KONUMUZ : OSMANLI DEVLETİ BİLİNEN TARİH ANALİZLERİNDEN BİRAZ FARKLI BİR YAKLAŞIMLA

OSMANLI İMPARATORLUĞU   GEOPOLİTİK DEVLET EKONOMİ TOPLUM

TANIMLAR & YAKLAŞIMLAR Feodal Asyatik (Karl Marx) Despotik (Aydınlanma + Karl Wittfogel) Redistributive (Karl Polanyi) Tributary (Vergisel) (Samir Amin)  

FEODALİZM mi? Ekonomi dışı denetim ! Mülkiyet! Artı-değere el koyma : “Vergi” - “Rant”?

Toplumsal değişim koşulları dikey mobilite / hiyerarşi DEVLET yatay mobilite PAZAR

“YENİDEN ÜRETİM” KOŞULLARI Dengeler (HAD) Sınıfsal dinamikler (Değişmezlik) Farklılıklar: “STATÜ” TOPLUMU “SINIF” TOPLUMU

DENETİM MEKANİZMALARI Otokontrol Yerel kontrol (Mahalle Baskısı  ) İdeoloji Statik algılama “denetim dışı kimlikler” BİRLİK ve BÜTÜNLÜĞE TEHDİT !

“DÜZEN” in KORUNMASI “Devletin dirlik ve düzeni” “DEVLETİN BEKASI” O zamandan bugünlere: “İttihat ve Terakki” “İmtiyazsız sınıfsız, kaynaşmış bir kitleyiz!” “Ülkemizin birlik ve bütünlüğü” vd.

Devlet ihtiyaçları ve “İAŞE” Dış ticaret rejimi: KORUMACILIK YOK! EKONOMİK SINIRLAR EKONOMİK SINIRLAR Devlet ihtiyaçları ve “İAŞE” Dış ticaret rejimi: KORUMACILIK YOK! Yatırım : VAKIFLAR !

EKONOMİ POLİTİKALARI İç politika = KORUMACILIK Sonuç> yetersiz sermaye birikimi Dış Politika = SERBEST TİCARET “kapitülasyonlar” Sonuç> yetersiz devlet gelirleri GEREKÇE: Mülkiyetin denetimi yoluyla adil yönetim Referans: “Daire-i Adl

DAİRE-İ ADL (Adalet Çemberi) Kınalızâde Ali (1510-1571) , Ahlâk-ı Alâî , 1. Adldir mucib-i salâh-ı cihan Dünyada barışı sağlayan adalet tir 2. Cihan bir bağdır dîvarı devlet Dünya duvarı devlet olan bir bağdır 3. Devletin nâzımı şeriattır Devletin düzende tutan şeriattır 4. Şeriate olamaz hiç hâris illa mülk Şeriat ancak mülk (ülke) ile korunur

5. Mülk zabt eylemez illa leşker Mülk ancak ordu ile zaptedilir 6. Leşkeri cem’ idemez illa mal Ordu, ancak mal ile toplanır 7. Malı cem’ eyleyen raiyyettir Malı (toplayan) üreten (reaya) halktır 8. Raiyyeti kul ider padişah-ı aleme adl Halkı padişaha adalet kul yapar (bağlar)

DAİRE-İ ADL (ADALET ÇEMBERİ)

ÇÖZÜLME Dünya gelişmeleri Enflasyon Yerel üretimin çöküşü Hammadde ihracının artması Ticarileşme Parasallaşma (Monetizasyon)

SONUÇ Yerel çıkar gurupları “Artı” akışında değişim Toprak aristokrasisi: Çiftlikler Ayanlar ve Derebeyleri

DİRENİŞLER Loncaların direnişi ESNAF-TARİKAT-YENİÇERİ AYAKLANMALAR İstanbul ve bütün imparatorlukta 16 - 19.yy arasında sürekli

EKONOMİK,SOSYAL SONUÇLAR Hazinenin iflası İLTİZAM sistemi >MÜLTEZİM “Özelleştirme!!” Merkezi denetimin İFLASI

KIRSAL DEĞİŞİM ÇİFTLİK lerin gelişmesi Yerel güçler 1: MÜLTEZİM sınıfı ÇİFTLİK lerin gelişmesi Yerel güçler 1: AYAN , EŞRAF , KADI   Yerel güçler 2: EFELER, EŞKİYA

ALGILAYIŞLAR & BEKLENTİLER TEKÇİ OTORİTER DEVLETİN BÜTÜNLÜĞÜ VE BEKASI “ELİTLER” İN KURTARMA “VAZİFE”Sİ HALKIN TESLİMİYETİ “ÖTEKİ” VE “DÜŞMAN”

Hangi devlet uluslararası ilişkilerde Türkiye’nin en iyi DOSTUDUR?

Hangi devlet uluslararası ilişkilerde Türkiye nin en büyük DÜŞMANIDIR?

BİREYİN DÜNYAYA BAKIŞI Bükemediğin eli öp Eğilen baş kesilmez Köprüyü geçene kadar “ayı”ya “dayı” Sürüden ayrılanı “kurt” kapar Her koyun kendi bacağından asılır Komşunun tavuğu komşuya kaz görünür Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez ....İş bitiren “akça” dır vs. , vs., ....

SUNUM ve METİNLER İÇİN WEB ADRESİ: http://hum.yeditepe.edu.tr GEÇMİŞTEN BUGÜNE NE KADAR DEĞİŞTİK? Mozart’ın “Rondo Allaturca” sı ile başlamıştık Beethoven’in “Türk Marşı” ile güle güle! SUNUM ve METİNLER İÇİN WEB ADRESİ: http://hum.yeditepe.edu.tr Prof.Erdal Yavuz