Öncelikli endüstri bitkilerinin standartlarının hazırlanması (HAŞHAŞ)
HAŞHAŞ KAPSÜLÜ ALIM ESASLARI VE BAREM UYGULAMASI Haşhaş kapsülü alımları Alım Baremi ve Satın Alma Şartlarına göre yapılmaktadır. Ekolojik şartların gereği olarak haşhaş kapsülünün erken olgunlaştığı mıntıkalara öncelik tanınmak suretiyle köy veya mahalle esasına göre alım için gün sırası verilmektedir. Kapsülünü satışa getiren üreticinin kendisinde bulunan izin belgesi; iş yerindeki nüsha ile karşılaştırılacak, uygunluk hâlinde satın alınmak üzere kapsüller analize tabi tutulmaktadır. Analizlerde 2,2 mm’lik yuvarlak delikli standart Amerikan eleği ve morfin tespit cihazları (NIR) kullanılmaktadır. Temsili numuneler üretici tartısına dâhil edilmektedir. Yapılan kontrollerde çizilmiş kapsüllere rastlanılması durumunda, malın tamamına el konularak gerekli işlem yapılacak ve mahkeme sonucuna kadar bu mal için üreticiye herhangi bir ücret ödenmemektedir.
Kapsüldeki toz oranı muhafazayı olumsuz etkilediği gibi morfin verimini de azaltmaktadır. Kapsül içerisindeki toz, yabancı madde kabul edilecek ve kapsüldeki toz oranı %7’yi geçmeyecektir. Haşhaş kapsüllerinin kendine has renk ve kokuda olması gerekmektedir. Muayene esnasında yeşil, kızışmış, küflenmiş ya da fermantasyona uğramış kapsüller ilgili görevli huzurunda üreticilere bir bir ayıklattırılarak muayeneye hazır hâle getirilecektir. Ayıklanan kapsüller, üretici huzurunda imha edilecektir. Kapsüller boğum yerlerinden koparılacağından sap toleransı tanınmayacak, bunlar da yabancı madde kabul edilecektir. Satın alınan kapsüllerde bulunan tohum, gerek muhafazada gerekse işlemede güçlük yarattığından kapsül içerisindeki haşhaş tohumları yabancı madde olarak kabul edilecek ancak tohum oranı %1’i geçmeyecektir. Bu oranın üzerindeki haşhaş tohumu içeren kapsüller mutlak surette üretici tarafından temizlendikten sonra satın alınacaktır. Numunenin 2,2 mm’lik yuvarlak delikli standart Amerikan eleği ile elenmesi neticesinde elek üstünde kalan kapsülden gayri tam olgunlaşmadan kurumuş yanık kapsüller, organik ve inorganik maddeler ile elek altına geçen organik ve inorganik maddelerin tamamı yabancı madde kabul edilecektir. Kapsüllerin yabancı madde nispeti %8’i geçmeyecektir. Bunu aşan miktara bedel ödenmeyecek ve müsadere edilecektir. Yapılan müsadere işlemi iş yeri personeli tarafından tutanağa bağlanacaktır.
Haşhaş kapsülü alımları, morfin tespit cihazları (NIR) kullanılarak morfin ve rutubet değerleri belirlenerek yapılacaktır. Numunelerin morfin tespit cihazlarında analizi sonucu tespit edilen morfin ve rutubet oranına göre barem uygulanarak fiyat tespiti yapılacaktır. 11. Alım noktalarında üretici numuneleri sadece bir defa analize tabi tutulacaktır. Alım noktasında alınmayan ve üçüncü şahıslarca getirilen numunelerin analizi kesinlikle yapılmayacaktır. Morfin tespit cihazları (NIR) ile yapılan ölçümlerde rutubet oranı %12’den fazla olan kapsüller satın alınmayacak, kurutularak getirilmesi için düzenlenen bir tutanak karşılığında üreticiye iade edilecektir. Kapsüllerin hasattan sonra kasten ıslatılarak bilahare kurutulmak suretiyle renk değişikliğine uğramış, buruşmuş ve büzülmüş olmaları hâlinde kapsüller satın alınmayarak müsadere edilecektir.
