TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARININ ÖNLENMESİ VE KONTROLÜ HAKKINDA KANUN TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU 4207 SAYILI TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARININ ÖNLENMESİ VE KONTROLÜ HAKKINDA KANUN 24 Haziran 2008 Ankara Mustafa SEYDİOĞULLARI TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı Uzman

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU TAPDK, idari ve mali özerkliğe sahip bağımsız bir idari otorite olarak; tütün, tütün ürünleri, alkol ve alkollü içkiler piyasalarını düzenlemek ve denetlemek üzere 4733 sayılı Kanun ile kurulmuş ve 2002 yılında faaliyetine başlamıştır. 4733 sayılı Kanunun 3-d maddesi; “…tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ya da tıbbi nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemeleri yapmak, bunlarla ilgili kararları almak.” hükmü ile TAPDK’nın “tütün kontrolü”ne ilişkin görev ve yetkilerinin çerçevesini belirlemiştir.

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ (TKÇS), 28 Nisan 2004, New York, Türkiye adına Sağlık Bakanı Prof. Dr. Recep AKDAĞ imzaladı 25/11/2004 tarihinde TBMM’de kabul edilen 5261 sayılı Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU TKÇS, MADDE 5/3 Taraflar, tütün kontrolü ile ilgili halk sağlığı politikaları geliştirilmesinde ve uygulanmasında, ulusal kanunlar doğrultusunda, bu politikaları tütün endüstrisinin ticari ve diğer çıkar çevrelerinden korur TKÇS, MADDE 8 Taraflar, bilimsel kanıtların tütün dumanına maruz kalmanın ölüm, hastalık ve sakatlıklara neden olduğunun kuşkuya yer bırakmayacak biçimde kanıtladığını kabul ederler. Kapalı iş yerlerinde, toplu taşıma araçlarında, kapalı kamu alanlarında ve gerektiğinde, kamuya açık diğer yerlerde tütün dumanına maruz kalmayı engellemek için, ulusal yasalarla belirlenen mevcut resmi yetki alanlarında, etkin yasal, icrai, idari ve/veya diğer önlemleri alacak ve uygulayacak ve bu önlemlerin, yetkisine giren diğer düzeylerde de kabulü ve uygulanmasını etkin bir şekilde teşvik edecektir.

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU TÜTÜN ÜRÜNÜ NEDİR? Tüttürme, emme, çiğneme ya da buruna çekerek kullanılmak üzere üretilmiş, hammadde olarak tamamen veya kısmen tütün yaprağından imal edilmiş maddeler (Sigara, puro, pipo, nargile, çiğneme tütünü, Maraş otu, enfiye vb. ürünler)

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU TÜTÜN ÜRÜNLERİ Tüketimi yılda toplam 107,5 milyar adet kg, TAPDK-2007 Tüketimi erişkinlerde %33,4 (erkeklerde %50.6, kadınlarda %16,6), TÜİK 2006 Türk halkının %80’i pasif içici, Euro Barometre 2005 Tütün ürünleri tüketiminin neden olduğu olduğu ölümler yılda en az 100.000 kişi Pasif maruziyetten ölüm 15.000 (10.000’i çocuk) Tüm kanser türlerinin %30’una tütün ürünleri sebep oluyor (Sağlık Bakanlığı) Tütün ürünlerine yılda 20 milyar dolar ödüyoruz. (Sahte ve kaçak oranı yüzde 10-15) Tütün ürünlerinin neden olduğu hastalıklar+kent ve orman yangınları yılda en az 30 milyar dolar

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU 4207 SAYILI TÜTÜN MAMULLERİNİN ZARARLARININ ÖNLENMESİNE DAİR KANUN Kabul tarihi: 7/11/1996 26/11/1996 tarihli ve 22829 sayılı RG’de yayımlandı TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARININ ÖNLENMESİ ve KONTROLÜ HAKKINDA KANUN (5727 SAYILI KANUN) Kabul tarihi: 3/1/2008 19/1/2008 tarihli ve 26761 sayılı RG’de yayımlandı

