ELEKTRONİK ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ
İÇİNDEKİLER GİRİŞ EĞİTİM’DE TEKNOLOJİ KULLANIMININ AMAÇLARI MODERN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ EĞİTİMDE KULLANILAN MODERN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ Elektronik tahta Telefon Radyo Ses kaseti ve CD Fotoğraf makineleri ( dijital ve klasik Pilak ve PikapVCD ve DVD TV ve Video Slayt projektötü ve slayt Tepegöz ve asetatlar Elmo Opak projektör Data projeksiyonu Film şeritleri ve projektörü LCD panel EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNİN GENEL YARARLARI EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNİN GENEL SINIRLILIKLARI
EĞİTİM’DE TEKNOLOJİ KULLANIMININ AMAÇLARI: Eğitim hizmetlerini daha geniş kitlelere götürmek, Öğretme - öğrenme süreçlerini daha verimli hale getirmek, Öğretme - öğrenme etkinliklerini bireyselleştirmek, Öğretme ve öğrenmeyle ilgili uygulama ve süreçleri düzenlemek, Eğitim ihtiyaçlarını ve imkanlarını bilimsel araştırma konusu yapmak, Eğitim kurumlarını uygulamalı hale dönüştürmek, Öğretim programlarında sürekliliği sağlamak, Eğitim personelinin etkinliğini ve verimliliğini artırmak, Çevre faktörlerini düzenlemek ve kontrol etmek, Öğretme-öğrenme süreçlerini öğrenci yeteneklerine uyarlamak ve Eğitimle ilgili sorunların çözümünde uygulamaya koymaktır.
MODERN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ Elektrikle çalışır Elektronik veya motor sistemleri vardır. Sadece kulağa hitap edebilirler. Sadece göze hitap edebilirler. Hem göze hem de kulağa hitap edebilirler. Ucuz olabilirler. Her zaman bulunabilirler. Kolay taşınabilirler. Birden çok hedef ve davranışı gerçekleştirebilirler. Diğer eğitim teknolojileri ile birlikte kullanılabilirler. Kullanımı kolaydır. Zenginleşmeyi sağlar.
EĞİTİMDE KULLANILAN MODERN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ
1. ELEKTRONİK TAHTA
1. ELEKTRONİK TAHTA Yazı yazmak için kullanılır. Yazılan yazılar elektronik olarak silinebilir. Yazılan yazıların çıktısı alınabilir. Öğrencilerin not tutmasına gerek yoktur. Öğretmen tahtaya yazdığı yazıların çıktısını alarak öğrencilere verebilir.
Akıllı Tahta İngilizce “Smartboard” tabirinden dilimize “Akıllı Tahta” olarak çevrilen bu teknoloji harikası sayesinde tahtalar interaktif bir bilgisayar ekranına dönüyor. Akıllı tahta bilgisayar ve projeksiyon cihazı ile beraber kullanılıyor. Bu üçlü sistemde; bilgisayar programları çalıştırma vazifesini üstlenirken, projeksiyon cihazı bilgisayarın ekran görüntüsünün tahtaya yansıtılması, akıllı tahtanın elektronik kısmı ve kalemi ise tahtadaki bilgisayar ekran görüntüsünün interaktiflik özelliği kazanmasını sağlıyor. Akıllı tahtanın elektronik aksamı bazı modellerde üst köşelerden birinde olup kimi modellerde ise tahta yüzeyinin iç kısmında gömülüdür. Bu farklı modeller çalışma prensibi açısından değişik teknolojilere sahipler.
