Van İli Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği DÖNER SERMAYE EK ÖDEME HAKAN ARSLAN Van İli Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği Mali Hizmetler Uzmanı

Performansa Dayalı Ek Ödeme Sistemi

Amaç Bu sistemin başlıca amacı kamu sektöründeki sağlık personelinin çalışma motivasyonunun teşvik edilmesi ve verimliliğini arttırmaktır.

Modelin Geliştirilme Süreci ve Uygulama Aşaması Uygulama ilk olarak 2003’de başlatılmıştır. Bunu müteakip 2004 yılında Sağlık Bakanlığına bağlı tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında yaygınlaştırılmıştır. .

Performansa Dayalı Ek Ödeme Sistemi (PDEÖS) Nedir? Mevcut maaşlara ek olarak ilave ödemeler yapılması Hastane gelirlerinden performansa dayalı ödeme yapılması Sağlık personelinin performansına bağlı olarak prim-ikramiye niteliğinde ödemeler yapılması

Sağlık Personeline Ödemeler Her bir personel sabit bir maaş almaktadır + İlave olarak kendi performans puanı ve buna karşılık gelen kurum performans puanıyla tespit edilen miktarda ek ödeme almaktadır Maaş Hastane Gelirleri Bireysel Performans Sabit Kurumsal Performans Maaş + PDEÖ

Ek ödeme sistemi 3 farklı model üzerine kurgulanmıştır Birinci basamak PDEÖS İkinci basamak PDEÖS Üçüncü basamak PDEÖS Bu sunuda ikinci basamak Performansa Dayalı Ek Ödeme Sistemi anlatılacaktır.

Bireysel Performansın Ölçülmesi Her bir hizmet türü bir puanla derecelendirilmiştir. Her bir klinik çalışanı kendi yaptığı görevler (hizmet yükü) itibariyle kendine ait bir puan toplamaktadır.

Sistemin ana unsurlarından birisi hastanelerde yapılmakta olan 5300 işlemin bağıl değerlerinin belirlenerek puanlandırılmasıdır. Bu puanlamada hekimler tarafından başından sonuna kadar bire bir bulunarak zihinsel ve bedensel mesleki katkı ile bizzat sonuçlandırılan işlemler puanlandırılmıştır. (Örnek: muayene, ameliyat, vb.). Bunun dışında hekim sorumluluğunda olsa da cihaz ve yardımcı sağlık personeli tarafından yapılan işlemler puanlandırılmamıştır. (Örnek: enjeksiyon, laboratuar işlemleri, vb.). Üretilen hizmet ve puanlar; SUT ‘ne (Sağlık Uygulama Tebliği) göre İnceleme Heyeti tarafından, mesleki etik kuralları, mükerrerlik, hata ve uygunluk açısından incelenir. Faturalar SGK’ ya (Sosyal Güvenlik Kurumu) Puanlar da ek ödeme hesaplamalarında kullanılmak üzere hastane içindeki ilgili birime yollanır. 9

+ / - bonuslar Birkaç tane ödüllendirici ya da cezalandırıcı unsur bulunmaktadır ve bunlar personelin net performans puanlamalarının düşmesine ya da artmasına neden olur. Baştabip ve Hastane Yöneticilerinin ödüllendirme ya da cezalandırma hususunda sınırlı da olsa inisiyatif kullanma hakları bulunmaktadır. Performans inceleme ve etik kurulu tarafından tespit edilen bilerek yapılan performans puanını arttırmaya yönelik, yapılmayan işlemlerin yapılmış gibi gösteren tabipler 6 aya kadar ek ödeme vermeme cezası verilebilir

PDEÖS nasıl çalışır?

Sistem Nasıl Çalışır? Sağlık personelinin ne kadar ek ödeme alacağının belirlenmesine etki eden faktörler: Hastane toplam tahakkuk gelirinin ilaç ve her türlü tıbbi sarf malzeme için %45’ini, diğer gelirler (kira ve bağışlar hariç) için ise %50’si oranında dağıtılabilir. Bu sınır hastanenin sunduğu hizmetlere bağlı olarak tespit edilen ve 0-1 arasında değişen Kurumsal Performans Katsayısı ile yeniden belirlenmektedir. Her bir sağlık çalışanı ve diğer personel için bireysel düzeyde performans puanı hesaplanmaktadır.

