WINNING PROPOSAL KAZANAN TEKLİF DÜNYA BANKASI ve AVRUPA TOPLULUĞU KONTRATLARI VE KAZANMA YÖNTEMLERİ Bu çalışma dgMarket abonelerine bilgi desteği amacıyla hazırlanmıştır.

SUNUM PROGRAMI DÜNYA BANKASI&EU PROJE DÖNGÜSÜ ÖRNEK PROJE SEÇİLEBİLİRLİK ANAHATLARI İLE DB VE EU KONTRATLARI, ÖNEMLİ NOKTALAR TEKLİF HAZIRLIĞINDA BİLGİ STRATEJİ VE DENEYİM ULUSLARARASI KONTRATLARDA STRATEJİ TEKLİF, TEKLİF HAZIRLAMA VE KONTROL

Dünya Bankası-Proje Döngüsü Phase I : Project Identification Proje Tanımlama Aşaması Phase II : Project Preparation Proje Hazırlık Aşaması Phase III: Project Appraisal Proje Değerleme Aşaması Phase IV : Negotiations and Board Approval Pazarlıklar ve Yönetim Kurulu Onayı Phase V : Project Implementation and Superv. Proje Uygulama ve Denetim Aşaması Phase VI : Project Evaluation Proje Değerlendirme Aşaması

Phase I: Project Identification Proje Tanımlama Aşaması

Phase I: Project Identification Proje Tanımlama Aşaması Banka bu aşamanın sponsorudur Ülkenin ekonomik ve sektör analizleri Proje Bankanın borç programına ve ülke ihtiyaçlarına uygun olmalıdır Aylık Operasyon Bültenleri (Monthly Operational Summary) Müteahhitler, Yükleniciler, Tedarikçiler, Üreticiler bu aşamadan itibaren Borçlanan Ülke ile temasa geçip LOI/EOI sunmalıdırlar Çevre etki değerlemesi gerekliliğini saptamak amacı ile environmental screening

Phase II : Project Preparation Proje Hazırlık Aşaması

Phase II : Project Preparation Proje Hazırlık Aşaması Bankanın Task Manager’ı PID (Project Information Document) hazırlar. PID proje hakkında detaylı bilgi, iş adımları, hedefler, zamanlama, finansman vb bilgiler içerir PID de ayrıca uygulamadan sorumlu resmi kurumla (implementing agency) temas detayları da mevcuttur PIC (Project Information Center) dan veya Info Shop’lardan PID ler temin edilebilir Danışmanlar ve tedarikçiler bu aşamada BÜ ile temasta olmalıdırlar (bir önceki aşamada temasa geçilmemiş ise) Çevre sınıfı A ve B olan projeler için çevre etki değerlendirmesi yapılır

Phase III: Project Appraisal Proje Değerleme Aşaması

Phase III: Project Appraisal Proje Değerleme Aşaması Bu bölüm Bankanın sorumluluğundadır ve proje hazırlık aşamasını takiben yapılır Teknik, kurumsal, ekonomik, finansal uygulamaya geçilmeden önce Banka detaylı incelemede bulunur PA aşamasının sonunda Task Manager tarafından Staff Appraisal Report Hazırlanır (SAR) / Project Appraisal Document (PAD) Bu iş için bağımsız danışmanlık kuruluş veya şahıslarından danışmanlık hizmetleri alır Teklif dokümantasyonu bu aşamada hazırlanır

Phase IV:Negotiations and Board Approval Pazarlıklar ve Yönetim Kurulu Onayı

Phase IV:Negotiations and Board Approval Pazarlıklar ve Yönetim Kurulu Onayı Değerleme Raporu Hazırlandıktan sonra, Banka ve Borçlanan Ülke görüşmeleri başlar Proje uygulama (project implementation) ve tedarik yöntemleri (procurement arrangements) finalize edilir Görüşmeler sonucunda kredi dokümanında final anlaşma sağlanır. Bankanın Yönetim Kuruluna onay için sunulur Yönetim Kurulu onayladıktan sonra Banka ve Krediyi alan ülke anlaşmayı imzalar

Phase V: Project Implementation and Supervision Proje Uygulama ve Denetim Aşaması

Phase V: Project Implementation and Supervision Proje Uygulama ve Denetim Aşaması Uygulama Borçlanan ülke veya yetkili kurumu tarafından yapılır İş, Hizmet, Ürün vb tedarikine yönelik hazırlanan tüm süreç Borçlanan Ülke tarafından yürütülür Banka tedarik kontratlarının aktif bir tarafı değildir Ancak Banka, şeffaflık, adiliyet,serbest rekabet ve tarafsızlık açılarından tüm tedarik sürecini süpervize eder

Phase VI : Project Evaluation Proje Değerlendirme Aşaması

Phase VI : Project Evaluation Proje Değerlendirme Aşaması Bu aşamada artık proje tamamlamıştır veya Banka tarafından taahhüt edilen tüm kredi dilimleri kullandırılmıştır Proje artıları ve eksileriyle değerlendirilir Daha sonra gerçekleştirilecek projeler için dersler çıkartılır

EU Fonları-Proje Döngüsü Phase I : Project Programming Proje Programlama Phase II : Project Identification Proje Tanımlama Phase III: Project Appraisal Proje Öndeğerleme Phase IV : Project Financing Proje Finansman Phase V : Project Implementation Proje Uygulama Phase VI : Project Evaluation Proje Değerlendirme

Phase I : Programming Programlama

Phase I : Programming Programlama İndikatif programın hazırlandığı ilk aşama Fonlardan yararlanacak ülke ile EC (Avrupa Komisyonu) arasındaki işbirliğinin anahatları çizilir Ülke Strateji Belgesi, İndikatif Program ve Ülke Operasyonel Programında proje ve programlar için fikir ve ilkeler belirtilir.

Phase II : Identification Tanımlama

Phase II : Identification Tanımlama Proje fikrinin hedefler sonuçlar ve faaliyetler açısından öncelikli olarak irdelenerek fizibilite çalışmasının yapılıp yapılmayacağına karar verilmesini içerir.

