Bolonya Süreci: Program Geliştirme Kocaeli Üniversitesi Bolonya Süreci: Program Geliştirme İsmet Şahin Eğitim Fakültesi
Avrupa Birliği-Eğitim Öğretim Hedefi ‘ 2010 BİLGİ AVRUPASI ’ Dünya Lideri Eğitimde farklılıklar korunarak ortak hedeflerin benimsenmesi, Açıklık, Karşılıklı güven ve tanıma, Birbirinin deneyimlerinden yararlanma . Bologna Sürecinin, Avrupa birliği eğitim-öğretim sürecinin bir alt katmanı olduğunun verilmesi, . 2000 yılında strateji (Lisbon )belirleniyor . eğitim-öğretimin hedefe kilitlenmesi (Europe of Knowledge) 2000 yılındaki üye sayısının artması ile çok ciddi bir sıçrama kaydediliyor . İlk üç slide ın referansı: http://europa.eu.int/comm/education/policies/2010/et_2010_en.html
YÜKSEK ÖĞRETİM HEDEFİ Bologna ‘Magna Charta Universitatum’ 1988 Bologna Süreci 1999 29 ülke 1. Kolay anlaşılır ve karşılaştırılabilir dereceler (Diploma Eki); 2. Temel olarak üç seviye yüksek öğrenim: lisans, lisansüstü, doktora 3. Ortak Kredi sistemi (ECTS) 4. Öğrenci/Öğretim üyesi hareketliliği 5. Kalite güvencesi konusunda işbirliği 6. Yüksek öğrenimde Avrupa boyutu
Yükseköğretimde Toplam Kalite EĞİTİM KALİTESİ Öğretim Üyesi Kalitesi Program Kalitesi Yönetsel Kalite Toplumsal Hizmet Kalitesi ARAŞTIRMA KALİTESİ Fiziksel/Yan Hizmet Kalitesi Kaynak Araç Gereç Kalitesi
Bologna Sürecinde Üniversiteden Beklenenler Bologna sürecine uyum kararlılığı, yönetsel destek verilmesi Bologna sürecinin tanıtılması ve paydaşların sürece katılımının özendirilmesi Üniversitede Bologna Süreci çalışma grubu kurulması Bu amaçlar doğrultusunda stratejik plan yapılması Öğretim programlarının gözden geçirilmesi Sürekli kalite iyileştirilme mekanizmalarının kurulması (STRATEJİK PLAN) Bologna sürecine bütün programlar düzeyinde katılımın sağlanmasıdır.
PROGRAM EĞİTİM ÖĞRETİM DURUMU İÇERİK/ Değerlendirme HEDEFLER KONULAR Müfredat - Program Üniversitemiz Programları Sorunlarımız
PROGRAM GELİŞTİRME EYLEM PLANI Sadece bir ya da bir kaç çalışma grubu bu süreci gerçekleştiremez Planla / Model Geliştir Çalışma Gruplarını Belirle Her ABD/MYO/ Fakülte kendi programlarını geliştirmeli. Hizmetiçi Eğitim Ver Programı Geliştirsinler Zaman alacaktır ve kağıt üzerinde değişiklik yeterli olmayacaktır. Denetle ve Değerlendir Eksiklikleri Gider/Geliştir Program geliştirme süreklidir ve uzman desteği gerektirir. Bir birim oluşturulmalıdır.
PROGRAM GELİŞTİRME MODELİ Eğitim FELSEFE İHTİYAÇ ANALİZİ HEDEFLER Öğrenme Ürünleri DERSLER KATALOG (ABET) EĞİTİM & ÖĞRETİM ÖLÇME & DEĞER. DÖKÜMANTASYON
EĞİTİM ANLAYIŞI ÖĞRENCİ MERKEZLİ ANLAYIŞ: Öğrencilerin etkin katıldığı, problem çözme, proje, araştırma inceleme vb. öğrenci merkezli yöntemlerin kullanıldığı. Öğretmen öğretiminin asgari düzeye çekildiği eğitim anlayışı. SORUN MERKEZLİ ANLAYIŞ: Toplumsal ve mesleki sorunları temel alarak bu sorunları tanıyan ve üstesinden gelme bilgi ve becerisine sahip bireyler ve program YETERLİLİĞE DAYALI TASARIM: Öğrencilerin icra edecekleri olası mesleklerin yeterliliklerine sahip olmaları için ne bildikleri değil bildikleriyle ne yapabildiklerinin önemli olduğu bu yeterliliklerin kazandırılmaya çalışıldığı anlayış ÇEKİRDEK TASARIM: Mesleki yeterlilikleri sağlayacak konu ya da derslerin merkezde zorunlu kişisel gelişimi sağlayacak sosyal ve kültürel derslerin zengin alternatifler sağlayarak seçmeli olduğu anlayış.
