Demokratik Mesleki Kitle Örgütü HKMO TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası; 1954 yılında 6235 sayılı TMMOB yasası çerçevesinde kamu kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşu olarak kurulmuş olup, Harita Mühendislik Hizmetlerinin kanun, tüzük ve yönetmelikler çerçevesinde bilimsel yöntemlerle ve teknik standartlara uygun biçimde üretilmesini sağlamak amacıyla üretim sürecinin her aşamasını izlemekte ve gerekli girişimlerde bulunmaktadır.

Amaç; Doğa olaylarının ve endüstriyel uygulamaların “afet” kavramı uyarınca Harita Mühendisliği bakımından modellenmesi, mühendislik projelerinin ve uygulama haritalarının üretiminde ve kullanımında bu modellerin dikkate alınması, üyelerimizin doğa olayları, kazalar ve bunların yol açabileceği afetler hakkında güncel, güvenilir ve işlevsel bilgilerle donatılmaları, afet konusunda toplumsal bilincin geliştirilmesi ve afet sürecinde toplumsal dayanışmaya katılımın sağlanması. BÜ Kandilli Rasathanesi Jeodezi ABD Başkanı Sn. Prof. Dr. Onur GÜRKAN başkanlığındaki komisyonumuz, çalışmalarını Şubat 2004’te başlatmıştır. HKMO AFET KOMİSYONU – Ocak 2004

AFET KOMİSYONU ÖZHEDEFİMİZ •TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odamızın Anayasa ve diğer yasalardan kaynaklanan yetkileri ve sorumlulukları çerçevesinde Türkiye afet yönetiminde (bilinçlenme, önleme, hazırlanma, müdahale, kriz yönetimi, halkın gereksinimlerinin karşılanması konularındaki) stratejilerin ve uygulama planlarının geliştirilmelerine, uygulanmalarına ve sürdürülmelerine katkı sağlamak.

AFET KOMİSYONU ÖZGÖREVİMİZ •Doğa olaylarının modellenmesinde ve her türlü malın ve hizmetin üretildiği faaliyetlerde hataların veya denetimsizliğin yol açabileceği afetlerin önlenmesinde Harita ve Kadastro (Jeodezi ve Fotogrametri) Mühendisliği’nin etkin görevler üstlenmesini sağlamak, •Üyelerimizin doğa olayları, kazalar ve bunların yol açabileceği afetler hakkında güncel, güvenilir ve işlevsel bilgilerle donatılmalarını sağlamak, •Toplumsal kalkınmayı ve insan sağlığını tehdit edebilecek çeşitli risklerin ve olası afetlerin önlenmesine katkı sağlamak, •Afet konusunda toplumsal bilincin geliştirilmesini sağlamak, •Afet sürecinde toplumsal dayanışmaya katılmaktır.

AFET KOMİSYONU HEDEFLERİMİZ HEDEFLERİMİZ B.1YAPILANMA Afet konusu ile ilgili bütün kurum ve kuruluşlarla işbirliğini ve bilgi paylaşımını sağlamak. Komisyonumuzun SBTK statüsünde yapılandırılmasını ve kabul görmesini sağlamak. Herhangi bir afetten zarar gören meslektaşlarımıza ve/veya ailelerine maddi yardımlarda bulunmak ve AKT’ lerin eğitim ve acil müdahale uygulamalarında kullanılmak üzere HKMO bütçesi bünyesinde Afet Fonu kurulmasını ve kullanılmasını sağlamak. Özhedefimiz gereği çalışmalarımızı Odamız örgütlenmesine yaymak şube ve temsilcilikler bünyesinde afet komisyonu temsilcileri ile tüm Türkiye bazında hem bilinç hem de haberleşme anlamında afete hazırlıklı bir yapı oluşturmak. B.2EĞİTİM Üyelerimizin afet konusunda bilinçlendirilmelerini sağlamak üzere bir ağ oluşturabilmek üzere “eğitmen eğitimi” konusunda sistematik çözümler geliştirmek ve uygulamak. Mevcut HKMO üyelerimizin en az % 25’ inin “Temel Afet Bilinci” ve “İlkyardım” konularında en kısa sürede yüzyüze iletişim yoluyla eğitilmelerini sağlamak. JFM Bölümü öğrencilerine yılda en az bir kez “Temel Afet Bilinci”, “İlkyardım” ve “Afetler ve Mühendislik Etiği” konularında eğitim sağlamak. Çalıştaylar, konferanslar, kurultaylarda özel oturumlar vb. yoluyla eğitim sürekliliğini sağlamak. Yayınlar ve medya yoluyla afet bilincini yaygınlaştırmak. Odamızın süreli yayınlarında ve web sayfalarında “afet bilinci bölümü” biçiminde alanlar oluşturmak ve bu alanlarda eğitim belgeleri yayımlamak.