Phase III : Appraisal Öndeğerlendirme

Phase III : Appraisal Öndeğerlendirme Fizibilite çalışmaları yaptırılabilir Proje EC uzmanları tarafından incelenir

Phase IV : Financing Finansman

Phase IV : Financing Finansman Finansman teklifi hazırlanır Tahmini bütçeleri ile birlikte faaliyetler belirlenir Finansman teklifi Komisyona sunulur, kabul edilirse Komisyon ve ilgili ülke hükümeti arasında imzalanır

Phase V : Implementation Uygulama

Phase V : Implementation Uygulama Uygulamalar ve amaçlanan hedeflere ulaşmada kaydedilen ilerleme izlenir Uygulamalar, ilkeler ve kurallar açısından denetlenir

Phase VI : Evaluation Değerlendirme

Phase VI : Evaluation Değerlendirme Proje ortaya koymuş olduğu değerler açısından incelenir Gelecekteki çalışmalar için dersler çıkarılır Periyodik denetim (audit) ve etki değerlemeleri yapılır

PROJE ? Arborobia Orta Avrupa’da hayali bir ülke Büyük merkezlere yakın Çok zengin orman alanlarına sahip, ayrıca turizm geliri çok önemli Turist sayısı artıyor Alt yapı yetersiz, ekonomik gelişme sağlanamıyor Milli Parklar kontrolsüz

Problem Çözüm Problem Çözüm Problem Çözüm Problem Milli parka tehdit, turizm kontrolsuz verimsiz Çözüm Ziyaretçi Merkezi İnşaatı Yerel halka Orman İşletmesi Eğitimi Problem Su Kirliliği Etkili bir drenaj sistemi yok Su arıtma tesisi yetersiz Çözüm Atık Su Arıtma Tesisi Su kaçaklarını önleme sistemi Problem İşsizlik Çözüm Yeni Otel İnşaatı Küçük girişimci eğitimleri Problem Ekonomik Gelişememe Ulaşım zor Çözüm Yeni yol inşaatı

AB FONLARI

Kaç adet Avrupa Birliği fonu var? Hangilerini inceleyeceğiz? AB fonlarının niteliği, yıllık fon tutarı nedir? SYMBOLS – SEMBOLLER + beneficiary country – faydalanan ülke * other eligible nationalities – diğer uygun ülkeler o as * but on case by case basis – proje bazında uygun - non eligible nationalities – uygun olmayan ülkeler Country/ Territory Phare, Ispa & Sapard Turkey pre-accession Cyprus and Malta pre-accession Cards Tacis Meda ALA (Asia and Latin America) OBNOVA PERD (South Africa) 9TH EDF/ACP Turkey * +  -

PHARE Halen PHARE programından yararlanan 15 ülke: Arnavutluk, Bosna Hersek, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Hırvatistan, Macaristan, Makedonya, Latviya, Litvanya, Polonya, Romanya, Slovakya, Slovenya ve Yugoslavya Avrupa Birliği, PHARE programına 1995-1999 yılları arasında toplam 6.7 milyar Euro kaynak ayırmıştır. Phare’in 2006 yılına kadar yıllık 1.5 milyar Euro’luk bütçesi var. Türkiye ihalelere katılabilmektedir

ISPA Avrupa Birliği, katılım öncesi stratejisi uyarınca, Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin çevre ve ulaşım altyapısını geliştirmeye yönelik projeleri desteklemek amacını taşımaktadır. ISPA programından yararlanan 10 aday ülke: Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Latviya, Litvanya, Polonya, Romanya, Slovakya ve Slovenya ISPA programı için 2000-2006 yılları arasında her yıl 1 milyar Euro bütçe tahsis edilmiştir Türkiye ihalelere katılabilmektedir

SAPARD Avrupa Birliği, Ortak Tarım Politikası paralelinde, Birliğe aday Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin tarımsal altyapılarını geliştirmek amacıyla SAPARD fonu için 2000-2006 yılları arasında yıllık 500 milyon Euro kaynak ayrılmıştır ISPA Programında olduğu gibi; Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Latviya, Litvanya, Polonya, Romanya, Slovakya ve Slovenya SAPARD programından yararlanan aday ülkelerdir Türkiye ihalelere katılabilmektedir

TACIS Tacis, 13 (on üç) adet Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkelerinde serbest ekonomiye geçişe yönelik çeşitli hibeler sağlayan bir program. Bu programa 2006 yılına kadar toplam 3 milyar 138 milyon Euro’luk bütçe ayrılmış durumda. TACIS fonlarının ihalelerine katılımının ise, diğer adaylar için de uygulandığı üzere, Komisyon tarafından “case-by-case” temelinde değerlendirilerek onaylanması gerekmektedir. Bu değerlendirmede, Türkiye’nin projeye katkısının özel önemi haiz olup olmadığı ve başka bir ülkeden sağlanamayacak uzmanlık içerip içermediği önem taşımaktadır

CARDS CARDS Programı; Arnavutluk, Bosna Hersek, Hırvatistan, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti (Kosova ve Karadağ dahil) ve Makedonya için oluşturulan bir Avrupa Birliği yardım programıdır 2000-2006 arasındaki periyot için CARDS programına 4.65 milyar Euro‘ luk kaynak tahsis edilmiştir Türkiye İhalelere katılabilmektedir

Yugoslavya'nın dağılmasıyla bölgede yeniden kurulan ülkelerin gelişimine katkıda bulunmak amacıyla, Bosna Hersek, Hırvatistan, Yugoslav Federal Cumhuriyeti ve Makedonya'ya ekonomik yardımı hedeflemektedir İhalelere AB üyesi 15 ülke, PHARE programından yararlanan 15 bölge ülkesi ve Türkiye, Malta, Kıbrıs katılabilmektedir. OBNOVA

MEDA MEDA kapsamında 12 Akdeniz ülkesi yer almaktadır. Bunlar sırasıyla Fas, Cezayir, Kıbrıs, Mısır, Ürdün, İsrail, Lübnan, Malta, Filistin toprakları, Suriye, Tunus ve Türkiye'dir. Avrupa Komisyonu tarafından desteklenen ve Akdeniz Bölgesi'nde istikrarlı bir yapı oluşturmak suretiyle ticareti serbestleştirmeyi hedefleyen bir programdır. Programı'nın amaçları arasında sosyo- ekonomik kalkınmayı hızlandırmak, yaşam koşullarını iyileştirmek, bölgesel işbirliğini artırmak ve sosyo-kültürel diyalogu yoğunlaştırmak da bulunmaktadır. MEDA I Programı 1996-1999 (3.535 milyar Euro ) MEDA II Programı 2000-2006 (5.350 milyar Euro ) Türk firmaları MEDA Programı kapsamında organize edilen tüm ihalelere katılabilmektedir

TERRA Deprem Kredileri Toplam  600 Milyon Euro'dan oluşan sözkonusu kredi, deprem bölgelerinde altyapının yeniden inşasına yönelik TERRA-I (450 milyon) ve KOBİ’lerin desteklenmesini amaçlayan TERRA-II (150 milyon) olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. TERRA-II kapsamında  35,5  milyon Euro'luk   ödeme  yapılmıştır. TERRA-I bağlamında  ise, 300 milyon Euro'luk  finansman anlaşması imzalanmış, fiili ödeme miktarı  ise  145 milyon Euro’ya ulaşmıştır. AB deprem kredilerinin dışında ülkemize, 35 milyon Euro tutarında hibe nitelikli acil yardım da sağlamıştır.