İHTİYAÇ ANALİZİ DELPHI TEKNİĞİ: Uzmanların ortak görüşüne başvurmaktır. Ortak görüş ve düşünceleri belirlemek üzere bireylerden mektup ya da anket aracılığıyla alınan raporların değerlendirilmesine dayanan bir tekniktir. MESLEK / İŞ ANALİZİ: Mesleklerin beceri profilleri (mesleki yeterlikleri) çıkarılarak yeterlilik alanları belirlenir ve iş analizi çalışmalarına dayanır. Programlar bu yeterlilikleri içerip içermediği açısından gözden geçirilir. Meslek İş analizine göre daha kısa sürede ve kolay gerçekleşir. İşlem basamakları bellidir. KAYNAK TARAMA: Literatür Tarama, Rapor İnceleme, Mevcut programlan inceleme DACUM
Meslek iş analiziyle alt işler belirlenir MESLEK PİRAMİDİ En Üst İş Adı İş Tanımı Genel Yeterlikler Yapacağı İşler Değerlendirme Paneli Meslek iş analiziyle alt işler belirlenir İş Analizi Meslek iş analiziyle alt işler belirlenir Geçerlilik Değerlendirme Paneli Planlama, Materyal Geliştirme, Öğretim, Ölçme ve Değerlendirme Basamaklar MESLEK – KONU ALANI – GENEL KÜLTÜR Ön Dacum Paneli Devletin eğitim öğretimle ilgili her türlü işini yerine getirme sorumluluğu taşır Öğretmen En Alt
Görev Pastanızdaki En Büyük Dilimleri Tanımlayınız Meslek/İş Analizi Görev Pastanızdaki En Büyük Dilimleri Tanımlayınız 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Diğer 2 3 1 4 8 5 7 6 Görev Tanımı: Başarılı bir işçinin işinde göstermesi yada yapması gereken genel yeterlilik alanları
DACUM Süreci AKTİVİTE KATILIMCILAR ÇIKTILAR Yöneticiler Planlama Yöneticiler Öğretim üyeleri Literatür tarama Çalıştayın belirlenmesi Çalıştay yöneticisinin seçimi Katılımcıların seçimi DACUM Çalıştayı/ Paneli Yönetici Katılımcılar DACUM sürecine deneyimli katılımcıların seçimi İş pozisyonlarının sınırlarının çizilmesi Genel yeterliliklerin belirlenmesi Her görev için işlerin belirlenmesi İyi organize edilmiş DACUM tablosunun oluşturulması DACUM Tablosu analizi İlgili işler birleştirilerek dersler oluşturulur Her iş alanı ve ders için öğrenme çıktılarının yazılması Ders Geliştirme Her ders için ana modüller/konuların belirlenmesi ve sıralanması Programların hazırlanması Zamanlama ve ders sürelerinin düzenlenmesi Kaynakların belirlenmesi Değerlendirme mekanizmalarının oluşturulması
Öğrenme Ürünleri / Çıktılar Uluslararası Yeterlilikler: Avrupa Yükseköğretim Alanı Ulusal Hedef: Çağdaş Muassır Medeniyet Örgütsel: İyi İnsan, İyi Vatandaş, Üretken İnsan Kurumsal: Meslek Sahibi, Sosyal, Bilimsel Kişilik Öğrenme Ürünleri I Çıktı Öğrenme çıktısı (ürünleri), öğrenim sürecinin tamamlanmasının ardından öğrencinin ne bileceğini, ne anlayabileceğini veya ne yapabileceğini ifade eden yeterliklerdir. Öğrenme çıktısı, öğretenin amacından ziyade öğrenenin başarısı ile ilgilidir. Bu nedenle öğretim elemanının belirlediği dersin amaçları ile öğrenme çıktıları aynı değildir. BOLONYA: YETERLİK ÇERÇEVESİ
ÖĞRENME ÇIKTILARI – DERS SPESİFİK KAZANIMLAR
Kataloglar ABD Kataloğu Fakülte Kataloğu Üniversite Katalogu Ders Programları ABD Kataloğu MYO Kataloğu Fakülte Kataloğu