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU ULUSAL TÜTÜN KONTROL PROGRAMININ (UTKP) TEMEL HEDEFİ: 2012 yılına kadar ülkemizde 15 yaş üzerinde sigara içmeyenlerin oranını % 80'in üzerine çıkarmak, 15 yaş altında ise % 100'e yakın olmasını sağlamaktır. 4207 sayılı Kanunun amacı: “…kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından, bunların alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarından koruyucu tertip ve tedbirleri almak ve herkesin temiz hava soluyabilmesinin sağlanması yönünde düzenlemeler yapmak…”

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU KAPALI ALAN TANIMINDAN NE ANLIYORUZ? BAŞBAKANLIK GENELGESİ (2008/6), 16/5/2008 tarihli ve 26878 sayılı RG Sabit veya seyyar bir tavanı veya çatısı (çadır, güneşlik vb. dâhil) olan, kapıları, pencereleri ve giriş yolları dışında bütün yan yüzeyleri geçici veya kalıcı olarak tamamen kapatılmış alanlar ile aynı şekilde tavanı veya çatısı olup yan yüzeylerinin yarısından fazlası kapalı bulunan yerler. Kapalı alanlarında tütün ürünleri tüketilmesi mümkün olmayan ticaret merkezi, iş hanı, sinema, tiyatro, havaalanı, otogar, spor ve eğlence tesisi, alışveriş merkezi ve benzeri yerlerin içinde olup tütün ürünlerinin tüketilmesine müsaade edilmeyen alanlardan tecrit edilmemiş ve hava geçişi engellenmemiş şekilde faaliyet gösteren lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti veren işletmelerde tütün ürünleri tüketilmeyecektir.

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU 19 MAYIS 2008 TARİHİNDEN İTİBAREN TÜTÜN ÜRÜNÜ TÜKETİLEMEYEN YERLER Kamu hizmet binalarının kapalı alanları, Eğitim, sağlık, üretim, ticaret, sosyal, kültürel, spor, eğlence binaların kapalı alanları, Ticari taksiler dahil her türlü toplu taşıma araçları, Özeller dâhil olmak üzere okul öncesi, ilk ve orta öğrenim kurumları, dershaneler, kültür ve sosyal hizmet binalarının kapalı ve açık alanları, Özel hukuk kişilerine ait olan lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti verilen işletmeler. MADDE 2/d, 19 TEMMUZ 2009’dan İtibaren

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN TÜKETİLEBİLECEĞİ İSTİSNAİ ALANLAR Yaşlı bakım evleri, ruh ve sinir hastalıkları hastaneleri, cezaevleri, Şehirlerarası veya uluslararası güzergâhlarda yolcu taşıyan denizyolu araçlarının güverteleri, (Buralarda 18 yaşını doldurmamış kişilerin giremeyeceği ve toplam alanın % 10’unu geçmeyecek şekilde tütün ürünleri tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulabilir) Otelcilik hizmeti verilen işletmelerin, tütün ürünleri tüketen müşterilerin konaklamasına tahsis edilmiş odaları, (Tahsis edilen bu odaların uygun havalandırma tertibatı olacak, mümkün olduğunca aynı kat, koridor gibi müstakil ve tecrit edilebilir ayrı bölümlerde yer alması sağlanacaktır) Açık havada yapılan her türlü spor, kültür, sanat ve eğlence faaliyetlerinin yapıldığı yerler ile bunların seyir yerleri dışında kalan tütün ürünlerinin tüketilmesine mahsus alanlar, (Bu alanlar toplam seyir alanının %50’sini geçmeyecek ve ortamda bulunan diğer kişilerin etkilenmesini önleyecek şekilde düzenlenecektir)