SEÇİLEBİLİRLİK DÜNYA BANKASI : ÜYE ÜLKELER Giremeyecekler: Andorra Cuba Democratic People's Republic of Korea (North Korea) Liechtenstein Monaco Nauru Tuvalu Birleşmiş Milletler’in ambargo uyguladığı ülkeler firma ve vatandaşları EU : ÜYE ÜLKELER, FONLARA DAHİL ÜLKELER Türkiye MEDA, PHARE, ISPA, SAPARD, CARDS, EBRD, EIB, Türkiye Üyelik, Kıbrıs ve Malta Üyelik projelerine tamamen TACIS ve ALA projelerine proje bazında onay ile katılabilir

SEÇİLEBİLİRLİK DB & EU : I-SAHTECİLİK: Gerçekdışı belge ibrazı, bilgi gizlemek II-FESAT : Değerlendirme komisyonu üyeleri ile temas kurmak veya çalışmak, komisyon kararlarını etkilemeye veya değiştirmeye çalışmak, diğer katılımcılarla ilişki kurmaya çalışmak III-ÇIKAR ÇATIŞMASI : Proje döngüsünün önceki aşamalarında iş almış olmak (müşavirlik vb...), ihalesine katılınan işlerde taşaron olmak veya kazanan firmaya mal vermek

ANAHATLARI İLE DÜNYA BANKASI VE EU FONLARI KONTRATLARI

ANAHATLAR / EU GENEL: Her türlü kayıt, belge vb her aşamada denetime (audit) açık Ülke Seçilebilirlik kriterleri kullanılan uzman, teknik personel, yönetici, kullanılan malzeme, teklif edilen malzeme (rule of origin) vb içinde geçerli Kritelerle ilgili her türlü resmi evrak ve yeminli belgenin tarihi ihale tarihinden 180 günden fazla eski olmamalı İdare bir firmanın bir ülkede paravan bir büro kullandığından şüphe ederse, firmanın o ülkede faal olduğuna dair delil isteyebilir DİKKAT: Suspension Clause Bazı ihaleler finansman anlaşması imzalanmadan açılabilir. Finansman çıkmadığı takdirde ihale iptal edilir.

ANAHATLAR / EU Kontrat Kazanım İlkeleri: Kontrat Kazanım Şartları: I-Şeffaflık II-Eşitlik III-Oransallık IV-Ayrımcı Olmamak Kontrat Kazanım Şartları: I-Seçilebilirlik şartlarının tamam olması II-Tüm ihale evraklarının eksiksiz olması III-Teknik ve mali yeterliliğin ispatlanması Kontrat Kazanım Kriterleri I-En ucuz teklif (lowest price) II-Ekonomik olarak en avantajlı teklif /Most Advantegeous İdare kullanacağı Kazanım ve Seçilebilirlik Kriterlerini İhale Dosyasında açıkça belirtmek zorunda

ANAHATLAR / EU HİZMETLER TEDARİK İŞLER >200.000EURO Uluslararası Sınırlı <200.000, > 5.000 1.Çerçeve Kontrat 2.Pazarlık Usulü <5.000EURO Basit İhale HİZMETLER >150.000EURO Uluslararası Açık <150.000EURO >30.000EURO Yerel Açık <30.000EURO >5.000EURO Pazarlık Usulü <5.000EURO Basit İhale TEDARİK >5.000.000EURO 1.Uluslararası Açık 2.Uluslararası Sın. <5.000.000EURO >300.000EURO Yerel Açık <300.000EURO >5.000EURO Pazarlık Usulü <5.000EURO Basit İhale İŞLER

İHALE PROSEDÜR AÇIKLAMALARI ANAHATLAR / EU İHALE PROSEDÜR AÇIKLAMALARI Open Procedure : Açık İhale, 1 aşama , pazarlık yok Restricted Procedure : 2 Aşama , önyeterlilik var, pazarlık yok Competitive Negotiated: İdare kendi seçtiklerini çağırır, pazarlıktan sonra fiyat toplar, en iyi teklife ihaleyi verir Negotiated : İdare kendi seçtiklerini çağırır, pazarlıktan sonra ihaleyi istediğine verir

ANAHATLAR / EU HİZMET KONTRATLARI: I-Study/Etüd Kontratları: genel olarak somut sonuçları/çıktıları olan Projelerin tanımlama ve hazırlık çalışmaları Fizibilite raporları, ekonomi ve pazar etüdleri, değerlendirme çalışmaları, denetleme (audit) çalışmaları = ürüne ödeme II-Teknik Destek Kontratları: Tedarikçinin danışman pozisyonunda olduğu kontratlar Proje danışmanları, proje yönetim kontratları, kontrolluk hizmetleri = hizmet karşılığı ödeme >200.000EURO Uluslararası Sınırlı <200.000, > 5.000 1.Çerçeve Kontrat 2.Pazarlık Usulü <5.000EURO Basit İhale HİZMETLER

ANAHATLAR / EU PAZARLIK USULÜ : a)Aciliyet b)Kar amacı olmayan bir kurumun toplumsal ve sosyal amaçlı hizmetlerine ihtiyaç duyulması c)Önceden öngörülemeyen bir nedenle bir kontrata bağımlı bir iş çıkması (e.g özel bir software) ve bu ilavenin ana bedelin %50’sinden fazla olmaması d)ihalenin başarısız olması durumunda e)bir yarışma sonucu f)patent hakları, know how SINIRLI: a)Contract forecast (kontrat öngörümü) procurement notice(ihale ilanı) ‘dan 30 gün önce b)Kontrat kazanım ilke şart ve kriterlerine bağlı c)Adaylar standart başvuru formu doldurmak zorundalar d)Adaylara başvuru için tanınacak minimum süre: procurement notice’den sonra 30 gün e)Short List minimum 4 maximum 8

ANAHATLAR / EU 8’den fazla firma olursa: daha önceki EU kontratları performansı uluslararası benzer projelerde son 3 yıl içindeki deneyim uluslararası konsorsiyumlara bireysel katılımcılara göre öncelik DİKKAT: Short List’de hiçbir şekilde ittifak, ortaklık vb yapılamaz

