“ ÜNİVERSİTELERDE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI“ MARMARA BÖLGESİ 13 Mart 2012

21. Yüzyıl Yönelimleri • Ekonomik rekabet giderek artmakta, • Bilgi odaklı global ekonomiler öne çıkmakta, • Toplumun temel yaklaşımlarında ve değer yargılarında köklü değişimler gözlenmekte, • Akademik kuruluşların, o Eğitim, o Bilimsel ve teknolojik araştırma, o Sosyo-ekonomik açılardan rolleri, katkıları ve etkileri ciddi boyutlarda değişmekte…

Birinci Nesil : • Eğitim, öğretim, bilimsel araştırma İkinci Nesil: • Eğitim, öğretim, bilimsel araştırma, teknoloji üretimi Üçüncü Nesil: • Eğitim, öğretim, bilimsel araştırma, teknoloji üretimi, ve ticarileştirilmesi - toplumsal fayda ÜNİVERSİTELER

ÜNİVERSİTE MEZUNU 1. ve 2. NESİL 3. NESİL

GİRİŞİMCİLERİN SAHİP OLMASI GEREKENLER BİLGİLER • Araştırma Metodolojisi • Yenilik araştırmaları • Sınai Mülkiyet Hakları Bilgisi • Patent-Faydalı Model-Marka-Tasarım Başvuru süreçleri • Ticarileştirme olanakları • Lisanslama – Hukuki bilgiler • Pazarlama • İş Ağı oluşturma / Networking

• Araştıran • Sorgulayan • Bulan- fark yaratan • ve • Koruyan • Üreten/girişimci modeli Fark yaratıp koruyamazsak, lisanslama ve ticarileştirme araçları etkin kullanılamaz. DEĞER YARATMAK – FARK YARATMAK

BULUŞLARIN KORUNMASI YASAL KORUMA GİZLİ TUTMAK

• Bilimsel Çalışmalara Katkı o Bilimin en son durumuna katkıda bulunacak konulara yönelme o Tekrarları önleme o Üçüncü şahıslarla ortak çalışmalarda hakların korunması ve avantaj o Eğitim kalitesi ve Mezunların iş bulabilirliğine katkı • İnovasyona Dönüştürme o Ulusal değer yaratma o Yeni yatırımlar ve istihdam • Lisanslama o Üniversiteye tanınırlık ve kaynak o Üniversitede girişimci bakış açısının yaygınlaşması o Ortak çalışma fırsatları o Ar-Ge çalışmalarında kaliteye katkı (patent taramaları ile yeni konulara kaynak ayrılması ve son bilgilerle donanmış deneyim) o Öğrenci ve öğretim elemanlarına yeni iş alanları Akademisyenler olarak Sınai Mülkiyet Haklarımızı Neden Kullanmalıyız?

“ÜNİVERSİTELERDE SINAİ MÜLKİYET (SMH) BİLGİSİNİN YAYGINLAŞTIRILMASI” çalışmaları 21 Şubat İstanbul Avrupa Patent Ofisi (EPO) tarafından düzenlenen Türkiye’deki Çalıştay 2-3 Aralık 2008 – Lahey, Hollanda • European Patent Office (EPO) Konferansı, • Hazırlanmış Taslak Ülke Planı’na yönelik görüşlerin iletilmesi, • Oluşturulan ülke planının genel oturumda Türkiye adına sunulması, 12 Mart 2009 – Ankara «Ulusal Teknoloji ve İnovasyon Kapasitesinin Geliştirilmesi Modeller Bilgi Paylaşım Programı Yaygınlaştırma Semineri» 10 Aralık Izmir Avrupa Patent Ofisi işbirliği içinde «Eğitmenlerin Eğitimi» etkinliği düzenlenmesi 2-3 Eylül 2010 – Belgrad Avrupa Patent Ofisi(EPO) «Üniversitelerde Fikri Mülkiyet hakları» semineri Mart 2011 Avrupa Patent Ofisi üyesi devletlerin ulusal patent ofisleri ve bölgesel patent bilgi merkezlerinin birleşimiyle ortaya çıkan PATLIB Patent Kütüphanesi (PATent LIBrary) ağı kapsamında «Patent Bilgi ve Dokümantasyon Merkezlerinin Yeniden Yapılandırılması» Pilot Projesi 10 Mart 2011 «Üniversitelerde Sınai Mülkiyet (SMH) Bilgisinin Yaygınlaştırılması – IPR Road Map» projesi