Ek Ödeme Hesaplama Hakediş= Net Performans Puanı X Dönem Ek Ödeme Katsayısı Net Performans Puanı=(Sağlık Tesisi Puan Ortalaması X Hizmet Alanı-Kadro Unvan Katsayısı X Aktif Çalışılan Gün Katsayısı) + (Ek Puan X Aktif Çalışılan Gün Katsayısı) Not: AÇGK kendi performansından ek ödeme alan tabip ve uzman tabiplere uygulanmaz. Dönem Ek Ödeme Katsayısı = Her ay için ayrı ayrı belirlenir (Örneğin Ağustos 2013 dönemi için 0,069)

Ek Ödeme Hesaplama Örnek; Ağustos ayında 26 gün aktif çalışması olan, %20 ek puanı, vergi limiti %20 ve kadro derecesi 8/1 olan Bölge’de çalışan bir Hemşirenin hakediş tutarını bulalım. Hakediş = Net Performans Puanı X Dönem Ek Ödeme Katsayısı ÖRNEK: Sağ. Tes.Puan Ortalaması X Hizmet Alanı-Kadro Unvan Katsayısı X Aktif Çalışılan Gün Katsayısı 40.000 x 0,40 x 0,84(26/31) = 13.440 Standart 40.000 x 0,20 x 0,84(26/31) = 6.720 Kişi ek puanı Net Performans Puanı = 20.160 Hakediş = 20.160 X 0,069 = 1.391,04TL (Brüt) x BPKS(D ve E Hariç) –Brüt Sabit (822,28)=568,76 Gelir Vergisi = 568,76 x 20% =113,75 Damga Vergisi = 568,76 x 0,00759 =4,32 =568,76 -113,75 – 4,32 = 450,69(Net Hakediş)

% 80 Sağlık tesislerinde, branşı ile ilgili olarak altyapı ve cihaz eksikliklerinin giderilmesi sürecinde yada görevlendirilmesine rağmen hasta yetersizliği bulunan UZMAN TABİP’lere Hastane Yöneticisinin kararı ve Genel Sekreterin onayı ile Sağlık Tesisi ortalamasının %80’ine kadar puan verilebilir. Diş Tabipleri, Uzman Diş Tabipler ve Pratisyen Tabipler bu maddenin dışındadır. %80 alan personele döner sermaye komisyon kararı ile %20 ek puan verilmesi verilmez.

% 80 Sağlık Tesisine yeni atanan veya yeni görevlendirilen tabipler(Tabip, Uzman tabip, Diş tabibi ve Uzman Diş tabipler)’e başlayış tarihinden itibaren 3 ay süresince(Baştabip veya hastane yöneticisi bu süreyi 6 aya uzatabilir) Sağlık Tesisi puan ortalamasının %80’ine kadar verilebilir. Bu tür puanlarda komisyon kararı ile %20 ek puan verilebilir.

Ek Puanlar O dönem görev yapan muayene komisyonu üyeleri için sağlık tesisi puan ortalamasının %5’i, ihale-satın alma komisyonu üyelerine sağlık tesisi puan ortalamasının %10’ u oranında ek puan verilir. Örnek: 31 gün çeken Ağustos ayında 22 gün çalışan ve o dönemde İhale komisyonunda görev alan bir personele, ihale komisyonundaki görevinden dolayı verilecek ek puan şöyle hesaplanır; 40.000 x %10 x 0,71(22/31) = 2.840 Puan

Ek Puanlar O dönem yaptığı işe ilişkin bilgi ve yeteneği, işini düzenli ve kaliteli yapabilme, bağımsız iş yapa bilme ve inisiyatif kullanabilme vb. özellikler dikkate alınarak toplam personel sayısının %5’ini ve aynı personel için yılda 6 ayı geçmemek kaydıyla sağlık tesisi puan ortalamasının %20’si oranında ek puan verilir. Kesinti ise 1 yıl içinde 3 ayı geçmemek şartı ile uygulanabilir. D.S komisyonunun 2/3 oy oranı aranır.

Ek Puanlar İnceleme komisyonunda görev yapan personele (görevlendirme süresince) Hastane yöneticisi veya başhekim tarafından görevlendirilen Fiilen ek ödeme hesaplaması yapan personele(ilgili dönem) Sağlık Tesisi puan ortalamasının %20’si oranında ek puan verilir.

