGALİ 1882 MISIR’IN İŞGALİ BERLİN ANTLAŞMASI: -BULGARİSTAN’IN SINIRLARI DARALTILIYOR BOSNA HERSEK – AVUSTURYA MACARİSTAN İMP. KARS, ARDAHAN VE BATUM RUSYA’YA BIRAKILIYOR OSMANLI’DAN ERMİLER LEHİNE ISLAHAT YAPILMASI İSTENİYOR 1878 BERLİN ANT. SONRASI OSMENLI DEVLETİ’NİN DURUMU DAHA DA KÖTÜLEŞİYOR

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ 19. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDAN, BATI’DAKİ ÖZGÜRLÜKÇÜ DÜŞÜNCELER OSMANLI AYDINLARINCA DA BENİMSENMEYE BAŞLANDI YENİ OSMANLILAR DİYE TANINAN VE OSMANLI DEVLETİ’NİN MEŞRUTİYET ESASLARINA GÖRE YÖNETİLMESİNİ İSTEYEN BİR TOPLULUK ORTAYA ÇIKTI BAŞTA MİTHAT PAŞA OLMAK ÜZERE BAZI DEVLET ADAMLARI DA BU DÜŞÜNCELERİ PAYLAŞMAKTAYDI

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ 23 ARALIK 1876'DA KANUN-İ ESASİ’Yİ (ANAYASA) İLAN ETTİ II. ABDÜLHAMİT I. MEŞRUTİYET’İ İLAN ETTİ RUS TEHDİDİNE FRANSA VE İNGİLTERE DIŞINDAKI BİR GÜCÜN YARDIMIYLA, ALMANYA’YLA KARŞI KOYMAYI ÜMİT EDİYORDU OSMANLI ÜZERİNDEKİ İNGİLİZ – FRANSIZ TEKELİNE MEYDAN OKUMAKTAYDI

AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ Siyasi Tarih I AVRUPA GELİŞMELERİNİN OSMANLI’YA ETKİLERİ KANUN-İ ESASİ UYARINCA İKİ KANATLI BİR PARLAMENTO OLUŞTURULDU. ÜYELERİ SEÇİM YOLUYLA BELİRLENEN MECLİSE MECLİS-İ MEBUSAN, ÜYELERİ ATAMA YOLUYLA BELİRLENEN MECLİSE DE ÂYAN MECLİSİ DENİYORDU. İKİ MECLİSİN OLUŞTURDUĞU PARLAMENTO MECLİS-İ UMUMİ (GENEL MECLİS) OLARAK ADLANDIRILDI 14 ŞUBAT 1878’DE II. ABDÜLHAMİT MECLİS-İ MEBUSAN’I KAPATMIŞTIR 23 TEMMUZ 1908’DE ANAYASAYI YENİDEN YÜRÜRÜRLÜĞE KOYARAK II. MEŞRUTİYET’İ İLAN ETTİ

ASYA-PASİFİK’TEKİ DURUM: HİNDİSTAN, ÇİN VE JAPONYA Siyasi Tarih I ASYA-PASİFİK’TEKİ DURUM: HİNDİSTAN, ÇİN VE JAPONYA HİNDİSTAN’DA İNGİLİZ EMPERYALİZMİ 17. YY’.IN İLK ÇEYREĞİNDEN İTİBAREN İNGİLİZ İŞGALİ 1840 – HİNDİSTAN YARIMADASI – İNGİLTERE İMP. İNGİLTERE İMALAT SANAYİSİNİN EN ÖNEMLİ KAYNAĞI 1877 KRALİÇE VICTORIA HİNDİSTAN İMPAROTORİÇESİ

Siyasi Tarih I EMPERYALİZM VE AFRİKA