Kapsamlı Patent Araştırmaları o Yenilik Araştırmaları (Novelty searches) o Teknik Problem Çözümü (Searches for solutions for a technical problem) o Faaliyet Serbestliği Araştırması (Infringement/freedom-to operate searches) o Rakip Araştırmaları (Competitor searches) İstatistiksel Patent Analizleri o Teknolojik Trend Analizi (Analyses of technical trends) o Rakip Faaliyet Analizi (Analyses of competitors' activities) Patent İzleme Hizmetleri o Teknoloji İzleme (Technology watch) o Rakip İzleme (Competitor's watch) EBİLTEM Patent Araştırmaları Ofisi Hizmetleri

“ÜNİVERSİTELERDE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI (SMH) BİLGİSİNİN YAYGINLAŞTIRILMASI“ Projesi Ulusal Koordinatörlük  EBİLTEM Birinci Dönem: Eylül 2011 – Haziran 2012

M0: Yönlendirme Komitesi Oluşturulması ve Çalışması M1: İyi Uygulamaların Paylaşılması, Destek Uygulamalarının Oluşturulması İçin Üniversiteler Arası İletişimin Koordinasyonu M2: Üniversitelerde SMH Politikası Oluşturulması ve Farkındalığın Arttırılması M3: Kısa Eğitim Programlarının (Sertifika Programları) Oluşturulması M4: SMH Uzmanları Yetiştirilmesine Yönelik, İleri Düzeyde Disiplinlerarası Program Oluşturulması M5: Üniversiteler Bünyesinde TT ve SM Ofislerinin Kapasitelerinin İyileştirilmesi ve Yenilerinin Kurulması M6: Üniversitelerden Çıkan Buluşların Ticarileştirilmesi İçin Yöntemlerin Sadeleştirilmesi (Spin-off kurulması dahil) YOL HARİTASI

M0: Yönlendirme Komitesi O.1 Yönlendirme komitesi üyelerinin belirlenmesi, 0.2 Komite üyelerinin sorumluluklarının belirlenmesi, 0.3 Yol Haritası uygulamalarının koordine edilmesi ve sonuçların takibi, 0.4 Çeşitli tematik gruplar/ağlar ile bağlantı kurulması, 0.5 Gereksinimlerin karşılanması ve koordine edilmesi için komite üyelerinin desteğinin sağlanması, 0.6 Yönlendirme komitesi ve ağ üyelerinin gelişmeler hakkında bilgilendirilmesi,

M1: İyi Uygulamaların Paylaşılması, Destek Uygulamalarının Oluşturulması İçin Üniversiteler Arası İletişimin Koordinasyonu 1.1 Yönlendirme komitesi ve proje başlangıç toplantısı düzenlenmesi, 1.2 Türk Üniversiteleri arası «Ulusal SMH Ağı» oluşturulması, 1.3 Mevcut durumun belirlenmesi, 1.4 “Ulusal SMH Ağı” için dijital iletişim teknolojilerini kapsayan iletişim ağı araçlarının (Forum ve SMH uzmanları platformu gibi) geliştirilmesi 1.5 EPO veya TPE’ den talep edilecek teknik desteklerin belirlenmesi, 1.6 «Ulusal SMH Ağı» nın yönetimi, güncellenmesi ve sürdürülmesi, 1.7 Yıllık toplantıların düzenlenmesi