DERS Programı 1 DERS TANIMI 2 KATILABİLME KOŞULLARI & PROGRAM HEDEFLERİYLE İLİŞKİSİ 3 HEDEFLER YETERLİLİKLER VE ÖĞRENME ÜRÜNLERİ 4 ÖĞRENME ALANLARI KONULAR VE HAFTALARA DAĞILIMI 5 YÖNTEM, STRATEJİ, TEKNİK, vb. 6 DEĞERLENDİRME ve DİĞER KOŞULLAR 7 KAYNAKLAR
ECTS Ders Programı
ABD katalogu
EĞİTİM ÖĞRETİM Öğretim elemanlarının eğitim-öğretim anlayışları ve pratikleri değişmedikçe tüm reform çabaları sonuçsuz kalacaktır. Bu nedenle öğretim elemanlarının çağdaş öğretim yöntem ve teknikleri konusunda çalışmalara katılmaları kaçınılmazdır. Örnek ders etkinlikleri videolar, internet sayfaları, cd ve dökümanlar şeklinde hazırlanıp dağıtılabilir. Öğrencilerin yeni eğitim ve öğretim anlayışı doğrultusunda bilgilendirilip bilinçlendirilmesi faydalı olacaktır. Bu çalışmalar organize ve uzun soluklu çalışmalar olmalıdır. Mutlaka denetim sistemleri oluşturulmalıdır. Değişim iradesini ve disiplinini yönetim göstermedikçe çabalar yine sonuçsuz kalabilir.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bu süreçte iki tür değerlendirme ihtiyacı vardır. Programların değerlendirilmesi, öğrenci başarılarının değerlendirilmesi Program değerlendirme sürekli bir iş olmalı ve bu değerlendirme sonuçları doğrudan programlarda düzeltmeleri doğurmalıdır. Sadece bu konuda çalışacak ekiplerden oluşacak birimler oluşturulması çok faydalı olacaktır. Her fakülteden asistan ve öğretim üyelerinin bu çalışmalara katılması sağlanmalıdır.
Program Değerlendirme Modeli Öngörüleri/ Niyet Uygulamada Başarılan/ Performans Am aç/Kazanım Amaç/Kazanım İçerik Genel Ünite, Konu, Tema Öğren - Öğret .Süreci Öğretim Yöntemleri Öğretmen Rolleri Değerlendir. Anlayışı Değerlend ir. Araçları Değerlendir. Araçları Bütünsel Anlamda Uyum Farklılık Değerlendirme/ Değer Yargıları im Yöntemleri Uyum Farklılık
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Geleneksel Ölçme & Değerlendirme Çoktan seçmeli sorular Doğru yanlış soruları Eşleştirme soruları Tamamlama (boşluk doldurma) soruları Kısa cevaplı sorular Uzun cevaplı sorular Alternatif Ölçme & Değerlendirme Performans değerlendirme Portfolyo Değerlendirme Kavram haritaları Yapılandırılmış grid Tanılayıcı dallanmış ağaç Proje Değerlendirme Dereceleme Ölçekleri Öğrenci başarılarını değerlendirmede çağdaş anlayış ve araçlar konusunda öğretim elemanlarının kendilerini geliştirmeleri kaçınılmazdır. Bu konuda fakülte ve MYO çapında seminerler, toplantılar düzenlenebilir. Örnek ölçme araç ve etkinlikleri videolar, internet sayfaları, cd ve dökümanlar şeklinde hazırlanıp dağıtılabilir. Bu hususta da ciddi bir iradeye ihtiyaç vardır.
PROGRAM GELİŞTİRME MODELİ Eğitim FELSEFE İHTİYAÇ ANALİZİ HEDEFLER Öğrenme Ürünleri DERSLER KATALOG (ABET) EĞİTİM & ÖĞRETİM ÖLÇME & DEĞER. DÖKÜMANTASYON
EYLEM PLANI Planla / Model Geliştir Çalışma Gruplarını Belirle Hizmetiçi Eğitim Ver Programı Geliştirsinler Denetle ve Değerlendir Eksiklikleri Gider/Geliştir