Akıllı tahta derslerde nasıl kullanılır? Bilgisayar kullanmayı bilen herkes akıllı tahtayı rahatlıkla kullanabilir. Bilgisayarın faresi yerine elinizde akıllı tahtanın kalemi bulunur ve bu kalemle Windows pencerelerini kapatıp açabilir, sağ sol tıklama yapabilir dolayısıyla istediğiniz programları çalıştırabilirsiniz. Tüm bunları bilgisayarın başına oturup yapmak zorunda değilsiniz. Akıllı tahta size bilgisayarınıza tahtadan hükmetme özgürlüğünü sağlar. Ders için hazırlanmış her türlü öğretim materyalini tahtanızda kullanabilirsiniz. Ayrıca akıllı tahta üreticilerinin hazırlamış olduğu özel yazılımlarla akıllı tahtada ders işlemek oldukça kolay. Buna örnek vermem gerekirse; 1. sınıf öğretmenleri el yazısı yazmak için kılavuz çizgili el yazısı satırları olan bir sayfayı yansıtarak yazılarını öğrencilerin yanlışlık yapmadan yazabileceği şekilde yazabiliyorlar. Aynı şekilde matematik dersinde tahtanızı öğrencilerin defterleri gibi kareli, müzik dersinde notaları yazarken de müzik defteri şeklinde düzenleyebilirsiniz. Ülkemizde “Branş Derslikleri” maalesef yaygın olmadığından dolayı her türlü araç-gereci sınıflarımızda bulundurmak zor ama akıllı tahta yazılımları sayesinde matematik öğretmenlerimiz yazılımın açı-ölçeriyle istedikleri derecedeki bir açıyı çizebilirler. Coğrafya konuları işlenirken Google Earth adlı program kullanılarak dünyanın her tarafı kolaylıkla uydu fotoğraflarından görüntülenebilir. Akıllı tahtanın derslerde çeşitli şekillerde kullanılabilmesi biraz da sizin yaratıcılığınıza kalıyor.
2. TELEFON
2. TELEFON Bir konu hakkında uzman kişinin derse gelmemesi durumunda bu kişi ile telefonla iletişim kurularak gerekli bilgi alımı sağlanır.
3. RADYO
3. RADYO Radyo yönetmenleri okullar için gerekli olan eğitim programlarını hazırlayabilir. Bu program müfredata uygun olmalıdır. ‘Okul saati’ programında belli saatlerde yayınlanmalıdır. İlgilenen okullarda görev yapan öğretmenler belirlenen saatte radyoyu açıp dersleri ile ilgili olan eğitim programlarını öğrencilerine öğretebilirler. Öğretmenler öğrencilerine radyoda yayınlanan eğitim programlarının yayın saatlerini verir ve öğrencilerine bu programlarını dinlemelerini söyleyebilir.
4. SES KASETLERİ, CD, MÜZİK SETLERİ VE TEYP
4. SES KASETLERİ, CD, MÜZİK SETLERİ VE TEYP Genel olarak kulağa hitap eden teknolojilerdir. İnsanların psikolojilerini etkileyebilirler. Ülkemizde daha çok dil eğitiminde kullanılırlar. Kasetler ve CD’ler müzik setleri ile dinlenebilirler
5. FOTOĞRAF MAKİNELERİ (DİJİTAL VE KLASİK)
5. FOTOĞRAF MAKİNELERİ (DİJİTAL VE KLASİK) Her öğretmen dersle ilgili herhangi bir nesnenin fotoğrafını çekip bunu sınıfta kullanabilir. Eğitim ve öğretim ortamında yaygın olarak kullanılmaktadırlar. Öğrenme ve öğretme ortamlarını zenginleştirirler. Güdülenmeyi artırırlar
6. PİKAP VE PLAKLAR
6. PİKAP VE PLAKLAR Çok eski teknoloji olmalarına rağmen öğretme ortamlarını zenginleştirmek için zaman zaman kullanılmaktadırlar. Plak ve pikaplar sayesinde öğrencilere farklı deneyimler kazandırılabilir İlğinç oldukları için dersi güdülenmeyi artırabilirler Kolay bulunmazlar maliyetleri yüksektir Kolay bozulabilirler Her konuya uygun değillerdir
7. VCD VE DVD
7. VCD VE DVD Günümüzde vcd ve DVD teknolojileri çok gelişmiş bir yapıya sahiptir Bu teknoloji sayesinde görüntü ve sesler kaliteli ve istenilen her biçimde sunulabilir kulağa ve göze hitap ederler ve insanların psikolojilerini etkileyebilecek teknolojilerdir