EVALUATION COMMITTEE TOPLANIR: ANAHATLAR / EU SHORTLIST HAZIRLAMA PROSEDÜRÜ CONTRACT FORECAST YAYINI : İlgilileri gelecek bir ihale ile ilgili uyarır. En az 30 gün sonra PROCUREMENT NOTICE YAYINI Standart başvuru formlarının hazırlanması ve teslimi için en az 30 gün verilir EVALUATION COMMITTEE TOPLANIR: LONG LIST hazırlanır : Tüm adaylar listelenir Elemeleri yapar (Kazanım şartları, eligibility, selection criteria (seçilebilirlik)) sayı 4 den az olursa ihale iptal edilir SHORT LIST hazırlanır (4 veya 8 firma arası) Short List’e girenlere ihale dosyası gönderilir

ANAHATLAR / EU İHALE DOSYASI İÇERİĞİ Katılımcılara Talimatlar INSTRUCTIONS TO TENDERERS qKontrat türü (tedarik,servis...) qDeğerlendirme kriterleri ve ağırlıkları qmülakat yer ve zamani (varsa) qalternatif önerilebilir mi qtaşaronluk izni ve oranı qkontrata ayrılan maksimum bütçe qihalenin para birimi qkatılımcılarca verilecek yeminli taahhütler SHORTLIST

ANAHATLAR / EU İHALE DOSYASI İÇERİĞİ Taslak kontrat DRAFT CONTRACT qSpesifik kontrat şartları qIs tanımı /Terms of Reference qKatılımcının sunacağı organizasyon ve metodolojinin yapısı qSunulacak özet ve CV’ler için standart format qKatılımcı tarafından verilecek butçe formatı qGenel ihale sartları qTeminat mektubu formatları qVergi vb konularda ilave bilgi (varsa)

ANAHATLAR / EU İHALE DOSYASI İÇERİĞİ İhale teslim formatı TENDER SUBMISSION FORMAT

ANAHATLAR / EU KAZANIM KRİTERİ: 1) Teknik kalite a)Metodoloji : referanslar, teknik ve profesyonel kapasitenin optimum kullanımı, kapasitenin hedefler açısından uygunluğu, uzmanlara verilecek destek vb... b) Uzman CV’leri: Özellikler,profesyonel deneyim, coğrafi bölge deneyimi,dil bilgisi vb... 2)Fiyat Her kriter 0-100 arası puan değerine sahip olacaktır. Puanlama iş tanımına uygun olacaktır.

ANAHATLAR / EU Katılımcılar olabilecek sorularını ihale teslim tarihinden 21 gün öncesine kadar idareye iletebilirler. İdare ihaleden 11 gün öncesine kadar cevaplandıracaktır. İhale davetinin gönderilmesi ile ihale tarihi arasında en az 50 gün olacaktır. Teklif geçerlilik süresi teslim tarihinden itibaren 90 gündür. İdare süre uzatımı talep edebilir (max 40 gün) Kazanan katılımcının teklif geçerlilik süresi otomatik olarak 60 gün uzar

ANAHATLAR / EU Teklifler dış zarfın içinde 2 ayrı zarfla verilecek a) Teknik teklif b) Mali teklif Dış Zarf: İhale dosyasında belirtilen teslim adresi Katılınan ihalenin referansı Eğer Lot varsa numarası ‘İhale saatinden önce açılmamalıdır’ ibaresi Katılımcının ismi Komisyon : Başkan, sekreter ,tek sayıda üyeler(en az 3) sadece üyelerin oy hakkı var

ANAHATLAR / EU Mülakat gerekiyorsa, katılımcıya en az 10 gün önce bildirilir Teklif bütçesini aşan mali teklifler hemen iptal edilir

ANAHATLAR / EU Specimen Tender Evaluation Summary Part 1: Technical Evaluation

ANAHATLAR / EU Specimen Tender Evaluation Summary Part 2: Financial Evaluation

ANAHATLAR / EU Specimen Tender Evaluation Summary Part 3: Composite Evaluation

ANAHATLAR / EU TEDARİK KONTRATLARI İş tanımı yerine teknik spesifikasyon : kesin tanımlar, performans karakteristikleri teslimat koşulları kurum, eğitim, satış sonrası servis şartları Belirli bir marka , isim ve menşei gösterilemez. >150.000EURO Uluslararası Açık <150.000EURO >30.000EURO Yerel Açık <5.000EURO Basit İhale TEDARİK <30.000EURO >5.000EURO Pazarlık Usulü

ANAHATLAR / EU İHALE DOSYASI İÇERİĞİ Katılımcılara Talimatlar INSTRUCTIONS TO TENDERERS qKontrat türü (tedarik...) qDeğerlendirme kriterleri qalternatif önerilebilir mi qtaşaronluk izni ve oranı qkontrata ayrılan maksimum bütçe qihalenin para birimi qihale teminatı formatı

ANAHATLAR / EU İHALE DOSYASI İÇERİĞİ Taslak kontrat DRAFT CONTRACT qSpesifik kontrat şartları qTeknik Spesifikasyonlar ve süreler qKatılımcı tarafından verilecek butçe formatı qGenel ihale sartları qTeminat mektubu formatları (kesin, avans) qVergi vb konularda ilave bilgi (varsa) İhale teslim formatı TENDER SUBMISSION FORMAT

ANAHATLAR / EU Teknik teklifte bulunacaklar a)teknik spesifikasyonlara uygun olarak teklif edilen detaylı tanımı (gerekli dökümantasyon ile birlikte) b)üretici tavsiyesi yedek parça ve sarf malzemesi listesi c)yıllara dönük satış sonrası teklifi d)eğitim teklifi (gereksinimler belirtilerek) e)yardımcı hizmetlere yönelik teknik teklifler Finansal teklifte bulunacaklar DDP/DDU a)tesis ve kurum maliyetleri b)..yıla dönük yedek parça ve sarf malzemesi maliyeti c)gerekli bakım anlaşması d)eğitim teklifi e) yardımcı hizmetlere yönelik teknik teklifler

ANAHATLAR / EU ÖDEME: %60 Ön Ödeme %30 Kabul Ödemesi %10 Kesin Kabul IT Kontratlarında yüklenici leyhine değişebilir İlanla teslim arası 60 gün, geçerlilik süresi 90 gün Aşırı düşük fiyat tekliflerinde İdare (contracting authority) açıklama talep etmelidir.