Ek Puanlar ---İlgili dönem için ihale-satın alma, inceleme heyeti ve muayene komisyon üyeliklerinden verilecek puanlar %20’yi geçemez. Ancak; bu üç bölümün dışında Yönetmeliği Ek-5 tabloda sayılan diğer bölümlerde öngörülen ek puanlar ilk üç bölüm için toplamda öngörülen %20 ek puandan bağımsız olarak ayrı ayrı verilebilecektir. ---Birden fazla ihaleye veya muayene komisyonuna katılmak verilecek oranı arttırmaz.

BİLİMSEL ÇALIŞMA PUANLARI Bilimsel çalışma puanı hem tabip hem de tabip dışı personele verilebilir. Belgelemenin yapıldığı dönemi takip eden 6 ay süresince verilir. Bilimsel puanların toplamı atıflar için 5.000 yayımlar için 10.000’i geçemez. Bir önceki yıl yapılan yayımlanmış/atıf yapılmış çalışmalar için puan verilir. Yani 2012 yılı çalışmaları 2013 yılında ödenir.

BİLİMSEL ÇALIŞMA PUANLARI Aynı ek ödeme yılı içerisinde yapılan çalışmalar ise bir sonraki yıl ödenir. Tıbbi Hizmetler Başkanı’nın çalışmayı onaylaması gerekmektedir. Bir bilimsel çalışmanın değerlendirilerek ek puan verilebilmesi için en geç içinde bulunulan ek ödeme yılı 30 Haziran tarihine kadar belgelenmesi gerekmektedir. Bu tarihten sonra personel tarafından sunulan çalışmalara ek puan verilemez.

Ek Ödeme Tavan Belirleme Aylık Tutar 68,65 Ek Gösterge Tutarı 70,91 525,38 Yan Ödeme Tutarı 18,40 Özel Hiz.Taz.Tutarı 367,42 Tavana Esas Matrah = 525,38 Tavan Ek Ödeme Tutarı= 525,38 x 1,5 = 788,07 (Brüt) Sağlık personeli, memur vs için1,5 Eczacı için 2,5 Prt.Tabip için 5 Uz.Dr. için 7 vss

EĞİTİM-SEMİNER-KURS Bakanlıkça veya amirince hizmet içi eğitim kurslarına katılması uygun görülen eğiticilere eğitim süresince şu şekilde ek ödeme ödeme yapılır; Kadrosunun bulunduğu kurum veya kuruluştan kendi kadro unvan katsayısı dikkate alınarak ek ödeme yapılır, Üç ayı geçmesi halinde ise; Tabip ve diş tabipleri için 1,00 kadro unvan katsayısı, Uzman tabipler için 1,50 kadro unvan katsayısı esas alınarak ek ödeme yapılır.

EĞİTİM-SEMİNER-KURS Geçici görevle döner sermayesi olmayan başka kurumlara (Cezaevi, Valilik, Hava Meydanları, vss) görevlendirilen hekimlere bir yılda toplam 3 ay ek ödeme ve sabit ödeme yapılır. Bu nedenle, takibin iyi yapılması ve 3 aydan fazla DSSO (sabit ek ödeme) girişi yapılmaması gerekmektedir.

EĞİTİM-SEMİNER-KURS Bakanlık ve bağlı kuruluşları dışında Döner sermayesi olmayan diğer kurumlara görevlendirilen hekimlere; Kendi istekleriyle Döner sermayesi olmayan diğer kurumlara görevlendirilen hekimlere ek ödeme ve DSSÖ (sabit ek ödeme) verilmeyecektir. 209 sayılı kanuna göre ödeme yapılır. Re’sen görevlendirilen hekimlere ise bir mali yıl içinde toplam 3 ay ek ödeme ve DSSÖ yapılacaktır. Re’sen görevlendirme 3 ayı geçtiği taktirde geri kalan süreler için DSSÖ yapılmayacak, fakat 375 s. KHK uyarınca asgari (taban) ek ödeme yapılacaktır.

EK ÖDEME Aile hekimliğine geçen tabip ve tabip dışı personele aile hekimliğinde kaldıkları süre boyunca ek ödeme ve sabit ek ödeme ödenmez. (Ücretsiz izne ayrılan ya da istifa edenler için de aynı durum geçerlidir) Ücretsiz izin, askerlik gibi durumlarda bu süreler için 375 s KHK’ya göre ek ödeme yapılmaz.

