BUDDİZM
Konfüçyanizm Çinliler için Konfüçyanizm, Taoizm ve Budizm’den herhangi birine ya da hepsine birden ait olmak mümkündür. Bir Çinli’nin hayatında Konfüçyanizm erdemli olma, iyi bir düzen ve sosyal kuralları; Taoizm, güzellik, gizemlilik ve romantiklik gibi kültürel unsurları; Budizm ise, ibadet ve manastır yaşamıyla organize bir dini hayat sunmaktadır.
Konfüçyanizm MÖ 6. – 5. yy.’da Konfüçyüs tarafından vaaz edilen bir bir hayat yoludur. Bir yaşam tarzıdır. Çoğu zaman bir felsefe olarak görülür. Aynı zamanda bir din olarak da kabul edilir. Konfüçyüsçülük zaman zaman başka alemlerden söz etse de genel olarak metafizik hakkında çok net bir şeyler söylemez. Bu yüzden de batılılarca agnostik ve hümanist görülür. Bu nedenle de dünyevi ve ahlaki bir gelenek olarak kabul edilir. İkibinyıldan fazla bir zamandır Çin’in ruhsal/manevi ve siyasal yaşamında etkilidir. Çin’de ortaya çıkmakla birlikte Kore, Tayvan ve Vietnam’da da yayılmıştır.
Ancak genel olarak geleneksel Çin Dininin (Konfüçyanizm, Taoizm ve kısmen Çin Budizm) takipçilerinin yaklaşık 460 milyon civarından (2010 verilerine göre) olduğu ifade edilmektedir. Dünya nüfusuna oranı yaklaşık olarak % 6-7’dir. Devletler üzerindeki etkisi - itaati teşviki- nedeniyle bir «devlet dini» olarak görülmüştür. Ama tam olarak resmi bir devlet dini de olmamıştır. Konfüçyanizm’de belirli bir Tanrı ve öte dünya inancı yoktur. Ahlaki ilkeler daha ön plandadır. Taoizm’de Göklerin Efendisi olarak dünyevi işlere karışmayan bir Tanrı (Tao) inancı vardır.
Konfüçyüs: Asıl adı K'ung Fu Tzu (Kông Fūzî, K'ung-tze, K'ung-fu-tze ve İngilizce’de Confucius) MÖ 551’de Lu eyaletinin Tsou şehrinde doğmuştur. MÖ yılları arasında Doğu Zhou hanedanlığı döneminde yaşadığı düşünülmektedir. Ailesi ve yaşamına dair bilgiler net değildir. Kraliyet ailesine mensup olduğu söylenilmektedir. 19 yaşında evlendiği ve iki çocuğu olduğu rivayet edilir. Yine 19 ya da 22 yaşında bir okul açar ve öğretmenlik yapar. ilk mesleği Duke Ch’iu Anıt Mabedinde katipliktir. Daha sonra bir köy mabedinde ayin yöneticiliği yapar. Bu esnada tarih ve edebiyatla/şiirle ilgili klasik Çin metinlerini okur. 50 yaşında devlet memuru yani baş yargıç olur
Mahkemelerdeki yozlaşma ve ahlaki bozukluklardan rahatsızlık duyarak istifa eder. Ömrünün geri kalanını öğrenci yetiştirmek ve düşüncelerini hayata aktaracak bir yönetici aramakla geçirir. 72 yaşında (MÖ 479) vefat eder. Özgün bir dini düşünce ortaya koymaktan çok eskilerin hikmetli sözlerini aktarır. Amacı ideal insanlardan meydana gelen ideal bir toplum kurmaktır. Ona göre ideal insan akıllı, cesur, kibar, müzik ve törenlere bağlı, hırslı olmayan mütevazi kimsedir
İdeal insan – ideal toplum – ideal devlet İdeal devlet: insanların temelde iyi olduğunu kabul eder. Halkıyla arasında karşılıklı bir anlaşma vardır. Halkın refah ve saadetini gözetir. Halkı korku ile yönetmez.
KONFÜÇYANİZM Konfüçyanizm MÖ 6. – 5. yy.’da Konfüçyüs tarafından vaaz edilen bir bir hayat yoludur. Bir yaşam tarzıdır. Çoğu zaman bir felsefe olarak görülür. Aynı zamanda bir din olarak da kabul edilir.