ANAHATLAR / EU İŞ KONTRATLARI Yapım veya dizayn/yapım işlerini kapsar İş tanımı yerini teknik şartnameye bırakır İlan ile ihale arasında minimum 90 gün, teklif geçerlilik 90 gün Çift zarf sistemi tedarik ve servis kontratları ile aynı Tek fark fiyatlar da zarf açılımında okunur >5.000.000EURO 1.Uluslararası Açık 2.Uluslararası Sın. <5.000.000EURO >300.000EURO Yerel Açık <300.000EURO >5.000EURO Pazarlık Usulü <5.000EURO Basit İhale İŞLER

ANAHATLAR / EU Kontratlar: a) birim fiyat b) tek fiyat( lump sum) c)her ikisi olabilir Lump sum kontratlarda birim fiyatlara indirgenir Kazanan teknik yeterliliği olan en düşük teklif (most advantageous offer) Tahmin edilemeyecek iş kalemlerinin çıkması olasılığının yüksek olduğu işlerde daywork fiyat Aşırı düşük tekliflerde (Abnormally Low) idare açıklama istemeli TEKNİK YETERLİLİK İÇİN DOSYADA BULUNACAK OLANLAR PERSONEL TESİS EKİPMAN İŞ PROGRAMI YÜKLENİCİ OLARAK DENEYİM ORTAK GİRİŞİM İLE İLGİLİ BİLGİLER LEGAL GEÇMİŞ KULLANILACAK KALİTE SİSTEMLERİ KONTROL İÇİN KONAKLAMA EK BİLGİ

ANAHATLAR / EU ÖRNEK OLAY 1 SORU : İhale ilanı yayınlanıyor Dosyalar alınıyor,teklifler hazırlanıyor Clarification süresi geçiyor, teklifler açılıyor A birinci B ikinci geliyor. Bu arada yılbaşı oluyor ve EEA yürürlüğe giriyor. İmzadan önce İdare bazı duyumlar aldığını belirterek A’dan Rule of Origin için belge istiyor. A ekipman ve malzemeyi İsveç’den tedarik edeceğini belirtiyor. (EEA) İdare A’yı eleyerek kontratı B’ye veriyor. SONUÇ?

ANAHATLAR / EU ÖRNEK OLAY 2 SORU : İhale ilanı yayınlanıyor , dosyada idare aşırı düşük teklif için bir formülle sınır belirleyeceğini açıklıyor.( % olarak) İdare teklifin aşırı düşük olması halinde açılmak üzere açıklama içeren kapalı bir zarf talep ediyor. Dosyalar veriliyor, teklifler açılıyor, limit %28 olarak açıklanıyor. En düşük teklif (%29.88)aşırı düşük bulunuyor, açıklama zarfı açılıyor, zarf içeriği yetersiz bulunarak iş ikinciye (%27.70)veriliyor. SONUÇ? İdare limit koyabilir mi? İdare Birinciyi elemekte haklı mı?

ANAHATLAR / EU ÖRNEK OLAY 3 SORU : Selection Criteria:Son üç yılda ihale konusu işin 3 katı sadece o kalemde yıllık ciro A bu şartı sadece halihazırdaki tedarikçinin karşılayabileceğini belirterek itiraz eder. İdare ihaleyi erteler, yeni belgeler ister, ve yukarıdaki kriteri yıllık toplam ciro olarak değiştirdiğini belirten bir yazı gönderir. Bu kez kontrat sahibi B itiraz eder. İdare benzer kalem ciroları ile ilgili açıklamalar talep eder. İhaleyi yeniden uzatmadan B’ye verir. A yeniden itiraz eder, idare itiraz süresinin dolduğunu öne sürerek reddeder. SONUÇ? İdare limit koyabilir mi? Kriter geçerli mi? EU prensipleri açısından?

ANAHATLAR / EU ÖRNEK OLAY 4 SORU : CA ihaleyi açıyor : deadline 29/04 A teklifini veriyor: ‘this tender is valid for a period of 90 days from the final date for submission of tenders, i.e. until 28/07/02' CA ihale tarihini erteliyor : 11/06 CA Dosyaları açmadan geri veriyor. Eğer isterlerse değiştirebileceklerini belirtiyor. A aynı dosyayı değiştirmeden teslim ediyor İhale tarihinde CA A ‘ yı eliyor. SONUÇ?

ANAHATLAR / EU a.Annual Turnover of the Tenderer (a firm or the leading partner of a Consortium/Joint Venture) must be at least EUR 5 million for each of the years 2000, 2001 and 2002. b.Annual Operating Profit of the Tenderer (a firm or the leading partner of a Consortium/Joint Venture) must be positive for at least two of the previous three years - 2000, 2001 and 2002. c.Sufficient liquid working capital for financing the works. The Tenderer (a firm or the leading partner of a Consortium/Joint Venture) must provide evidence of secured financing of not less than EUR 1.5 million, in form of cash at hand, secured irrevocable credit line granted by a reputable bank or other acceptable form of funds. d.The Tenderer (a firm or the leading partner of a Consortium/Joint Venture) must have successfully completed (with issued Taking over Certificate) at least 1 similar work (road, railway or hydro technical tunnel construction for a minimum M€ 4) since 1.01.1998, providing at least 40 % of the works and supplies directly (not through a sub-contractor or a Consortium partner). e.The Tenderer (a firm or the leading partner of a Consortium/Joint Venture) must provide evidence that adequate authorized and well-established subcontractors are available for those parts of the works that are not provided by the Tenderer or named sub-contractors.

ANAHATLAR / DB GENEL Dünya bankası projelerinde denetleyicidir. Sorumluluk borçlanandadır (borrower) Borçlanan standart ihale dökümanlarında değişiklikleri sadece banka onayı ile yapabilir. DB borçlanan tarafından getirilecek yerel firmaların yabancı ortak bulma zorunluluğunu kabul etmez Müşavirlik hizmetleri hizmet ihalesi kapsamına girmez Firmalar müşavirlik hizmetlerini yürüttükleri veya proje döngüsü boyunca herhangi bir hizmeti verdikleri ihalelere giremezler

ANAHATLAR / DB ULUSLARARASI REKABETE AÇIK İHALE Bu yöntem karmaşık inşaat işlerine, IT ve komünikasyon projelerinde iki aşamalı (önyeterlilik) olarak kullanılabilir 1) GPN General Procurement Notice Genel İhale İlanı Genel bilgi içindir. En az 8 hafta sonra 2) SPN Specific Procurement Notice Spesifik ihale İlanı Önyeterlilik veya ihale detaylarını bildirir Her ihaleye dönük olarak yeterli hazırlık süresi verilir. 6 haftadan az olmamak kaydıyla genellikle 12 hafta

Teklif geçerlilik süresi dosyada belirtilir. ANAHATLAR / DB İHALE DÖKÜMANLARI İhale değerleme ve en düşük teklif seçme kriterleri her ihalede katılımcılara duyurulur Teklif geçerlilik süresi dosyada belirtilir. İhale teminatı süresi geçerlik süresinden 4 hafta sonradır

ANAHATLAR / DB Tedarik İhalelerinde fiyatlar borçlanan ülke dışından gelen kalemlerde CIF, yerel tedariklerde EXW olarak verilecektir ANCAK: Borçlanan taşıma ve sigorta işini milli kaynaklardan sağlamak isteyebilir. Bu durumda hem CIF hem FOB fiyatlar verilecek. Seçim CIF’e göre yapılır ancak banka FOB parası öder Gereken tedariklerde ulaşım, kurum tesis ve benzeri maliyetler ihalede ayrıca belirtilecek İş İhalelerinde teklifler a) birim fiyat b)tek fiyat (lump sum) veya karma olarak verilecek Tedarikçiler ve yükleniciler nakliye ve sigorta hizmetlerini seçilebilirlik kriterlerine uygun kaynaklardan sağlayacak Bir kontratla ilgili taşıma işinde sigorta taşınan malın değerinin en az %110’u kadar olacaktır.

