Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü Dersin Adı: Gerontolojik Sosyal Hizmet Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Emine ÖZMETE Konu: Yaşlılıkta bireysel yaşam
Yaşlılık ve İhtiyaçlar Hiyerarşisi “İhtiyaçlar Hiyerarşisi”nin tamamlanması, arzu edilen yaşam tatmini için de esastır. Maslow’un “ihtiyaçlar hiyerarşisi” aşağıdaki gibi açıklanmaktadır: Fizyolojik ihtiyaçlar: Yeme, uyuma gibi insan yaşamının sürdürülebilirliği için karşılanması zorunlu olan temel ihtiyaçlardır.
Güvenlik ihtiyacı: Bireylerin can ve mal varlıklarının korunmasını, baskı ve zorlamalara karşı özgürlük ve mülkiyet ihtiyacının karşılanmasını içerir. Yaşlılık bu acıdan özel bir donem olarak görünmektedir.
Sevgi ve ait olma ihtiyacı: Fizyolojik ve güvenlik ihtiyaçlarından sonra bireylerin sosyal yaşamını öne çıkaran bu ihtiyaç düzeyinde sevme, sevilme, bir gruba ait olma, şefkat, yardımseverlik gibi ihtiyaçlar bulunmaktadır. Saygı görme ihtiyacı: Bireyler ilk üç basamakta sözü edilen “fizyolojik, güvenlik, sevgi ve ait olma” ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra, sosyal statü sahibi olma, saygı görme, başarı elde etme, takdir edilme, tanınma gibi daha üst düzeydeki ihtiyaçlarını karşılamak isterler.
Kendini Gerçekleştirme: İlk basamaklardaki ihtiyaçlarını karşılamış olan bireyler, hiyerarşinin son aşamasında ideallerini gerçekleştirmeye, başarmaya ve haz duymaya daha fazla önem vermektedir.
Yaslılık ve Yasam Amaçları Yaşlı bireylerin yasama ilişkin amaçları; Başarılı toplumsal etkileşim ile psikolojik refahın sağlanması, Toplumsal uyumun korunması ve sürdürülmesi, Sağlık, yeterli ve dengeli beslenme koşullarının sağlanması ile fizyolojik refahın korunması ve sürdürülmesi, Yasam alanı ve ekonomik koşulların iyileştirilmesi ile uygun bir çevre yaratılması olarak sıralanmaktadır (Cox 1993, Myers1989).