KALÇA EKLEMİ PATOLOJİLERİNDE KULLANILAN ORTEZLER

Konjenital Kalça Çıkığı

Tanım Doğuştan var olan nedenlerle veya gelişim sürecinde acetabulumun yeterince gelişememesinden dolayı femur başı ile acetabulumun ilişkisinin bozulmasıdır.

DİSPLAZİ SUBLUKSE DİSLOKE

NEDENLERİ Öncelikle anne karnındaki 12.-18. haftalar ve son 4 hafta gelişimsel kalça çıkığı açısından önemlidir. 12.-18. haftada hormonal veya genetik faktörler rol oynar. Bu faktörler kas yapısının gevşek olarak oluşmasına neden olur. Ayrıca asetabulum çukurunun yeterli derinlikte gelişememesi önemli bir faktördür. Gebeliğin son 4 haftasında mekanik faktörler (kalçaya bası) daha önemlidir. Bunların başında bebeğin hala makat pozisyonda (baş yukarıda kalça aşağıda) durması gelir. Normal gebeliklerde bebek son iki ayda baş aşağıya döner. Kalça ekleminin normal gelişimini tamamlayabileceği pozisyon bacakların bükülü ve hafif dışa dönük olduğu pozisyondur. Makat pozisyonda bu duruş bozulur. Bacaklar aşırı büzülürken, dizler açılır. Bu pozisyon, femur başının eklem çukurluğunu terk etmesini kolaylaştırır.

İnsidanas 1/1000 Sol kalça daha çok tutulur Erkek / Kız = 1/5 İlk doğumda daha sık görülür

Tedavi Güvenli abduksiyon ve fleksiyon derecesi Kullanılan ortezler

ORTEZLER Fredjka yastığı Dislokasyon yukarı doğru ise abd. açısı artırılır, inferior yönde ise azaltılır. Ailenin bilinçli ve dikkatli olması gerekir. 4 hafta içinde remodelling oluşur, eğer gecikirse başka bir tedaviye geçilmelidir.

Pavlik harnes

Pavlik Harnesde görülen problemler Konsentrik düzelmenin sağlanamaması Kalça eklemi stabilizasyonunun yetersizliği Kalça adduktörlerinin gerilmesinde başarısızlık Avasküler nekroz Femoral sinir yaralanması Dizde medial instabilite Ailenin ortezin mekanizmasını anlamada başarısız olması

Problemler Femur başının acetabuluma fikse edilememesi, Kalça ve diz ekleminde limitasyon Kalça ekleminde kas imbalansı Ciddi kapsular laksite

Ortezler (İlk 6 aylık dönem) Fredjka yastığı Pavlik harnes

Ortezler 6. aydan büyük Denis Browne Ortezi Von Rosen Ortezi

Genel komplikasyonlar Aşırı kalça abduksiyonu adduktor bölgede avasküler nekroza neden olabilir

Legg carve perthez

Femur başının beslenme problemine bağlı gelişen avaskuler nekrozu Legg Calve Perthes Femur başının beslenme problemine bağlı gelişen avaskuler nekrozu

İnsidans Erkek / Kız = 4/1 1:1200 – 1:12500 %80’i 4 – 9 yaş arasında %10’u bilateral

Etyoloji Femur başının beslenme bozukluğuna bağlı gelişir Snovial sıvıda artış Eklem içi basıncın artması Ligamentum teres içinden geçen retinakular damarlara bası

Görünüm -Femur başında yumuşama -Düzleşme (Coxa Plana) -Subkondral kırık

Ortezler Femur başını asetabulum içine fikse etmek Düzleşen femur başı ile sığlaşan asetabulumu yeniden oluşturmak Eklem mobilitesini devam ettirmek Dejenerasyonu ve hareket limitasyonunu önlemek

Scottish Rite Ortezi Kalça eklemi 35 - 45º abduksiyonda Kalça ekleminin fleks – ekst. İzin verir Yürümeyi engellemez

Newington Ortezi Femur başını asetabulum içine fikse eder Kalça eklemi 45º abduksiyonda 15 - 20º iç rotasyonda Yürüme zordur

Toronto Ortezi Femur başını asetabulum içine fikse eder Kalça eklemi 45º abduksiyonda 15 - 20º iç rotasyonda Yürüme Newington ortezine göre daha iyidir

Robert Ortezi Femur başını asetabulum içine fikse eder Kalça eklemi 45º abduksiyonda, 15 - 20º iç rotasyonda Diz eklemi 25 - 30º fleksiyonda Yürüme zordur

Kalça Abduksiyon Ortezi Femur başını asetabulum içine fikse eder Kalça eklemi 30º abduksiyonda 15º iç rotasyonda Yürüme kolaydır Unilateral uygulanır