AFET KOMİSYONU HEDEFLERİMİZ B.3ARAMA KURTARMA Afetlere hazırlık ve afet anında iletişim amacıyla kullanılmak üzere iletişim veritabanımızı en kısa sürede tamamlamak. Komisyonumuz bünyesi altında tüm üyelerimizin katılımına açık olacak, öncelikle Ankara Merkezde konuşlanmış AKT kurmak ve eğitimlerinin sürekliliğini sağlamak. AKT’lerin aşamalı bir şekilde diğer şubeler bünyesinde oluşturulabilmesi için gerekli çalışmaları yapmak. AKT’ leri göreve hazır biçime getirmek. HKMO il ve ilçe temsilcilerimizi afete hazırlık ve afet anında bilgi akışının önemi konusunda sürekli bilgilendirebilecek çalışmaları yürütmek. B.4RAPORLAMA VE TÜZEYİ GELİŞTİRME Mevcut yasal mevzuatta ve uygulamalarda afet konusunu mesleğimiz açısından incelemek ve eksiklikleri ya da hataları rapor olarak açıklamak. Afet bilincinin ve bilimsel anlamda donatılmış toplum yararı ilkesinin yasa, yönetmelik vb. tasarılarında yer almasını ve uygulamaların geliştirilmesini sağlamak.

Afetlere Hazırlık ve Bilinçlenme Eğitmen Eğitimlerimiz Başladı Afet Komisyonumuzun yürütücülüğünde Arama Kurtarma Araştırma (AKA) Derneği işbirliğinde te “Toplum Afet Bilinci (TABE)” ve te “Hafif Arama Kurtarma Ekibi (HAKE)” eğitimleri düzenlenmiştir. Şubelerimiz kanalıyla yapılan duyurulara olumlu yanıt veren ve çalışmalara gönüllü katılanlar ve aldıkları sertifikalar aşağıdadır; 1. Ayhan SAĞLAM (TABE+HAKE)-Çanakkale 2. A. Çağdaş AYDINOĞLU (TABE+HAKE)-Trabzon 3. Bircan PARMAKSIZ (HAKE)-Konya 4. Ercüment AYAZLI (TABE+HAKE)-Sivas 5. Hakan KARAGÖZ (TABE+HAKE)-Ankara 6. Mahmut Olcay KORKMAZ (TABE+HAKE)-İstanbul 7. Özgür KARATAŞ (TABE+HAKE)-Ankara 8. Şenay KARATAŞ(TABE+HAKE)-Ankara 9. Taylan ÖCALAN (TABE+HAKE)-İstanbul 10. Elif AYHAN (TABE)-İstanbul 11. Kerem HALICIOĞLU (TABE)-İstanbul 12. Özgür AVCI (TABE)-İstanbul Not; Sayın Volkan TÜRKYILMAZ (Diyarbakır Şb.), Sayın Hakan BEBEK (Bursa Şb.), Sayın Adem ARDIÇ (Adana Şb.) mazeretleri dolayısıyla katılamamışlardır.