ANAHATLAR / DB Teklifler kamu önünde açılır. Katılımcının ismi ve teklifi okunur. İdare açıklama talep edebilir ama modifikasyon talep edemez. Tedariklerde %10 önödeme, %80 teslim, %10 kabul Borçlanan ülkenin talebi ile teklif değerlendirmede yerel firmalara bir pay sağlanabilir

ANAHATLAR / DB GRUP A a) işçilik, hammaddenin en az %30’u yerel b)üretim tesisleri yerel GRUP B Her şey yerel GRUP C Herşey ithal Her gruptaki en ekonomik teklif bulunur A veya B, C’den düşükse problem yok Eğer C düşükse C firmasının CIF fiyatı üzerine normal ithalat işlemi gibi gümrük ve diğer vergiler konulur.Bu toplam fiyatın %15’ini aşarsa max %15 arttırılır Değerlendirme tekrar yapılır İş veya hizmet ihalelerinde bu pay olarak %7.5 ilave edilir

ANAHATLAR / DB DİĞER TEDARİK METODLARI Limited International Bidding : Negotiated procedure National Competitive Bidding : Yerel Açık İhale Shopping : International shopping : En az iki ayrı ülkeden üç teklif

ANAHATLAR / DB/ Müşavirlik Danışmanlık : kurumsal reform etüdleri politika belirleme danışmanlığı yönetim mühendislik hizmetleri kontrolluk hizmetleri finansal hizmetler, satınalma danışmanlığı sosyal ve çevre etüdleri proje tanımlama, hazırlık ve uygulama çalışmaları Tesis bakım ve işletme hizmetleri, sondajlar, topoğrafik çalışmalar, hava fotoğrafçılığı, uydu görüntüleme hizmetleri danışmanlık kategorisine girmez

ANAHATLAR / DB/ Müşavirlik DACON : DATA ON CONSULTANTS Danışman Veri Bankası Kayıt katılım için zorunlu değildir. DACON ‘daki bilgi Dünya Bankasının sorumluluğunda değildir. Banka gerekli gördüğünde danışman ile borçlanan arasındaki görüşmelere katılabilir, borçlanana destek verebilir Banka seçim şartlarını onaylamadığı kontratları finanse etmeyebilir

ANAHATLAR / DB/ Müşavirlik Quality- and Cost-Based Selection (QCBS) Kalite fiyat bazlı seçim İş Tanımı Hazırlığı Tahmini maliyet ve bütçe hazırlığı İlan Short List hazırlanması RFP (Teklif talebinin hazırlanması ve gönderilmesi) Letter of Invitation Information to Consultants ( Danışmanlara Bilgi) Proposed Contract (Teklif edilen kontrat) Tekliflerin toplanması Teknik tekliflerin değerlendirilmesi Mali Tekliflerin değerlendirilmesi Son değerlendirme Seçilen firmaya işin verilmesi

ANAHATLAR / DB/ Müşavirlik TOR- Terms of reference borçlanan tarafından hazırlanacaktır Projenin amaç, hedef ve kapsamı TOR ‘da Firmaların tekliflerinde TOR ile ilgili yorum yapmaları desteklenir Short List hazırlanırken öncelik önceden ilgi gösterenlere tanınır 3-6 firma arası . Aynı ülkeden en fazla 2 firma . Geniş coğrafya. En az bir firma gelişmekte olan ülkelerden Banka onayından sonra short list de değişiklik yapılamaz ITC’de gerekli tüm teklif bilgisi olacak Önyeterlilikle ihale tarihi arasında min 4 hafta max 3 ay

ANAHATLAR / DB/ Müşavirlik Mali ve teknik teklifler ayrı zarflarda Değerlendirme iki aşamada a)teknik b) finansal Teknik değerlendirmeden önce finansal teklifler dikkate alınmaz KRİTERLER: a)danışmanın ilgili alanda tecrübesi b)sunulan metodolojinin kalitesi c)anahtar personelin kalitesi d)bilgi transferi e)anahtar personel içinde yerel personelin ağırlığı

ANAHATLAR / DB/ Müşavirlik Teknik %80-70 Finansal %20-30 Metodoloji 20-50 Anahtar Personel 30-60 ANAHTAR PERSONEL KRİTERLERİ: a)genel: eğitimi,deneyimi,firmadaki süresi b)yeterlilik:sektör deneyimi c)bölgedeki tecrübesi : yerel dil, kültür, idari sistem bilgisi TOR ve metodoloji ‘Hizmet Tanımı’ olarak kontrat eki olur En yüksek puanı alan firma görüşmeye çağrılır Ana girdiler değişmez. Özellikle vergi konularına açıklık getirilir.

DISPUTE SETTLEMENT / UZLAŞMAZLIK DÜNYA BANKASI : Work/iş : DRB (Dispute Review Board) veya arbitraj Goods/tedarik Tedarikçi yabancı ise seçenekler a)UNCITRAL (UN Commission on International Trade) b)ICC (International Chamber of Commerce) c)Arbitration Instıtute Of Stockholm Chamber of Commerce d)London Court of International Arbitration Tedarikçi ile borçlanan aynı ülkeden ise o ülkenin yasaları geçerli

DISPUTE SETTLEMENT / UZLAŞMAZLIK EU : European Commission tarafından yapılan kontratlar Brüksel Mahkemeleri De-centralised Kontratlar (CA) a)CA ( idare ) ülkesinin kanunları b)UNCITRAL veya ICC veya bir diğer uluslararası kabul görmüş arbitraj kurumu

DUNYA BANKASI VE FIDIC ARASINDAKİ GENEL FARKLAR Dünya Bankası Kontratlarında: Engineer (kontrol/danışman) işverene daha bağımlı Yerel kaynaklar, işçilik kullanımı destekleniyor Borçlanan riskleri azaltılıyor örnek teminat seçimi, şartları işveren risklerinin şartlandırılması Daha detaylı sosyal talepler(personel güvenliği, personel sağlık ve refahı, salgın hastalıklar Anlaşmazlık Çözümleri (DRB)