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU KAPALI ALANLARDA UYGULAMA NASIL OLACAK? Kamu kurum ve kuruluşlarında; 27/5/2008 tarihli ve 26888 sayılı RG’de yayımlanan Tebliğ’in usul ve esaslarına göre, ilgili birim amiri tarafından yetkilendirilen kamu görevlileri tarafından idari para cezası verilir…

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU Özel işletmelerde; ŞAHISLAR : Kanuna aykırı davranışlarda bulunan şahıslara 5326 sayılı Kabahatler Kanununa göre yaptırım uygulanır. Yasak olan yerlerde tütün ürünü tüketenler 62 YTL, (39 uncu madde) Yere izmarit, paket vb. atık atanlar 23 YTL, (41 inci madde) para cezası öderler… İŞLETMELER : Kanun, uyarıya rağmen verilen sürede yükümlülüklerini yerine getirmeyen işletme sorumlularına belediye sınırları içinde belediye encümeni, belediye sınırları dışında mahalli mülki amir tarafından 500 YTL’den 5.000 YTL’ye kadar idari para cezası verilmesini öngörüyor. KAMU GÖREVLİLERİ: Kanunun uygulanması konusunda kendilerine yüklenen görevleri yerine getirmeyen kamu görevlileri hakkında ceza hukuku sorumluluğu saklı kalmak kaydıyla, tâbi oldukları mevzuatta yer alan disiplin hükümleri uygulanır.

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU 5326 sayılı Kabahatler Kanununa göre; Kimliği bildirmeme (MADDE 40) Görevle bağlantılı olarak sorulması halinde kamu görevlisine kimliği veya adresiyle ilgili bilgi vermekten kaçınan veya gerçeğe aykırı beyanda bulunan kişiye, bu görevli tarafından 62 YTL idarî para cezası verilir. Açıklamada bulunmaktan kaçınması veya gerçeğe aykırı beyanda bulunması dolayısıyla kimliği belirlenemeyen kişi tutularak durumdan derhal Cumhuriyet savcısı haberdar edilir. Bu kişi, kimliği açık bir şekilde anlaşılıncaya kadar gözaltına alınır ve gerekirse tutuklanır. Gözaltına ve tutuklamaya karar verme yetkisi ve usulü bakımından Ceza Muhakemesi Kanunu hükümleri uygulanır. Kişinin kimliğinin belirlenmesi durumunda, bu nedenle gözaltına alınma veya tutuklanma haline derhal son verilir.

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU Diğer koruyucu önlemler (4207/3) İsim, marka reklâm, tanıtım, ilan kampanya yasağı! Firma alametleri kıyafet takı ve aksesuar olamayacak! Araçlarda marka reklâmı yapılamaz! Bayilere hediye, eşantiyon, promosyon yok! Televizyonda film, dizi, müzik kliplerinde tütün ürünleri görülmeyecek! Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor tesislerinde ürün satışı yapılamaz! 18 yaşaltına ürün satışı ve sunumu yok! Sektörde istihdamları yasak!

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU Diğer koruyucu önlemler (4207/3) Tütün ürünleri paket açılarak satılamaz! Tütün ürünlerine ait izmarit, paket, ağızlık, kâğıt ve benzeri atıklar çevreye atılamaz! Tütün ürünleri, satış belgesi olan yerlerde 18 yaşını doldurmamış kişilerin doğrudan ulaşacağı ve işletme dışından görülecek şekilde satışa arz edilemez! Her türlü sakız, şeker, çerez, oyuncak, kıyafet, takı, aksesuar vb. ürünlerine benzetilip satılamayacak! Yetkili satıcıların dışında, otomatik makinelerle, telefon, televizyon ve internet gibi elektronik ortamlarla satılamaz ve satış amacıyla kargo yoluyla taşınamaz! Not: İkincil düzenlemeler TAPDK tarafından yapılıyor.