Harita Mühendisleri’nin Afetlere İlişkin Çalışmaları -Afet Senaryolarının ve Harekat Planlarının Oluşturulmasına Yönelik Çalışmalar, -Afetlerin Önceden Haber Alınması Amacına Yönelik Çalışmaları, -Afet Hasarı Dokümantasyonu Çalışmaları, -Afet Sonrası Mühendislik Çalışmaları,

Afet Senaryolarının ve Harekat Planlarının Oluşturulmasına Yönelik Çalışmalar Harita Mühendisliği’nin temel görevi, doğru ve güvenilir üç boyutlu (3D) konum bilgisi üretmek ve konumlardaki zamana bağlı değişimleri izlemektir. Önceleri “harita ve harita bilgileri” olarak adlandırılan ve grafik olarak kağıt üzerinde görselleştirilen bu bilgiler, günümüzde “Konumsal Bilgi Sistemlerinin” temel altyapısını oluşturmaktadırlar. Konum bilgisi üzerine bindirilen mülkiyet, şehircilik, çevre, tarım, orman ve benzeri bir çok detay bilgilerini içeren haritalar/bilgi sistemleri, afet senaryolarının ve harekat planlarının oluşturulmasında etkin bir biçimde kullanılmalıdır.

Afetlerin Önceden Haber Alınması Amacına Yönelik Çalışmaları - Afet örnekleri arasında sayılan ve ülkemizde sıkça görülen toprak kayması, sel ve göçükler konusunda Harita Mühendislik ölçmeleri yoluyla risk haritaları oluşturulabilmektedir. - Faylar üzerindeki jeodezik istasyonlardaki konum değişmelerinin, sismik aktivitelerin ve deprem habercisi olacak verilerin küçük ölçekli bir konumsal bilgi sisteminde birleştirilmek üzere sürekli izlenmesi de deprem prediksiyonu için yakın gelecekte uygulanabileceği düşünülen yöntemlerdir.

Afet Hasarı Dokümantasyonu Çalışmaları Afet hasarlarının görüntülenmesi ve bir koordinat sisteminde ifade edilmesi pek çok yönlerden yararlıdır. Hasarlı yapıların, zarar görmüş bölgelerin ve yeryüzündeki doğal ya da yapay objelerin konumsal değişikliklerin yersel, fotogrametrik ya da uydu bazlı yöntemlerle ölçülmesi, taşınmaz mal değerleme yolu ile hasarların mali yönden analizi ve onarım ya da tazminat projeleri gibi deprem sonrası çalışmaların hızlandırılmasına büyük katkı verir. Böylesine teknik dayanakları bulunan belgeler, ileride ortaya çıkması olası hukuk problemlerinin çözümüne de katkı verecektir.

Afet Sonrası Mühendislik Çalışmaları Depremde yapılardan başka, yerleşim alanlarının elektrik, içme suyu, atıksu v.b.teknik altyapıları ile demiryolları, karayolları ve köprüler gibi ulaşım sistemleri de hasar görebilir. Gerek eski yerleşim bölgelerinin gerekse yeni belirlenmiş yerleşim bölgelerinin yerleşime açılmaları için ulaşım sisteminin ve teknik altyapının ya onarımı ya da yeniden yapılması gerekmektedir. Bu gereksinimin karşılanmasında hem projelerin dayanağı olacak haritaların üretimini hem de projelerin araziye aplikasyonu görevini Harita Mühendisleri üstlenecektir.

AFET YÖNETİMİ? AFET YÖNETİMİ, doğru, güncel ve güvenilir bilgilerle karar almak ve bunları uygulamak esası ile yapılandırılabileceğine göre; afet öncesi, sırası ve sonrası süreçlerinin coğrafi/konumsal verileri içermesi ve dolayısıyla da Harita Mühendislerinin bu bakımdan afet yönetiminde etkin rol almaları gerektiği açıktır.

