MAKRO İKTİSAT GİRİŞ 17.01.2019 Prof. Dr. Metin BERBER

Makro İktisat Nedir? İktisat en temel haliyle mikro iktisat ve makro iktisat olmak üzere iki alt disipline ayrılır. P. Samuelson’a göre ilk kez 1939 yılında Eric Lindahl tarafından kullanılan makro iktisat; ekonominin bütününün yapısı, işleyişi ve davranışları ile ilgilenen iktisat dalıdır. Makro iktisadın temel inceleme konuları arasında; üretim, istihdam, işsizlik, enflasyon, ödemeler bilançosu açıkları ilk sıralarda gelir. Makro iktisatçılar zaman, piyasa ve devlet konularında farklı varsayımlarda bulundukları için makro konular üzerinde anlaşamazlar. Okullar itibariyle derin görüş ayrılıkları söz konusudur. 17.01.2019 Prof. Dr. Metin BERBER

Makro İktisadın İnceleme Alanları Makro iktisat alan itibariyle iktisadi büyüme ve iktisadi dalgalanmaları analiz eder. İktisadi büyüme, uzun dönemli üretim artışı olup daha çok klasik düşünce okulunun ilgilendiği bir alandır. Konjonktürel dalgalanmalar ise kısa dönemde reel GSMH’da meydana gelen değişimler olup Keynezyen analizin ele aldığı konuların başında yer alır. Makro iktisat yazınında yer alan önemli okullar kısa özellikleri itibariyle şu şekilde ortaya konulabilir. 17.01.2019 Prof. Dr. Metin BERBER

Ana Akım Makro İktisat Okulları Klasik Okul Yeni Keynezyenler Monetarist Okul Keynezyen Ekol Rasyonel Beklentiler Ekolü yada Yeni Klasikler Reel Konjonktür Teorisyenleri 17.01.2019 Prof. Dr. Metin BERBER

KLASİK OKUL Öncüler; Adam Smith , David Ricardo, Jean Baptiste SAY, John Stuart Mill Genel Kabulleri; Tam istihdam geçerlidir. Tam rekabet söz konusudur. Görünmez el düzenler (devlet müdahalesi sınırlı ) Say yasası geçerlidir. Arz yanlı iktisattır. Faiz;yatırım ve tasarruf dengesindeki mal piyasasında oluşur. Tasarruf faizin artan fonksiyonudur. S=f ( r ) + r S veya r S 17.01.2019 Prof. Dr. Metin BERBER

Para ‘’işlem’’ amacıyla talep edilir. KLASİK OKUL ( Devam) Ücretler ve fiyatlar esnek olduğu için tüm işsizler iş bulana kadar ücretler düşer. Para yansızdır. Para ‘’işlem’’ amacıyla talep edilir. Tarafsız maliye anlayışı hakimdir. Borçlanma olağanüstü koşullarda olabilir.Kamu harcamaları, vergilerle finanse edilir. İstikrarsızlığın kaynağı devlet müdahalesidir. Enflasyonun nedeni para arzı artışlarıdır. Devlet ekonomiye müdahale etmemelidir. 17.01.2019 Prof. Dr. Metin BERBER

KEYNESYEN OKUL Kurucusu ; J. M. Keynes Eksik istihdam söz konudur. Eksik rekabet geçerlidir. Devletin görünen eli geçerlidir. Talep yanlı iktisattır. Maliye politikası etkindir. Ücretler ve fiyatlar katı olduğu için işsizlik dönemlerinde ücretler düşmez ve işsizlik devam eder. 17.01.2019 Prof. Dr. Metin BERBER

Keynezyen Okul (Devam) Para yanlıdır. Taraflı maliye anlayışı söz konusudur.(Talep yanlı politikalar ile müdahale ) Bütçe açığı olabilir Durgunluk döneminde toplam talep bütçe açığı ile canlandırılabilir. Philips eğrisi geçerlidir. İstikrarsızlığın (Konjonktürel Dalgalanmaların) kaynağı toplam talepteki dalgalanmalardır. Genel talep yetersizliği olabilir. 17.01.2019 Prof. Dr. Metin BERBER

MONETARİST OKUL Öncüler ; Milton Friedman , Adaptif beklentiler söz konudur. Emek talebi reel ücretin azalan fonksiyonudur. Para talebi;sürekli gelire, beşeri servete , beşeri olmayan servete, beklenen enflasyon oranına bağlıdır. İstikrarsızlığın (Konjonktürel Dalgalanmaların) kaynağı, yanlış uygulanan para politikalarıdır. 17.01.2019 Prof. Dr. Metin BERBER

YENİ KLASİK OKUL (Rasyonel Beklentiler Okulu) Öncüler; J. F.Muth, R. Lucas Rasyonel beklentiler varsayımı geçerlidir. Öngörülen para politikası çıktıyı etkilemez. Öngörülmeyen para politikası çıktıyı kısa dönemli olarak etkiler. Piyasalar temizler. Ücretler ve fiyatlar tam esnektir. 17.01.2019 Prof. Dr. Metin BERBER

YENİ KEYNESYENLER Öncüler ; J.Stigliz , S.Fischer, J.Taylor Rasyonel beklentiler varsayımı söz konusudur. Öngörülen para politikası çıktıyı etkiler. Öngörülmeyen para politikası çıktıyı daha fazla etkiler. Piyasalar temizlemez. Ücretler ve fiyatlar yapışkandır. 17.01.2019 Prof. Dr. Metin BERBER

REEL KONJONKTÜR Öncüler ; Kydlond Prescott, King , Plosser Para yansızdır. Parasal sektör reel sektörü etkilemez. İstikrarsızlıkların ( Konjonktürel Dalgalanmaların) nedeni teknolojik şoklardır. 17.01.2019 Prof. Dr. Metin BERBER