TEKLİF VE İHALE HAZIRLIĞINDA BİLGİ DENEYİM VE STRATEJİ

BİLGİ STRATEJİ DENEYİM

Fiyat aralıkları, avantajları,dezavantajları BİLGİ / DENEYİM VERİ TABANLARI: En önemli Silahınız İHALE ARŞİVİ Short Listler, kaybedenler, teklifler,CA (Contract Awards), KAYBETME NEDENLERİ RAKİPLERİNİZ Fiyat aralıkları, avantajları,dezavantajları MÜŞTERİLERİNİZ MDB, EU, Fonlar, Projeleri, PID, PAD, fizibilite raporları, benzer proje değerleri Appraisal bütçeleri-Kazanan Teklifler kıyaslaması Çevre Raporları

Mekanizma : Şirket stratejisi ve kaynaklarının, iş ile örtüştürülmesi Neden Önemli: Proje/Ülke seçiminde,teklif ve ihale hazırlıklarında firma kaynaklarının dağıtımında öncelikleri saptamak ÜST YÖNETİMİN ÖNEMİ: Strateji/Plan bir süreçtir.Tüm olanaklar değerlendirilmeli Çıkış noktası:En iyi neyi yapıyoruz Varış noktası:Firmanın Vizyonu Strateji ve plan mutlaka operasyon ile paylaşılmalı,iyi anlatılmalı Mekanizma : Şirket stratejisi ve kaynaklarının, iş ile örtüştürülmesi

ULUSLARARASI KONTRATLARDA STRATEJİ 10 TEMEL KURAL Spesifik sektör ve ülkeyi seçmek Proje döngüsünü iyi kavramak ve takip etmek Erken pazar bilgilerine ulaşmak Kuvvetli yerel imaj ve yerel ortak Etkili pazarlama doğru teklif Teklif verilecek ülke ve bölgeyi iyi bilmek Rekabet edebilir fiyatlandırma Satış sonrası destek, eğitim vb hizmetleri verebilmek Teklif hazırlığına önem vermek Titiz kontrol

Avı Bulmak En iyi neyi yapıyoruz Nerede çalışmak istiyoruz -Finansör kurum ile geçmiş tecrübe -Politik stabilite -Ekonomik stabilite Ortalama 5-10 arası takipte projeniz olmalı ERKEN PAZAR BİLGİSİ ÖNEMLİ Avı Bulmak

ERKEN PAZAR BİLGİSİ Projeyi/işi mutlaka ihale prosedüründen önce PID/PAD/önfizibilite vb ile yakalayın Proje döngüsünü iyi bilin Proje bilgisini müteakip hem finansör kuruma hem borçlanan ülke kurumuna (implementing agency) ulaşın, firmanızı tanıtın, ilginizi belirtin UNUTMAYIN : MÜŞTERİNİZ BORÇLANAN ÜLKE (IA) Yerel bağlantılar kullanın Sadece PID ve PAD’ ları değil ülke raporları vb EU DB yayınlarını takip edin

EPB neler kazandırır: Doğru proje seçimi Uzun hazırlık dönemi Doğru çözümlere odaklanabilmek, müşteri odaklı olabilmek Projelerden hangi alt işlerin çıkacağını görmek, hazırlanmak http://ted.publications.eu.int www.worldbank.org/infoshop www.dfait-maeci.gc.ca

ORTAKLIK Yerel ortak çok önemli Dikkat: Sivil toplum örgütleri, vakıflar her zaman iyi bir fikir değil Sadece sosyal etkisi ön planda olan proje ve işlerde Eğer doğrudan teklif vermeyecekseniz, takip ettiğiniz projenin short list firmaları ile görüşün Belirli lotlar yada sadece belirli ürün/ hizmetler/işler size daha fazla hitap edebilir Erken Pazar Bilgisi ile tespit edip taşaronluk kovalayın

ÖRNEK OLAY ACCC : Eğitim Hizmetleri DACON’ a Kayıt Finansal kurum yöneticilerine tanıtımlar (MDB) Strateji: Eğitim Programlarının akademik derece gereksinimi yüksek Küçük girişimciler, mesleki eğitim, kadın okur yazarlık programları Gelişmekte olan ülkeler Bengladeş’i takibe al (PID/PAD) Yerel ortak bul, saha ziyareti yap EOI

LETTER OF INTEREST & EXPRESSION OF INTEREST LOI Kısa (genelde 1 sayfa) Projeye olan ilginizi belirtin Bağlantı/posta listesine girmeyi talep edin EOI Kapak Sayfası 3-6 sayfalık mektup (uzunluğu EOI talebinde belirtilir. 10-15 sayfayı bulabilir) Getireceğiniz çözümlerle ilgili açıklamalar teknik teklifinizle ilgili ön bilgi sorulur Personel bilgileriniz çok önemli Çevre ve güvenlik konularına mutlaka girin OKUNMAYI HEDEFLEYEREK YAZIN REI ‘de sadece talep edilecek hizmetler bildirilir. Erken pazar bilgisini kullanın

TEKNİK TEKLİF Metodoloji/teknik teklif : ÇÖZÜM Key Experts (Anahtar Personel) daha ağırlıklıdır. Çok karmaşık projelerde metodolojinin ağırlığı artar. Evaluation Grid önemli Evaluator neye bakacak Anahtar Personel : Bölge ve sektör tecrübesi Yerel olması (özellikle DB)

TEKNİK TEKLİF Terms of reference/Teknik Şartname: Önemli Her ikisinide proje bilgilerinizle birleştirin Yerel başarı hikayelerini öne çıkarın Proje değerlendirme raporlarını kullanın (Project evaluation) : Benzer Projeler Çıkan Dersler BODY SHOP : Kaçının Key Expert zayıflıklarınızı ortaklıklar ile giderin Uzmanlık alanları rationale/teknik teklif ‘e uygun olmalı

FİYATLANDIRMA CASH FLOW (NAKİT AKIŞI ) VE İŞ PROGRAMINI ÇOK DİKKATLİ HAZIRLAYIN LUMP SUM TEKLİFLERDE BİRİM FİYATLARI HEDEFLEDİĞİNİZ NAKİT AKIŞINA GÖRE AYARLAYIN ÇOK DÜŞÜK TEKLİF (ABNORMALLY LOW TENDER) İLE ELENME OLASILIĞINIZ YÜKSEK (NASIL ANLAŞILACAK?) DAYWORK COST / FEE ANALİZLERİNİ ÇOK DİKKATLİ ÇIKARIN İDARE İLAVE İŞLER İÇİN BU DEĞERLERİ KULLANACAK KURUM, BAKIM, EĞİTİM MASRAFLARININ ANALİZLERİ GERÇEKÇİ OLMALI. İHALE BEDELİNİ DÜŞÜRMEK İÇİN BU DEĞERLERİ KULLANMAYIN (IT,ÇEVRE)