Üreticinin morfin oranı ve diğer analiz kriterlerine itirazı durumunda usulüne uygun olarak alınan numune iki eşit parçaya bölünüp etiketlenerek paketlenecektir. Paketlenen numunelerden bir tanesi işlem sonuçlanıncaya kadar iş yerinde muhafaza altına alınacak, diğer numune ise kargo ücretleri üreticiye ait olmak üzere Afyon Alkaloidleri Fabrikasına gönderilecektir. Analiz sonuçlarına itiraz eden üreticinin ürünü, ürün muayene fişi düzenlenerek tartılıp teslim alınacaktır. Üreticinin Afyon Alkaloidleri Fabrikasında yapılacak analiz sonucunu kabul ettiğine dair taahhütname alınarak ürün muayene fişi ekinde muhafaza altına alınacaktır. Afyon Alkaloidleri Fabrikasından analiz sonuçları gelinceye kadar ürün muayene fişine ilişkin işlemler tamamlanmayacaktır.
2017 YILI ALIM DÖNEMİ ÇİZİLMEMİŞ HAŞHAŞ KAPSÜLÜ ALIM BAREMİ 8110 Çizilmemiş Haşhaş Kapsülü Alım Fiyatı 4,20,605 Hadler Alt limit Üst Limit Fiyata Etkisi (%) Rutubet (%) 0,0 10,0 10,1 11,0 -1 11,1 12,0 -2 Yabancı Madde(%) 0,1 1,0 1,1 2,0 2,1 3,0 -4 3,1 4,0 -6 4,1 5,0 -8 5,1 6,0 -10 6,1 7,0 -13 7,1 8,0 -16 Morfin Oranı(%) 0,00 0,60 0,61 0,80 +25 0,81 - +40
HAŞHAŞ KAPSÜLÜ ALIM ESASLARI Çizilmemiş Haşhaş Kapsülü Satınalınabilme Şartları Kendine has tabii renk ve kokuda olacaktır. Rutubet oranı en fazla % 12 olacaktır. Satışa arz edilen partinin içinde yeşil kapsül parçaları bulunmayacaktır. Kızışmış, küflenmiş ya da fermantasyona uğramış olmayacaktır. Kapsüller, hasattan sonra kasten ıslatılarak bilahare kurutulmak suretiyle renk değişikliğine uğramış, buruşmuş, büzülmüş olmaları halinde satın alınmayarak müsadere edilecektir. Kapsüllerin yabancı madde nispeti % 8'i geçmeyecektir. Bunu aşan miktar kadar kısma, bedel ödenmeyecek ve müsadere edilecektir. Çizilmiş kapsül bulunmayacak ve bu kabil kapsüller bulunan partiler de topluca müsadere edilerek, gereği yapılacaktır. Yabancı madde, elek üstünde kalan kapsülden başka, tam olgunlaşmadan kurumuş yanık kapsüller, organik ve inorganik maddeler ile 2.2 mm yuvarlak delikli standart Amerikan Eleği altına geçen organik ve inorganik maddelerin tamamının toplamıdır. Kapsül içerisindeki kapsül tozu yabancı madde kabul edilecek ve kapsül toz oranı % 7'yi geçmeyecektir. 1 Kapsül içerisindeki haşhaş tohumları yabancı madde olarak kabul edilecek olup, oranı % 1'i geçmeyecektir. Bu oranın üzerindeki haşhaş tohumu içeren kapsüller mutlak surette üretici tarafından temizlendikten sonra satın alınacaktır.
HAŞHAŞ KAPSÜLÜ VE TOHUMU ALIMI VE SATIMI HAKKINDA YAYIMLANAN BAKANLAR KURULU KARARLARI TARIM DÖNEMİ YAYIMLANAN RESMİ GAZETE BAKANLAR KURULU KARARI HAŞHAŞ KAPSÜLÜ ALIM FİYATI (TL/KG) 2016/2017 20.06.2015 Sayı:29392 2015/7725 14/05/2015 (Halen yürürlükte) 4,25 2015/2016 2014/2015 3,95 2013/2014 04.08.2014 Sayı:29078 2014/6646 15/07/2014 3,65 2012/2013 22.02.2014 Sayı:28921 2014/5876 27.01.2014 3,25 2011/2012 09.09.2012 Sayı:28406 2012/3544 25.07.2012 3,00 2010/2011 18.08.2011 Sayı:28029 2011/2106 08.08.2011 2,80 2009/2010 05.08.2010 Sayı:27663 2010/706 19.07.2010 2,60 2008/2009 18.07.2009 Sayı:27292 2009/15195 29.06.2009 2,40 2007/2008 04.07.2008 Sayı:26926 2008/13849 30.06.2008 2,20 2006/2007 19.10.2007 Sayı:26675 2007/12634 10.09.2007 2,00 2005/2006 11.08.2006 Sayı:26256 2006/10812 17.07.2006 1,85 2004/2005 24.09.2005 Sayı:25946 2005/9361 24.08.2005 1,75 2003/2004 14.08.2004 Sayı:25553 2004/7679 09.08.2004 1,65