Spor Sosyolojisi Nedir? İlgili Temel Kavramlar
Spor sosyolojisi nedir? Spor sosyolojisi sosyolojinin bir alt disiplinidir: Toplumsal ve kültürel hayatın bir parçası olarak spor Amazon.com: anahtar sözcük: sociology of sport: 6250 kitap Birçok dergi ve makale
Toplum nedir? Toplum, belli bir coğrafyada ihtiyaçlarını karşılamak için ilişkiler kuran, birbirlerini etkileyen ortak bir kültürü paylaşan insan birlikteliğidir. Toplum, politik bir sistem yoluyla ve toplumdaki insanlar tarafından paylaşılan kendilerini diğer insanlardan farklı olarak kimliklendirilme duygusuyla bir aradadır.
Spor toplumsal yaşamın ana alanlarıyla ilişkilidir: Aile Ekonomi Medya Siyaset Eğitim Din
Spor ve aile: Spora katılım aile ile yakından ilişkilidir. Ailenin desteği çocuğun spora katılımında çok önemlidir. Ailenin spor yapıp yapmaması çocuğun spora katılımında çok önemlidir.
Spor ve ekonomi Birçok gelişmiş ülkenin ekonomisi satın alnına biletler, spor ekipmanları, katılım ücretleri, üyelik ücretleri, favori takımlar ve oyuncular üzerine iddialar yoluyla her gün spora yapılan harcamalardan kazanç sağlar. Yerel topluluklar spor takımlarının varlığından etkilenir. Bazı sporcuların milyon dolarlık ücretleri önemli bir ekonomik birim oluşturur. Sponsorluk ve spor yakın ilişki içindedir.
Spor ve medya Televizyon ağları ve kablolu yayın yapan kuruluşlar spora milyonlarla lira telif ücreti öderler. Medyada sporun temsili sırasında sunulan imaj ve mesajlar belirli temalar üzerinde dururlar ve insanların spor ve topumsal yaşamla ilgili düşüncelerini, neyi nasıl gördüklerini etkilerler: Drama ve heyecan yaratımı. Birçok insan için televizyonda spor izlemek sporla ilişkilenmenin tek biçimine dönüşür.
Spor ve Politika Birçok toplumda insanlar sporu ulusal kimliklerinin bir parçası olarak görür ve ulusal gururla sporu ilişkilendirir. Sporla siyasetin karışmasından şikayet eden insanlar spor karşılaşmalarında bayrak sallamakta tereddüt etmezler. Ülkeler üzerinden çatışmalar yaşanması kaçınılmaz olur. Uluslararası spor son yıllarda politik çatışmaların merkezinde yer alabiliyor. Ülkeler, örneğin Çin, sporu kendi saygınlığını arttırmak için kullanabiliyor. Başka bir örnek: Berlin Olimpiyatları
Spor ve Eğitim Okul sporları Burs sistemi Okulların saygınlığında sporun yeri
Spor ve Din Sporla din arasında belli ülkelerde kurulmakta olan bir ilişki söz konusudur. ABD ve Kanada’da bazı kiliseler spor takımları ve ligler kurmaya başlamıştır. Yine ABD’de bazı sporcular kiliselerin sözcüsü olarak kullanılırlar. Sporcular dini inanç yoluyla spor motivasyonunu arttırabilir. Tarihsel olarak spora katılımı azaltan dini yapı?
Spor sosyolojisinde çoğunlukla örgütlü yarışma sporları incelenir Spor sosyolojisinde çoğunlukla örgütlü yarışma sporları incelenir. Daha az sayıda da olsa fiziksel aktivite üzerine de çalışmalar vardır. Spor sosyolojisi çalışan insanlar aşağıdaki gibi sorulara cevap vermek için sosyolojik kavramları, kuramları ve araştırmaları kullanırlar:
Neden belli gruplarda belirli aktiviteler spor olarak tanımlanır ve belirlenir? Spor neden belli gruplarda ve toplumlarda yaratılmış ve örgütlenmiştir? Kişisel ve toplumsal yaşamımızda spor ve spora katılım nasıl yer almaktadır ve kim olduğumuzu, diğer insanlarla ilişkilenme biçimimizi nasıl etkilemektedir? Spor ve spora katılım bedenimizle ilişkimizi nasıl etkilemektedir?
Spor ve spora katılım kendi bedenlerimiz, doğal ve doğal olmayan, erkeksilik ve kadınsılık, toplumsal sınıf, ırk, eğlence, çalışma, yeteneklilik ve yeteneksizlik, başarı ve yarışma, haz ve acı, sapma ve normallik, saldırganlık ve şiddet gibi meselelere ilişkin düşüncelerimizi nasıl etkiler? Sporun anlamı, örgütlenme biçimi ve amacı toplumdaki maddi koşullarla, toplumsal ilişkilerle ve güç dinamikleri ile nasıl ilişkilidir? Sporun aile, eğitim, din, politika, ekonomi gibi toplumsal yaşamın diğer alanları ile ilişkisi nedir? Spor haberlerinin sunumunda kadın-erkek eşitsizliği var mıdır?
Toplumumuzda kadınların spora katılımının az olmasının nedenleri nelerdir? Sporu bir endüstri olarak kabul etmek mümkün müdür? Toplumumuzda futbolun egemen spor dalı olmasının nedenleri nelerdir? Toplumsallaşma sürecinde sporun rolü nedir? Spor ve siyaset ilişkisi ne boyutlarda tezahür etmektedir? Toplumsal sınıfın spora katılıma etkisi var mıdır? Neden bazıları golf oynarken bazıları futbol oynar? Neden sporda şiddet çok fazla görülür?
Spora ilişkin eleştirel düşünce yoluyla: Sporla ilişkili toplumsal sorunları ve konuları anlarız ve tanımlarız. Spor toplumsal bir fenomen olarak sporda skorun ötesine bakarız. spora katılımlı ve hayatımızda sporun yeri ile ilgili bilinçli tercihler yaparız sporun ilerlemeye dönük değişimine katkıda bulunuruz.
Sosyolojik açıdan sporu çalışmak varolan, yerleşik kuralların sarsılmasına ve değiştirilmesine dönük talebe ilham verebilir. Mevcut statükonun devamını isteyen insanlara rahatsızlık verebilir.
Teşekkürler.