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU Kontrolün sağlanması (4207/4) Usul ve esaslarını TAPDK’nın belirlediği, 17/6/2008 tarihli ve 26879 sayılı RG’de yayımlanan Yasal uyarı yazıları ve sağlık uyarıları asılması zorunlu! Aykırı hareket edenler, mahallî mülkî amir tarafından 1.000 YTL idari para cezası ile cezalandırılır. Tütün ürünleri paketlerinin üzerine, zararlarını belirten uyarılar veya mesajları konacak! Tüketiciyi aldatıcı bilgi konamayacak! Not: Resimli uyarı mesajları için TAPDK çalışmalarını sürdürüyor.

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU Sağlık uyarıları: 1. Sigara içenler genç yaşta ölür. 2. Sigara içmek damarları tıkar, kalp krizine ve felçlere neden olur. 3. Sigara içmek ölümcül akciğer kanserine neden olur. 4. Hamile iken sigara içmek bebeğe zarar verir. 5. Çocukları koruyun: Dumanınızı onlara solutmayın. 6. Sağlık kuruluşları sigarayı bırakmada size yardımcı olabilir. 7. Sigara içmek yüksek derecede bağımlılık yapar, başlamayın. 8. Sigarayı bırakmak ölümcül kalp ve akciğer hastalıkları riskini azaltır. 9. Sigara içmek ağrılı ve yavaş bir ölüme neden olabilir. 10. Sigarayı bırakmak için doktorunuzdan ve en yakın Sağlık Ocağı’ndan yardım isteyin. 11. Sigara içmek kan akışını yavaşlatır ve cinsel iktidarsızlığa neden olur. 12. Sigara içmek cildin erken yaşlanmasına neden olur. 13. Sigara içmek spermlere zarar vererek doğurganlığı azaltır. 14. Sigara dumanında benze, nitrosamine, formaldehit ve hidrojensiyanit gibi kanser yapıcı maddeler bulunur. Not: Sağlık uyarılarında, "sigara" kelimesi yerine "tütün ürünleri" kelimesi kullanılabilir.Yasal uyarı yazıları www.tapdk.gov.tr adresinden indirilebilir.

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU Kontrolün sağlanması (4207/4) Firmalar, ürün, üretim, pazarlama ve diğer aktiviteleri ile ilgili her türlü bilgiyi Sağlık Bakanlığına ve TAPDK’ya vermek zorunda! Televizyon/radyo yayınlarında ayda en az 90 dakika uyarıcı ve eğitici yayın! MEB tütün ürünleri tüketiminin ve tütün dumanına maruz kalmanın oluşturduğu sağlık riskleri konusunda çocukları ve gençleri bilinçlendirmek üzere müfredat hazırlayacak! Sağlık Bakanlığı, tütün ürünleri alışkanlığının bıraktırılması için çalışacak! Millî Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı bütçesine yeterli ödenek konacak!

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU 4733 sayılı Kanun’da değişiklik yapan 5752 sayılı Kanun ile (15/4/2008 tarihli ve 26848 sayılı RG) TAPDK’nın “tütün kontrolü” ile ilgili yetki ve sorumlulukları genişletilmiştir. Söz konusu değişiklik ile; 4733 sayılı Kanunun adı “Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun” Olmuştur. Özellikle, 4733 sayılı Kanunun 8 inci maddesi (Cezai hükümler) yeniden düzenlenerek “tütün kontrolü” konusunda aykırı davranan kişi ve kuruluşlara ciddi miktarlarda idari para cezaları öngörülmüştür.

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU 4207 sayılı Kanun; TBMM’de 2’ye karşı 240 oyla ve tüm partilerin ittifakıyla kabul edilmişti. Türkiye Cumhuriyetinin en önemli halk sağlığı kanunlarından biri. Şu anda halk desteği % 85’in üzerinde!

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU “Dumansız Hava Sahası” Sağlık Bakanlığı ve TAPDK tarafından ortaklaşa organize edilen “Dumansız Hava Sahası” kampanyası kapsamında halkımız basın ve yayın organları kanalıyla bilgilendirilmektedir.

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU

TÜTÜN ve ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU TEŞEKKÜR EDERİM