Kurumsal Performans için Gösterge Kategorileri Muayeneye Erişim Hizmet Kalite Standartları Kurumsal Performans Hasta Memnuniyeti Kurumsal Verimlilik ve Kurum Hedefleri 0 - 1 N1 + N2 + N3 + N4 ∑: N1 -N4 / 4

Hastane Gelirlerinin Dağıtılması 41 % Standart Hastane harcamalarına Ayrılan Miktar 0 – 39 % PDEÖS Bütçesi 20 % Vergiler Sağlık personeline döner sermayeden yapılacak olan ek ödemelerin miktarlarının toplamı, toplam hastane döner sermaye gelirinin azami %39’ı ile sınırlandırılmıştır.

Bireysel puanlar ve Hastane ortalaması Her dönem hekimlerin yapmış oldukları bütün işlemlerin puanları toplanarak kendi bireysel performansları tespit edilmektedir. Hastanede çalışan tüm hekimlerin performans puanlarının toplamı, bu hekimlerin aylık çalışma günlerinin toplamına bölünmesi ile o dönem sağlık tesisi hizmet puan ortalaması tespit edilmektedir. Dr 1 Dr 2 Dr 3 Dr 4 Dr 5 300 10 1000 21 10 21 10 21 21 10 21 1000 30 21 30 21 30 300 300 300 13.000 + 15.000 + 5.000 + 17.000 + 7.000 Σx1...xn /n 57.000 /5 11.400

(ortalama miktarı 11.400 olarak alınmıştır) Medikal prosedür yapmayan sağlık personeli için hastane hizmet puan ortalaması esas alınmaktadır. (ortalama miktarı 11.400 olarak alınmıştır) X 2.5 =28.500 11.400 BİYOKİMYA UZMANI ANESTEZİ TEKNİSYENİ X 0.5 =5700 11.400 HEMŞİRE X 0.4=5600 11.400 İDARİ PERSONEL 11.400 X 0.25=2850 DESTEK PERSONEL X 0.25 =2850 11.400 DİĞER

Sosyal Güvenlik Kurumu Kontrol Noktaları Hizmet Sunumu Hastane Geliri Faturalama/Kayıt altına alma Hastane Geliri Sosyal Güvenlik Kurumu MEDULA İnceleme Heyeti PDEÖ Bütçesi Elektronik ve Elle kontrol Faturalama / Kayıt altına alma işlemi iki kontrol noktasına sahiptir.

Ek ödeme tavan katsayıları   Katsayı Klinik Şefleri Profesör, Doçentler ve Klinik Şef Yardımcıları 8 Uzman doktorlar, uzman diş hekimleri 7 Pratisyen hekimler ve diş hekimleri 5 Eczacılar 2,5 Yoğun bakım, doğumhane, yeni doğan, süt çocuğu, yanık, diyaliz, ameliyathane, kemik iliği nakil ünitesi, acil servis-poliklinik ve ruh sağlığı ve hastalıkları hastanelerinin psikiyatri servisleri gibi özelikli hizmetlerde çalışan personel ile başhemşireler 2 Diğer personel 1,5

PERFORMANS GÖRE ÖDEME SİSTEMİ “Ülkemizdeki sağlık reformlarından birisi olarak algılanıyor.” “Sağlıkta Dönüşüm Programı”nın bir parçası . Bugün etkilerini değerlendirdiğimizde programın önemli bir inovasyonu olduğunu görüyoruz.

PERFORMANS GÖRE ÖDEME SİSTEMİ Başlangıçta Sağlık Bakanlığının stratejik amaçlarına yönelik kullandığı bir araç Performans sistemi, kapsamı, uygulanışı, mali boyutu, sonuçları ve özgün modellemesi itibariyle değerlendirildiğinde sadece bir araç olmaktan öte sistemin önemli bir müstakil parçası haline gelmiştir. Bugün geldiğimiz noktada belki de daha iddialı bir ifade ile; sağlık sistemini daha iyiye doğru sürükleyen, motive eden ve sistemin sorunların çözümünde güvenilir bir güç haline gelmiştir.

TEŞEKKÜRLER