VCD ve DVD’ye KAYIT YAPILIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR Ses doğal olmalıdır Görüntü gerçeğe yakın olmalıdır Video kamerası ile çeşitli görüntüler kullanılmalı Girişe bir boşluk ve müzik ile başlanmalı Mutlaka senaryosu yazılmalı Çekimler senaryoya uygun olmalı Çekimlerde doğal çekimler yapılmalı
GENEL YARARLARI Öğrenmeyi canlı tutar Kalıcı öğrenmeler oluşabilir Kullanılması kolaydır Taşınması kolaydır Yaygın olarak kullanılmaktadır Güdülenmeyi ve öğrenmeyi arttırır
GENEL YARARLARI Defalarca kullanılabilir Kullanma özgürlüğü sağlar Bireysel öğrenmeye uygundur Grup çalışmasına uygundur Her konu için uygundur Her düzey ve özel eğitimler için uygundur Önceden test edilebilirler
SINIRLILIKLARI Maliyeti pahalıdır Tek yönlü iletişim vardır Kalite sorun olabilir Hazırlanmalarında özel eğitim gerekir Müfredatı tam olarak ihtiva etmez İlgili örnekler yeterli oranda bulunmayabilir Öğrenci farklılıkları göz önünde bulundurulamaz Teknik sorunlar çıkabilir Zaman alır (yapılışında) Sınıf yönetimi zor olabilir
8. TELEVİZYON VE VİDEO
8. TELEVİZYON VE VİDEO Televizyon, bir olguya ilişkin görüntü ve seslerin elektromanyetik dalgalarla iletilmesi sonucunda, bunların iki boyutlu, sesli, siyah-beyaz ya da renkli olarak izlenmesine olanak sağlayan bir araçtır. Olgu ve olayları görüntü ve sesleriyle birlikte, hareketli olarak izleyicilere sunma olanağı yaratan televizyon, görsel-işitsel araç olarak eğitimde önemli işlevleri gerçekleştirmektedir.
YARARLARI Video ve film kayıtları gözlenmesi tehlikeli yada mümkün olmayan olayları gözlemleme imkanı sağlar(savaş, güneş tütülması gibi). Duygusal etkilerinden dolayı filmler bireysel ve sosyal tutumların şekillenmesinde etkilidirler.
DİKKAT EDİLMESİ GERKEN HUSUSLAR Film ve video kasetler içerik ve teknik kalitesi yönünden kontrol edilmelidir. Zaman kaybını ve izleyenlerin dikkatini dağıtmamak için gereksiz yerler kasetten çıkarılmalıdır. Film seyretmeden önce öğrencilerin oturma düzeni ayarlanmalıdır. Tv bütün öğrencilerin görebileceği bir yükseklikte olmalıdır.
9. SLAYT PROJEKTÖRLERİ VE SLAYTLAR
9. SLAYT PROJEKTÖRLERİ VE SLAYTLAR Slayt projektörleri ve slaytlar genel olarak göze hitap bir iletişim aracıdır. Gösterim yapılırken yanında zaman zaman ses verilmesi için ses eş zamanlı cihazı kullanılır Slayt (dia) 35 mm’lik fotoğraf makinesiyle çekilmiş pozitif banyo edilerek teker teker yansıtılmak üzere kesilip plastik veya karton çerçevelere yerleştirilmesiyle elde edilen küçük saydam fotoğraflarıdır.Slaytları yansıtmak için kullanılan araca da slayt projektörü denir
KULLANIMI VE AVANTAJLARI Yeni konuları tanıtmak, konuyla ilgili ön bilgileri hatırlatmak ,konuları gözden geçirmek ,ilgi uyandırmaz ve dikkat çekmek için kullanılırlar. Bir süreci aşamalar halinde öğrenilmesinde yardımcı olur.Nesnelerin gerçek görüntü ve doğal renkleriyle incelenmesinde yardımcı olanak sağlar. Küçük ve büyük grup eğitimleri için kullanışlıdır. Üretim kolay maliyeti düşüktür.
KULLANIMI VE AVANTAJLARI Kolaylıkla taşınır ve saklanabilir. İstenildiğinde çoğaltılabilir. Yeniden düzenlenebilir, yenileri eklenebilir,çıkarılabilir ya da değiştirilebilirler. Detaylandırılacak ana noktalar la ilgili basit ifadeler yansıtabilir.Ses bantları ile eş zamanlı hale getirilip konuşma ,müzik ve ses efektleri ile desteklenerek sesli slayt programları yapılabilir. Yansıtma zamanı öğrencilerin algılama hızına ve öğretmenin uyguladığı öğretim yönetimine göre ayarlanabilir.
