PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Koruma Amaçlı İmar Planları ve Çevre Düzenleme Projelerinin Hazırlanması, Gösterimi, Uygulaması Denetimi ve Müelliflerine İlişkin Usul ve Esaslara Ait Yönetmelik Hazırlayan ve Sunan: Elvan Gündoğdu

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Bu çalışmada yararlanılan kaynaklar: www.idarehuku.net www.arkitera.com YARARLANILAN KAYNAKLAR PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Ülkemizde yapılan imar planlarında kültür varlıklarının yok edilmesine sebep veren kararların alınması veya bu kültür varlıklarının çevrelerinde birtakım değişikliklerin yapılmasıyla mevcut imar planları Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu (GEEAYK) tarafından kaldırılmıştır. Bu alanlar için Koruma Amaçlı İmar Plan yapılması istenmiştir. Kentsel Koruma çalışmalarının, 1973 yılında Sit kavramı ile başlayarak 983 yılında Koruma Amaçlı İmar Planına odaklandığı görülmektedir. Günümüzde 5226 ve 3386 sayılı kanunlar ile değişik 2863 sayılı yasanın 3.maddesinde tanımlanan Koruma Amaçlı İmar Planları yasal olarak, belirlenen genel bir teknik şartname temel esas alınarak hazırlanmaktadır. GİRİŞ PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Yönetmeliğin Amacı Bu Yönetmeliğin amacı, koruma amaçlı imar planlarının ve çevre düzenleme projelerinin hazırlanması, yapım esasları, gösterimi, onaylanması, uygulaması, denetimi ve bu plan ve projeleri hazırlayacak müelliflerin nitelikleri ile görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Yönetmeliğin Kapsamı Bu Yönetmelik hükümleri, sit alanları, kültür ve tabiat varlıkları ve bunların etkileşim geçiş sahaları ile koruma alanlarında yapılacak koruma amaçlı imar planı ve değişiklikleri ile çevre düzenleme projelerinin yapımına ve müelliflerinin görev yetki ve sorumluluklarına ilişkin esasları kapsar. Yönetmeliğin Dayanağı 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 17 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Koruma Amaçlı İmar Planlarının Hazırlanması, Yapım Esasları, Onaylanması, Uygulaması ve Denetimi 5226 ve 3386 sayılı kanun ile değişik 2863 sayılı kanuna göre “Sit” olarak ilan edilen alanda mevcut plan uygulamaları durdurularak, varsa etkileşim çevre plan ve kararları onaylanmalı, Koruma Amaçlı İmar Planı yürürlüğe girene kadar bağlı bulunan Koruma Bölge Kurulu tarafından üç ay içinde geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları belirlenmelidir. İki yıl içinde Koruma Amaçlı İmar Planları yürürlüğe girmemesi halinde geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartlarının uygulanması koruma amaçlı imar planı yapılıncaya kadar durdurulmaktadır. YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Yetki ve Yöntem Koruma amaçlı imar planı idareler tarafından yapım ekibi bulunması koşuluyla doğrudan hazırlanabilmekte, ihale mevzuatında belirtilen usul ve esaslara göre ihale suretiyle yaptırılabilmekte ya da İller Bankası Genel Müdürlüğüne yetki verilerek hazırlatılabilmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı da 2863 sayılı kanun ve Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanunun ilgili maddeleri gereğince yetkiyi ilgili idarelerden alarak koruma amaçlı imar planı yaptırabilirler. Finansman Belediyelerce yaptırılacaksa, İller Bankası Genel Müdürlüğüne başvurulur ve İller Bankası bütçesine bu amaçla ödenek konulur. YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları İl Özel İdareleri de planın yapımı için bütçelerinden ödenek ayırırlar. Planların Onaylanması