Ülkemizin bulunduğu 1,2,3,4 derece deprem bölgelerinin sınırlandırılması, yerleşme öncesi bu bilgilerin halihazır haritalara işlenmesi ve bundan sonra jeodezik noktalarda yer kabuğu hareketlerinin ve jeofizik yöntemlerle yer altı hareketlerinin izlenmesi, jeoteknik ve jeolojik yöntemlerle yerkabuğu yapısının belirlenmesi ve taşkınların mevsimlik iklim hareketlerine göre izlenmesi gibi temel yöntemlerin kullanılmasında Harita Mühendisleri, afet yönetimi konusunda daha geniş yetki ve sorumluluklarla görevlendirilmelidirler. AFET YÖNETİMİ?

Afet Yönetimine Bakışımız •Siyasal iktidarlar, Anayasamızın ve demokrasinin gereği olarak, başta meslek odaları olmak üzere tüm demokratik kitle örgütlerinin görüş ve önerilerini ele almalı ve katılımcılığı sağlamalıdır. Yapı Denetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararname sürecinde yaşanan tek yanlılık bir daha asla sergilenmemelidir. •Afetlerin yol açabilecekleri zararlar, şiddeti ve etki alanı ile doğru orantılı ancak afete maruz kalan toplumların gelir düzeyleri ile ters orantılıdır. Bu anlamda da afet zararlarının, vurgunculuk, yolsuzluk, populizm ve örgütsüz toplum gibi kötülüklerden beslendiği topluma her zaman anlatılmalıdır.

• •Afet Yönetiminin etkin olabilmesi için doğru, güncel, güvenilir, standart haritaların ve harita bilgilerinin, kamu kurumlarında, yerel yönetimlerde veya özel sektörde çalışan uzman Harita Mühendisleri’nce üretilmiş ve ilgili bütün kesimlerce kullanılabiliyor olması zorunludur. Bu konuya yatırım anlamında bakılmalı ve kamu bütçesinden kaynak ayrılmalıdır. Afet Yönetimine Bakışımız

• •Toplumun afet konusunda bilinçlendirilmesi çalışmaları aralıksız sürdürülmelidir. • •Depremin, afetlerin bir örneği olduğu ve sadece deprem ve yapı bazında afet hazırlıkları yapılmasının yeterli olmadığı açıkça ortaya konulmalıdır. • •Afet zamanlarında ortaya çıkan “yardımların ve bağışların yerine ulaşmaması, afet vergileri salınması ve bu vergilerin olağan zamanlarda da kalıcı kılınması” gibi çirkin örneklerin vatandaş-devlet ilişkisini ve toplumculuk ilkesini derinden yaraladığı dikkate alınmalı ve bu uygulamalara son verilmelidir. Afet Yönetimine Bakışımız

• •Tarımın ekonomik gücünün düşürülmesi, topraksızlaştırma ve sosyal yaşam alanlarının eğitimsizliğe ve bağnazlığa bırakılması yoluyla beslenmiş olan köyden kente göç olgusunun ülke yönetimini olumsuz koşullar karşısında bıraktığı görülmeli ve kırsal gelişim desteklenmelidir. Afet Yönetimine Bakışımız

AÇIK DAVET •Afetler konusunda bilinçlenmek için eğitim almak ister misiniz? •Afetler konusunda mevzuatı geliştirecek önerilerinizi deneyimlerinizi aktarmak ister misiniz? •Afetler konusunda zarar azaltıcı ve kaynakları etkin kullanıcı çözümler üretilmesinde mesleğimizin kamu yararına sağlayabileceği faydaları biliyor musunuz? •Afet anında ve sonrasında ilkyardım, alan güvenliği, arama kurtarma vb. herhangi bir katkıda bulunabilecek eğitime sahip misiniz? •Afetleri izlemek ve hayıflanmak yerine toplumsal kalkınma için kişisel emeğinizi ve zamanınızı ortaya koyabilecek misiniz? •Her türlü görüş, öneri ve başvurunuzu Odamıza iletebilirsiniz.

... TEŞEKKÜRLER... TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI AFET KOMİSYONU Sümer 1 Sok. No:12/ Kızılay ANKARA (pbx),