NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ TAŞIMACILIK HUKUKU BİLİNEN ZARAR YERİ BİLDİRİM VE ZAMAN AŞIMI YOLCU TAŞIMA NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu ubyo.nisantasi.edu.tr

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © BİLİNEN ZARAR YERİ (m. 903)   m. 903- (1) Zıyaa, hasara veya teslimdeki gecikmeye yol açan olayın, taşımanın hangi kısmında meydana geldiği belli ise, taşıyıcının sorumluluğu, bu Kitabın Birinci ve İkinci Kısım hükümlerinin yerine, taşımanın bu kısmı için ayrı bir taşıma sözleşmesi yapılmış olsaydı, o sözleşmenin bağlı olacağı hükümlere göre belirlenir. Zıyaa, hasara veya teslimdeki gecikmeye yol açan olayın taşımanın hangi kısmında meydana geldiğine ilişkin ispat yükü, bunu iddia eden tarafa aittir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

BİLDİRİM ve ZAMANAŞIMI (m. 904)   904- (1) Zararın bildirimine ilişkin olarak, zarar yerinin bilinip bilinmemesi veya sonradan belli olmasına bakılmaksızın, 889 uncu madde hükmü uygulanır. Taşımanın son kısmı için ayrı bir taşıma sözleşmesi yapılmış olsaydı, o sözleşmeye uygulanacak hükümlere uygun bir bildirimde bulunulması hâlinde de, zararın bildirimi için öngörülmüş olan şekil ve süreye uyulduğu kabul edilir. (2) Zıyaa, hasara veya teslimdeki gecikmeye dayanan istemin bağlı olduğu zamanaşımının başlangıcı için teslim tarihinin esas alındığı durumlarda, bu tarih eşyanın gönderilene teslimi tarihidir. İstem hakkı, zarar yerinin belli olması hâlinde de en erken 855 inci madde uyarınca zamanaşımına uğrar. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Taşınma Eşyasının Taşınması (m. 905)   m. 905- (1) Değişik tür araçlarla taşıma sözleşmesinin konusunu taşınma eşyası oluşturuyorsa, sözleşmeye, bu Kitabın Üçüncü Kısım hükümleri uygulanır. Zararın meydana geldiği taşıma kısmı hakkında, Kanunun 903 üncü maddesi hükmü ancak Türkiye Cumhuriyeti için bağlayıcı olan milletlerarası sözleşmelerden biri geçerliyse uygulanır. Burada 903’üncü maddenin uygulama alanı sınırlandırılmıştır. Buna göre, zarar yerinin belli olduğu hallerde dahi yine üçüncü kısım hükümleri uygulanacak; ancak, bir milletlerarası sözleşmenin uygulama alanı bulduğu hallerde, yeniden 903’üncü maddeye dönülecektir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © YOLCU TAŞIMA (m. 906-916)   YOLCU TAŞIMA (m. 906-916) Yolcu Taşıma konusunda çok değişiklik bulunmamaktadır. Burada özellikle belirtilmesi gereken eTTK m. 804/2’ye göre, Yolcunun yanına alıkoyduğu eşyadan taşıyıcı sorumlu değilken, yTTK m. 912/2’ye göre, «Yolcunun kişisel eşyasından taşıyıcı sorumludur» Ayrıca taşıyıcının bagajdan doğan sorumluluğuna üst sınır getirilmiştir. Bu sınır, iç taşımalarda 500, dış taşımalarda ise 1000 ÖÇH’den fazla olmamak üzere Ulaştırma Bakanlığınca tespit edilecektir (m. 916/2). Bilette Belirtilen Yerin Başka Bir Kişiye Verilmesi Halinde Bilet Parasının Üç Katı Maktu Tazminat TTK m. 914/3’deki bu düzenleme eTTK m. 806/3’ de var ve 1.1. 1957’den beri yürürlüktedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

YOLCUNUN KAZAYA UĞRAMASINDAN DOĞAN SORUMLULUK  Türk Borçlar Kanunu m. 60 «Bir kişinin sorumluluğu, birden çok sebebe dayandırılabiliyorsa hâkim, zarar gören aksini istemiş olmadıkça veya kanunda aksi öngörülmedikçe, zarar görene en iyi giderim imkânı sağlayan sorumluluk sebebine göre karar verir». TANIMLAR   Taşıyıcı :Taşıyıcı, taşıma sözleşmesiyle eşya veya yolcu taşıma işini veya ikisini birlikte üstlenen kişidir. (m. 850/1). Taşımacı: Taşımacı yetki belgesine sahip olan ve kendi nam ve hesabına taşımayı bir ücret karşılığı üstlenen gerçek veya tüzel kişiyi (Karayolu Taşıma Kanunu m.3). İşleten :Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiilî tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır (Karayolu Trafik Kanunu m. 3). Teşebbüs Sahibi: «…motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi…» (Karayolu Trafik Kanunu m. 85). NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

SORUMLULUK SEBEPLERİ Türk Ticaret Kanunu m. 914  (1) Taşıyıcı, yolcuları rahat bir yolculukla ve sağlıklı olarak gidecekleri yere ulaştırmakla, özellikle hava, ses, yer ve çevre kirliliğine meydan vermemek için gerekli düzeni kurmakla, gerekli diğer tüm önlemleri almak ve mevzuatta öngörülen kurallara uymakla yükümlüdür. (2) Taşıyıcı, yolcuların kazaya uğramalarından doğacak zararı tazmin eder. Yolcunun kaza sonucunda ölmesi hâlinde, onun yardımından yoksun kalanlar uğradıkları zararın tazminini taşıyıcıdan isteyebilirler. Ancak, taşıyıcı, kazanın kendisinin veya yardımcılarının en yüksek özeni göstermelerine rağmen, kaçınamayacakları ve sonuçlarını önleyemeyecekleri bir sebepten ileri geldiğini ispat ederse tazminattan kurtulur.»   NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©