DEZAVANTAJLARI Fotoğrafçılık becerisi gerektirir. Slaytları, film şeritlerinden farklı olarak teke tek kullanıldıklarından kolayca düzeni bozulabilir ve kolayca dağılabilirler Slaytlar toz ve el izlerini kolayca çeker, dikkatsiz saklama ya da elleme kolayca dağılabilirler
10. TEPEGÖZ VE ASETATLAR
10.TEPEGÖZ VE ASETATLAR Tepegöz bir projeksiyon aracıdır.Tepegöz projektörü metin, çizim, grafik ve resim gibi önceden saydam bir materyal üzerine renkli ya da siyah-beyaz olarak hazırlanmış bilgileri duvara veya perdeye büyüterek yansıtır
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR Asetatlar yatay olarak hazırlanmalıdır. Asetatlara anahtar kelimeler yazılmalı Resimler kullanılmalı, kullanılan resimler içerikle ilişkili olmalı Aynı yazı tipi, aralık ve boyut kullanılmalı, Konu başlığı büyük olmalı, Asetatlar 5 dakikadan fazla tepegözde bırakılmamalı, Saydamlar üzerinde kesinlikle düzeltmeler yapılmamalı, Tepegözün vücudumuzun herhangi bir kısmını yansıtmaması için kenara çekilip tepegöz üzerinden herhangi bir kalem kullanılarak gösterim yapılmalıdır.
TEPEGÖZ PROJEKTÖRLERİNİN TEMEL YAPISI
TEPEGÖZLERİN AVANTAJLARI Yüz yüze iletişim Kullanım Kolaylığı Kullanılabilen materyal çokluğu Kullanılan ortam zenginliği Hazırlanma kolaylığı Esneklik Öğretmene ve öğrenciye kolaylık
TEPEGÖZLERİN SINIRLILIKLARI Programlanamama Üretim süreci gerektirmesi Tepegöze bağlı kalma
11.ELMO Elmo, projeksiyon görevini yapar. Elmo projeksiyonu ile kitapta, dergide, bir kağıtta bulunan yazı, resim ve grafikler hiçbir aracı olmadan duvara yada beyaz perdeye yansıtılarak geniş guruplara gösterilir. Elmo projeksiyonu yazı tahtası olarak kullanılmaz. Elmo projeksiyonları insanlara görsel etki ederler, her türlü renkte ve siyah beyaz olan yazılı materyaller elmo projeksiyon ile gösterilebilirler
12.OPAK PROJEKTÖR(EPİSKOP)
12.OPAK PROJEKTÖR(EPİSKOP) Saydam olmayan (opak) her türlü görsel ve yazılı materyallerin (resim, yazı, grafik, fotoğraf) perdeye yansıtılmasını sağlayan eğitim öğretim aracıdır. Bir saydam ya da slayt filmine ihtiyaç olmadan her türlü basılı materyaldeki fotoğraflar, grafikler, şekiller, haritalar ve kartpostalların görüntüleri büyütülerek bir perdeye yansıtması bakımından çok önemli bir görsel araçtır. Çok kuvvetli bir ışık yansıtılması(1000 watt) ile gösteri faaliyeti yapılır. Bu araç geliştirilen ilk görsel yansıma aracıdır. Bu aracın kullanıldığı alanlar çok karanlık olmalıdır. Aksi taktirde etkili kullanılmazlar.
YARARLARI Opak projektörü ile istenilen her türlü yazılı ve görsel materyaller anında sınıf ortamına sunulabilir. Üç boyutlu resimler çok etkili bir biçimde yansıtılabilir. Öğrenmeyi canlı tutar Kalıcı öğrenmeler oluşturur Taşınması kolaydır. Sınıf yönetimi etkili bir biçimde yapılabilir. Güdülenmeyi artırır. Her türlü konu ve üniteye uygundur. Öğretmen istediği yerde durup gerekli açıklamayı yapabilir. Maliyeti düşüktür, Her eğitim basamağında kullanılabilir.