M2: Üniversitelerde SMH Politikası Oluşturulması ve Farkındalığın Arttırılması 2.1 Ulusal Düzeyde Üniversitelerde odak noktalarının seçilmesi, Üniversite üst yönetimlerinin katılımı ile SMH Zirve Toplantısı düzenlenmesi, Seçilen Üniversitelerde farkındalık etkinliklerinin düzenlenmesi, Patent başvurularının akademik yükselmedeki etkisinin arttırılmasına yönelik geliştirilecek modelin yaygınlaştırılması, 2.2 Üniversite Düzeyinde SMH farkındalığının arttırılması için üniversite düzeyinde komitelerin kurulması ve görevlerin belirlenmesi, “Kariyer Günleri” kapsamında 90 dakikalık SMH farkındalık seminerlerinin düzenlenmesi, 2.3 İlgili Yüksek Öğretim Programı Düzeyinde Temsilci seçilmesi,

M3: Kısa Eğitim Programlarının Oluşturulması (10-30 saat) 3.1 Eğitim Modülleri Oluşturulması Farklı düzey ve disiplinlere yönelik minimum gereksinimlerin tanımlanması ve ulusal standardizasyon sağlanması, “WIPO distance learning” ve” EPO teaching kit” uyarlamalarından da yararlanarak esnek eğitim modüllerinin geliştirilmesi, 3.2 Eğitimcilerin Eğitilmesi Eğitilecek eğitmenlerin belirlenmesi, Eğitimciler için eğitim programının oluşturulması,

M4: SMH Uzmanları Yetiştirilmesine Yönelik, İleri Düzeyde, Disiplinlerarası Program Oluşturulması 4.1 Minimum Standartlarda Eğitim Programları Geliştirilmesi Mevcut modüllerin uyarlanması, Pilot kursların belirlenmesi ve düzenlenmesi, Personel ve öğrenci değişim programlarının kullanılması, 4.2 Ortak Programların Oluşturulması EPO ve WIPO aracılığı ile diğer üniversiteler ile bağlantı kurulması, FP7 ve Leonardo gibi programlar aracılığı ile finansal destek yaratılması, Ortak programların kurulması, 4.3 Uzaktan Eğitim Uygun altyapısı olan üniversiteler ile bağlantı kurulması, Pilot uygulama için uygun üniversitelerin seçilmesi, Uzaktan eğitim programının düzenlenmesi, 4.4 Uluslar Arası Kurumlardan Akreditasyon Alınması Türk Üniversiteleri tarafından düzenlenen «Yaşam Boyu Öğrenme» kurslarının akreditasyonu, Türk Üniversiteleri tarafından verilen lisansüstü programların akreditasyonu, 4.5 Türkiye ve Avrupa’da SMH Alanında Kariyer Olanakları SMH uzmanları için teşviklerin belirlenmesi örn: veritabanı kurulması, «Ulusal SMH Ağı» web sitesi kullanılarak SMH alanında kariyer olanaklarının duyurulması

M5: Üniversite bünyesinde TT ve FM Ofislerinin Kapasitelerinin İyileştirilmesi ve Yeniden Kurulması 5.1 Üniversiteler Bünyesindeki «Bilgi ve Doküman Birimleri» nin Kapasitelerinin İyileştirilmesi Destek gereksinimlerinin belirlenmesi, Üniversitelerin iyi uygulama örneklerinin belirlenmesi ve paylaşılması Yeni Ofislerin kurulması, 5.2 Teknoloji Transfer Ofislerinin Kurulması ve Geliştirilmesi İle Üniversitelerin Kapasitelerinin İyileştirilmesi, Destek gereksinimlerinin belirlenmesi, TT ofisleri arasında iyi uygulamaların paylaşılması, Yeni TT ofislerinin kurulması,