FİYATLANDIRMA Fiyatlandırmayı proje için yaratacağınız değere göre yapın Cesur olun Karlılığı unutmayın, şirket zayıflıklarını iş alarak tedavi etmeyin Değişik ve özgün olmayı hedefleyin TAKLİT etmeyin Zaman taahhütlerinize daima uyun BENZER PROJELER, KAZANAN TEKLİFLER VE FİZİBİLİTELER İLE GERÇEKÇİ FİYAT ARALIKLARI SAPTAYIN

CASE STUDY Kanalizasyon, yağmur drenajı, pompa istasyonları, WWTP Birim fiyat ==== İhale fiyatı ( tender price) Zero Rating Award Criteria ( kazanım kriteri) : Most advantageous offer a)Price (fiyat) b)teknik kapasite Dosyalar veriliyor, teklifler açılıyor: A= 5,500,000€ B=6,000,000€ A=%27,5 ZR B=%15 ZR SONUÇ? İHALE KİMDE KALIYOR? 1)Fiyatlandırma/proje seçimi/CA açısından (ZR,Daywork) İTİRAZ SONUÇ? 2)Kazanım kriterleri / tanımlar açısından

DİKKAT İDARE TARAFINDAN VERİLECEK TÜM RAPOR VE BİLGİLERİN KONTROL SORUMLULUĞU (“..DENEYİMLİ BİR YÜKLENİCİNİN ÖNGÖREBİLECEĞİ..”) NOTIFICATION (TEBLİGAT) SÜRELERİ ÖZELLİKLE ARBİTRAJDA YETERSİZ SÜRE UZATIMINDA, BEDEL ARTIŞ TALEPLERİNDE HAK KAYBI

DİKKAT YEREL SORUNLAR: -ÖDEME REGÜLASYONLARI -İŞ KANUNLARI ( Özellikle gecikmelerde) -YEREL YÖNETİMLER -İDARİ SORUNLAR (Gelişmekte olan ülkelerde) OPEN & RESTRICTED PROSEDÜRLERDE KONTRAT KAZANIMINDAN SONRA PAZARLIKDA FİYAT İNDİRİMİ TALEP EDİLEMEZ

ÇEVRE VE GÜVENLİK Dünya Bankası her proje döngüsünün başında (Tanımlama) Environmental Screening (çevresel filtre) yaparak projeyi sınıflandırır. Kategoriler : A, B, C, F1 A ve B çok büyük ya da büyük olasılıkla çevreye etkisi olacak projeler Eğer bir proje A veya B kategorisine girerse Banka EA (Environmental Assessment/Çevre Etki Raporu)ister. Borçlanan bağımsız kuruluş veya danışmanlara EA raporunu yaptırır. Avrupa Topluluğu : Green Paper (Yeşil Belge) Projede/şantiyede /imalatta kullanacağınız güvenlik prosedür/ standartlarına mutlaka atıfda bulunun Bu konu ile ilgili referans ve bilginizi gösterin

Finansman sorunu var mı;çözebilir miyiz TEKLİF KARARI Her Teklif /İhale Hazırlığı kendisi bir projedir. Yöneticisi, uygulayıcısı, bütçesi,iş programı olmalıdır. Teklif/İhale hazırlığı bir proses, bir rutin olmaya çok yatkındır.Bu tuzağa düşmeyin KARAR : Know-how,teknik ekipman,personel,taşaronlar yeterli mi? Nakit akışı, iş programı ve kaynaklar Finansman sorunu var mı;çözebilir miyiz Fırsat maliyeti Karlı mı? EVET İSE....

TEKLİF HAZIRLIĞI EKİBİN KURULMASI Ekip içi görev dağılımı yapın Ekipte olması gerekenler Teklif Yöneticisi Finansman Uygulamacı İŞ PROGRAMININ (TEKLİF SÜRECİ İÇİN) YAPILMASI Teklifin yazılma,kontrol ve sunum süreçlerini planlayın. Soru sorma, teslim vb tarih sınırlarına dikkat edin İnsan kaynakları ve teklif bütçesini hazırlayın ülke ziyareti, yerel bağlantı için mutlaka bütçeye pay koyun Taşaronlara evrakları bu aşamada verin, onlarında zamana gereksinimi var

TEKLİF HAZIRLIĞI İhale dosyası formatına göre kontrol edin Firma ekipman listeleri Yönetici CV’leri Anahtar personel CV’leri Mali bilgiler,taahhütnameler (özellikle tarihleri) 180 gün İmza yetki otorizasyonları Ortak girişim belgeleri

TEKLİFİN KONTROLU Ekip içi kontrol En son teklif yöneticisi kontrol etmeli İmla çok dikkatli kontrol edilmeli Mali teklifin aritmetik işlemleri hem yazan, hem de teklif yöneticisi tarafından kontrol edilmeli

Kontrol Ekibi Teklif ekibinden bağımsız Tercihan şirket dışından Profesyonel Kontrol ekibine teklifi incelemesi için yeterli süre verin Teklifin tümünü Teklif Ekibi ile Kontrol Ekibi arasında münazaraya açın Teklif üst yönetim kontrolüne girmeden Kontrol Ekibinin raporunu hazırlatın ve ekleyin Kontrol Ekibi format değil içerik üstünde yoğunlaşmalı

ÜST YÖNETİM KONTROLU Teknik teklif -bütçe- nakit akışı ilişkisi sağlam kurulmuş mu Finansman maliyetleri,kurlar, enflasyon,fiyat artışları (olması veya olmaması) göz önüne alınmış mı? Taşaron-uygulamacı-outsourcing maliyetleri düşünülmüş mü? Fiyatlandırma yaklaşımı/politikası firma stratejisine uygun mu?

TEKLİF SONRASI Stratejinize ve fiyatlandırma yaklaşımınıza sadık kalın YÜZ YÜZE GÖRÜŞÜRKEN... Teklifinize ve kendinize güvenin İdarenin isteklerini ve nedenlerini anlamak için çaba sarfedin Kültür ve ülke farklılıklarını daima göz önüne alın Çözümü kolay konulardan başlayın

NEDEN? Nerede hata yaptığınızı tartışın bulun Bir liste haline dökün KAYBETTİK NEDEN? Nerede hata yaptığınızı tartışın bulun Bir liste haline dökün Veribankanıza katın

DOĞRU TEKLİFLERLE, HER ZAMAN KAZANABİLMENİZ DİLEĞİYLE...