Koruma bölge kurulu müdürlükleri, idarece uygun bulunarak kendilerine iletilen koruma amaçlı imar planını, eksik belgesinin olup olmadığı yönünde inceledikten sonra eksik belgesi bulunması halinde koruma bölge kurulu müdürlüğünce idareye iade edilir. Koruma bölge kurulu, belgeleri tam olarak koruma bölge kuruluna ibraz edildiği tarihten itibaren koruma amaçlı imar planlarını en geç altı ay içinde karara bağlar. Koruma bölge kurulunda görüşülen ve uygun görülen koruma amaçlı imar planları onaylanmak üzere idarelere gönderilir. YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları İdareler, koruma amaçlı imar planını en geç iki ay içinde görüşür ve karara bağlar. Koruma bölge kurulunca plana ilave edilen veya değiştirilen hususlar olması halinde, idare bu konularla ilgili plan yapım sürecinde alınan görüşler ve ana kararlar dikkate alınarak varsa değişmesini istediği hususları aynı süre içerisinde koruma bölge kuruluna bildirir. Bu süre içinde idarece herhangi bir husus koruma bölge kuruluna iletilmediği takdirde, koruma bölge kurulunca uygun bulunmuş haliyle planlar onaylanmış sayılır ve kesinleşerek yürürlüğe girer. Planlar onay tarihinden itibaren idarece herkesin kolayca erişebileceği yerlerde ve görebileceği şekilde ilan yerlerine asılarak otuz gün süre ile ilan edilir. YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Koruma amaçlı imar planına itiraz Askı süresince ilgili idarelere itiraz edilebilmekte olup, bu itiraza 30 gün içinde değerlendirilip karara bağlanır. Alınan karar, planda değişiklik yapılmasını gerektirmesi halinde koruma bölge kurulunun değerlendirmesine sunulur. Koruma amaçlı imar planı yapılan alanda idareler koruma bölge kurullarınca alınmış ve alınacak koruma amaçlı imar plânları, değişiklikleri ve revizyonlarına ilişkin kararlara karşı altmış gün içerisinde Koruma Yüksek Kuruluna itiraz edebilirler. Bu itirazlar, Koruma Yüksek Kurulunca incelenir ve en geç altı ay içinde karara bağlanır. Koruma amaçlı imar planına yapılan itirazlar uygulamayı ve yürütmeyi durdurmaz. YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Planlama Süreci İlgili kentin konumu, tarihi gelişimi, fiziksel, sosyal, ekonomik ve mimari karakteristikleri araştırılması yapıldıktan sonra kentsel sit alanının fiziksel, mimari, sosyal ve ekonomik yapısı incelenir. Hazırlanan 1/1000 ölçekli baz pafta üzerine fiziki veriler, dış ve iç değerlendirme formları ile elde edilen mimari veriler, sosyal anket formlarından elde edilen bilgiler işlenir. Halkın katılımıyla oluşturulan sorunlar, olanaklar, vizyon, hedefler, araçlar ve stratejiler belirlenir. Genel değerlendirme aşamasında, alanın, kent gelişimi doğrultusunda değerlendirilmesi, tek yapı ölçeğinde değerlendirme, fiziksel ve sosyal değerlendirme yapılır. Alanın sorun ve potansiyellerin belirlenmesini takiben bölge ve alt bölgeler tespit edilir, genel ve özel kararlarlar üretilerek kullanım, koruma ve yenileme kararlarını içeren uygulama planı elde edilir. YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Plan raporu ve gösterim Koruma amaçlı imar planlarının hazırlanmasında uygulanacak gösterimlerde Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğinde belirtilen gösterimlere uyulur. Ancak planın özelliği dolayısıyla detaylı gösterim gerektiren yerlerde özgün anlatım biçimleri kullanılabilmektedir. Hazırlanan plan raporu, plan notları ve gösterimlerin açıklandığı ve detaylandırıldığı bir kılavuz niteliğindedir. YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Çevre Düzenleme