M6: Üniversitelerden Çıkan Buluşların Ticarileştirilmesi İçin Yöntemlerin Sadeleştirilmesi (Spin-off Kurulması Dahil) 6.1 Anket çalışması ile mevcut sorunların belirlenmesi, 6.2 Ulusal bir SMH «mevcut durum raporu» nun (State of the art) hazırlanması, 6.3 İlgili Kamu Kuruluşlarına sorunların giderilmesine yönelik öneriler sunulması, 6.4 Üniversiteler arasında Sınai Mülkiyet Hakları Yönetimi iyi uygulamalarının paylaşılması için platform oluşturulması,

Proje Raporlama Gantt Chart

GERÇEKLEŞTİRİLENLER • Yönlendirme Komitesi’nin Oluşturulması 172 Üniversite arasından toplam yayın sayısı, Sınai Mülkiyet Hakları üzerine yapılan çalışmalar ve coğrafi durumuna göre seçilen 7 Bölge koordinatörü, 27 Bölge Temsilcisi, 4 Türk Patent Enstitüsü ve 1 YÖK temsilcisi – Toplam 40 üye

Yönlendirme Komitesi Yapılanması Görev tanımları, “Revize Yol Haritası” ve “Çalışma İlke ve Esasları” belirlenmiştir. Ege Üni. Bölge Temsilcileri Çukurova Üni. Bölge Temsilcileri Boğaziçi Üni. Bölge Temsilcileri Bilkent Üni. Bölge Temsilcileri Karadeniz Üni. Bölge Temsilcileri Gaziantep Üni. Bölge Temsilcileri Fırat Üni. Bölge Temsilcileri

Bölge Koordinatörleri

Yönlendirme Komitesi’nin Misyonu ve Görevleri • Türkiye Üniversitelerinde SMH farkındalığı oluşturulmasına yönelik tüm etkinliklerin koordinasyonu, o Türkiye’de SMH mevcut durumunun belirlenmesi, o TPE irtibat ofislerinin entegrasyonu, o Görevli oldukları üniversitede SMH konusundaki girişimleri üst yönetim ve öğretim üyelerine tanıtılması ve benimsenmesinin sağlanması, o Görevli oldukları üniversitede SMH eğitimlerinin sağlanması için altyapının oluşturulması, o “Yol Haritasının” uygulanmasının sağlanması. • Yılda 1 kez düzenlenecek Yönlendirme Komitesi Toplantılarına katılım, • Uygulamalara ilişkin Türk Patent Enstitüsü ve Ulusal Koordinatör ile iletişimin, TPE bünyesinde oluşturulacak iletişim ağı ile

• 1. Yönlendirme Komitesi toplantısı TPE’de yapıldı – 21 Eylül 2011 • Üniversitelerde Odak Noktaları seçildi. • Türk Üniversiteleri Arası “Ulusal SMH Ağı” oluşturuldu. • Tüm Bölge Koordinatörleri, kendi bölge temsilcileri ile en az birer toplantı yaparak Yol Haritası üzerinde çalışmalar yaptı ve geri bildirimler Ulusal Koordinatörlüğe iletildi. • YK Çalışma ilke ve esasları oluşturuldu. • Bölge koordinatörleri ve temsilcilerinin görev tanımları belirlendi. GERÇEKLEŞTİRİLENLER - 2

• Tüm Bölgelerde Üniversite Düzeyinde SMH Farkındalığının Arttırılması için “Gönüllü Eğitimcilerin” belirlenmesi çalışması, (Ege Üniversitesi bünyesinde resmi yazı 13 Aralık 2011 tarihinde tüm üniversiteye gönderilmiştir. Liste oluşturulmuştur.) • EBİLTEM ve TPE işbirliği ile on-line olarak hazırlanan “ Türkiye Üniversitelerinde Sınai Mülkiyet Hakları Durum Tespiti Anketi” Bölüm Başkanları tarafından doldurulmak üzere Tüm Üniversitelerin Rektörlüklerine gönderildi ve bugüne kadar 2985 cevap alındı. GERÇEKLEŞTİRİLENLER - 3