SINIRLILIKLARI Bulunması zordur. Tek yönlü iletişim sağlar. Sadece var olanı gösterir Hassas olduklarından arıza yapabilirler. Karanlıkta öğrenciler sıkılabilir Yedek parçaları pahalı olabilir. Yüksek düzeyde gelen elektrik akımı ufak bir hatada büyük can ve mal kaybına yol açabilir Karanlık ortamda gösteri yapıldığından, öğrenciler not tutamaz, öğretmenin öğrenciler ile iletişimi azalabilir ve öğrenciler karanlıktan sıkılabilir
13. DATA PROJEKSİYON
13. DATA PROJEKSİYON Data projektörü bilgisayar aracılığı ile her türlü ses, video, görsel ve yazılım materyallerinin yansıtıldığı bir eğitim öğretim aracıdır. Multimedya ürünlerinin sunulduğu etkili bir araçtır. Data projeksiyonları günümüzde çok gelişmiştir.
14. FİLM ŞERİTLERİ VE PROJEKTÖRÜ Film şeritleri ve projektörü, makaraya sarılı olan filmleri perdeye yansıtmaya yarayan bir araçtır. Film şeritleri genel olarak 8, 16 ve 35 mm’dir. Yansıtılan filmler içinde ses, video, görsel ve yazılı materyaller bulunabilir. Çeşitli belgesel, reklam ve eğitim içerikli filmler sunulabilir.
AVANTAJLARI Öğrenmeyi arttırır Tasarruf sağlar ve eğitimi zenginleştirir Öğrencilerin dikkatini çeker ve onları eğitim öğretim ortamına katar Öğrencilerin somut olarak düşünemeyeceği olguları zihninde canlanmasına yardımcı olur. Film şeritleri ucuz bir araçtır. Ticari olarak satılan film şeritlerinin her bir çerçeve açısından maliyeti slayt ya da tepe göz saydamlarının yaklaşık yarısı kadardır
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR Film, dersin hedeflerine uygun ve konuyu tam manasıyla kapsamış olmalı Seçilmiş olan filmde görüntü net ve anlaşılır olmalı Sınıf ortamının bu uygulama için yeterince düzenlenmiş olmalı Öğrenciler sunulacak konu ile ilgili önceden haberdar edilmiş olmalı
SLAYTLAR VE FİLM ŞERİTLERİ ARASINDAKİ TEMEL FARKLAR Slaytlar teker teker yansıtılmak üzere tasarlanmışlardır. Film şeritleri ise ilişkili bir dizi hareketsiz film içeren saydam film ruloları olup sırasıyla yansıtılmak üzere hazırlanmışlardır. Bu nedenle film şeritleri slaytlardan farklı olarak seri üretime daha uygundur. Bir sürecin adım adım sunulmasında slaytta olduğu gibi resimlerin atlanmış ya da eksik olması korkusu yoktur. Film şeritlerinin en önemli dezavantajı resimlerinin dizilişinin sabit olmasıdır.
15. LCD PANEL
15. LCD PANEL LCD paneli, bilgisayar aracılığı ile her türlü ses, video, görsel ve yazılı materyalleri yansıtan bir eğitim öğretim aracıdır. Bu panel tepegözle birlikte kullanılır. Tepegözlerin üzerine konularak, multimedya ürünleri rahatlıkla sunulabilir.
EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNİN GENEL YARARLARI Öğrencilerin güdülenme düzeyleri artar. Öğrenmeyi somutlaştırır. Öğretme-öğrenme sürecine çeşitlilik ve değişiklik katar. Verbalizmi önler yani sözden ekonomi sağlar ve zamanı daha iyi değerlendirmeyi sağlar. Öğrenilecek konular üzerinde daha etkili alıştırma ve pratik yapmayı sağlar.
EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNİN GENEL SINIRLILIKLARI Öğrencilerin düşünmelerini azaltabilir. Bazı durumlarda dili daha çok kullanmayı gerektirmeyebilir. Temini pahalı, sürekli taşıması zahmetli olabilir. İstenilen her aracı anında etkili bir şekilde kullanmak için gerekli zaman ve hazırlık yeterli olmayabilir.
SONUÇ Modern eğitim teknolojilerinin büyük bir kısmı Türk Eğitim Sisteminde yaygın olarak kullanılmamaktadır. Bunun üç ana sebebi vardır. Bunlar: Okulların ve öğretmenlerin bütçeleri kısıtlı olduğu için modern eğitim teknolojilerini satın alamamaları Öğretmenlerimizin bilgi eksikliği Türk Eğitim Toplumunun hala teknolojiye adaptasyonunu sağlayamamış olması