Projelerinin Hazırlanması, Gösterimi, Uygulaması ve Denetimi Proje Alanı Koruma bölge kurulunca sit alanı olarak ilan edilen ören yerlerinde Bakanlıkça düzenlenmesine gerek görülen alanlardır. Yetki ve Yöntem Çevre düzenleme projeleri, Bakanlık tarafından doğrudan yapılabilir veya yaptırılabilir. Ulusal ya da uluslararası ölçekte açılan yarışmalar sonucu elde edilecek çevre düzenleme projelerinin yarışma şartnamelerinde, Yönetmelikçe belirlenen uzmanlık alanlarının yarışma ekibi bünyesinde yer almasını gerektiği belirtilmelidir. YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Proje hazırlama esasları Sit alanına ilişkin koruma amaçlı imar planının bulunması gerekmektedir. Ancak ören yerinde bulunan arkeolojik değerlerin korunması ve değerlendirilmesine ilişkin olarak ivedi önlemlerin alınmasının zorunlu olduğu hallerde koruma amaçlı imar planı olmadan da çevre düzenleme projesi hazırlanabilir. Projelerin onaylanması Çevre düzenleme projelerinin hazırlanmasından sonra bu projeler görüş alınmak üzere koruma bölge kuruluna gönderilir. Koruma bölge kurulu projede değiştirilmesi gerekli hususlar belirlediği takdirde bu hususları kararında belirtir ve gerekli düzenlemelerin yapılmasını Bakanlıktan ister. Karar doğrultusunda gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra koruma bölge kurulunca uygun bulunan projeler Bakanlıkça onaylanır. YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Koruma Amaçlı İmar Plan Müelliflerinin Yeterliliği ile Görev Alacak Meslek Gruplarının Temel Nitelikleri Koruma amaçlı imar planlarının müellifi, şehir plancısı veya şehir ve bölge plancısı veya kent plancısıdır. Planlama ekibinde alanın konumu, sit statüsü ve özellikleri göz önünde bulundurularak mimar, restorasyon konusunda yüksek lisans yapmış mimar, sanat tarihçisi, arkeolog, sosyolog, mühendis, peyzaj mimarı gibi meslek gruplarından yeterli sayıda uzman görev alır. Plan müellifinde aranacak asgari nitelikler İlgili meslek odasına kayıtlı olmak TMMOB Şehir Plancıları Odasından alınmış büro tescil belgesine sahip olmak, YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları İmar planı yapımı yeterlilik belgesinden asgari (E) grubu yeterlilik belgesine sahip olmak Planlama çalışmasını yüklenecek müellif kuruluşların ortaklarından şehir plancısı veya şehir ve bölge plancısı veya kent plancısının asgari % 51 hissesi olmak zorundadır. Bakanlıkça Hazırlanacak Çevre Düzenleme Projelerinde Görev Alacak Meslek Gruplarının Temel Nitelikleri Bakanlıkça hazırlanacak çevre düzenleme projelerinde proje ekibinin yürütücüsü, asgari beş yıllık tecrübeye sahip mimar veya peyzaj mimarıdır. Bunun yanında oluşturulan ekipte Restorasyon konusunda yüksek lisans yapmış mimar, Mimar, Arkeolog, Şehir plancısı Peyzaj mimarı, Sanat tarihçisi uzmanlarının bulunması gerekmektedir. YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları

PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları Proje müellifinde aranacak asgari nitelikler İlgili meslek odasına kayıtlı olmak, İlgili meslek odalarından alınmış büro tescil belgesine sahip olmak, İlgili koruma kurulunca uygun bulunmuş, Kanun kapsamında bulunan alanlarda benzer bir çevre düzenleme projesi işini tamamlamış veya iki çevre düzenleme projesi işini yapan proje ekibinde yer almış olmak veya ulusal veya uluslar arası düzeyde sit alanlarına ilişkin yapılan kentsel tasarım veya çevre düzenleme projeleri yarışmalarında birincilik almış olmak olarak belirtilmiştir. YÖNETMELİK NE DİYOR? PLN.4444 Mesleki Uygulama Esasları