• 23 Ocak 2012 tarihinde, Avrupa Patent Ofisi (EPO) temsilcileri ile birlikte TPE’ de gerçekleştirilen toplantıda proje kapsamında yapılan faaliyetler sunuldu. • Yol Haritası uygulamaları için Performans Kriterleri geliştirilmiş olup, Bölge Koordinatörlerinin görüşleri talep edildi. • SMH Farkındalık Etkinlikleri kapsamında; • Ege Bölgesinde; • 26 Ocak 2012’de Denizli Pamukkale Üniversitesi • 7 Mart 2012’de Aydın Adnan Menderes Üniversitesi • Akdeniz Bölgesinde; • 20 Şubat 2012’ de Hatay, • 21 Şubat 2012’de Gaziantep’te SMH Farkındalık seminerleri düzenlendi. • 22 Mart 2012’de Muğla Üniversitesi’ nde düzenlenecek. GERÇEKLEŞTİRİLENLER - 4

• Üniversite Üst Yönetimlerinin Katılımı İle SMH Zirve Toplantısı, • İzmir’ de Ege Bölgesi Zirvesi, • SMH Farkındalığının Arttırılması İçin Üniversite Düzeyinde Komitelerin veya Kurulların Kurulması ve Görevlerin Belirlenmesi, • Seçilen Üniversitelerde SMH Farkındalık Etkinliklerinin Düzenlenmesi, • Üniversitelerde düzenlenen farklı etkinliklere SMH farkındalık çalışmalarının dahil edilmesi, • Üniversitelerde SMH Durum Analizi için Anket Çalışması Analizi ile Ulusal bir SMH “mevcut durum raporu” nun hazırlanması, • SMH’ larına ilişkin konuların uygun derslere entegre edilmesi, • Öğrencilere ve Akademisyenlere yönelik “Patent Analizi” ve “Patent Dokümanı Yazım” Eğitimleri Düzenlenmesi, • Eğitimcilerin belirlenmesi ve “EPO Teaching Kit” ile Eğitimcilerin Eğitimi Düzenlenmesi, KISA DÖNEMDE PLANLANANLAR – Haziran 2012

ORTA DÖNEM PLANLANLAR - Haziran 2013 • Üniversite’de “SMH Politikası ” nın oluşturulması, • Farklı düzey ve disiplinlere yönelik Eğitim Modülleri Oluşturulması, • Lisans ve Yüksek Lisans derslerine SMH giriş derslerinin eklemesi, • SMH’ larına ilişkin derslerin programlara eklenmesi hususunda üniversite senatoları için önerilerin geliştirilmesi, • MÜDEK akreditasyon koşullarına SMH ile ilgili madde eklenmesi, • Üniversiteler Bünyesinde Mevcut “TPE Bilgi ve Doküman Birimleri” ve “Teknoloji Transfer Ofisleri” nin Kapasitelerinin İyileştirilmesi, • Yeni “Teknoloji Transfer Ofisleri” nin kurulmasına imkan verecek alt yapı hazırlıklarının tamamlanması, • Patent başvurularının akademik yükselmedeki etkisinin arttırılmasına yönelik geliştirilecek modelin yaygınlaştırılması,

• Farklı Disiplinlerden mezunların SMH uzmanı olarak yetiştirilmesine yönelik, ileri düzeyde disiplinlerarası lisansüstü eğitim programları geliştirilmesi ve başlatılması, • Uluslar arası işbirlikleri ile ortak örgün ve uzaktan eğitim programların oluşturulması, • Geliştirilecek yaşam boyu eğitim ve Lisansüstü programların uluslararası kurumlar tarafından akreditasyon unun projelendirilmesi, • Türkiye ve Avrupa’da SMH alanında kariyer olanakları oluşturulması ve duyurulması, • Üniversitelerin SMH konusundaki kapasite lerinin iyileştirilmesi, • Üniversitelerden çıkan buluşların ticarileştirilme si için yöntemlerin sadeleştirilmesi (Spin-off kurulması dahil), UZUN DÖNEM PLANLANLAR

Fazilet Vardar Sukan Ege Üniversitesi Bilim-Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi EBİLTEM